Τουρκία και Συρία: Μία διαφορετική προσέγγιση
Γράφει ο Αθανάσιος Πίτατζης
Σε αυτό το άρθρο μας θα προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε την επιμονή της Τουρκίας για ζώνη απαγόρευσης πτήσεων στην Βόρεια Συρία αλλά και γενικά γιατί η Άγκυρα έχει βάλει σαν στρατηγικό στόχο να φύγει το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ και να έρθει στην εξουσία μια σουνητική κυβέρνηση φίλα προσκείμενη προς αυτήν αν όχι υποχείριο της, ουσιαστικά ο απώτερος στόχος της Τουρκία είναι ο πλήρης έλεγχος της Συρίας και η ένταξή της στην σφαίρα επιρροής της Άγκυρας.
Σχιστολιθικό Φυσικό Αέριο- Η περίπτωση της Τουρκίας
Κοιτάζοντας κάποιους χάρτες για τα παγκόσμια αποθέματα σχιστολιθικού φυσικού αερίου στα πλαίσια μιας πανεπιστημιακής εργασίας τράβηξε την προσοχή μου οι περιοχές όπου η Τουρκία διαθέτει τέτοια αποθέματα- κοιτάσματα.
Παραθέτουμε τους χάρτες παρακάτω (κλικ για πλήρες μέγεθος):
Οι φωτογραφίες προέρχονται από την έκθεση για τα παγκόσμια αποθέματα σχιστολιθικού αερίου από την εθνική υπηρεσία των ΗΠΑ για την ενέργεια. (πιο συγκεκριμένα είναι η έκθεση με όνομα: World Shale Gas Resources: An Initial Assessment of 14 Regions Outside the United States from US Energy Information Administration, February 2011).[1]
Είναι όμως σημαντικά τα αποθέματα ώστε η Τουρκία να ενδιαφέρετε να τα εξορύξει? Σύμφωνα λοιπόν με την παραπάνω έκθεση στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Τουρκίας τα αποδεδειγμένα εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα φυσικού αερίου είναι 9 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου ή 245 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Συνολικά η Τουρκία έχει 15 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια αποδεδειγμένα εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα φυσικού αερίου που αντιστοιχούνε σε 410 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.[1].
Βέβαια πιο πρόσφατα στοιχεία ανεβάζουνε τα αποθέματα της Τουρκίας σε 24 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου ή αλλιώς 655 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου.[2]
Επίσης να αναφέρουμε ότι η Τουρκία είχε για το έτος 2012 ετήσια κατανάλωση φυσικού αερίου περίπου 45 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου, το οποίο σχεδόν όλο εισάγεται. Άρα η Τουρκία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την Ρωσία και σε μικρότερο από το Ιράν και το Αζερμπαϊτζάν, από τις χώρες δηλαδή που εισάγει φυσικό αέριο. [3]
Είναι εμφανές ότι αν κάνουμε τις πράξεις θα έχουμε 655/45= 14 χρόνια απεξάρτηση της Τουρκίας από εισαγωγές φυσικού αερίου. Οι στρατηγικοί ιθύνοντες στην Άγκυρα αν λάβουμε υπόψη ότι τις προηγούμενες δεκαετίες και μόνο στην υποψία ότι υπάρχει πετρέλαιο στο Αιγαίο απειλούσαν την Ελλάδα με πόλεμο, μπορούμε να φανταστούμε μέχρι που είναι ικανοί να φτάσουνε για αποδεδειγμένα κοιτάσματα που μπορούν να τους εξασφαλίσουν μια αυτονομία για κάποια χρόνια.
Μετά από όλον αυτόν τον συλλογισμό μπορούμε να περάσουμε στο αίτημα της Τουρκίας για ζώνη απαγόρευσης πτήσεων αλλά και ουδέτερη ζώνη μέσα στο έδαφος της Βόρειας Συρίας με την βοήθεια του ΝΑΤΟ.
Ουδέτερη ζώνη ή ζώνη απαγόρευσης πτήσεων
Είναι εμφανές από τον χάρτη ότι η Άγκυρα δεν πρότεινε αυτήν την δράση μόνο για να περιορίσει το κουρδικό στοιχείο και να εμποδίσει την ίδρυση κουρδικού κράτους στην Βόρεια Συρία και στην συνέχει να αποτρέψει την απόσχιση της Νοτιοανατολικής Τουρκίας που κατοικείται σε μεγάλους αριθμούς από κούρδους, αλλά έχοντας γνώση και των ενεργειακών πηγών της περιοχής δεν πρόκειται να αφήσει την μία από τις δύο περιοχές που ενδέχεται να έχουνε φυσικούς πόρους στα χέρια των κούρδων. Μια προσωπική πρόβλεψή είναι ίσως και η Βόρεια Συρία έχει αποθέματα σχιστολιθικού αερίου αλλά εμείς δεν μπορούμε να γνωρίζουμε αυτήν την πληροφορία, οπότε τα παραπάνω κοιτάσματα μπορεί να αυξάνονται, άρα και τα χρόνια αυτονόμησης της Άγκυρας μαζί τους.
Συρία: Πιθανότητα μεγάλων αποθεμάτων φυσικού αερίου
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο για την Πολιτική στην Εγγύς Ανατολή της Ουάσινγκτον (Washington Institute for Near East Policy – WINEP), η λεκάνη της Μεσογείου περιέχει τα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου του κόσμου και η Συρία θα ήταν η πλουσιότερη χώρα της περιοχής σε αποθέματα φυσικού αερίου. Η αποκάλυψη αυτή, σημειώνει ο Σύρος καθηγητής Imad Fawzi, καταδεικνύει πόσο μεγάλο είναι το παιχνίδι σχετικά με το φυσικό αέριο επισημαίνοντας ότι: «Όποιος ελέγχει τη Συρία θα μπορούσε να ελέγχει τη Μέση Ανατολή».
Οι ανακαλύψεις μεγάλων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην, προς το παρόν, μερικώς εξερευνηθείσα περιοχή της ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου μεταξύ της Ελλάδας, της Τουρκίας, της Κύπρου, της Συρίας, του Λιβάνου και του Ισραήλ δείχνουν ότι η περιοχή αυτή θα μπορούσε να γίνει κυριολεκτικά ένας «νέος Περσικός Κόλπος», εις ό,τι αφορά στον πλούτο ο οποίος θα μπορούσε να προέλθει από την εκμετάλλευσή τους. Όπως και με τον Περσικό, η ανακάλυψη του πλούτου των υδρογονανθράκων θα μπορούσε επίσης να σημάνει μια γεωπολιτική κατάρα με κλιμακούμενες διαστάσεις.
Οι μακροχρόνιες συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή θα μπορούσαν σύντομα να συνεχιστούν με νέες συγκρούσεις για την εξασφάλιση δικαιωμάτων επί των υδρογονανθράκων που υπάρχουν κάτω από την ανατολική λεκάνη της Μεσογείου.’’[4]
Ίσως ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Κύριου Ιωάννη Παρίση ‘Η ΚΑΘ’ ΗΜΑΣ ΘΑΛΑΣΣΑ – Γεωστρατηγική Ανάλυση της Μεσογείου’, που εξηγεί το μεγάλο ενδιαφέρον της Τουρκίας για την Συρία αλλά και γενικά γιατί όλοι οι μεγάλοι γεωπολιτικοί δρώντες ασχολούνται με αυτήν την χώρα.
Τελικό Συμπέρασμα
Η Συρία αποτελεί το κέντρο του ενδιαφέροντος για την Τουρκία και για όλους του γεωπολιτικούς δρώντες που έχουνε συμφέροντα στην περιοχή για τους παρακάτω λόγους:
[1] Πληροφορίες από την έκθεση: World Shale Gas Resources: An Initial Assessment of 14 Regions Outside the United States from US Energy Information Administration, February 2011
[2] Άρθρο: Σχιστολιθικό αέριο θα αντλήσει η Τουρκία – Ωρολογιακή βόμβα για Θράκη και Αιγαίο, http://www.econews.gr/2013/09/30/fracking-tourkia-105895/
[3] Πληροφορίες από την έκθεση: Natural Gas in Turkey Domestic Energy Market- The Oxford Institute for Energy Studies, February 2014
[4] Απόσπασμα από το βιβλίο του Κύριου Δρ. Ιωάννη Παρίση με όνομα: ‘Η ΚΑΘ’ ΗΜΑΣ ΘΑΛΑΣΣΑ – Γεωστρατηγική Ανάλυση της Μεσογείου’, Σελίδα: 141
Πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
Σε αυτό το άρθρο μας θα προσπαθήσουμε να εξηγήσουμε την επιμονή της Τουρκίας για ζώνη απαγόρευσης πτήσεων στην Βόρεια Συρία αλλά και γενικά γιατί η Άγκυρα έχει βάλει σαν στρατηγικό στόχο να φύγει το καθεστώς του Μπασάρ αλ Άσαντ και να έρθει στην εξουσία μια σουνητική κυβέρνηση φίλα προσκείμενη προς αυτήν αν όχι υποχείριο της, ουσιαστικά ο απώτερος στόχος της Τουρκία είναι ο πλήρης έλεγχος της Συρίας και η ένταξή της στην σφαίρα επιρροής της Άγκυρας.
Σχιστολιθικό Φυσικό Αέριο- Η περίπτωση της Τουρκίας
Κοιτάζοντας κάποιους χάρτες για τα παγκόσμια αποθέματα σχιστολιθικού φυσικού αερίου στα πλαίσια μιας πανεπιστημιακής εργασίας τράβηξε την προσοχή μου οι περιοχές όπου η Τουρκία διαθέτει τέτοια αποθέματα- κοιτάσματα.
Παραθέτουμε τους χάρτες παρακάτω (κλικ για πλήρες μέγεθος):
Οι φωτογραφίες προέρχονται από την έκθεση για τα παγκόσμια αποθέματα σχιστολιθικού αερίου από την εθνική υπηρεσία των ΗΠΑ για την ενέργεια. (πιο συγκεκριμένα είναι η έκθεση με όνομα: World Shale Gas Resources: An Initial Assessment of 14 Regions Outside the United States from US Energy Information Administration, February 2011).[1]
Είναι όμως σημαντικά τα αποθέματα ώστε η Τουρκία να ενδιαφέρετε να τα εξορύξει? Σύμφωνα λοιπόν με την παραπάνω έκθεση στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Τουρκίας τα αποδεδειγμένα εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα φυσικού αερίου είναι 9 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου ή 245 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Συνολικά η Τουρκία έχει 15 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια αποδεδειγμένα εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα φυσικού αερίου που αντιστοιχούνε σε 410 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα.[1].
Βέβαια πιο πρόσφατα στοιχεία ανεβάζουνε τα αποθέματα της Τουρκίας σε 24 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου ή αλλιώς 655 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου.[2]
Επίσης να αναφέρουμε ότι η Τουρκία είχε για το έτος 2012 ετήσια κατανάλωση φυσικού αερίου περίπου 45 δισεκατομμυρίων κυβικών μέτρων φυσικού αερίου, το οποίο σχεδόν όλο εισάγεται. Άρα η Τουρκία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την Ρωσία και σε μικρότερο από το Ιράν και το Αζερμπαϊτζάν, από τις χώρες δηλαδή που εισάγει φυσικό αέριο. [3]
Είναι εμφανές ότι αν κάνουμε τις πράξεις θα έχουμε 655/45= 14 χρόνια απεξάρτηση της Τουρκίας από εισαγωγές φυσικού αερίου. Οι στρατηγικοί ιθύνοντες στην Άγκυρα αν λάβουμε υπόψη ότι τις προηγούμενες δεκαετίες και μόνο στην υποψία ότι υπάρχει πετρέλαιο στο Αιγαίο απειλούσαν την Ελλάδα με πόλεμο, μπορούμε να φανταστούμε μέχρι που είναι ικανοί να φτάσουνε για αποδεδειγμένα κοιτάσματα που μπορούν να τους εξασφαλίσουν μια αυτονομία για κάποια χρόνια.
Μετά από όλον αυτόν τον συλλογισμό μπορούμε να περάσουμε στο αίτημα της Τουρκίας για ζώνη απαγόρευσης πτήσεων αλλά και ουδέτερη ζώνη μέσα στο έδαφος της Βόρειας Συρίας με την βοήθεια του ΝΑΤΟ.
Ουδέτερη ζώνη ή ζώνη απαγόρευσης πτήσεων
(Πηγή:onalert.gr)
Είναι εμφανές από τον χάρτη ότι η Άγκυρα δεν πρότεινε αυτήν την δράση μόνο για να περιορίσει το κουρδικό στοιχείο και να εμποδίσει την ίδρυση κουρδικού κράτους στην Βόρεια Συρία και στην συνέχει να αποτρέψει την απόσχιση της Νοτιοανατολικής Τουρκίας που κατοικείται σε μεγάλους αριθμούς από κούρδους, αλλά έχοντας γνώση και των ενεργειακών πηγών της περιοχής δεν πρόκειται να αφήσει την μία από τις δύο περιοχές που ενδέχεται να έχουνε φυσικούς πόρους στα χέρια των κούρδων. Μια προσωπική πρόβλεψή είναι ίσως και η Βόρεια Συρία έχει αποθέματα σχιστολιθικού αερίου αλλά εμείς δεν μπορούμε να γνωρίζουμε αυτήν την πληροφορία, οπότε τα παραπάνω κοιτάσματα μπορεί να αυξάνονται, άρα και τα χρόνια αυτονόμησης της Άγκυρας μαζί τους.
Συρία: Πιθανότητα μεγάλων αποθεμάτων φυσικού αερίου
Σύμφωνα με το Ινστιτούτο για την Πολιτική στην Εγγύς Ανατολή της Ουάσινγκτον (Washington Institute for Near East Policy – WINEP), η λεκάνη της Μεσογείου περιέχει τα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου του κόσμου και η Συρία θα ήταν η πλουσιότερη χώρα της περιοχής σε αποθέματα φυσικού αερίου. Η αποκάλυψη αυτή, σημειώνει ο Σύρος καθηγητής Imad Fawzi, καταδεικνύει πόσο μεγάλο είναι το παιχνίδι σχετικά με το φυσικό αέριο επισημαίνοντας ότι: «Όποιος ελέγχει τη Συρία θα μπορούσε να ελέγχει τη Μέση Ανατολή».
Οι ανακαλύψεις μεγάλων κοιτασμάτων υδρογονανθράκων στην, προς το παρόν, μερικώς εξερευνηθείσα περιοχή της ανατολικής λεκάνης της Μεσογείου μεταξύ της Ελλάδας, της Τουρκίας, της Κύπρου, της Συρίας, του Λιβάνου και του Ισραήλ δείχνουν ότι η περιοχή αυτή θα μπορούσε να γίνει κυριολεκτικά ένας «νέος Περσικός Κόλπος», εις ό,τι αφορά στον πλούτο ο οποίος θα μπορούσε να προέλθει από την εκμετάλλευσή τους. Όπως και με τον Περσικό, η ανακάλυψη του πλούτου των υδρογονανθράκων θα μπορούσε επίσης να σημάνει μια γεωπολιτική κατάρα με κλιμακούμενες διαστάσεις.
Οι μακροχρόνιες συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή θα μπορούσαν σύντομα να συνεχιστούν με νέες συγκρούσεις για την εξασφάλιση δικαιωμάτων επί των υδρογονανθράκων που υπάρχουν κάτω από την ανατολική λεκάνη της Μεσογείου.’’[4]
Ίσως ένα απόσπασμα από το βιβλίο του Κύριου Ιωάννη Παρίση ‘Η ΚΑΘ’ ΗΜΑΣ ΘΑΛΑΣΣΑ – Γεωστρατηγική Ανάλυση της Μεσογείου’, που εξηγεί το μεγάλο ενδιαφέρον της Τουρκίας για την Συρία αλλά και γενικά γιατί όλοι οι μεγάλοι γεωπολιτικοί δρώντες ασχολούνται με αυτήν την χώρα.
Τελικό Συμπέρασμα
Η Συρία αποτελεί το κέντρο του ενδιαφέροντος για την Τουρκία και για όλους του γεωπολιτικούς δρώντες που έχουνε συμφέροντα στην περιοχή για τους παρακάτω λόγους:
- Πιθανότητα μεγάλων αποθεμάτων φυσικού αερίου
- Ενεργειακός Κόμβος
- Στρατηγική θέση, γιατί ενώνει την Μεσόγειο με τον Περσικό Κόλπο
[1] Πληροφορίες από την έκθεση: World Shale Gas Resources: An Initial Assessment of 14 Regions Outside the United States from US Energy Information Administration, February 2011
[2] Άρθρο: Σχιστολιθικό αέριο θα αντλήσει η Τουρκία – Ωρολογιακή βόμβα για Θράκη και Αιγαίο, http://www.econews.gr/2013/09/30/fracking-tourkia-105895/
[3] Πληροφορίες από την έκθεση: Natural Gas in Turkey Domestic Energy Market- The Oxford Institute for Energy Studies, February 2014
[4] Απόσπασμα από το βιβλίο του Κύριου Δρ. Ιωάννη Παρίση με όνομα: ‘Η ΚΑΘ’ ΗΜΑΣ ΘΑΛΑΣΣΑ – Γεωστρατηγική Ανάλυση της Μεσογείου’, Σελίδα: 141
Πηγή
Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
Γράψτε τα δικά σας σχόλια
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Θα σας παρακαλούσα να είστε κόσμιοι στους χαρακτηρισμούς σας, επειδή είναι δυνατόν επισκέπτες του ιστολογίου να είναι και ανήλικοι.
Τα σχόλια στα blogs υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές.
Τα σχόλια θα εγκρίνονται μόνο όταν είναι σχετικά με το θέμα, δεν αναφέρουν προσωπικούς, προσβλητικούς χαρακτηρισμούς, καθώς επίσης και τα σχόλια που δεν περιέχουν συνδέσμους.
Επίσης, όταν μας αποστέλλονται κείμενα (μέσω σχολίων ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου), παρακαλείσθε να αναγράφετε τυχούσα πηγή τους σε περίπτωση που δεν είναι δικά σας. Ευχαριστούμε για την κατανόησή σας...