Tι είναι λιτότητα και πώς θα την αντιμετωπίσουμε

• "...Στεκόμαστε σε ένα σταυροδρόμι, όπου οι λαοί μπορούν να εξεγερθούν μαζικά εναντίον της οικονομικής ολιγαρχίας που σκηνοθετεί αυτές τις καταρρεύσεις οικονομιών και να διώξουν τα πολιτικά ανδρείκελα και της δεξιάς και της αριστεράς που υπακούνε τυφλά σε ό,τι προστάζουν τα όρνια της Wall Street, ανεξάρτητα από το ποιός κυβερνά στον Λευκό Οίκο. Διαφορετικά, αν οι λαοί δεν συνειδητοποιήσουν τι συμβαίνει και ποιοί πραγματικά βρίσκονται πίσω από τα πράγματα, ίσως να οδηγηθούν σε ασυναίσθητες πράξεις βίας εναντίον αστυνομικών με μαύρα κοστούμια, σε μάχες που δεν θα στοχεύουν στη ρίζα του προβλήματος, αλλά θα οδηγήσουν σε οδυνηρές συνέπειες και δοκιμασίες..."

Του James Corbett

The Corbett Report

Απόδοση: Ας Μιλήσουμε Επιτέλους

 

Η κάλυψη μιας οδυνηρής πραγματικότητας με μια εικόνα εξιδανικευμένη είναι παλιό τέχνασμα. Ακούμε για αυτήν την πραγματικότητα σε καθημερινή βάση και, στις περισσότερες περιπτώσεις, ξέρουμε πώς να διαβάζουμε τα κρυμμένα νοήματα όταν κάποιος επιχειρεί να την καλύψει εις βάρος μας.

'Οταν ακούς το γιατρό σου να σου λέει "Θα πονέσει λιγάκι", η πείρα που έχεις αποκομίσει σου λέει να προετοιμαστείς ψυχολογικά για μια οδυνηρή διαδικασία. Κάθε φορά που το αφεντικό σου ανακοινώνει ότι έχει μια συναρπαστική εργασία να σου εμπιστευθεί, ξέρεις πολύ καλά ότι θα σου φορτώσει την αγγαρεία που κανείς άλλος δεν δέχεται να κάνει. Κι όταν ένας πωλητής σε κατάστημα αυτοκινήτων σου λέει ότι ένα μεταχειρισμένο "έχει ανακαινιστεί πλήρως", ξέρεις ότι το αυτοκίνητο είναι μάπα.

Με τον ίδιο τρόπο, όταν το ΔΝΤ λέει σε μια χώρα ότι είναι ανάγκη να εφαρμόσει πολιτική λιτότητας για να βγει από την οικονομική της κρίση, έχουμε να κάνουμε με ένα αγεφύρωτο χάσμα μεταξύ γλώσσας και πραγματικότητας.

Η "λιτότητα" είναι ένας Οργουελικός όρος που έχει εγχυθεί στην πολιτική φρασεολογία ακριβώς επειδή είναι μια εύηχη λέξη, που όμως υπονοεί μια πολύ οδυνηρή εμπειρία. Η "λιτότητα" εμπερικλείει την πειθαρχία, την αυτοσυγκράτηση, ακόμα και την αρχοντιά. Η "λιτότητα" ενέχει τη σύνεση. Η "λιτότητα" ενέχει την μετριοπάθεια. Η "λιτότητα" είναι αρετή. Είναι αυτοσκοπός.

Αν το ΔΝΤ ή η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα πλησιάσουν τον λαό μιας οικονομικά καταρρέουσας ευρωπαϊκής χώρας και τον καλέσουν να θυσιάσει όλες τις συντάξεις του, τις οικονομίες του, το ίδιο το βιοτικό του επίπεδο για ένα χρέος που η κυβέρνησή του με δόλο συσσώρευσε εις βάρος του, κανείς δεν θα ανταποκρινόταν στο κάλεσμα, και με το δίκιο του.

Για πηγαίνετε όμως να πείτε σε αυτό τον ίδιο λαό ότι είναι ανάγκη να συμμορφωθεί με "μέτρα λιτότητας" για να "ορθοποδήσει" οικονομικά, και τότε θα δείτε ότι πολλοί πολίτες θα είναι πρόθυμοι να ζήσουν κάτω από τις σκληρότερες συνθήκες, να αρκούνται στο ότι μπορούν και αντέχουν στο ξήλωμα του ίδιου του έθνους τους, με την μάταια ελπίδα ότι, ενισχύοντας περισσότερο τους διεθνείς οικονομικούς οργανισμούς, θα μπορέσουν κατά κάποιο τρόπο να αποφύγουν την πλήρη οικονομική κατάρρευση.

Το πονηρό της υπόθεσης είναι, φυσικά, ότι η πραγματικότητα είναι ακριβώς αντίθετη. Όπως ο γιατρός που σου δίνει ψεύτικες διαβεβαιώσεις ότι "θα πονέσει λίγο", ο οικονομικός ακρωτηριασμός που επιφυλάσσουν οι τραπεζίτες για τα κάποτε υπερήφανα έθνη του βιομηχανοποιημένου κόσμου θα είναι βασανιστικός.

Ρωτήστε οποιονδήποτε πολίτη χώρας του τρίτου κόσμου. Αποκλείεται να μην ξέρει. Έχει βιώσει στο πετσί του την εφαρμογή αυτών των πολιτικών "λιτότητας", δεκαετίες τώρα.

Ρωτήστε τους πολίτες της Αιθιοπίας αν η "οικονομική θεραπεία" του ΔΝΤ και της Παγκόσμιας Τράπεζας τη δεκαετία του 90 λειτούργησε προς όφελος της χώρας τους. Ρωτήστε τους για το μαζικό ξεπούλημα της κρατικής περιουσίας, των οργανισμών κοινής ωφελείας, των αγροκαλλιεργειών και των εργοστασιακών μονάδων σε πολυεθνικές για πενταροδεκάρες. Ρωτήστε να σας πουν πώς η USAID φρόντισε να ξεφορτωθεί τόνους μεταλλαγμένα προϊόντα, που δεν μπορούσαν να πουληθούν στην Ευρώπη, στα φτωχά κράτη της Αφρικής, πλασάροντάς τα σαν τρόφιμα για φιλανθρωπική βοήθεια.

Το μέγεθος των εγκλημάτων που διαπράχθηκαν από τους διεθνείς τραπεζίτες εις βάρος της Αιθιοπίας είναι πέρα από κάθε περιγραφή.

Οι τραπεζίτες δεν αρκέστηκαν στο να τεμαχίσουν τη χώρα σε κομμάτια και να πουλήσουν τα κομμάτια της στα "φιλαράκια" τους, τους μεγαλοεπιχειρηματίες. Στη συνέχεια, είχαν το θράσος να κλέψουν μέχρι και το φαγητό από το τραπέζι του φτωχού αγρότη και να το αντικαταστήσουν με μεταλλαγμένες τροφές-τέρατα που ο υπόλοιπος κόσμος δεν ήθελε ούτε να αγγίξει.

Αυτό είναι το αληθινό πρόσωπο της "λιτότητας". Δεν είναι παρά μια μορφή οικονομικής δουλείας στην υπηρεσία μιας τάξης προνομιούχων τραπεζιτών, οι οποίοι δημιούργησαν έναν δικό τους λογιστικό πλούτο στο άψε-σβήσε και από το μηδέν.

Και μη φανταστείτε ότι η Αιθιοπία είναι το μοναδικό παράδειγμα αυτής της διαδικασίας. Αντίθετα μάλιστα. Ένα παρόμοιο σενάριο εκτυλίχθηκε σχεδόν σε κάθε χώρα που οι διεθνείς οικονομικοί ολιγάρχες επιχείρησαν να "ξαναστήσουν" με τις διαδικασίες τους αυτές που θα "πονούσαν λιγάκι".

Στη Βραζιλία, οι μεταρρυθμίσεις που επέβαλε το ΔΝΤ αλλοίωσαν το βραζιλιάνικο σύνταγμα, μπλοκάροντας μεταβιβάσεις κρατικών κεφαλαίων σε κυβερνήσεις άλλων κρατών προκειμένου να χρησιμοποιηθούν τα συγκεκριμένα κεφάλαια για να πληρώσουν στους άπληστους τραπεζίτες τον κεφαλικό φόρο που διεκδικούσαν.

