Ελληνοτουρκικά και Λευκορωσία: Οι "καυτές πατάτες" στα χέρια των ΗΠΑ

Του Steve Forbes 

Ενώ έχουμε στρέψει την προσοχή μας στο πιθανό νέο κύμα κορονοϊού και στις εκλογές, εκκολάπτονται δύο κρίσεις που θα μπορούσαν να έχουν σημαντικό -και δυσμενή- αντίκτυπο για τις ΗΠΑ.

Η μία αφορά την επαπειλούμενη σύγκρουση Ελλάδας και Τουρκίας -η εχθρότητα των οποίων πηγαίνει πίσω αιώνες- και η άλλη αφορά την κρίση στη Λευκορωσία.

Τόσο η Τουρκία όσο και η Ελλάδα κλιμακώνουν τη διαμάχη τους για τα δικαιώματα εξερεύνησης πετρελαίου και φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο. Η Ελλάδα που έχει πολυάριθμα νησιά στην περιοχή, υπερασπίζεται την κυριαρχία της επί των θαλάσσιων αυτών υδάτων που υπόσχονται πλούσια αποθέματα. Η Τουρκία αμφισβητεί την ελληνική θέση και πρόσφατα έστειλε ένα πλοίο σεισμικών ερευνών, συνοδευόμενο από πολεμικά πλοία, για να πραγματοποιήσει έρευνες στην περιοχή. Και οι δύο χώρες έχουν ενισχύσει τις ναυτικές και αεροπορικές δυνάμεις τους για να στηρίξουν τις ανταγωνιστικές τους αξιώσεις.

Ο ισχυρός άνδρας της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν ανήγγειλε ότι "η Τουρκία θα συνεχίσει να ακολουθεί μια αποφασιστική και ενεργή πολιτική στην ανατολική Μεσόγειο… [οι Έλληνες] είτε θα κατανοήσουν τη γλώσσα της πολιτικής και της διπλωματίας, είτε στο πεδίο με οδυνηρές εμπειρίες". Ο Ερντογάν σχολίασε, επίσης, απαξιωτικά τον "ερειπωμένο" στρατό της Ελλάδας. Η ΕΕ, και ιδιαίτερα η Γαλλία, όπως και η Αίγυπτος και τα ΗΑΕ, στηρίζουν την Ελλάδα.

Ούτε η Ελλάδα, αλλά ούτε και η Τουρκία θέλουν πόλεμο, αλλά μια κατά λάθος κλιμάκωση θα μπορούσε να πυροδοτήσει μια σύγκρουση. Οι δύο χώρες κόντεψαν να συγκρουστούν για δύο ακατοίκητες νησίδες το 1996, αλλά κέρδισε η διπλωματία.

Το 1974, όταν η Ελλάδα ανακοίνωσε ότι θα ενωθεί με την Κύπρο, στην οποία κατοικεί μια αρκετά μεγάλη τουρκική μειονότητα, η Τουρκία εισέβαλε στο νησί, καταλαμβάνοντας περίπου το ένα τρίτο και ανακήρυξε τα κατεχόμενα εδάφη σε νέο κράτος: την Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου. Η Τουρκία έχει δηλώσει ότι οποιαδήποτε συμφωνία συνάψει η Κύπρος είναι άκυρη, εκτός αν το κράτος-μαριονέτα της Τουρκίας δώσει τη σύμφωνη γνώμη του. Ευτυχώς, και οι δύο πλευρές συμφώνησαν να καθίσουν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, αλλά οι εντάσεις παραμένουν υψηλές.

Θα μπορούσαν να υπάρξουν κι άλλες άσχημες συνέπειες. Η Τουρκία, για παράδειγμα, θα μπορούσε να στείλει εκατομμύρια Σύρους πρόσφυγες που ζουν εκεί στην Ελλάδα και στη συνέχεια στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Οι ΗΠΑ δεν έχουν ακόμη εμπλακεί ενεργά, αφήνοντας τον χειρισμό στους διπλωμάτες της ΕΕ, ειδικά τους Γερμανούς και στους αξιωματούχους του ΝΑΤΟ. Αλλά αυτό μπορεί να αλλάξει, εάν ληφθεί υπ' όψιν το διακύβευμα.

Μια άλλη κρίση έχει ξεσπάσει στη Λευκορωσία, η οποία κυβερνάται από τη σιδερένια γροθιά του δικτάτορα Αλεξάντερ Λουκασένκο εδώ και 26 χρόνια. Η χώρα πραγματοποίησε εκλογές τον Αύγουστο με τις αναμενόμενες ενδείξεις νοθείας. Αλλά ο λαός αγανάκτησε και ξεχύθηκε στους δρόμους σε τέτοιους αριθμούς που στην πραγματικότητα η δικτατορία του Λουκασένκο καταρρέει.

Το θέμα είναι ότι ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν θέλει να γεννηθεί μια αυθεντική δημοκρατία στα σύνορα της Τουρκίας. Δεν αποκλείεται να έστειλε αθόρυβα ειδικές δυνάμεις για να βοηθήσει τον Λουκασένκο ή για να εξασφαλίσει έναν διάδοχο-μαριονέτα.

Η Λιθουανία ανεξαρτητοποιήθηκε από την ΕΣΔΔ το 1991. Σε αντίθεση με τη Ρωσία και τη Λευκορωσία, είναι μια ζωηρή δημοκρατία. Είναι επίσης μέλος της ΕΕ και του ΝΑΤΟ.

Το άρθρο 5 της συνθήκης του ΝΑΤΟ ξεκαθαρίζει ότι επίθεση προς ένα κράτος μέλος θεωρείται επίθεση προς όλους. Είναι αυτό το δόγμα που έκανε τη συμμαχία τόσο ισχυρή.

Ο Πούτιν έχει ξεκαθαρίσει το μίσος του για το ΝΑΤΟ. Καταλαβαίνει ότι η υπονόμευσή του θα ήταν καταστροφικό πλήγμα για τις ΗΠΑ και θα ανάγκαζε την Ευρώπη να συμμορφωθεί με τις επιθυμίες της Ρωσίας. Τι μπορεί να συμβεί; Εάν ο Πούτιν παρέμβει στη Λευκορωσία με κάποιο πρόσχημα, ίσως μπει στον πειρασμό να μεταφέρει στρατεύματα στη Λιθουανία - όχι μια πλήρης εισβολή, απλώς κατοχή μιας έκτασης υπό κάποια ψεύτικη δικαιολογία.

Τι θα κάνουν το ΝΑΤΟ και οι ΗΠΑ; Θα έστελνε η Ουάσιγκτον στρατεύματα για να πολεμήσει τους Ρώσους; Ή θα σκεφτόταν "δεν είναι μεγάλη έκταση. Οι Ρώσοι υπόσχονται να φύγουν, οπότε ας δείξουμε τον θυμό μας, ας καταδικάσουμε την κίνηση και μετά ας το κλείσουμε εκεί". Ωστόσο, εάν, στην πραγματικότητα, δεν κάνουμε τίποτα, ο Πούτιν θα έχει πετύχει μια τεράστια νίκη και η οπισθοχώρηση για τις ΗΠΑ θα είναι ακόμη μεγαλύτερη από ό,τι στον πόλεμο του Βιετνάμ.

Capital



Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση