Όταν ο λαός δεν πιστεύει το καρότο και δεν φοβάται το μαστίγιο

Ο λαός μετά από πέντε χρόνια μνημονίου δεν πιστεύει στο «καρότο», ούτε φοβάται το «μαστίγιο», επειδή αυτά που υφίσταται είναι χειρότερα.

Δεν κομίζω γλαύκα εις Αθήνας, σημειώνοντας πως ένα από τα πλέον δραστικά όπλα της ηγεσίας για κυριαρχία επί του λαού, είναι η χρήση εναλλάξ του καρότου και του μαστιγίου.
Πρόκειται για παλαιά τακτική (προφανώς θα βρει κάποιος τις ρίζες στις πρωτόγονες κοινωνίες), η αποφυγή του φόβου για επικείμενο κακό να εναλλάσσεται με την ελπίδα για προσδοκώμενο όφελος. Και δεν είναι αποκλειστικό προνόμιο μόνον της πολιτικής, αλλά κάθε εξουσίας.

Όλες οι θρησκείες, πολυθεϊκές και μονοθεϊκές, κατευθύνουν τους πιστούς τους προς τον δρόμο του καλού -όπως τον εννοεί η κάθε μία- με τα δύο ανωτέρω συναισθήματα. Τον φόβο, ότι η παράκουση της εντολής θα οδηγήσει σε φοβερή τιμωρία, και την ελπίδα, ότι η αναντίρρητη υπακοή συνεπάγεται σημαντικά οφέλη. Στην ουσία επομένως, το κίνητρο για την επιτέλεση μιας πράξης που επιθυμεί η ηγεσία, είναι το αντάλλαγμα. Ίσως, η πλέον μεγαλειώδης εντολή-σύσταση που δόθηκε στους ανθρώπους, είναι αυτή του Σωκράτους, ο οποίος πρέσβευε πως η καλή πράξη δεν πρέπει να γίνεται με την ελπίδα του ανταλλάγματος, αλλά για την ευφροσύνη που θα νιώσει κάποιος απλώς προσφέροντας. Θα έλεγε κάποιος, πως και αυτή η σύσταση ενέχει κάποιο σπέρμα ανταλλάγματος, που είναι η χαρά την νιώθει κάποιος από την προσφορά [Ίσως, δεν είναι τυχαία η λαϊκή ρήση, «κάνε το καλό και ρίξ’το στον γυαλό»].

Τα όσα συμβαίνουν εδώ και πέντε χρόνια, κυρίως όμως κατά το τελευταίο διάστημα, με τον λαό να αποφασίζει με το συναίσθημα, εντάσσονται σ’ αυτήν την εναλλαγή, αλλά και παράλληλη διαδρομή, καρότου-μαστιγίου, ή καλύτερα φόβου-ελπίδας. Η μη αποδοχή των δυσβάστακτων όρων του Μνημονίου, θα επιφέρει μεγαλύτερη καταστροφή, που είναι το grexit (φόβος), ενώ η αποδοχή παρέχει την προοπτική ότι δι’ αυτού του τρόπου συντόμως θα επανέλθουμε στην -όποια- ομαλότητα (ελπίδα).

Το αντάλλαγμα επομένως, για υπακοή στην ηγεσία είναι η προσδοκία για ένα καλύτερο αύριο.

Όμως, και συμφώνως προς τον Αριστοτέλη που καθόρισε την αρετή ως μεσότητα μεταξύ έλλειψης και υπερβολής, αποκλειομένων και των δύο, θα πρέπει τα αιτηθέντα από τον λαό αφενός να μη είναι όσα ήσαν κατά την προηγούμενη πενταετία (με μηδέν μεταρρυθμίσεις και αποφυγή πλήγματος σε ευνοημένες κοινωνικές τάξεις), αλλά και να μη είναι υπερβολικά, στα οποία ο λαός δεν μπορεί να αντεπεξέλθει.

Και τούτο διότι κατ’ αυτάς, όσα ζητούνται από τους Έλληνες, δεν εμπίπτουν στον κανόνα καρότου-μαστιγίου, τον έχουν υπερκεράσει, επειδή προσκρούουν στην αδυναμία ανταπόκρισης εκ μέρους των πολιτών.

Ο πολίτης δεν «φοβάται τον φόβο» πλέον, κι επειδή για το σύνολο σχεδόν συμβαίνει το ίδιο, είναι συνηθισμένη η απάντηση «δεν θα πληρώσω επειδή δεν έχω». Τι μπορεί να κάνει η Πολιτεία. Να στείλει εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες στα δικαστήρια; Να επιβάλλει αυστηρά πρόστιμα, τα οποία θα είναι ανείσπρακτα; Όταν η ανέχεια καταλαμβάνει το σύνολο, δεν βρίσκεται ο πολίτης σε αδυναμία, αλλά η ίδια ηγεσία.

Μάλιστα, δεν μπορεί να απαιτήσει θυσία από τον λαό. Επειδή δεν του δίνει αντάλλαγμα. Όσοι θυσιάζονται, το πράττουν για έναν ιερό ή σοβαρό λόγο. Για να ζήσουν καλύτερα τα παιδιά τους, για την πατρίδα, για την πίστη τους!

Στην παρούσα περίπτωση, ποιος είναι ο ιερός σκοπός ώστε να προβεί κάποιος σε θυσία; Να λησμονεί ο ένας υπουργός να δηλώσει τα πλούσια εισοδήματά του, ή ο άλλος να διατηρεί ακόμη μετοχές σε εταιρία (επειδή είναι αφελές να υποστηρίζεται, πως ένα ιδιωτικό συμφωνητικό, με περίεργο τρόπο εμφανισθέν, αποτελεί έγκυρο έγγραφο για μεταβίβαση μετοχών);

Από την στιγμή που οι πολιτικοί -όσοι ήσαν εν ενεργεία κατά την πενταετία, από οιαδήποτε θέση- έχουν απαξιωθεί πολιτικά αλλά και προσωπικά, ο λαός δεν πιστεύει στο «καρότο», ούτε φοβάται το «μαστίγιο», επειδή αυτά που υφίσταται είναι χειρότερα.

Αυτός είναι ο λόγος που με κάνει να απορώ, ποιοι και γιατί πιστεύουν οι κυβερνώντες ότι θα αποδώσουν τα μέτρα που λαμβάνουν; Ακόμη και αυτοί που πιστεύουν στα λόγια «του μπαλκονιού» δεν έχουν την δυνατότητα ανταπόκρισης.

Ο Μακεδών
Πηγή Voria


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
 

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση