Αγοράζοντας χρόνο στη Μέση Ανατολή

Η απαθής στάση της Τουρκίας και η οργή της Ουάσιγκτον
Ο Ερντογάν επιδιώκει αποδυνάμωση των Κούρδων, ενώ από την άλλη πλευρά οι Κούρδοι την αναβάθμιση της σχέσης εμπιστοσύνης τους με τη Δύση

Γράφει η Έρη Τσάκωνα

Από την πρώτη ημέρα της έναρξης των βομβαρδισμών της συμμαχίας των προθύμων, υπό την καθοδήγηση των ΗΠΑ, κατά θέσεων των τζιχαντιστών του «Ισλαμικού Κράτους» στην ανατολική Συρία, κανείς δεν ανέμενε αποτελεσματική έκβαση στην ανάσχεση της προέλασής τους.
Ο αμερικανός πρόεδρος Μπάρακ Ομπάμα, είχε θέσει ευρύ χρονικό φάσμα για την καταπολέμηση της ισλαμιστικής εξτρεμιστικής οργάνωσης, την ίδια στιγμή που οι διεθνείς αναλυτές προεξοφλούσαν ότι η στρατιωτική χερσαία επέμβαση είναι αναπόφευκτη και η απουσία της δυσχεραίνει το συνολικό εγχείρημα, ενώ διατυπώθηκε και η άποψη ότι η πολεμική μηχανή των ΗΠΑ δεν έχει επιδείξει σημαντικές επιτυχίες στη Μέση Ανατολή την τελευταία δεκαετία.

Δεδομένης της άρνησης της Ουάσιγκτον να εμπλακεί σε χερσαίες επιχειρήσεις στη Μέση Ανατολή, δύο μόλις χρόνια μετά την επίσημη λήξη της εννιαετούς αμερικανικής πολεμικής επιχείρησης στο Ιράκ, οι αμερικανοί ζητούν ενεργότερη παρέμβαση της Τουρκίας, της δεύτερης μεγαλύτερης στρατιωτικής δύναμης του ΝΑΤΟ.
Η επιδιωκόμενη συγκατάβαση της Τουρκίας για αυξημένη συμμετοχή στη διεθνή συμμαχία μέσω της διάθεσης των βάσεων του Ινσιρλίκ τείνει να καταλήξει σε σίριαλ. Η απαθής έως και προκλητική στάση της Τουρκίας απέναντι στους Κούρδους που σφαγιάζονται μπροστά στα τεθωρακισμένα άρματά της που έχει παρατάξει στη μεθόριο με τη Συρία έχει προκαλέσει την οργή της Ουάσιγκτον και των Βρυξελλών. Άλλωστε, όπως έχει αφήσει η Άγκυρα να εννοηθεί, την πρώτη θέση στη λίστα προτεραιοτήτων της καταλαμβάνει το ΡΚΚ, έπειτα η ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ και έπονται οι τζιχαντιστές του ISIS.

Η αξίωση να συνδυαστεί κοινή στρατιωτική δράση για την εκδίωξη του Άσαντ με παράλληλη ενίσχυση του Ελεύθερου Συριακού Στρατού και καταπολέμηση των τζιχαντιστών, που αποτελεί μακρόπνοο σχεδιασμό της Άγκυρας, δεν βρίσκει ευήκοα ώτα στον Λευκό Οίκο. Αντίθετα, οι αμερικανοί επιθυμούν η διαδοχή του Άσαντ να προκύψει μέσα από πολιτικές ζυμώσεις, καθότι η λύση των όπλων αποδείχθηκε φιάσκο.

Συνεπώς το ερώτημα που προκύπτει είναι το εξής: Δικαιολογείται η στάση της Άγκυρας; Αφενός οι επιφυλάξεις της για νέα αμερικανική επιχείρηση στη Μέση Ανατολή, αμφιβόλου επιτυχίας, συνυπολογίζοντας το απότοκο των επιχειρήσεων σε Αφγανιστάν και Ιράκ, δεν είναι αδικαιολόγητες. Αντίστοιχα, η Ουάσιγκτον ουδέποτε ανέλαβε ενεργό δράση στη Συρία όταν ο Πρόεδρος Άσαντ παραβίαζε συστηματικώς τις περίφημες «κόκκινες γραμμές» που έθετε συνεχώς ο Μπάρακ Ομπάμα.
Ερντογάν και Νταβούτογλου είχαν επενδύσει πολλά στην πτώση του Άσαντ στη Συρία και στην εξαγωγή του τουρκικού μοντέλου, μιάς σύγχρονης ισλαμικής δημοκρατίας στη Μέση Ανατολή.

Αφετέρου, η επιφυλακτικότητα της Άγκυρας δικαιολογείται εν μέρει από την εσωτερική πολιτική και εθνοτική ισορροπία. Προσφέροντας βοήθεια στους Κούρδους της Συρίας να απωθήσουν από το Κομπάνι τους μαχητές του «Ισλαμικού Κράτους», η Τουρκία φοβάται ότι θα δει ενισχυμένο το ΡΚΚ στα εδάφη της, το οποίο τα τελευταία 20 χρόνια στρατολογεί νεαρούς Κούρδους από τη Συρία για τον ένοπλο αγώνα κατά της Τουρκίας. Μεγάλο μέρος των όπλων που αποστέλλονται στους Πεσμεργκά θα μπορούσαν να καταλήξουν στα χέρια του ΡΚΚ, σαμποτάροντας το εγχείρημα να επιτευχθεί ο αφοπλισμός του. Ωστόσο, η πτώση του Κομπάνι εκτιμάται ότι θα επιφέρει εξίσου μεγάλη αναταραχή στο εσωτερικό της Τουρκίας, καθώς η Κουρδική πόλη έχει μεγάλη στρατηγική σημασία για τους Κούρδους και ως εκ τούτου θα σήμανε τον τερματισμό της ειρηνευτικής διαδικασίας.

Εν κατακλείδι, ο Ταγίπ Ερντογάν, όπως και κάθε ηγέτης, λαμβάνει αποφάσεις που διαφυλάσσουν τα συμφέροντα της χώρα του και έχει κάθε λόγο να μην επιθυμεί την ίδρυση αυτόνομου κουρδικού κράτους. Ωστόσο, η Δύση δεν μπορεί να αγνοήσει το γεγονός ότι η Τουρκία είχε ανοιχτά τα σύνορά της για τους τζιχαντιστές, όμως στην παρούσα δύσκολη συγκυρία αρνείται να τα ανοίξει για να διευκολύνει το έργο των Κούρδων της Συρίας, εμποδίζοντας παράλληλα την αποστολή ενισχύσεων από τους Κούρδους του Ιράκ.

Αυτό που λησμονεί η Άγκυρα είναι ότι η μόνη αξιόπιστη δύναμη της υπό αμερικανική καθοδήγηση διεθνούς συμμαχίας είναι οι Κούρδοι μαχητές σε Ιράκ και Συρία, προσφέροντας βοήθεια από εδάφους στην καθοδήγηση των αεροπορικών χτυπημάτων σε στόχους του Ισλαμικού Κράτους. Ίσως το Κομπάνι να πέσει τελικά στα χέρια των τζιχαντιστών και να ανακτηθεί μελλοντικά, όταν η στρατιωτική επιχείρηση επεκταθεί με χερσαίες δυνάμεις. Έως τότε ο Ερντογάν και οι Κούρδοι θα αγοράζουν χρόνο στη Μέση Ανατολή. Ο πρώτος επιδιώκοντας την αποδυνάμωση των Κούρδων και οι δεύτεροι την αναβάθμιση της σχέσης εμπιστοσύνης τους με τη Δύση.

Πηγή εφημ. «Αξία»


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

 

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση