Τουρκία: Μια χώρα σε αναζήτηση ταυτότητας

Διαβάζοντας το βιβλίο της Amalia Van Gent διαπιστώνουμε ότι η “νέα” Τουρκία ξεκίνησε την περίοδο του Τουργκούτ Οζάλ ως μια προσπάθεια αφομοίωσης και ενσωμάτωσής της στην παγκόσμια οικονομία. Η συγγραφέας, η οποία υπογραμμίζει ότι κατά την διάρκεια αυτής της πορείας έχουν γίνει οι πιο σημαντικές κοινωνικο-πολιτικές αλλαγές στη Τουρκία, υποστηρίζει επίσης ότι η ομάδα η οποία τόνισε την Ισλαμική της ταυτότητα και την θυμούνται ως οι “Τίγρεις της Ανατολής”, αποτέλεσε την αρχή της δημιουργίας μιας αστικής μουσουλμανικής τάξης. Αυτή η νέα αστική τάξη, η οποία δεν στηριζόταν από το κράτος, αλλά δημιουργήθηκε κατευθείαν από το διεθνές εμπόριο και για αυτό το λόγο κατέληξε να γίνει μέρος της διεθνούς οικονομίας, υποστηρίζει την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η Τουρκία η οποία τα τελευταία πενήντα χρόνια έζησε τέσσερα στρατιωτικά πραξικοπήματα και ουσιαστικά ήταν κάτω από την κηδεμονία της στρατιωτικο-πολιτικής γραφειοκρατίας θα ζήσει σημαντικές αλλαγές και σε αυτό το τομέα. Η πιο σημαντική από αυτές είναι η αλλαγή που θα φέρουν στη χώρα η πολιτική και οικονομική ελίτ με κύριο χαρακτηριστικό τους την Μουσουλμανική τους ταυτότητα.

Μετά το πραξικόπημα της 28ης Φεβρουαρίου 1997 (το οποίο χαραχτηρίστηκε ως ένα μεταμοντέρνο πραξικόπημα), ένα σημαντικό μέρος των Μουσουλμάνων πολιτικών γνωστοί και ως οι “νεωτεριστές”, που υπήρχαν στο περιβάλλον του παραδοσιακού αρχηγού του Ισλαμικού κινήματος Νετζμετίν Έρμπακαν, υπό την αρχηγεία του Ταγίπ Ερντογάν και του Αμπντουλλάχ Γκιουλ, ίδρυσαν το ΑΚΡ αναπτύσσοντας μια νέα πολιτική αντίληψη. Σύμφωνα με αυτή, η πλήρης ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν σημαντική προϋπόθεση για την επιβίωση των Μουσουλμανικών πολιτικών στοιχείων καθώς και για την επανάκτηση των ελευθεριών των Μουσουλμάνων συμπατριωτών τους. Έτσι το δίδυμο Ερντογάν-Γκιουλ το οποίο ίδρυσε το ΑΚΡ και το 2002 κατάφερε να έλθει στην εξουσία, όπως παρατηρεί και η συγγραφέας, είδε την ΕΕ ως σύμμαχο και προσδιόρισε την ένταξη της Τουρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση ως “στρατηγικό στόχο”.

Αυτό το άνοιγμα, το οποίο μετά την τραγική 11η Σεπτεμβρίου 2001 είχε την υποστήριξη και των Ηνωμένων Πολιτειών που άρχισε να αναζητεί ένα “ήπιο Ισλάμ” απέναντι από τον Ισλαμικό Φονταμενταλισμό, βοήθησε το ΑΚΡ να ενδυναμωθεί. Είναι χαρακτηριστικό ότι τα στελέχη του ΑΚΡ πριν ακόμα αυτό έλθει στην εξουσία, φιλοξενήθηκαν στο Λευκό Οίκο.Ωστόσο, τα πράγματα έχουν γίνει πολύπλοκα. Ο –σχετικά- νέος υπουργός Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου έχει βάλει νέες προτεραιότητες στην εξωτερική πολιτική της χώρας του. Η προσέγγιση των γειτονικών αραβικών χωρών και πληθυσμών είναι γεγονός, τόσο, μάλιστα που ο Νταβούτογλου επιχαίρει ότι «αντί για το χώρο της συνθήκης του Σένγκεν δημιουργήσαμε τον δικό μας χώρο του Σάμγκεν» όπου «Σαμ» στα τούρκικα σημαίνει «Δαμασκός».

Σήμερα το τοπίο στην Τουρκία είναι θολό. Αναμφισβήτητα οι τούρκοι πολίτες ζουν καλύτερα από οποιαδήποτε άλλη στιγμή της ιστορίας τους αλλά οι μεταρρυθμίσεις εμφανίζουν σημάδια κόπωσης και η στάση της Τουρκίας απέναντι στις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ένωση είναι κατά κάποιο τρόπο μετέωρη. Οπότε, το κρίσιμο ερώτημα που παραμένει αναπάντητο είναι «ανήκει η Τουρκία στην Ευρώπη;». τελικά είναι στο χέρι της ίδιας της Τουρκίας να δώσει μια πειστική απάντηση.

Πηγή

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση