Απλή αναλογική και Χίτλερ

Οι εκλογές δεν γίνονται για να μετρηθεί η δύναμη των κομμάτων, δεν γίνονται για να μπορούν όσο το δυνατόν περισσότερα κόμματα να εισπράξουν κρατική επιχορήγηση, δεν γίνονται προκειμένου το κοινοβούλιο να αποκτήσει τη μεγαλύτερη δυνατή ποικιλία και σίγουρα δεν γίνονται για να μετατρέπονται σε ρυθμιστές οι περιθωριακοί και οι ακραίοι.

Οι εκλογές γίνονται προκειμένου να σχηματιστεί κυβέρνηση.

Προφανώς θέλουμε η κυβέρνηση να είναι όσο το δυνατόν πιο αντιπροσωπευτική του εκλογικού σώματος, αλλά για να συμβεί αυτό πρέπει πρώτα να υπάρχει η δυνατότητα να σχηματιστεί. Και γι’ αυτό η απλή αναλογική είναι μια πολύ κακή ιδέα.

Κι όπως φαντάζεστε, αυτό που είναι μια κακή ιδέα για τον σχηματισμό κυβέρνησης είναι μια πολύ καλή ιδέα για όσους αδιαφορούν ή δεν θέλουν τον σχηματισμό κυβέρνησης και για όσους θέλουν να αποκτήσουν επιρροή δυσανάλογα μεγάλη της πραγματικής τους δύναμης. Είναι μια καλή ιδέα δηλαδή για όσους αισθάνονται ότι ευνοούνται από την ακυβερνησία και το μπάχαλο, αλλά και για όσους γυρεύουν να παζαρέψουν την ψήφο της εμπιστοσύνης τους με φανερά ή και εντελώς κρυφά ανταλλάγματα.


Και προφανώς, όταν συζητάμε για την απλή αναλογική, συζητάμε για την απλή αναλογική στην Ελλάδα.

Όλα τα παραπάνω είναι μάλλον αυτονόητα και γνωστά ακόμα και στους πονηρούς υπέρμαχους του εκλογικού συστήματος που δημιουργεί περισσότερα προβλήματα απ΄όσα λύνει. Και επειδή είναι αυτονόητα και γνωστά και επειδή κάθε στοιχειωδώς λογικός άνθρωπος τα καταλαβαίνει, το ιστορικό ταξίδι του υπουργού Γεραπετρίτη στη δημοκρατία της Βαϊμάρης και την περίοδο της ανόδου του Χίτλερ ήταν πιο περιττό κι από ζάχαρη σε γλυκό του κουταλιού.

Γιατί το εκλογικό σύστημα είχε τόσα να κάνει με την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία όσο και το τέταρτο γκολ της Γερμανίας στη νίκη της με 7-1 επί της Βραζιλίας στο μουντιάλ του 14: βοήθησε στον θρίαμβο, αλλά δύσκολα κανείς το λέει και καθοριστικό.

Για να το πω διαφορετικά: ακολουθώντας τη λογική του υπουργού Γεραπετρίτη μπορεί κανείς να επιχειρηματολογήσει (πολύ πιο πειστικά κατά τη γνώμη μου) εναντίον του δικαιώματος των Γερμανών να ψηφίζουν. Στο κάτω-κάτω Γερμανοί ήταν οι ψηφοφόροι που τον ψήφισαν και Γερμανοί ήταν οι πολίτες που τον στήριξαν σε ένα κτηνωδώς (από κάθε άποψη) μεγάλο ποσοστό. Κι επειδή Γερμανοί ήταν και αυτοί που ξεκίνησαν τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, που οδήγησε στη Βαϊμάρη και μετά στον Χίτλερ, ίσως η Γερμανία θα έπρεπε να μην έπρεπε να έχει δικαίωμα σε στρατό ακόμα και σήμερα (ναι, ξέρω, δεν είναι καθόλου κακή ιδέα).

Φίλες, φίλοι και οι υπόλοιποι, η άνοδος του Χίτλερ στην εξουσία είναι ένα ζήτημα τόσο πολυπαραγοντικό που η ενοχοποίηση της απλής αναλογικής είναι μάλλον επιπόλαια (αν θέλετε να διαβάσετε σχετικά, συστήνω το πρώτο μέρος της βιογραφίας του Χίτλερ από τον Ian Kershaw) και υπερβολική. Τόσο υπερβολική που δίνει τη δυνατότητα στους πονηρούς υπερασπιστές της απλής αναλογικής να πιαστούν από την υπερβολή και να παραστήσουν τους αδικημένους.

Κι ενώ καταλαβαίνω γιατί η αντιπολίτευση υποστηρίζει την απλή αναλογική, δεν καταλαβαίνω ποια ανάγκη οδηγεί τα στελέχη της κυβέρνησης σε τέτοιες λάθος πάσες. Δεν καταλαβαίνω γιατί δεν αρκούσε η επισήμανση πως η απλή αναλογική βοηθά την εκπροσώπηση των ακραίων και μπορεί να τους καταστήσει ρυθμιστές. Δεν καταλαβαίνω γιατί έπρεπε να μπλεχτεί στην κουβέντα και ο Χίτλερ. Δεν καταλαβαίνω γιατί οι υπουργοί είναι τόσο άνετοι σε υπερβολές, ακόμα και σε περιπτώσεις που θα έπρεπε να είναι τόσο άνετοι σε επιχειρήματα χωρίς να χρειάζονται οι υπερβολές.

Η απλή αναλογική είναι ένα κακό εκλογικό σύστημα. Πολύ περισσότερο για μια χώρα η οποία δεν μπορεί να συμφωνήσει ούτε στην πλήρη απαγόρευση του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους. Οι μόνοι που γοητεύονται από αυτή είναι όσοι πιστεύουν ότι μπορούν να εκμεταλλευτούν την ακυβερνησία ή όσοι ελπίζουν να εκμεταλλευτούν τις έδρες τους. Κι αυτά είναι δεδομένα που δεν χρειάζονται καμία αναφορά σε Χίτλερ και Βαϊμάρη. Και μπράβο τους.

ΥΓ – Επειδή το πρόβλημα της κατανόησης κειμένου είναι διαδεδομένο το λέω ακόμα πιο απλά: προφανώς και η απλή αναλογική ευνοεί τους χιτλερίσκους και τους σταλινίσκους και προφανώς ήταν ένα από τα σκαλοπάτια που πάτησε ο Χίτλερ. Αλλά η σκάλα που ανέβηκε θα υπήρχε και χωρίς το σκαλοπάτι της απλής αναλογικής. Το να ταυτίζεις όλη τη σκάλα με ένα της σκαλοπάτι προκειμένου να επιχειρηματολογήσεις εναντίον της απλής αναλογικής είναι αποπροσανατολιστικό και θα γίνει (όπως και έγινε) προϊόν εκμετάλλευσης από τους υποστηρικτές της.

Μάνος Βουλαρίνος
AthensVoice


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση