Που πας (ελληνικό) καραβάκι με τέτοιον καιρό;…
- Μετά από καταστροφές (συνήθως πολεμικές) καθώς γράφεται η ιστορία, οι κοινωνίες αναλύουν αιτίες και αφορμές για να κατανοήσουν και να ερμηνεύσουν όλα εκείνα τα γεγονότα, τις πράξεις και τις παραλήψεις που οδήγησαν κάποιους σε θριάμβους κάποιους άλλους σε οδυνηρές ήττες
Η ιστορία, υπό αυτήν την έννοια, πράγματι διδάσκει, αλλά «κατόπιν εορτής». Θα ήταν προφανώς προτιμότερο οι κοινωνίες να είναι σε θέση να αντιληφθούν αυτό που (τους) συμβαίνει , σήμερα και να προσπαθήσουν να το αντιμετωπίσουν ΤΩΡΑ– για να αποτρέψουν την επερχόμενη καταστροφή– ή να το καλλιεργήσουν και να το ενισχύσουν, στην περίπτωση που οδηγεί σε θριάμβους.
Στην περίπτωση και στην κατάσταση της σημερινής Ελλάδας, είναι προφανές ότι μπροστά της ανοίγεται το έρεβος της καταστροφής. Η ελληνική κοινωνία ζαλισμένη από την διάλυση του μύθου της ισχυρής Ελλάδας και αντιμέτωπη με την οικονομική κατάρρευση δύσκολα μπορεί να παρατηρήσει κάποιες σαφέστατες ενδείξεις και γεγονότα που περιγράφουν με μαθηματική ακρίβεια την πορεία προς εθνική καταστροφή. Η οικονομική κατάρρευση αποτελεί μια (βασικότατη) παράμετρο που ορίζει την πορεία προς την εθνική συρρίκνωση. Η ελληνική κοινωνία έχει ήδη αρχίσει να αντιλαμβάνεται πως οι συνέπειες της κρίσης δε σταματούν στην οικονομία. Αλλωστε η κοινωνική εμπειρία διδάσκει ότι η αδυναμία πληρώνεται πολύ ακριβά. Ο,τι (σκληρό) ισχύει στις ανθρώπινες σχέσεις ισχύει και στις Διεθνείς και μάλιστα στο πολλαπλάσιο. Η Ελλάδα βρίσκεται σήμερα τόσο μόνη όσο δεν υπήρξε ποτέ από το 1820, σύμφωνα με την διατύπωση- διαπίστωση του αμερικανικού ινστιτούτου στρατηγικής πρόγνωσης (stratfor). Η αιτία αυτής της μοναξιάς έχει να κάνει, προφανώς, με τις στρατηγικές επιλογές που έγιναν ή απορρίφθηκαν από αυτούς που κυβερνούν τη χώρα. Αρχίζει, λοιπόν , και γίνεται εύκολη η προσπάθεια αναζήτησης των αιτίων που οδήγησαν τη χώρα στο κενό. Μετά την πτώση της χούντας και την κατάληψη της μισής Κύπρου από την Τουρκία οι ελληνικές κυβερνήσεις διαμόρφωσαν και ακολούθησαν με επουσιώδεις αποκλείσεις μια στρατηγική που συνοψίζεται ως εξής: Ανήκουμε στη Δύση (Αμερικανοί- ΝΑΤΟ), παίζουμε με την Ευρώπη (Γερμανοί- ζώνη του ευρώ), κατευνάζουμε την τουρκική επιθετικότητα. Κοιτώντας σήμερα τα αποτελέσματα αυτών των επιλογών, δύσκολα μπορεί να υποστηρίξει κανείς ότι η ελληνική μεταπολιτευτική στρατηγική πέτυχε. Η σημασία που μπορεί να είχε η Ελλάδα για τους Αμερικανούς στα Βαλκάνια εξασθένισε απόλυτα μετά τον αμερικανοΝΑΤΟικό πόλεμο στη Γιουγκοσλαβία. Οι Αμερικανοί έχουν έκτοτε δημιουργήσει στην περιοχή κράτη- προτεκτοράτα (και την μεγαλύτερη στρατιωτικής τους βάση στον κόσμο σε έδαφος της ΠΓΔΜ και του Κοσσόβου). Μπορούν, λοιπόν να απαιτήσουν και να πάρουν από τους νέους τους υποτελείς ότι ενδεχομένως θα τους στοίχιζε ακριβότερα αν το ζητούσαν από την Ελλάδα…
Η στρατηγική επιλογή της πορείας προς το σκληρό ευρωπαϊκό πυρήνα (ζώνη του ευρώ) αποδεικνύεται σήμερα καταστροφική. Οι Ευρωπαίοι (Γερμανοί) και εξ αιτίας της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης αποφάσισαν ότι δεν είναι προς όφελός τους να στηρίζουν μια χώρα (την Ελλάδα) της οποία η μισή της καρδία και προσοχή βρίσκεται διαρκώς στην Ουάσιγκτον όπου και ανελλιπώς καταβάλει τη μερίδα του λέοντος για προστασία, μέσω των στρατιωτικών δαπανών. Οσο για την πολιτική του κατευνασμού της Τουρκίας η αποτυχία είναι απόλυτη και άκρως επικίνδυνη όπως καταγράφεται από τα γεγονότα: Η Αγκυρα έχει καταγράψει τις διεκδικήσεις της στο Αιγαίο. Τουρκικά μαχητικά πετούν καθημερινά πάνω από ελληνικά κατοικημένα νησιά. Στο διπλωματικό τραπέζι βρίσκονται οι τουρκικές διεκδικήσεις επί νησιών και βραχονησίδων που σύμφωνα με τους ισχυρισμούς της Αγκυρας το καθεστώς τους δεν διευκρινίζεται από τις Διεθνείς Συνθήκες. Τα τουρκικά μαχητικά επιβάλουν καθημερινά την de facto διχοτόμηση στο Αιγαίο στον 25ο μεσημβρινό. …Παρ΄ όλα αυτά, η ελληνική κυβέρνηση εξακολουθεί να ελπίζει ότι η Αγκυρα δε θα εκμεταλλευτεί τη σημερινή ελληνική αδυναμία προκειμένου να προχωρήσει ένα ακόμη βήμα προς την υλοποίηση των γνωστών της σχεδίων για κυριαρχία στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Πέρασε μάλλον απαρατήρητο το γεγονός της παρουσίας του τουρκικού στόλου στο Ιόνιο και η εδραίωση της Τουρκοαλβανικής στρατιωτικής συνεργασίας. Στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας τουρκικά πολεμικά ελλιμενίζονται σε Αλβανικούς ναυστάθμους. Ταυτόχρονα, ενισχύεται με τουρκική βοήθεια η αλβανική πολεμική αεροπορία(δωρεάν παροχή 30 μαχητικών αεροσκαφών).
Πρώτη δυσμενής για την Ελλάδα συνέπεια της ανάπτυξης της τουρκοαλβανικής συνεργασία, υπήρξε η ακύρωση της ελληνοαλαβνικής συμφωνίας για τον καθορισμό της υφαλοκρηπίδας μεταξύ των δύο χωρών. Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα επέτρεψε την προώθηση της ένταξης της Αλβανίας στην ΕΕ χωρίς προηγουμένως να φροντίσει να εξασφαλίσει την εφαρμογή της συμφωνίας για την υφαλοκρηπίδα. Αυτό σημαίνει ότι η χώρα, έχει ένα ακόμη ανοιχτό μέτωπο στα δυτικά και βόρεια σύνορά της.
Δεν είναι μόνο η Αλβανία που επέλεξε να προσδεθεί στο άρμα της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής, μετρώντας τις δυνατότητές της να επαναφέρει στο προσκήνιο παλιές γνωστές διεκδικήσεις της (Τσαμουριά). Τα Σκόπια, προφανώς, επενδύουν πολλά στην τουρκική υποστήριξη, προκειμένου να κατοχυρώσουν την ονομασία «Δημοκρατία της Μακεδονίας».
Οι θιασώτες της παγκοσμιοποίησης και οι οπαδοί των θεωριών περί του τέλους της ιστορίας, ενδεχομένως δυσκολεύονται να κατανοήσουν ότι οι χώρες εξακολουθούν να κινούνται με τον τρόπο που πάντοτε έκαναν: Διασφαλίζουν τα συμφέροντά τους με κάθε τρόπο που τους το επιτρέπει η ισχύς τους. Θα πρέπει να είναι κανείς τυφλός ή πνευματικά ακρωτηριασμένος για να μην αντιλαμβάνεται ότι η χώρα σήμερα δεν βρίσκεται μόνο στο στόχαστρο κάποιων (γενικώς και αορίστως) αγορών και κερδοσκόπων. Στις Διεθνείς σχέσεις, όπως και στη ζωή, η αδυναμία πληρώνεται πανάκριβα. «Φίλοι», «Εταίροι», «σύμμαχοι», αντίπαλοι και εχθροί, είναι έτοιμοι να αρπάξουν ότι δεν είσαι σε θέση να υπερασπιστείς…
Ενδιαφέρων άρθρο, αλλά θα ήθελα να κάνω κάποιες παρατηρήσεις:
ΑπάντησηΔιαγραφήΟι θιασώτες της νέας τάξης δεν χαράζουν μακροχρόνια την στρατηγική στις ΗΠΑ. Είναι παράσιτα του συστήματος που διαπλέκονται με την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία, και ο στόχος τους δεν είναι τα συμφέροντα του κράτους, αλλά τα άμεσα κέρδη τους. Ανάλογα με τις συγκυρίες άλλοτε συμπλέουν και άλλοτε κοντράρονται, αλλά τον τελικό λόγο έχουν πάντα οι θεσμοί στις ΗΠΑ και όχι καιροσκόποι. Το αμερικάνικο κράτος δεν έχει ανάγκη τις 10 πολυεθνικές που κινούν τα νήματα για να επιβιώσει, αλλά οι 10 πολυεθνικές έχουν ανάγκη το Αμερικάνο κράτος για να πετύχουν τούς στόχους τους. Το Στρατφορ μπορεί να λέει οτι θέλει, το πως διαμορφώνονται τα πράγματα στο έδαφος μόνο ο χρόνος θα το δείξει.
Η Ελλάδα υπήρξε πολύτιμος σύμμαχος για την δύση από το 1950 μέχρι την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης, και αναβαθμίστηκε από εκεί και πέρα, καθώς αποτέλεσε ένα σημείο αναφοράς (στην δεκαετία 90) για τις χώρες τις βαλκανικής και ήταν μια ισχυρή ευρώ-νατοϊκή παρουσία στον νότο δημιουργώντας ένα πλαίσιο που περιόριζε τις επιλογές των νέο αυτονομημένων βαλκανικών χωρών.
Απέκτησε επίσης αυτονομία δράσης στην περιοχή και μπορούσε να ασκήσει πολιτική για λογαριασμό της δύσης.
Εκεί όμως που η Ελλάδα έγινε αναντικατάστατη για την δύση ήταν μετά την διάλυση της Γιουγκοσλαβίας: η φαντασίωση των δυτικών να διαμελίσουν αυτήν την ανεξέλεγκτη χώρα στην καρδιά της Ευρώπης μετατράπηκε σε εφιάλτη. Κέρδισαν την Σλοβενία και την Κροατία και όλη η υπόλοιπη πρώην Γιουγκοσλαβία είναι εκτός έλεγχου. Στην Βοσνία δεν μπορούν να βρουν πολιτική λύση, η Σερβία κάνει ένα βήμα εμπρός και ένα πίσω και το Κόσοβο δεν είναι διαχειρίσιμο, με μεγάλη έξαρση του εθνικισμού που κινδυνεύει να παρασύρει Αλβανία και Φιρομ. Εν το μεταξύ οι ΗΠΑ προσπαθούν να απεγκλωβιστούν από το Κόσοβο όσο γίνεται πιο γρήγορα και να αφήσουν την καυτή πατάτα στους Ευρωπαίους. Αν δεν υπήρχε το αντίβαρο της Ελλάδας, τα πράγματα θα ήταν ακόμα πιο δύσκολα για τους δυτικούς εταίρους μας.
Ο καλύτερη στρατηγική επιβίωσης για την Ελλάδα είναι να ακολουθήσει μια πολιτική βασισμένη στα δικά της και μόνον συμφέροντα. Μόνο τότε θα είναι χρήσιμη και σεβαστή από τους σύμμαχους μας. Αν, σε αναζήτηση προστατών αφεθεί και παρασυρθεί σε ευκαιριακά παιχνίδια θα πληρώσει σίγουρα τίμημα.
Σ.