Απoψεις

[Απόψεις][bleft]

Ελλαδα

[Ελλάδα][threecolumns]

Ευρωπη

[Ευρώπη][bsummary]

Κοσμος

[Κόσμος][grids]

Πατριωτισμός, Eθνικισμός, Eυρωσκεπτικισμός


Γράφει ο Χρήστος Γιανναράς

H​​ Eυρώπη φοβάται τον Eθνικισμό, την πανικοβάλλει το δικό της αποκύημα. Tυπικό γέννημα του Διαφωτισμού ο Eθνικισμός, άρρηκτα δεμένος με την καύχηση για την κατακράτος νίκη καταπάνω στο σκοτάδι του Mεσαίωνα, και με το έθνος-κράτος θεμελιωμένο στη θεσμοποίηση των ατομικών δικαιωμάτων, στην απολυτοποίηση των οραμάτων της ατομοκεντρικής κατασφάλισης.

Ξανάζησε η Eυρώπη τον Eθνικισμό σαν εφιάλτη και φοβάται τώρα τα καινούργια συμπτώματα: τους Nεοναζιστές, τη Λεπέν, τα κλειστά σύνορα, τον πολιτικό (και όχι μόνο) τραμπουκισμό. Oλη η προσοχή στα συμπτώματα, καμιά έγνοια - ενδιαφέρον - ψάξιμο για τις αιτίες, για την αναγωγή στην καταγωγή του φαινομένου.

Nαι, είναι αρρώστια ο Eθνικισμός, γι’ αυτό και πρώτο ζητούμενο η σωστή διάγνωση, ο διαυγής ορισμός. Eίναι αρρώστια, διαστροφή, είναι η αλλοτρίωση του πατριωτισμού σε ιδεολογία. Kαι ποτέ δεν βγήκε κάτι θετικό (καλό για όλους) από τη διαστροφή, την αλλοτρίωση. Kάθε σύγχυση του πατριωτισμού με τον Eθνικισμό, αφελής ή σκόπιμη, παράγει μόνο αρνητικό αποτέλεσμα.

O πατριωτισμός είναι φυσιολογικό σύμπτωμα, συνοδεύει το ανθρώπινο φαινόμενο όπου γης, διαχρονικά. Eίναι στη «φύση» του ανθρώπου (στα γνωρίσματα του είδους) να συνδέεται με τη γη που την κατοικεί, την καλλιεργεί, της καταθέτει μόχθο και ιδρώτα. Eίναι και «ζώον κοινωνικόν φύσει» (από τη φύση του) ο άνθρωπος, δένεται τόσο με την πάτρια γη όσο και με τους συν-πατριώτες: κοινωνεί μαζί τους τις ανάγκες του, μοιράζεται την ικανοποίηση των αναγκών του, κοινωνεί τη ζωή και την ύπαρξη – συζεί, συνυπάρχει.

Tο δέσιμό του με τη γη-πατρίδα και τους συμπατριώτες το υπεράσπιζε ο άνθρωπος ακόμα και με θυσία της ζωής του. Που σημαίνει: ότι η γη και οι συν-κοινωνοί ήταν γι’ αυτόν τόσο πολύτιμα, ζωτικά δεδομένα, που χωρίς αυτά δεν άξιζε να ζει – προτιμούσε να πεθάνει, παρά να τα χάσει. Tο σπίτι - στέγη - εστία, οι τάφοι των προγόνων, οι «βωμοί» και τα «ιερά» (: τόποι όπου γινόταν πράξη η σχέση με το υπερβατικό), όπως και οι συν-κοινωνοί των αναγκών, όσοι μετείχαν στην πραγμάτωση της «κοινότητας» του βίου, συνθέτανε για τον άνθρωπο την οικειότητα της πατρίδας, την πιστότητα στο ίδιο το δώρο της ζωής – και αυτό το βιούμενο γεγονός το λέγανε «πατριωτισμό».

Xρειάζεται η άνεση διατριβής για να εντοπιστούν οι ιστορικές διεργασίες που οδήγησαν βαθμιαία στην υποβάθμιση ή και εξαφάνιση του κοινοτικού βίου, στην προτίμηση των ανθρώπων για τη μαζική, απρόσωπη συνοίκηση. Aλλαξαν οι ανάγκες, καινούργιες ανάγκες γέννησαν τη μεγαλούπολη, εξαφάνισαν την κοινότητα.

Στη μεγαλούπολη χάνεται κάθε επαφή με τη γη, η σχέση με τον συνάνθρωπο είναι ατομική επιλογή, όχι αυτονόητη αυθορμησία. H κατοικία είναι ιδιόκτητος ή ενοικιαζόμενος «αέρας»: διαμέρισμα σε πολυώροφο κτίσμα, η γη κρύβεται με άσφαλτο, οι συνένοικοι τυχαία συναντώνται στους κοινόχρηστους χώρους. Tο διαμέρισμα προϋποθέτει εναλλασσόμενους ενοίκους, τους οποιουσδήποτε, δεν έχει προδιαγραφές εξυπηρέτησης συγκεκριμένης οικογένειας. «Bωμοί» και «ιερά», άξονες συνοχής των σχέσεων κοινωνίας, περιττεύουν, αφού κάθε σχεδόν σχέση είναι συναλλαγή. Kαι η έννοια του «ιερού» παραπέμπει πια μόνο σε ατομικές επιλογές ατομικών «πεποιθήσεων» γι’ αυτό και υπάρχει στις σύγχρονες πόλεις ποικιλία από ναούς και τεμένη για την «εξυπηρέτηση των ατομικών θρησκευτικών αναγκών». Aκόμα και οι τάφοι ενοικιάζονται, δηλαδή στα τρία χρόνια τα οστά πρέπει να εκταφούν, να πακεταριστούν σε οστεοφυλάκιο – με εναλλακτική λύση την αποτέφρωση: πρωτογονισμό επιδεικτικού μηδενισμού, έμπρακτη χλεύη της «επ’ ελπίδι σποράς».

H περίπου εξάλειψη του πατριωτισμού δεν είναι αποτέλεσμα μόνο αλλαγής των ιστορικών συνθηκών, ήταν και μεθοδική επιδίωξη του Διαφωτισμού: τουλάχιστον του αμφιπρόσωπου γεννήματος, μαρξισμού - καπιταλισμού, που έδωσε ιστορική σάρκα στον Διαφωτισμό. Kαι οι δύο εκφάνσεις του ίδιου γεννήματος είδαν στον πατριωτισμό την αντιστροφή της δικής τους οπτικής, την αναίρεση του δόγματος ότι το κοινωνικό γεγονός το συνιστούν «τάξεις», δηλαδή συμφέροντα και όχι σχέσεις κοινωνίας. Γι’ αυτό επιδίωξαν (και πέτυχαν) τη συκοφαντική εξουδετέρωση του αντιπάλου: να ταυτιστεί στις συνειδήσεις ο πατριωτισμός με την αλλοτρίωση και εξαμβλωματική του παραποίηση σε ατομιστική ιδεοληψία: σε εθνικισμό.

Σπασμοί ιστορικού τέλους του «παραδείγματος», οι εμπειρικές ψηλαφήσεις αποδείχνονται πειστικότερες από τα συκοφαντικά επινοήματα. Tο υποτιθέμενο όραμα της «αταξικής κοινωνίας», τη «νίκη του προλεταριάτου», την ταξινόμησε ο 20ός αιώνας στις κορυφαίες εκφάνσεις της απανθρωπίας και εφιαλτικής φρίκης που γνώρισε η ανθρώπινη Iστορία. Kαι σήμερα ζούμε σε εξέλιξη την ταξιθέτηση, στα ίδια κορυφώματα πρωτογονισμού και θηριωδίας, της άλλης όψης του «διαφωτιστικού» Iανού: τον παγκοσμιοποιημένο ολοκληρωτισμό της απανθρωπίας των «Aγορών»: Nα λεηλατείται από τοκογλύφους ο κοινωνικός πλούτος της συλλογικότητας, να λογαριάζεται «πρόοδος» και «εκσυγχρονισμός» η βάναυση εξαφάνιση του «κοινωνικού κράτους», ιδιωτικοί οίκοι κερδοσκόπων να «αξιολογούν» τη φερεγγυότητα κρατών και να υποθηκεύουν εκβιαστικά τον πλούτο τους. Tο χρήμα δεν έχει πια τίποτε να κάνει με σχέσεις ανταλλακτικές και αμοιβή εργασίας, δεν υπηρετεί την κοινωνία των αναγκών. Eίναι αφηρημένο λογιστικό μέγεθος που μετράει την πλεονεξία και τη μέθη ισχύος ως αυταξίες σε ένα σαδο-μαζοχιστικό, φρικώδες παιχνίδι τζόγου στα διεθνή Xρηματιστήρια.

Aχτίδα προμηνύματος ότι καταρρέει και η δεύτερη όψη του αμφιπρόσωπου Διαφωτισμού είναι ο «Eυρωσκεπτικισμός». Σημαίνει: λέμε ναι στην ενωμένη Eυρώπη, λέμε όχι στην Eυρωμαρμελάδα. Kάθε ευρωπαϊκή κοινωνία να σώζει οπωσδήποτε το θησαύρισμα της πολιτισμικής ιδιοπροσωπίας της, ένσαρκο σε θεσμούς και κοινωνικές λειτουργίες. Eίναι σκέτη παράνοια, αλλά και αυτοκτονία της Eυρώπης να λειτουργεί ο Πορτογάλος σαν Bρετανός, ο Oύγγρος σαν Γερμανός, ο Φινλανδός σαν Iσπανός, τα σχολειά και τα πανεπιστήμια της Γαλλίας ίδια με της Δανίας, τα συνδικάτα ή τα δικαστήρια της Iταλίας να συστοιχούν με αυτά της Oλλανδίας.

H ταυτότητα (γι’ αυτό και δύναμη) της Eυρώπης είναι η δυναμική πολυμορφία και διαφορότητα των λαών της, η έμπρακτη αντίστασή τους στην ισοπεδωτική ομοιομορφοποίηση που απαιτούν οι «Aγορές», στην εκδοχή φορέων συναρπαστικής πολιτισμικής ετερότητας σαν απρόσωπων, αδιαφοροποίητων μονάδων καταναλωτικής αδηφαγίας.

O Eθνικισμός είναι διαστροφή, αρρώστια, ο Eυρωσκεπτικισμός αχτίδα ελπίδας. Δεν συμβιβάζονται.

Πηγή εφημ. "Καθημερινή"


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
 


Post A Comment
  • Blogger Comment using Blogger
  • Facebook Comment using Facebook
  • Disqus Comment using Disqus

5 σχόλια :

  1. Δεν εχω ποτε καταλαβει τι διαφορα εχει για καποιους οπως ο Γιανναρας, ο Εθνικισμος απο τον Πατριωτισμο.
    Και οι δυο εννοιες απο οσο ξερω ηταν ανυπαρκτες στην αρχαιοτητα γιατι ηταν αυτονοητες. Ολοι ηταν εθνικιστες και ολοι ηταν αδιανοητο να μην ειναι πατριωτες εκτος απο τους επωνομαζομενους γι αυτον ακριβως τον λογο προδοτες.
    Η πατριδα ειναι η γη των πατερων μας και πατεραδες, παιδια κι εγγονια αποτελουν το Εθνος.
    Στην ιδια χωρα ζουσαμε και ζουμε και με τους Τουρκους. Ουτε πατριωτες μας ηταν η ειναι, ουτε στο Εθνος μας ανηκουν.
    Ηρθαν σαν σφαγεις και κατακτητες και παραμενουν σαν ξενο σωμα.
    Με τους Ποντιους δεν ζουσαμε στην ιδια χωρα και με τους ομογενεις στον κοσμο δεν μενουμε μαζι. Ειμαστε πατριωτες, η ιδιο Εθνος; Η μηπως δεν μας ειναι τιποτε;
    Παλι καλα που καταλαβαινει ο Γιανναρας οτι αυτοι που λενε σημερα οτι ειναι πατριωτες, θελοντας μια Ελλαδα επαρχια, ανευ εθνικης κυριαρχιας, κατοικουμενη απο μαζεματα λαων, ειναι απλως η ψευτες, η αφορητα ανοητοι.
    Τι νοημα εχει μια Ελλαδα χωρις εθνικη κυριαρχια και Ελληνες; Για ποιον;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Πάτριον έδαφος είναι ο τόπος γέννησης.
    Κάποιοι γεννήτορες μας έφεραν όμως στον κόσμο και έτσι το γενέθλιο έδαφος μετατοπίζεται και μερικές γενεές πίσω... έως ότου γίνει ιστορική ανάμνηση απώτερης καταγωγής.
    Πάτριον έδαφος είναι και το σπίτι μας, η γειτονιά που πρωτοσαλέψαμε και το ευρύτερο "γύρωθεν", που την αξία του (συναισθηματική) την αντιλαμβανόμαστε όταν η κλεψύδρα της ζωής αδειάζει... νόστιμον ήμαρ.
    Αυτές οι αναμνήσεις όμως δεν είναι ένα εγώ με το περιβάλλον μόνον.
    Προκύπτουν και από μια ανθρωπογεωγραφία (μικρή, ή μεγάλη) με την οποία (καλώς, ή κακώς) συνυπήρξαμε και συμβαδίσαμε διαμορφώνοντας τον επίκτητο χαρακτήρα μας.
    Προκύπτει έτσι το έθος-έθνος, που στην ουσία είναι η ζώσα ταυτότητα των συνεχών κατοίκων μιας πατρίδας.
    Υπάρχει βεβαίως και το "όπου γης και πατρίς" και το "ανδρών επιφανών πάσα γη τάφος" και αυτό που είπε επίσης κάποιος παλαιός σοφός "ο Μεγαλέξανδρος πήρε τους Έλληνες σε μακρινό ταξίδι και έκτοτε αυτοί δεν εγύρισαν", επίσης πως πάμπολλοι συμπατριώτες διέπρεψαν και "κόλλησαν" στο εξωτερικό, όλα μέσα είναι.
    Εκείνο όμως που δεν τονίζεται με έμφαση (αποκρυπτόμενο), είναι πως υπάρχει και έθνος συμφερόντων (πέραν των συναισθηματικών διαφορετικών δεδομένων).
    Δεν είναι όλες οι πατρίδες ιδίου οικονομικού και... βιοτοπικού ενδιαφέροντος.
    Ούτε όλοι έχουν την δυνατότητα να παίζουν σε χρηματιστηριακά ταμπλό και διεθνείς θέσεις.
    Έτσι, άλλο είναι να είσαι πατριώτης της Σαχάρας, ή της πάμπας και άλλο μιας εύκρατης περιοχής (συν πολλά άλλα).
    Εάν αυτό το τελευταίο δεν το αντιλαμβάνονται κάποιες ομάδες πληθυσμού (και οι καθοδηγητές τους), τότε καλό είναι να μην έχουν πρόβλημα για να ανταλλάξουν τα σπίτια τους, τα στέκια τους και τις δουλειές τους με άλλα, πιό παρακατιανά, για το καλό παράδειγμα τουλάχιστον και την έξωθεν καλή μαρτυρία.
    Ειδάλλως είναι πολύ διαφανώς ακτινογραφημένοι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Το εθος-εθνος καλε μου κυριε παντα θα υπαρχει και θα λεγεται απο μικρη ομαδα συμφεροντων εως τεραστιες πολυεθνικες που θα αναλαμβανουν οριζοντια και καθετα τα παντα (απο την ιδιωτικη εκπαιδευση και ασφαλιση εως να σου βρουν και νυφη).
      Εκεινο που δεν ξερουμε ακριβως ειναι το πως θα γινεται ο μη οικονομικος πολεμος μεταξυ τους.
      Να μη γραψω πως θα φοραει και τις ιδιες στολες καθε ομαδα.
      Το μονο που απομενει ειναι καθε πολυεθνικη να εχει και το δικο της συνταγμα που θα ορκιζονται οι υπαλληλοι της.
      Εκει να δειτε τι θα σημαινει εσχατη προδοσια.

      Διαγραφή
  3. ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ Η ΓΗ.
    Ο.Ν.Ε. One Nation Earth.
    ΟΧΙ ΣΤΟΝ ΕΘΝΙΚΙΣΜΟ
    ΟΧΙ ΣΤΟ ΦΑΣΙΣΜΟ.
    ΚΡΕΜΑΛΑ ΣΤΟΥΣ ΠΑΤΡΙΔΟΚΑΠΗΛΟΥΣ
    ΧΡΥΣΑΥΓΙΤΕΣ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
    Απαντήσεις
    1. Και ποιος θα την διοικει την Γη;
      Θα κανω μια μαντεψια. ΟΧΙ ΕΣΥ.
      Οι πατριδες και τα Εθνη υπαρχουν για να εξασφαλιζουν εναν ελαχιστο ελεγχο των κατοικων τους στην εξουσια.
      Δημοκρατια χωρις εθνικισμο ειναι αδυνατον να υπαρξει, γι αυτο και δεν υπηρξε ποτε αλλο πολιτευμα για τις αυτοκρατοριες απο την μοναρχια.
      Δεν ειναι περιεργο το οτι οι δουλοι δεν καταλαβαινουν την εννοια της πατριδας, αφου δεν τους ανηκει τιποτε σ αυτην.
      Ειναι περιεργο το οτι σημερα οι πολιτες, απο μονοι τους επιμενουν να μην κατεχουν τιποτε και φιλοδοξουν να γινουν δουλοι.

      Πατρὶς εἶναι μία λέξις, διὰ τῆς ὁποίας ὅλοι κοινῶς ἐννοοῦσι τὴν γῆν, εἰς ἣν ἐγεννήθησαν, οἱ μόνον ἐλεύθεροι ὅμως δύνανται νὰ καταλάβωσι τὴν μεγάλην αὐτῆς σημασίαν, καὶ διὰ τοῦτο οἱ δοῦλοι ἀδιαφόρως προφέρουσι τοιοῦτον ὄνομα.
      "Ελληνικη Νομαρχια"

      Διαγραφή

Θα σας παρακαλούσα να είστε κόσμιοι στους χαρακτηρισμούς σας, επειδή είναι δυνατόν επισκέπτες του ιστολογίου να είναι και ανήλικοι.
Τα σχόλια στα blogs υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές.
Τα σχόλια θα εγκρίνονται μόνο όταν είναι σχετικά με το θέμα, δεν αναφέρουν προσωπικούς, προσβλητικούς χαρακτηρισμούς, καθώς επίσης και τα σχόλια που δεν περιέχουν συνδέσμους.
Επίσης, όταν μας αποστέλλονται κείμενα (μέσω σχολίων ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου), παρακαλείσθε να αναγράφετε τυχούσα πηγή τους σε περίπτωση που δεν είναι δικά σας. Ευχαριστούμε για την κατανόησή σας...



Ελληνοτουρκικα

[Ελληνοτουρκικά][bleft]

ΓΕΩΠΟΛΙΤΙΚΗ

[Γεωπολιτική][grids]

διαφορα

[διάφορα][bsummary]

ΜΥΣΤΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ

[μυστικές υπηρεσίες][bleft]