Το αιώνιο πειραματόζωο

Το θέμα δεν είναι εάν θέλει κανείς το ευρώ ή όχι ως έχει, φυσικά δεν το θέλει κανένας εκτός από την πρωσική κυβέρνηση, αλλά εάν είναι σε θέση να επιστρέψει στο δικό του νόμισμα – όπου ούτε καν η Γερμανία δεν έχει την πολυτέλεια αφού, εάν τυχόν υιοθετούσε μονομερώς το μάρκο, θα κατέρρεαν οι εξαγωγές της και ως εκ τούτου η οικονομία της.

«Με δεδομένες τις χαμηλές τιμές στην αγορά, οι πωλήσεις δημόσιων επιχειρήσεων και περιουσιακών στοιχείων δεν θα απέφεραν καλές αποδόσεις στην ελληνική κυβέρνηση. Υπό τις συνθήκες αυτές, η σωστότερη και λογικότερη προσέγγιση θα ήταν η ένταξη των περιουσιακών στοιχείων σε ένα ανεξάρτητο «ταμείο» – το οποίο θα αποκτούσε τη διαχείρισή τους με στόχο τη βελτίωσή και την πώλησή τους, όταν οι τιμές θα βρίσκονται σε καλύτερα επίπεδα (εναλλακτικά την εισαγωγή του ταμείου στο χρηματιστήριο).
Η πρότασή μου αφορά στο μοντέλο που έχει εφαρμοστεί στη Σουηδία, όπου ένα μεγάλο μέρος κρατικών περιουσιακών στοιχείων, από επιχειρήσεις κοινής ωφελείας μέχρι δρόμους, μεταφέρθηκαν σε μια απολύτως ανεξάρτητη εταιρεία – η οποία αποκόπηκε εντελώς από πολιτικές και κομματικές διασυνδέσεις. Κανείς υπουργός δεν μπορούσε να επηρεάσει τις αποφάσεις της εταιρείας. Σε μερικά χρόνια τα περιουσιακά στοιχεία απέκτησαν εξαιρετική κερδοφορία.
Κάτι ανάλογο θα μπορούσε να γίνει και στην Ελλάδα. Δεν είμαι σίγουρος ότι το ελληνικό πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων «τρέχει» βάσει της ίδιας αρχής. Θεωρώ ότι η συλλογή της κρατικής περιουσίας κάτω από την ομπρέλα ενός ταμείου και η απομάκρυνση όσο το δυνατόν κάθε πολιτικής επιρροής, θα μπορούσε να αποφέρει καλά αποτελέσματα στην Ελλάδα» (Bruegel Institute).

Στην Ελλάδα συνηθίζεται να αμφιβάλλει κανείς για το αυτονόητο, έως ότου το υποστηρίξει κάποιος ξένος – καθώς επίσης να ασχολούνται τα ΜΜΕ παραπλανώντας ακούσια ή εκούσια τους Πολίτες με δευτερεύοντα, εντελώς αδιάφορα και ανούσια θέματα. Για παράδειγμα, με το εάν είναι ψεύτης ή μη ο πρωθυπουργός, κατ’ αναλογία με τον κ. Α. Παπανδρέου – επιθυμώντας να αντιγράψει πιστά τόσο τα προτερήματα, όσο και τα ελαττώματα του «προικισμένου» πολιτικού που σχεδόν τετραπλασίασε το δημόσιο χρέος ως προς το ΑΕΠ, μέσα σε δέκα περίπου έτη (γράφημα)!

Όσον αφορά το πρώτο, δεν χρειαζόταν να υποστηρίξει κάποιος ξένος πως η Ελλάδα δεν θα αποφύγει μία τέταρτη δανειακή σύμβαση το 2018, όταν ολοκληρωθεί η τρίτη – αφού είναι εντελώς αδύνατο να δανεισθεί με βιώσιμα επιτόκια από τις αγορές για να εξυπηρετήσει τα ληξιπρόθεσμα χρέη της, τα οποία μετά το 2021 εκτινάσσονται σε δυσθεώρητα ύψη, ακόμη και αν είχε μία θεϊκή κυβέρνηση.

Φυσικά οι δανειακές συμβάσεις συνδέονται με νέα μνημόνια, ενώ έχουν ήδη υπογραφεί μελλοντικά μνημόνια (μέτρα για το 2019 και 2020), τα οποία συνοδεύουν τις τρεις προηγούμενες δανειακές συμβάσεις – εφιστώντας την προσοχή στο γεγονός ότι, θα χρειασθεί μεν η Ελλάδα νέα δάνεια από τους εταίρους της, πιθανότατα από τον ESM διαδραματίζοντας το ρόλο του πρώτου πειραματόζωου του ευρωπαϊκού νομισματικού ταμείου (EMF) που οραματίζεται ο κ. Σόιμπλε, αλλά θα πρέπει να συμφωνήσουν οι δανειστές της.

Μοναδική εξαίρεση θα ήταν τυχόν ονομαστική διαγραφή μεγάλου μέρους των δημοσίων χρεών της, έτσι ώστε να ανακτηθεί η πιστοληπτική της ικανότητα – κάτι που δεν μπορεί να θεωρηθεί απίθανο, εάν ο κ. Σόιμπλε θελήσει να εκπληρώσει το δεύτερο όραμα του, ξανά με πειραματόζωο την Ελλάδα: την υιοθέτηση ενός πτωχευτικού δικαίου για τα κράτη της Ευρωζώνης, με σύνδικο χρεοκοπίας το ευρωπαϊκό νομισματικό ταμείο. Φυσικά σε μία τέτοια περίπτωση το αντάλλαγμα θα είναι ότι έχουμε και δεν έχουμε – καθώς επίσης η οριστική μετατροπή της πλειοψηφίας των Ελλήνων σε χαμηλού κόστους εργαζομένους των νέων ιδιοκτητών της χώρας.

Αυτονόητη είναι επίσης η αναφορά του ευρωπαϊκού ινστιτούτου στην εισαγωγή του κειμένου, όσον αφορά τις ιδιωτικοποιήσεις (ανάλυση μας) – όπου όμως είναι απολύτως λανθασμένο το παράδειγμα της Σουηδίας, αφού δεν ήταν ποτέ προτεκτοράτο των πιστωτών της, όπως είναι η Ελλάδα για τη Γερμανία, με τους σιωπηλούς Πολίτες της να αποτελούν την ντροπή της Ευρώπης.

Περαιτέρω, ασφαλώς είναι αυτονόητο πως το ευρώ είναι καταστροφικό για όλες τις χώρες, εκτός από τη Γερμανία που πήρε έγκαιρα (και ύπουλα) τα μέτρα της, αφού

(α) δεν είναι δυνατόν να έχουν τόσο διαφορετικές οικονομίες την ίδια νομισματική πολιτική – ούτε την ίδια κεντρική τράπεζα,

(β) η Ευρωζώνη δεν διαθέτει κανένα όπλο αντιμετώπισης κρίσεων – ούτε εξισορρόπησης των ανταγωνιστικών ελλειμμάτων μέσω των συναλλαγματικών ισοτιμιών, ενώ

(γ) είναι αδύνατον να ενωθούν δημοσιονομικά, τραπεζικά και πολιτικά κράτη με τέτοιες εθνικές/ανθρωπολογικές διαφορές – αν και ασφαλώς δεν το επιθυμεί η πρωσική κυβέρνηση, στόχος της οποίας είναι με τη βοήθεια του ευρώ η δημιουργία του δικού της 4ου Ράιχ.

Ήταν αρκετά δύσκολη άλλωστε η μετάβαση από την οικογένεια και τη φυλή, στην πόλη-κράτος και στο κράτος για τον άνθρωπο – αλλά κατά πολύ δυσκολότερη σε Ευρωπαίο και Παγκόσμιο Πολίτη, με τόσο μεγάλες πολιτισμικές, γλωσσικές, θρησκευτικές και λοιπές διαφορές, ειδικά σε σχέση με τις αναπτυσσόμενες και αναδυόμενες χώρες.

Είναι τώρα επί πλέον αυτονόητο πως η νομισματική ένωση έχει κατασκευαστεί σαν μία ερμητικά κλειστή φυλακή, την οποία δεν μπορεί να εγκαταλείψει μονομερώς καμία χώρα χωρίς να καταστραφεί η οικονομία της – πόσο μάλλον όταν είναι υπερχρεωμένη όπως η Ελλάδα, με υποθηκευμένο το σύνολο σχεδόν των περιουσιακών της στοιχείων, καθώς επίσης με κλειστή την πόρτα μετατροπής των χρεών της σε δραχμές, λόγω του PSI.

Επομένως το θέμα δεν είναι εάν θέλει κανείς το ευρώ ή όχι ως έχει, έτσι όπως είναι – φυσικά δεν το θέλει κανένας λογικά σκεπτόμενος άνθρωπος, εκτός από την πρωσική κυβέρνηση. Το θέμα έχει σχέση με το εάν είναι σε θέση να επιστρέψει μία χώρα στο δικό της νόμισμα – όπου ούτε καν η Γερμανία δεν έχει την πολυτέλεια αφού, εάν τυχόν υιοθετούσε μονομερώς το μάρκο, θα κατέρρεαν οι εξαγωγές της και ως εκ τούτου η οικονομία της, ενώ θα έχανε τα περισσότερα από τα χρήματα που της οφείλουν οι εταίροι της (Target 2, τραπεζικά δάνεια κοκ.).

Αυτονόητο είναι εκτός αυτού το ότι, κανένας δεν επιθυμεί την παγκοσμιοποίηση, ούτε καν τη μικρογραφία της, όπως είναι η ΕΕ – εννοώντας βέβαια το 90% του πληθυσμού και ειδικά τους εργαζομένους, οι οποίοι είναι έτσι εκτεθειμένοι σε έναν ανελέητο ανταγωνισμό, χωρίς οίκτο και όρια.

Επί πλέον, σε μία ένωση κρατών τα ασθενέστερα μετατρέπονται σε βορά των ισχυρότερων – όπως ακριβώς σε έναν επιχειρηματικό συνεταιρισμό, όπου αυτός που έχει τα περισσότερα χρήματα και ισχύ, επιβάλλει τη βούληση του είτε είναι δίκαιη, είτε όχι, παίρνοντας τελικά τη μερίδα του λέοντος.

Από το παράδειγμα της Μ. Βρετανίας όμως φαίνονται καθαρά τα τεράστια μειονεκτήματα της μονομερούς αποχώρησης, όπως στα θέματα των διεθνών συμβάσεων που έχουν υπογραφεί από την Κομισιόν – καθώς επίσης τα προβλήματα της απομόνωσης από την αγορά της ΕΕ, με την οποία είναι πια άρρηκτα συνδεδεμένη η οικονομία της, εξαρτώμενη σε πολύ μεγάλο βαθμό. Έχουμε δε την άποψη πως όσο πιο πολύ θα καθυστερεί τις διαπραγματεύσεις, τόσο χειρότερα – όπως στην περίπτωση της Ελλάδας το 2015, όπου κάηκαν εντελώς όλα της τα διαπραγματευτικά χαρτιά, ειδικά όσον αφορά τη διαγραφή μέρους του χρέους (άρθρο).

Χωρίς να επεκταθούμε σε άλλες λεπτομέρειες, η Ευρωζώνη, η ΕΕ και η Παγκοσμιοποίηση, αποτελούν μεγάλα και σύνθετα προβλήματα για τους λαούς – ενώ ούτε καν οι Η.Π.Α. είναι σε θέση να ακολουθήσουν το δικό τους εθνικό δρόμο, όπως υποσχέθηκε στους εκλογείς του ο κ. Trump. Τόσο η πρώτη εποχή της παγκοσμιοποίησης πάντως, όσο και η δεύτερη τελείωσαν με μεγάλους πολέμους – χωρίς τους οποίους δεν υπήρχε τρόπος αποδέσμευσης των κρατών.

Εν τούτοις, είναι άλλο πράγμα να διαπιστώνει κανείς το (όποιο) πρόβλημα και άλλο να προτείνει υπεύθυνα τη σωστή λύση – θεωρώντας πως στην περίπτωση της Ευρωζώνης, η οποία είναι μακράν το μεγαλύτερο πρόβλημα, μόνο η επιστροφή όλων των κρατών μαζί στην προ ευρώ εποχή (ανάλυση) θα ήταν βιώσιμη, με την ταυτόχρονη «αναδιάρθρωση» των χρεών των υπερχρεωμένων χωρών. Αυτό σημαίνει βέβαια ότι, όσο πιο πολύ καθυστερεί η διαδικασία, τόσο περισσότερο θα κοστίσει – όπου μπορεί μεν η Γερμανία να αισθάνεται πιο ασφαλής, αλλά ίσως πληρώσει αυτή τον τελικό λογαριασμό.

Ολοκληρώνοντας, είμαστε βέβαιοι πως η Ευρωζώνη, η ΕΕ και η παγκοσμιοποίηση θα μας απασχολούν για πάρα πολλά χρόνια ακόμη, ευχόμενοι να αποτελούν οι πόλεμοι παρελθόν – ενώ μπορεί μεν να αναλύει κανείς σωστά τα προβλήματα και να προβαίνει σε ορθολογικές, απόλυτα τεκμηριωμένες διαπιστώσεις, αλλά οι υπεύθυνες προτάσεις όσον αφορά τις ρεαλιστικές λύσεις είναι πολύ δύσκολο να βρεθούν.

AnalystTeam

Πηγή Analyst

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση