Eλλάδα: ανάπτυξη αντιστρόφως
Η ελληνική αγορά έχει χάσει την ιδιότητα της «αναπτυγμένης» χώρας
Τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας εξακολουθούν να ταράζουν τη σκέψη των εμπειρογνωμόνων του κόσμου στα δημοσιονομικά ζητήματα. Μερικά χρόνια μετά το ξέσπασμα της τρέχουσας χρηματοπιστωτικής και οικονομικής κρίσης σ’αυτή τη μεσογειακή χώρα, η Υπηρεσία MSCI World έχει στερήσει από τους Έλληνες το καθεστώς «ανεπτυγμένης αγοράς», που της είχε απονείμει το 2001. Ανάμεσα στους λόγους για τη λήψη τέτοιας απόφασης ήταν η συντριπτική πτώση των χρηματιστηριακών δεικτών της Ελλάδας, η γενική στασιμότητα στην τοπική χρηματιστηριακή αγορά, οι δυσκολίες στην προσέλκυση κεφαλαίων και η εξάπλωση του αντιπραγματισμού.
Του Pyotr Iskenderov*
The Voice of Russia
Ο χρηματιστηριακός δείκτης Morgan Stanley Capital International World (MSCI World) υπολογίζεται από το 1969. Κατά τη διάρκεια του χρόνου αυτού έγινε γνωστός ως ένας από τους σημαντικότερους και συντηρητικότερους ταυτόχρονα. Δεν αλλάζει μερικές φορές το χρόνο, - όπως οι δείκτες της γνωστής «τρόικας» Fitch, S & P και Moody’s - αλλά χρησιμεύει ως ένα σαφές κριτήριο, που δείχνει ότι το ένα η το άλλο κράτος ανήκει σε κάποιο συγκεκριμένο κλάστερ (συστάδα) της αγοράς.
Σήμερα, στην κατηγορία των «ανεπτυγμένων» αγορών, ο δείκτης MSCI World Index κατατάσσει τις ακόλουθες χώρες και περιοχές: την Αυστραλία, την Αυστρία, το Βέλγιο, τη Μεγάλη Βρετανία, τη Γερμανία, το Χονγκ Κονγκ, τη Δανία, την Ιρλανδία, το Ισραήλ, την Ισπανία, την Ιταλία, τον Καναδά, την Ολλανδία, τη Νέα Ζηλανδία, τη Νορβηγία, την Πορτογαλία, τη Σιγκαπούρη, τις ΗΠΑ, τη Φινλανδία, τη Γαλλία, την Ελβετία, τη Σουηδία και την Ιαπωνία.
Σ΄αυτή την κατηγορία, όπως βλέπουμε, κατατάχθηκαν και μερικές από τις λεγόμενες «προβληματικές» χώρες της ΕΕ και συγκεκριμένα, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία, ενώ η Ελλάδα στερήθηκε τέτοιο προνόμιο. Οι ειδικοί της υπηρεσίας Morgan Stanley Capital International αποφάσισαν να ρίξουν μια πιο προσεκτική ματιά στην Ελλάδα τον Ιούνιο του 2012 - στο αποκορύφωμα της οικονομικής κρίσης στη χώρα αυτή. Από τότε, η Ευρωπαϊκή Ένωση και το ΔΝΤ κατάφεραν, όπως θα έλεγε κανείς, να αντιμετωπίσουν την οξύτερη φάση της ελληνικής κρίσης, η οποία απειλούσε την ακεραιότητα όλης της Ευρωζώνης. Ωστόσο, ένα χρόνο μετά την έναρξη της «επιθεώρησης» ο δείκτης MSCI World Index για την Ελλάδα υποβαθμίστηκε κατά μία βαθμίδα.
Εξάλλου, ο καθηγητής της Ρωσικής Ακαδημίας Οικονομικών Μπορίς Ρουμπτσόφ σε συνέντευξη στο ΡΣ «Η Φωνή της Ρωσίας» έκανε έκκληση να μην απολυτοποιηθούν οι εκτιμήσεις και τα συμπεράσματα, ακόμα και των μεγαλύτερων Οίκων Αξιολόγησης. Είναι σημαντικό επίσης ότι οι ειδικοί τους μάλλον καταγράφουν μόνο την υφιστάμενη κατάσταση και δεν κάνουν αξιόπιστες και ολόπλευρες προβλέψεις για την ανάπτυξη της κατάστασης, ούτε προτείνουν να επιλεχθεί το ένα ή το άλλο μοντέλο αντιμετώπισης της κρίσης.
Ο Ρουμπτσόφ διευκρινίζει:
«Αυτό εξαρτάται ήδη από τη συγκεκριμένη χώρα και τη θέση της στην Ευρώπη και στον κόσμο. Αυτός είναι ο κύριος παράγοντας. Το αν είναι καλύτερη ή χειρότερη κατάσταση στη χώρα, είτε το ένα ή το άλλο προτεινόμενο σ΄αυτήν μοντέλο – είναι ζήτημα της απόφασης του ίδιου του κράτους για κάποια βέλτιστη για την οικονομία του λύσης».
Η Ελλάδα δεν είναι η μόνη χώρα, η θέση της οποίας στην παγκόσμια οικονομία της αγοράς είχε αναθεωρηθεί. Μαζί με την Ελλάδα οι εμπειρογνώμονες της Morgan Stanley Capital International υποβάθμισαν και το Μαρόκο. Η χώρα αυτή, κατά τη γνώμη τους, δεν αξίζει να ονομάζεται ακόμα ούτε καν χώρα «αναδυόμενης» οικονομίας.
Το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, αντίθετα, αναβαθμίστηκαν, αν και εξακολουθούν να μην φτάνουν στην κατηγορία των ανεπτυγμένων χωρών της αγοράς. Είναι αστείο το γεγονός ότι στην ίδια ομάδα με το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα η MSCI World Index έχει κατατάξει και χώρες-μέλη της ομάδας BRICS - τη Ρωσία, τη Βραζιλία, την Ινδία και την Κίνα, κάτι, που δείχνει ακόμα μια φορά την αντικειμενική συμβατικότητα τέτοιων μεθόδων ταξινόμησης.
Το εάν είναι πραγματικά ανεπτυγμένη μια χώρα ή όχι, φυσικά και δεν εξαρτάται μόνο από τους χρηματιστηριακούς δείκτες που κρύβουν πολλά πήλινα πόδια για λόγους σκοπιμότητας... αλλά και από τα ισοζύγια εξωτερικών πληρωμών που οδηγούν στο ανάλογο δημόσιο και ιδιωτικό χρέος της χώρας.
ΑπάντησηΔιαγραφήΑυτή παρομοιάζεται με μία δεξαμενή, που η βάνα εξόδου είναι η κατανάλωση εισαγομένων και η βάνα εισόδου οι εξαγωγές.
Εάν η δεύτερη είναι μικρότερη, τότε, περιορίζεται το άδειασμα κυρίως με υποτίμηση νομίσματος, συναλλαγματικές δεσμεύσεις εκροών και δασμούς, ή (όπως τώρα) με δάνεια που αντιπαρέχονται με "μέρος" της δεξαμενής της "ανεπτυγμένης χώρας" (γιά ποιούς όμως;)... τόσο απλά τα πράγματα.