Στο Περού, το πρόγραμμα δομικής προσαρμογής του ΔΝΤ που εφαρμόστηκε κατέστρεψε την εγχώρια αγροτική οικονομία και έκανε την παράνομη παραγωγή κόκας τον μόνο βιώσιμο τρόπο εξασφάλισης ενός εισοδήματος για τους αγρότες. Από το πρώτο πακέτο "οικονομικής μεταρρύθμισης" του ΔΝΤ για το Περού το 1978 μέχρι το δεύτερο γύρο της μεταρρύθμισης του ΔΝΤ, στις αρχές της δεκαετίας του '90, η παραγωγή κόκας αυξήθηκε πάνω από 400%.

Ένα δάνειο ύψους 4,8 δις δολαρίων στη Ρωσία στα τέλη της δεκαετίας του '90 δεν έφθασε ποτέ στον δημόσιο κορβανά των Ρώσων, αφού έγιναν καταθέσεις δισεκατομμυρίων κατευθείαν σε λογαριασμούς offshore εταιρειών που είχαν διασυνδέσεις με μαφιόζους, πολιτικούς και τραπεζοκαρχαρίες. Παρόλο που οι Ρώσοι πολίτες δεν είδαν ούτε ένα ρούβλι από αυτά τα ποσά που ρουφήχτηκαν σαν από σκούπα, υποχρεώθηκαν να τα πληρώσουν στους διεθνείς τραπεζίτες που είχαν την καλωσύνη να τους τα δανείσουν, με τόκο φυσικά.

Ξανά και ξανά, στη μια χώρα μετά την άλλη, σε κάθε γωνιά του πλανήτη, τα δάνεια του ΔΝΤ σημαίνουν την καταστροφή για τους λαούς που τελικά καλούνται να πληρώσουν τον λογαριασμό.

Η ουσία του όλου θέματος είναι ότι τίποτε από όλα αυτά δεν είναι μη αναμενόμενο. Μάλιστα, όλα αποτελούν μέρος του σχεδίου των ίδιων των προγραμμάτων λιτότητας του ΔΝΤ. Όπως αποκάλυψε ο Joseph Stiglitz, πρώην διευθύνων οικονομικός σύμβουλος της Παγκόσμιας Τράπεζας, το modus operandi του ΔΝΤ συνίσταται στο να οργανώνει οικονομικές επιθέσεις εναντίον υπερχρεωμένων χωρών, ξηλώνοντας και ξεπουλώντας την υποδομή τους για λογαριασμό ξένων εταιριών και φροντίζοντας ώστε όλοι οι δημόσιοι πόροι να χρησιμοποιθούν για να πληρωθούν οι τραπεζίτες.

Μέχρι και ειδικό όρο έχει επινοήσει ο κύριος Stiglitz για αυτά που διαδραματίζονται αφού το πρόγραμμα "λιτότητας" αναπόφευκτα οδηγήσει στην διάλυση μιας κοινωνίας: τον όρο "εξέγερση κατά του ΔΝΤ".

Οι πολίτες της Βολιβίας, για παράδειγμα, εξεγέρθηκαν για την τιμή του νερού, της Ινδονησίας για τις τιμές των τροφίμων και των καυσίμων, του Εκουαδόρ για την τιμή του υγραερίου. Οι πολίτες της Αργεντινής επαναστάτησαν για την πλήρη κατάρρευση της κάποτε πλούσιας χώρας τους. Ο κοινός παρανομαστής σε όλες αυτές τις περιπτώσεις ήταν τα "μέτρα λιτότητας" και το ΔΝΤ.

Αυτές τις μέρες, διάφορες εξεγέρσεις εναντίον του ΔΝΤ αρχίζουν να παίρνουν σχήμα στην Ευρώπη. Ο κόσμος κατεβαίνει στο δρόμο για να διαμαρτυρηθεί για τα μέτρα που θα παρθούν με πρόφαση την αποπληρωμή στους τραπεζίτες όλων των ποσών που οι διεφθαρμένες κυβερνήσεις έκλεψαν από τον λαό. Από την άλλη πλευρά στέκονται οι αστυνομικές δυνάμεις, όλο και περισσότερο στρατιωτικοποιημένες και παραταγμένες στην υπηρεσία των τραπεζοκαρχαριών και των πολιτικών. Οι γραμμές μάχης διαμορφώνονται.

Υπάρχει, άραγε, κάποια άλλη διέξοδος;

Θα μπορέσουν οι λαοί της Ευρώπης να μάθουν από το παράδειγμα της Ισλανδίας; Αυτή η μικρή νησιωτική χώρα του βόρειου Ατλαντικού βρέθηκε και εκείνη αντιμέτωπη με την απόλυτη χρεωκοπία όταν η βόμβα με τα παράγωγα του χρηματιστηριακού τομέα της χώρας έσκασε λίγο μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου με τα δομημένα ομόλογα της Lehman Brothers. Ο λαός για άλλη μια φορά κλήθηκε να πληρώσει το λογαριασμό για ένα χρέος δισεκατομμυρίων δολαρίων σε ξένες τράπεζες, ενώ οι κάποτε ήσυχοι δρόμοι του νωχελικού Ρέυκιαβικ γνώριζαν εκρήξεις βίας.

Ωστόσο, στην περίπτωση της Ισλανδίας, ο λαός δεν πολέμησε την κυβέρνηση, αλλά έγινε η κυβέρνηση. Η δράση ενός ισχυρού λαϊκού κινήματος γρήγορα εξανάγκασε την κυβέρνηση σε παράιτηση και έφερε μια ομάδα μη πολιτικών στην εξουσία.

Η κυβέρνηση αυτή οργάνωσε δημοψήφισμα, μέσα από το οποίο οι πολίτες στην συντριπτική τους πλειοψηφία απέρριψαν την πρόταση να πληρωθούν δισεκατομμύρια δολάρια σε ξένους τραπεζοκαρχαρίες για ένα χρέος που δεν ήταν δικό τους. Ήταν αποτέλεσμα παράνομων συναλλαγών και έτσι αρνήθηκαν να το πληρώσουν.

Σήμερα απομένει να δούμε αν και οι υπόλοιπες χώρες θα μπορέσουν να ακολουθήσουν το παράδειγμα των Ισλανδών, καθώς η σαπίλα της διαφθοράς αρχίζει να διαβρώνει τις οικονομίες των "πλούσιων" βιομηχανοποιημένων χωρών. Το πρώτο τεστ ίσως γίνει αυτή τη βδομάδα, στην συνάντηση της ομάδας των G8/G20 στο Τορόντο του Καναδά, όπου τα εγκάθετα πολιτικά ανδρείκελα της καναδικής κυβέρνησης έχουν φορτώσει στον καναδικό λαό την αποπληρωμή του "χρέους" δισεκατομμυρίων δολαρίων που είναι αναγκαίο για την οργάνωση μιας αστυνομίας τύπου ολοκληρωτικών καθεστώτων, πράγμα που αναμφίβολα θα προκαλέσει ταραχές και βίαιες αντιδράσεις.

Στεκόμαστε σε ένα σταυροδρόμι, όπου οι λαοί μπορούν να εξεγερθούν μαζικά εναντίον της οικονομικής ολιγαρχίας που σκηνοθετεί αυτές τις καταρρεύσεις οικονομιών και να διώξουν τα πολιτικά ανδρείκελα και της δεξιάς και της αριστεράς που υπακούνε τυφλά σε ό,τι προστάζουν τα όρνια της Wall Street, ανεξάρτητα από το ποιός κυβερνά στον Λευκό Οίκο. Διαφορετικά, αν οι λαοί δεν συνειδητοποιήσουν τι συμβαίνει και ποιοί πραγματικά βρίσκονται πίσω από τα πράγματα, ίσως να οδηγηθούν σε ασυναίσθητες πράξεις βίας εναντίον αστυνομικών με μαύρα κοστούμια, σε μάχες που δεν θα στοχεύουν στη ρίζα του προβλήματος, αλλά θα οδηγήσουν σε οδυνηρές συνέπειες και δοκιμασίες.

Το πρώτο βήμα θα πρέπει να είναι να προωθηθεί η συνειδητοποίηση ότι η "λιτότητα" που προσφέρουν οι τραπεζίτες δεν αποτελεί τη λύση στα προβλήματά μας, αλλά την αρχή τους. Τότε θα καταλάβουμε πραγματικά τι εννοεί το ΔΝΤ όταν μας λέει ότι "θα πονέσει λιγάκι".

Η μετάφραση πραγματοποιήθηκε από την ομάδα μετάφρασης του ιστολογίου

Πηγή

15 Νοεμβρίου 2008: Διαδηλώσεις μπροστά στο κοινοβούλιο στο Ρέυκιαβικ, όπου ο Iσλανδικός λαός έριχνε ρολά υγείας και αβγά στους εκλεγμένους αντιπροσώπους του

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση