Η ανεξαρτησία μυρίζει πετρέλαιο

Γράφει ο Νίκος Μελέτης

Με τους σημαντικούς πόρους και τις κρίσιμες συμμαχίες που του εξασφαλίζουν τα κοιτάσματα πετρελαίου που ανήκουν στις ελεγχόμενες από το ίδιο περιοχές του Βορείου Ιράκ, το ιρακινό Κουρδιστά οδεύει ολοταχώς προς την ανεξαρτησία του. Μία εξέλιξη η οποία ανατρέπει τις ενεργειακές ισορροπίες, καθώς τεράστια κοιτάσματα πετρελαίου περνούν πλέον στον έλεγχο της αυτόνομης πια, αλλά πλήρως ανεξαρτητοποιημένης από τη Βαγδάτη, κουρδικής οντότητας στο Βόρειο Ιράκ.

Ακόμη και σήμερα η Ουάσιγκτον δηλώνει ότι δεν επιθυμεί τη διάλυση του Ιράκ, αλλά ήταν οι ίδιες μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες –μεταξύ αυτών και αμερικανικές- που έσπευσαν να κλείσουν τις πρώτες μεγάλες συμφωνίες με τον πρόεδρο της αυτόνομης περιφέρειας του Ιρακινού Κουρδιστάν, Μασούντ Μπαρζανί, στο Ερμπίλ, υπονομεύοντας έτσι στην πράξη την ενότητα της χώρας. 

Δεκάδες ενεργειακοί κολοσσοί –ανάμεσά τους και η βρετανο-τουρκική Genel Energy, η κινεζική Addax Petroleum, η γαλλική TOTAL, η νορβηγική DNO, η ρωσική Gazprom και οι αμερικανικές ExxonMobil και Chevron-, σε συνεργασία με μικρότερες αμερικανικές εταιρείες, αλλά με ισχυρή επιρροή, όπως οι Hess, HKN, Hunt, Marathon και Murphy και σχεδόν πενήντα ακόμη εταιρείες από όλο τον κόσμο, επιδόθηκαν σε άνευ προηγουμένου ανταγωνισμό για να εξασφαλίσουν μερίδιο στα 45 δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και στα 99-200 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια φυσικού αερίου που βρίσκονται κρυμμένα στο υπέδαφος του ιρακινού Κουρδιστάν.

Ο Μπαρζανί, με όπλο το πετρέλαιο, κατόρθωσε να εξασφαλίσει τη μοναδική «ασφαλή» διέξοδο για εξαγωγή πετρελαίου, παρακάμπτοντας τη Βαγδάτη, μέσω του τουρκικού λιμανιού του Τσεϊχάν στη Μεσόγειο.

Έτσι, η Τουρκία, η χώρα που απειλείται περισσότερο από κάθε άλλη από το ενδεχόμενο δημιουργίας ανεξάρτητου Κουρδικού κράτους, βρέθηκε στη δεινή θέση να συμμαχεί με τον Μπαρζανί προκειμένου ο Ερντογαν να «ηρεμήσει» τους Κούρδους της Συρίας και της Τουρκίας και να εξασφαλίσει πρόσβαση σε νέους ενεργειακούς πόρους, με τρόπο που τελικά όμως είναι η ίδια η Τουρκία που διευκολύνει την ανεξαρτητοποίηση του ιρακινού Κουρδιστάν.

Συμμαχία με το Ισραήλ

Οι Κούρδοι, εκτός από τη φήμη των σκληρών πολεμιστών, έχουν κι αυτή των καλών εμπόρων. Δεν είναι τυχαίο ότι το πρώτο φορτίο κουρδικού πετρελαίου που έφυγε από το Τσεϊχάν –με πλοία ελληνικών συμφερόντων μάλιστα- αφού περιπλανήθηκε στη Μεσόγειο μεταφορτώθηκε σε άλλο πλοίο, το οποίο τελικά έφτασε και ξεφόρτωσε το πετρέλαιο στο Ισραηλινό λιμάνι του Ασελόν.

Το Ισραήλ, σύμφωνα με δημοσιεύματα που δεν έχουν διαψευστεί, είχε υποστηρίξει παρασκηνιακά την αυτόνομη κυβέρνηση του ιρακινού Κουρδιστάν και το ΡΚΚ ως αντίβαρο στην πολιτική που ασκούσε η Τουρκία εναντίον του. Παραδοσιακά το Ισραήλ βλέπει τους Κούρδους ως τους πιο αξιόπιστους παίκτες για τη δημιουργίας μίας μεγάλης “buffer zone” (ουδέτερης ζώνης) στη Μέση Ανατολή, που θα αποτελεί ανάχωμα στο Ιράν, αλλά και στις ακραίες σουνιτικές οργανώσεις, ενώ συγχρόνως θα λειτουργεί ως αξιόπιστος εταίρος στην ενεργειακή αγορά.

Δεν είναι τυχαίο ότι πρώτοι οι Ισραηλινοί, με πρωθυπουργό τον Νετανιάχου και τον υπουργό Εξωτερικών Λίμπερμαν, εξέφρασαν την υποστήριξή τους στην ανεξαρτητοποίηση του ιρακινού Κουρδιστάν.

Οι Κούρδοι ελπίζουν σύντομα να μπορέσουν να αυξήσουν τις εξαγωγές τους στα 450.000 βαρέλια τη μέρα και να είναι σε θέση να αναπληρώσουν την απώλεια των 12 δις. δολαρίων που εισέπρατταν ετησίως ως μερίδιο από την εξαγωγή του πετρελαίου τους μέσω της Βαγδάτης.

Όμως το Κουρδιστάν έχει ανοίξει την όρεξη και σε άλλες αυτόνομες ή ημιαυτόνομες περιοχές. Ο κυβερνήτης της επαρχίας της Νινευή από το 2011, όταν είδε ότι οι Κούρδοι έδιναν άδειες ερευνών σε έξι οικόπεδα, τα δύο εκ των οποίων βρισκόταν σε διαφιλονικούμενες περιοχές, ζήτησε να διαπραγματευθεί ο ίδιος με την ExxonMobil για την εκμετάλλευση των οικοπέδων.

Οι σιίτες της επαρχίας Μπάσρα, που αποτελεί το κέντρο της ιρακινής πετρελαϊκής βιομηχανίας, με το 60% των συνολικά διαπιστωμένων κοιτασμάτων των 141 δισεκατομμυρίων βαρελιών πετρελαίου, επιδιώκουν από το 2008 την απόσχισή τους από το Ιράκ, το οποίο κάθε μέρα που περνά αποδεικνύεται όλο και πιο δύσκολο να κρατηθεί ενωμένο…

Πηγή περιοδικό «Επίκαιρα», τεύχος 246

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση