Σε νέα κρίση οι γερμανοτουρκικές σχέσεις

Μέρκελ: Πικρή και απογοητευτική η προφυλάκιση Γιουτζέλ

Μετά από δύο εβδομάδες αστυνομικών ερευνών οι τουρκικές αρχές προχώρησαν στην προφυλάκιση του ανταποκριτή της γερμανικής εφημερίδας Die Welt Ντενίζ Γκιουτζέλ – o oποίος έχει γερμανική και τουρκική υπηκοότητα- επιρρίπτοντάς του κατηγορίες για «διασπορά προπαγάνδας υπέρ τρομοκρατικής οργάνωσης και υποκίνηση του λαού σε μίσος».

O Γκιουζέλ συνελήφθη στην Τουρκία μαζί με άλλους δημοσιογράφους για την εμπλοκή του στην υπόθεση της δημοσιοποίησης προσωπικής ηλεκτρονικής αλληλογραφίας του Μπεράτ Αλμπαϊράκ, υπουργού Ενέργειας της Τουρκίας και γαμπρού του προέδρου της χώρας, Ταγίπ Ερντογάν, η οποία αφήνει υπόνοιες για αμφιλεγόμενες δοσοληψίες. Σύμφωνα με το τουρκικό δίκαιο η διάρκεια της προφυλάκισης μπορεί να κρατήσει έως και πέντε χρόνια.

Η υπόθεση Γκιουτζέλ έχει πάντως προκαλέσει σωρεία πολιτικών αντιδράσεων στη Γερμανία. Η γερμανίδα καγκελάριος χαρακτήρισε την προφυλάκιση του δημοσιογράφου «πικρή και απογοητευτική», ενώ υπογράμμισε ότι το μέτρο αυτό είναι «δυσανάλογα σκληρό» απέναντι στον Ντενίζ Γκιουτζέλ, ο οποίος μάλιστα προσήλθε αυτοβούλως στις ανακριτικές αρχές προκειμένου να διευκολύνει τον σκοπό των ερευνών. «Η γερμανική κυβέρνηση περιμένει από την τουρκική δικαιοσύνη στο πλαίσιο της εκδίκασης της υπόθεσης Γκιουτζέλ να έχει κατά νου τη μεγάλη σημασία της ελευθερίας του τύπου σε μια δημοκρατική κοινωνία», δήλωσε η Άγκελα Μέρκελ.

Ο Ερντογάν δικάζει τον ανταποκριτή της Die Welt, επειδή αποκάλυψε τον γαμπρό του

Αρχικά ο Γιουτζέλ, που έχει διπλή –γερμανική και τουρκική– υπηκοότητα, ετέθη υπό κράτηση τη 14η Φεβρουαρίου, αφού έκανε ρεπορτάζ για τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου που αριστεριστές χάκερ υπέκλεψαν από τον προσωπικό λογαριασμό του Μπεράτ Αλμπαϊράκ, υπουργού Ενέργειας της Τουρκίας και γαμπρού του προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Χθες Δευτέρα δικαστήριο της Κωνσταντινούπολης διέταξε ο Γιουτζέλ να προφυλακιστεί ενόψει της δίκης του. Είναι ο πρώτος γερμανός δημοσιογράφος που προφυλακίζεται στο πλαίσιο των εκτεταμένων διωγμών έπειτα από το αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου. Πολλά μέσα ενημέρωσης έχουν βρεθεί στο στόχαστρο των αρχών.

Τα υποκλαπέντα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, που δημοσιοποιήθηκαν τον Σεπτέμβριο, ρίχνουν φως στις πολιτικές πιέσεις που ασκεί η τουρκική κυβέρνηση στα ΜΜΕ και τις στρατηγικές χειραγώγησης της κοινής γνώμης στους ιστοτόπους κοινωνικής δικτύωσης.

Πάνω από 100.000 άνθρωποι έχουν απομακρυνθεί από τις θέσεις τους στο πλαίσιο των μαζικών εκκαθαρίσεων της τουρκικής κυβέρνησης στο δημόσιο, στις υπηρεσίες ασφαλείας και στο δικαστικό σώμα, αλλά και στον ιδιωτικό τομέα, μετά την απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος. Εξ αυτών περίπου 43.000 έχουν προφυλακιστεί. Η Άγκυρα διατείνεται ότι τα μέτρα που λαμβάνει είναι απαραίτητα διότι απειλείται.

Όμως χώρες-σύμμαχοι της Τουρκίας στη Δύση, περιλαμβανομένης της Γερμανίας, εκφράζουν φόβους ότι ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και η κυβέρνησή του στην πραγματικότητα πατάσσουν κάθε διαφωνία. Οι διμερείς σχέσεις έχουν επιδεινωθεί, αλλά το Βερολίνο έχει ανάγκη τη συνεργασία της τουρκικής κυβέρνησης για την εφαρμογή της συμφωνίας με στόχο την ανάσχεση των μεταναστευτικών ροών προς την Ευρώπη.

Στο δικαστήριο όπου αποφασίστηκε η προφυλάκιση του Γιουτζέλ ήσαν παρόντες ο γενικός πρόξενος της Γερμανίας στην Κωνσταντινούπολη, ο Γκέοργκ Μπίργκελεν, καθώς και αρκετοί βουλευτές της αξιωματικής αντιπολίτευσης, του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP), σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Doğan.

Την Τετάρτη, 166 γερμανοί βουλευτές δημοσίευσαν μια ανοικτή επιστολή με την οποία ζήτησαν την «τάχιστη» απελευθέρωση του Γιουτζέλ.
Μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του Ιουλίου του 2016 στην Τουρκία, περισσότεροι από 100 δημοσιογράφοι συνελήφθησαν και αναμένουν να δικαστούν, 170 ΜΜΕ έκλεισαν και 775 διαπιστεύσεις δημοσιογράφων ανακλήθηκαν, σύμφωνα με έναν απολογισμό οργανώσεων προάσπισης της ελευθερίας του Τύπου.

Ξένοι δημοσιογράφοι, όπως ο Ρομπ Νόρντλαντ της εφημερίδας New York Times, ο Ντιόν Νίσενμπαουμ της Wall Street Journal ή ο Ολιβιέ Μπερτράν του ιστότοπου Les Jours συνελήφθησαν και απελάθηκαν τους τελευταίους μήνες.

Η Τουρκία κατατάσσεται στην 151η θέση της παγκόσμιας κατάταξης των χωρών όσον αφορά την ελευθεροτυπία για το 2016 που δημοσιεύει η ΜΚΟ Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα (Reporters sans Frontières, RSF), ανάμεσα στο Τατζικιστάν και τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό.

Σε νέα κρίση οι γερμανοτουρκικές σχέσεις

Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος της καγκελαρίας Στέφεν Ζάιμπερτ κάλεσε τον Ταγίπ Ερντογάν να σέβεται την αρχή του κράτους δικαίου καθώς επίσης ζήτησε να αντιμετωπιστεί ο Ντενίζ Γιουτζέλ με σεβασμό από τις τουρκικές αρχές.

Από την πλευρά του ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας Ζίγκμαρ Γκάμπριελ έκανε λόγο για «δύσκολους καιρούς για τις γερμανοτουρκικές σχέσεις». Η υπόθεση Γκιουτζέλ «φωτίζει με εκτυφλωτικό τρόπο τον διαφορετικό τρόπο με τον οποίο οι δύο χώρες εφαρμόζουν την αρχή του κράτους δικαίου αλλά και την αξία που διαθέτουν η ελευθερία του τύπου και της έκφρασης», ανέφερε ο γερμανός υπ. Εξωτερικών.

Την ίδια ώρα γερμανός υπ. Δικαιοσύνης Χάικο Μάας τόνισε ότι «η κριτική δημοσιογραφία είναι ένα θεμελιώδες συστατικό της δημοκρατικής διαδικασίας λήψης αποφάσεων», κατηγορώντας ευθέως την τουρκική κυβέρνηση ότι διώκει τους δημοσιογράφους εκείνους που της είναι δυσάρεστοι. Τόνισε δε ότι κάτω υπό αυτές τις συνθήκες η ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ είναι σχεδόν αδύνατη.

Τέλος, σήμερα αναμένονται σε όλη τη Γερμανία πορείες συμπαράστασης υπέρ της αποφυλάκισης του Ντενίζ Γκιουτζέλ.


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση