Απoψεις

[Απόψεις][bleft]

Ελλαδα

[Ελλάδα][threecolumns]

Ευρωπη

[Ευρώπη][bsummary]

Κοσμος

[Κόσμος][grids]

Ο κόσμος θα πληρώσει που δεν χειρίστηκε σωστά το χρέος του


Του Satyajit Das

Οι αγορές, για να παραφράσουμε τον βραβευμένο με Νόμπελ οικονομολόγο Thomas Schelling, συχνά ξεχνούν ότι εξακολουθούν να ξεχνούν. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα όταν πρόκειται για τις δύσκολες προκλήσεις που θέτει το παγκόσμιο χρέος.

Από το 2008, οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο αναζήτησαν σχετικά ανώδυνους τρόπους για να μειώσουν τα υψηλά επίπεδα χρέους, κεντρική αιτία της τελευταίας κρίσης. Η μείωση των επιτοκίων στο μηδέν ή και κάτω από το αυτό κατέστησε ευκολότερη την εξυπηρέτηση του δανεισμού. Η ποσοτική χαλάρωση και η υποστήριξη των κεντρικών τραπεζών διευκόλυναν την αγορά χρέους. Οι τεχνητές αυξήσεις στις τιμές των περιουσιακών στοιχείων αύξησαν τις αξίες των εγγυήσεων, μειώνοντας την πίεση για τους δοκιμαζόμενους δανειολήπτες και τις τράπεζες.

Όλες αυτές οι πολιτικές, ωστόσο, απέφευγαν την ανάγκη απομόχλευσης. Στην πραγματικότητα, αύξησαν το δανεισμό, ιδίως τη ζήτηση για επικίνδυνο χρέος, καθώς οι πεινασμένοι για κέρδη επενδυτές κοίταζαν όλο και πιο μακριά για αποδόσεις. Από το 2007, το παγκόσμιο χρέος αυξήθηκε από τα 167 τρισ. δολάρια (113 τρισ. δολάρια εξαιρουμένων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων), στα 247 τρισ. δολάρια (187 τρισ. δολάρια εξαιρουμένων των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων). Το συνολικό χρέος ανέρχεται στο 320% του παγκόσμιου ΑΕΠ, έχοντας αυξηθεί κατά περίπου 40% την τελευταία δεκαετία.


Όλες οι μορφές δανεισμού έχουν αυξηθεί -από νοικοκυριά, εταιρείες και κυβερνήσεις. Το δημόσιο χρέος έπρεπε να αυξηθεί δραματικά για να χρηματοδοτήσει τις προσπάθειες διάσωσης μετά τη Μεγάλη ύφεση. Το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ προσεγγίζει τα 22 τρισεκατομμύρια δολάρια, από περίπου 9 τρισεκατομμύρια δολάρια πριν από μία δεκαετία - αύξηση κατά 40% του ΑΕΠ. Το χρέος των αναδυόμενων αγορών έχει επίσης αυξηθεί. Το μη χρηματοπιστωτικό χρέος της Κίνας αυξήθηκε από 2 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2000 (120% του ΑΕΠ), σε 7 τρισεκατομμύρια δολάρια το 2007 (160% του ΑΕΠ) και σε περίπου 40 τρισεκατομμύρια δολάρια σήμερα (250% του ΑΕΠ).

Ο δανεισμός των αμερικανικών μη χρηματοπιστωτικών εταιρειών ως ποσοστό του ΑΕΠ έχει ξεπεράσει τα επίπεδα του 2007 και πλησιάζει το υψηλό που καταγράφηκε μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Εν τω μεταξύ, η ποιότητα αυτού του χρέους έχει επιδεινωθεί. Τα ομόλογα με αξιολόγηση "BBB" (η χαμηλότερη διαβάθμιση της επενδυτικής κλίμακας) αντιπροσωπεύουν πλέον το ήμισυ του συνολικού χρέους της επενδυτικής κλίμακας στις ΗΠΑ και την Ευρώπη, από 35% και 19%, αντίστοιχα, πριν από μια δεκαετία. Το υφιστάμενο χρέος διαβάθμισης "CCC" (μια βαθμίδα πάνω από την χρεοκοπία) είναι σήμερα 65% υψηλότερο από τα επίπεδα του 2007. Το υφιστάμενο μοχλευμένο χρέος (που περιλαμβάνει ομόλογα υψηλής απόδοσης και μοχλευμένα δάνεια) ανέρχεται σε περίπου 3 τρισεκατομμύρια δολάρια, διπλάσιο από το επίπεδο του 2007.

Σήμερα, ο κόσμος δεν έχει πολλές επιλογές. Θεωρητικά, οι δανειολήπτες θα μπορούσαν να διοχετεύσουν το εισόδημα στην αποπληρωμή του χρέους. Αυτό είναι πιο δύσκολο στην πράξη από ό,τι στα λόγια, δεδομένου ότι πολύ λίγα από τα χρέη που αναλήφθηκαν κατά την τελευταία δεκαετία τέθηκαν σε παραγωγικές χρήσεις. Καθώς οι μισθοί παρέμεναν στάσιμοι, τα νοικοκυριά δανείζονταν για να χρηματοδοτήσουν την κατανάλωσή τους. Οι εταιρείες δανείζονταν για να χρηματοδοτήσουν επαναγορές μετοχών και εξαγορές. Οι κυβερνήσεις δανείζονταν για να χρηματοδοτήσουν τις τρέχουσες δαπάνες, αντί για τις υποδομές ή άλλες στρατηγικές επενδύσεις.

Μια απότομη απομόχλευση τώρα θα προκαλούσε τον κίνδυνο ύφεσης, καθιστώντας ακόμη πιο δύσκολη την αποπληρωμή του χρέους. Η συρρίκνωση του φορτίου του δημόσιου χρέους, για παράδειγμα, θα απαιτούσε από τις κυβερνήσεις να αυξήσουν τους φόρους και να μειώσουν τις δαπάνες, γεγονός που θα έβαζε φρένο στην οικονομική δραστηριότητα.

Θεωρητικά, η ισχυρή ανάπτυξη και ο υψηλός πληθωρισμός θα μείωναν τα επίπεδα χρέους. Η ανάπτυξη θα ενίσχυε τα εισοδήματα και την ικανότητα εξυπηρέτησης του χρέους των δανειοληπτών. Θα μείωνε τον λόγο του χρέους προς το ΑΕΠ αυξάνοντας τον παρονομαστή. Εκεί που τα πραγματικά επιτόκια είναι αρνητικά (με τα ονομαστικά επιτόκια κάτω από το επίπεδο της αύξησης των τιμών), ο πληθωρισμός θα μείωνε τα πραγματικά επίπεδα χρέους.

Ωστόσο, από το 2007, οι προσπάθειες επιτάχυνσης της ανάπτυξης και του πληθωρισμού είχαν περιορισμένη επιτυχία. Τα νομισματικά και δημοσιονομικά μέτρα, όσο ριζοσπαστικά κι αν είναι, έχουν τα όριά τους. Μπορούν να ελαχιστοποιήσουν τις επιπτώσεις μιας οικονομικής εξάρθρωσης, αλλά μπορούν επίσης να βλάψουν τις μακροπρόθεσμες προοπτικές ανάπτυξης. Επίσης, από τη δεκαετία του 1990, μεγάλο μέρος της οικονομικής δραστηριότητας στηρίχθηκε στο χρέος. Η πιστωτική ένταση αυξάνεται: απαιτεί τώρα ολοένα και υψηλότερα επίπεδα χρέους για να παράγει το ίδιο επίπεδο ανάπτυξης. Οι προσπάθειες για τη μείωση αυτού του χρέους εγείρουν τον κίνδυνο μιας οικονομικής ύφεσης, αντί για μια οικονομική άνθιση.

Τέλος, στις περιπτώσεις που το χρέος είναι αποτιμημένο σε εθνικό νόμισμα αλλά βρίσκεται στα χέρια ξένων, οι χώρες θα μπορούσαν να μειώσουν το χρέος τους υποτιμώντας τα νομίσματά τους. Το πρόβλημα είναι ότι όλοι το γνωρίζουν αυτό: από το 2007, ένα πλήθος κρατών προσπάθησαν να "κατασκευάσουν" φθηνότερα νομίσματα για να ενισχύσουν την ανταγωνιστική τους θέση και να ρίξουν την αξία των υποχρεώσεών τους. Αυτό οδήγησε σε ένα αδιέξοδο, περιορίζοντας αυτή την επιλογή.

Ο μόνος άλλος τρόπος για τη μείωση των επιπέδων χρέους είναι μέσω της χρεοκοπίας. Αυτό μπορεί να γίνει είτε άμεσα -μέσω πτώχευσης ή απομείωσης- είτε έμμεσα, χρησιμοποιώντας αρνητικά ονομαστικά επιτόκια για να μειωθεί η ονομαστική αξία του χρέους. Η χρεοκοπία είναι σχεδόν σίγουρα η πιθανότερη μακροπρόθεσμη επιλογή.

Σε περίπτωση αθέτησης πληρωμής, οι επενδυτές του χρέους καθώς και οι τράπεζες και οι καταθέτες υφίστανται ζημίες στις αποταμιεύσεις και το εισόδημά τους. Τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και τα συνταξιοδοτικά ταμεία ενδέχεται να καταστούν αφερέγγυα. Οι συντάξεις και οι δημόσιες υπηρεσίες που πληρώνονται από τους φόρους και τις εισφορές των νοικοκυριών δεν θα χορηγούνται. Με τη σειρά του, αυτό θα μειώσει την κατανάλωση, τις επενδύσεις και τη διαθεσιμότητα πιστώσεων. Ανάλογα με το μέγεθος των απαιτούμενων διαγραφών, οι οικονομικές και κοινωνικές απώλειες θα μπορούσαν να είναι σημαντικές.

Το 2007, οι αρμόδιοι για τη χάραξη πολιτικής άφησαν την ευκαιρία να επινοήσουν μια αργή, ελεγχόμενη διόρθωση, διότι θα απαιτούσε χρεοκοπίες και ζημιές πιστωτών. Αυτό ίσως να είχε επιτρέψει τουλάχιστον μια δίκαιη κατανομή των ζημιών, προστατεύοντας τους πιο αδύναμους. Αντ' αυτού, οι ηγέτες υπερηφανεύονταν αλαζονικά ότι τα εργαλεία πολιτικής τους θα έκαναν τα προβλήματα χρέους να εξαφανιστούν. Ο χώρος για ανάσα που αγόρασαν χάθηκε. Τα κρατικά κράτη χρησιμοποίησαν την εξοικονόμηση από τα επιτόκια για τη χρηματοδότηση των αυξημένων δαπανών παρά για τη μείωση του χρέους.

Τώρα ο χρόνος δουλεύει εναντίον τους. Οι προηγούμενες αναδιαρθρώσεις δείχνουν ότι η πρόωρη χρεοκοπία βοηθά στην καυτηρίαση του τραύματος, ελαχιστοποιεί τις απώλειες και διευκολύνει την αποκατάσταση. Όσο μεγαλύτερη είναι η καθυστέρηση, τόσο μεγαλύτερο είναι το κόστος και η απαιτούμενη προσαρμογή. Για να αποφύγουν τις χρεοκοπίες στη δική τους "σκοπιά", οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής δεν ήταν ειλικρινείς, ούτε και με τον ίδιο τους τον εαυτό, ως προς τις επιλογές αντιμετώπισης του μη βιώσιμου χρέους. Έχουν μεταφέρει το κόστος στην επόμενη γενιά. Με τον ένα ή τον άλλο τρόπο όμως, το τίμημα αυτό θα πρέπει να πληρωθεί.

Capital


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
Post A Comment
  • Blogger Comment using Blogger
  • Facebook Comment using Facebook
  • Disqus Comment using Disqus

2 σχόλια :

  1. Chris Pirnak -- Banksters Manufacture Financial Crisis for Gain
    December 25, 2018

    Every financial crisis
    is planned in advance.
    Chris Pirnak says
    this one is designed to
    allow the superrich
    to buy even more assets
    on the cheap.

    Never waste the opportunity offered by a good crisis- Niccolo Machiavelli

    Every Financial Crisis is Planned in Advance
    by Chris Pirnak
    (henrymakow.com)
    Chris Pirnak - Banksters Παραγωγή οικονομικής κρίσης για κέρδος
    25 Δεκεμβρίου 2018

    Κάθε οικονομική κρίση
    προγραμματίζεται εκ των προτέρων.
    Ο Chris Pirnak λέει
    αυτό είναι σχεδιασμένο για να
    επιτρέψτε στο superrich
    να αγοράσουν ακόμα περισσότερα περιουσιακά στοιχεία
    στο φθηνό.

    Ποτέ μην σπαταλάτε την ευκαιρία που προσφέρει μια καλή κρίση - Niccolo Machiavelli

    Κάθε οικονομική κρίση έχει προγραμματιστεί εκ των προτέρων
    από τον Chris Pirnak
    (henrymakow.com)
    ΚΑΛΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ σε όλους με υγεία, αγάπη και ειρήνη. Όλα σχεδιασμένα, διαβάστε το άρθρο.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. ΌΛΟ το θέμα εδώ είναι να μη χάσει η Βενετιά βελόνι!!! Να μη χάσουν οι Trapεζες, οι παγκόσμιοι βρυκόλακες, οι αληθινοί banksters! ΑΥΤΟ είναι το θέμα. Πολύ απλά, η απληστία και η βουλιμία τους έχει εκτιναχθεί στα ύψη, επιζητούν πάση θυσία ακόμη μεγαλύτερα κέρδη και αδιαφορούν παντελώς για το οτι καταστρέφουν δις ανθρώπων. Α Υ Τ Ο Ε Ι Ν Α Ι Τ Ο Μ Ο Ν Ο Θ Ε Μ Α !!!
    Πριν από 2.500 χρόνια, ο Σόλων χάρισε χρέη, με τη σεισάχθεια, και έτσι κατέστη δυνατός ο χρυσός αιώνας στην Αθήνα, από όπου πολλά καλά ήλθαν.
    Όσο οι τραπεζίτες θα ελέγχουν την πολιτική, την οικονομία και τον άνθρωπο, δεν θα υπάρξει καλυτέρευση, αλλά συνεχής εξαθλίωση.
    Εξάλλου, η ίδια η παραγωγή και η διάθεση του χρήματος, έτσι όπως γίνεται, είναι από μόνη της ένα σκάνδαλο.
    Οι λαοί ας ξυπνήσουν επιτέλους.

    ΑπάντησηΔιαγραφή

Θα σας παρακαλούσα να είστε κόσμιοι στους χαρακτηρισμούς σας, επειδή είναι δυνατόν επισκέπτες του ιστολογίου να είναι και ανήλικοι.
Τα σχόλια στα blogs υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές.
Τα σχόλια θα εγκρίνονται μόνο όταν είναι σχετικά με το θέμα, δεν αναφέρουν προσωπικούς, προσβλητικούς χαρακτηρισμούς, καθώς επίσης και τα σχόλια που δεν περιέχουν συνδέσμους.
Επίσης, όταν μας αποστέλλονται κείμενα (μέσω σχολίων ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου), παρακαλείσθε να αναγράφετε τυχούσα πηγή τους σε περίπτωση που δεν είναι δικά σας. Ευχαριστούμε για την κατανόησή σας...



Ελληνοτουρκικα

[Ελληνοτουρκικά][bleft]

ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ

[Γεωπολιτική][grids]

διαφορα

[διάφορα][bsummary]

ΜΥΣΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

[μυστικές υπηρεσίες][bleft]