Αντίστροφη μέτρηση

Γράφει ο Βασίλης Βιλιάρδος 

Μετά τις χώρες PIIGS, οι χώρες FISH – πρόκειται για τις France, Italy, Spain και Holland, όπου λέγεται χαρακτηριστικά πως το ψάρι μυρίζει από το κεφάλι. Η κρίση λοιπόν της Ευρωζώνης επεκτείνεται, αργά αλλά σταθερά, από την περιφέρεια στο κέντρο – γεγονός που σημαίνει ότι, κάθε άλλο παρά έχει καταπολεμηθεί.

Αναλυτικότερα, τα ενυπόθηκα δάνεια της Ολλανδίας (άρθρο μας) έφτασαν στο 107,1% του ΑΕΠ, με τις τιμές των ακινήτων να μειώνονται κατά 15%, μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα – ενώ το ιδιωτικό χρέος εκτοξεύθηκε στο 249%. Θα ακολουθήσουν σύντομα πολύ μεγάλα προβλήματα στις τράπεζες – μετά τη κρατικοποίηση της τέταρτης μεγαλύτερης στη χώρα.

Φούσκα ακινήτων υπάρχει επίσης στη Γαλλία, η οποία αδυνατεί να περιορίσει το έλλειμμα της – ενώ σχηματίζεται και στη Γερμανία, σαν αποτέλεσμα των χαμηλών βασικών επιτοκίων. Παράλληλα, η Αυστρία διέσωσε τις τράπεζες της με 20 δις € – τα οποία όμως πολύ δύσκολα θα φτάσουν.

Περαιτέρω, η Ισπανία δυστυχώς αδυνατεί να ανταπεξέλθει με το έλλειμμα, καθώς επίσης με το πρόβλημα των τραπεζών της. Σύμφωνα με την El Pais, παρά την πολιτική λιτότητας, το δημόσιο χρέος της Ισπανίας αυξήθηκε κατά 146 δις € μέσα σε ένα έτος, για πρώτη φορά στην Ιστορία της χώρας – στα 882 δις € ! Από την εποχή που εκλέχθηκε η νέα κυβέρνηση, το χρέος αυξάνεται κατά 400 εκ. € την ημέρα – αναμφίβολα ένα πρωτοφανές ευρωπαϊκό ρεκόρ.

Στην Ιταλία τώρα (δημόσιο χρέος στο 128% του ΑΕΠ της), «μαίνονται» τα τραπεζικά σκάνδαλα (Banca dei Paschi, Τράπεζα του Βατικανού κλπ.) – ενώ από το αποτέλεσμα των εκλογών, από τη μάχη για τη Ρώμη κατά κάποιον τρόπο, θα κριθούν πολλά πράγματα, ενδεχομένως ακόμη και το ευρώ (επιστροφή της στη λιρέτα).

Από την άλλη πλευρά, στη σύσκεψη των G20, οι Η.Π.Α., η Μ. Βρετανία και η Ιαπωνία δεν δεσμεύθηκαν να σταματήσουν το «τύπωμα»  νέων χρημάτων – απλά ανακοίνωσαν τυπικά όλοι οι ηγέτες μαζί ότι, δεν θα επιτρέψουν να προκληθεί συναλλαγματικός πόλεμος. Όμως, ο πόλεμοςαυτός είναι ήδη σε πλήρη εξέλιξη – με όπλα την εκτύπωση χρημάτων, τους προστατευτικούς δασμούς και τις κρυφές νομισματικές «διολισθήσεις».

Σύμφωνα τώρα με δημοσκόπηση στη Μ. Βρετανία, μόλις το 33% των πολιτών θέλουν να παραμείνουν στην Ε.Ε. – ενώ το 50% επιθυμεί την άμεση αποχώρηση της χώρας τους. Ίσως οφείλουμε να σημειώσουμε εδώ ότι, το συνολικό χρέος της Μ. Βρετανίας υπερβαίνει το 550% του ΑΕΠ της – κάτι που σημαίνει πως η οικονομική θέση της θα επιδεινώνεται συνεχώς.

Συνεχίζοντας, η Ελλάδα δεν φαίνεται να αποφεύγει το μοιραίο, εάν δεν ληφθούν άμεσα αναπτυξιακά μέτρα – καθώς επίσης εάν δεν πάψει να παίζει το ρόλο της Ιφιγένειας, παραμένοντας το ιδανικό υποψήφιο θύμα, για τον παραδειγματισμό των υπολοίπων μελών της Ευρωζώνης.

Η Ιρλανδία, αντίθετα, η οποία χρησιμοποιείται από τη Γερμανία ως «παράδειγμα προς μίμηση» (άρθρο μας), αποτελεί ήδη αντικείμενο αυστηρής κριτικής – ενώ πρόσφατα ο πρώην διευθύνων οικονομολόγος της ΕΚΤ, ο J.Stark, κατηγόρησε την ΕΚΤ για παράνομες, μυστικές συμφωνίες με την κυβέρνηση της Ιρλανδίας.

Σχετικά με την Κύπρο, μελετάται το ενδεχόμενο εγκατάλειψης και χρεοκοπίας της – κυρίως λόγω του τεράστιου τραπεζικού προβλήματος, αλλά και του «μοντέλου» της οικονομίας της (άρθρο μας). Όπως έχει ερευνηθεί όμως, η χώρα που θα επηρεαζόταν περισσότερο θα ήταν η Ελλάδα – αφού στις κυπριακές τράπεζες, οι οποίες προφανώς θα χρεοκοπούσαν, ευρίσκεται το 10% των καταθέσεων των Ελλήνων,

Όσον αφορά την Ευρωζώνη στο σύνολο της, διαπιστώνεται η επιμονή σε μία «σχιζοφρενή» οικονομική πολιτική – με την έννοια ότι, επιμένει σε μία έντονα περιοριστική δημοσιονομική πολιτική χωρίς αναπτυξιακά μέτρα (μείωση των ελλειμμάτων των προϋπολογισμών κλπ.), παράλληλα με μία επεκτατική νομισματική.

Εάν δε παραμείνει σε ύφεση, θα εισάγει λιγότερα προϊόντα – γεγονός που θα οδηγήσει σε αύξηση της ισοτιμίας του ευρώ, η οποία θα δημιουργήσει μεγάλα προβλήματα σε πολλά κράτη (η αύξηση της ισοτιμίας ενός νομίσματος έχει ανάλογα αποτελέσματα με την αύξηση των βασικών επιτοκίων).

Για την ΕΚΤ τώρα, η οποία έχει ελάχιστα μέσα στη διάθεση της, συγκριτικά με τη Fed ή με άλλες κεντρικές τράπεζες, λέγεται το εξής χαρακτηριστικό: «Όταν έχεις ένα σφυρί στη διάθεση σου, τότε όλα τα προβλήματα μοιάζουν με καρφιά». Δηλαδή, όταν οι περισσότερες χώρες της Ευρωζώνης είναι υπερχρεωμένες, υπάρχει μία τραπεζική βόμβα μεγατόνων στα θεμέλια σου, η βιομηχανική ελίτ είναι πανίσχυρη και έχεις μόνο ένα όπλο, τη νομισματική πολιτική, τότε κάνεις μόνο αυτό που μπορείς – καρφώνεις παντού καρφιά και κλείνει πρόχειρα τρύπες, είτε συνειδητά, είτε όχι.

Ολοκληρώνοντας, όσον αφορά το χρυσό, ο οποίος αργά ή γρήγορα θα εμφανισθεί στο προσκήνιο, οφείλει κανείς να αναφερθεί στη συνήθη πλάνη – σε αυτούς δηλαδή  που υποστηρίζουν ότι, δεν υπάρχουν τόσα αποθέματα, όσα απαιτούνται σήμερα με κριτήριο το ΑΕΠ, εάν ήθελε ο πλανήτης να επιστρέψει στον κανόνα του χρυσού.

Το θέμα στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι ποσοτικό όπως εσφαλμένα νομίζει κανείς, αλλά «τιμολογιακό». Δηλαδή, εάν η τιμή του χρυσού αυξανόταν στα 10.000 $ για παράδειγμα, αντί για τα 1.600 $ που είναι σήμερα, δεν θα υπήρχε κανένα απολύτως πρόβλημα.

Ακόμη πιο αντικειμενικά, εάν διαιρούσε κάποιος τις ποσότητες του χρυσού παγκοσμίως με τις ποσότητες των χρημάτων, θα έβρισκε εκείνη την τιμή του χρυσού, η οποία θα μπορούσε να επαναφέρει τα σύνδεση των χρημάτων μαζί του. Το πρόβλημα λοιπόν δεν είναι οι περιορισμένες ποσότητες του χρυσού, αλλά ο μεγάλος αριθμός των χαρτονομισμάτων που έχουν τυπωθεί - ουσιαστικά χωρίς αντίκρισμα.

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση