Πόλεμος Τουρκίας-Γερμανίας για τη Λιβύη

Γιατί οι Γερμανοί διενήργησαν νηοψία σε τουρκικό πλοίο;

Το συνεδριακό κέντρο Ouagadougou στην παραλιακή πόλη Σύρτη αντιπροσωπεύει όπως κανένα άλλο κτίριο την αναταραχή στην πρόσφατη ιστορία της Λιβύης. Δημιουργήθηκε από τον δικτάτορα Muammar al-Gaddafi, ο οποίος ανατράπηκε το 2011, ως δώρο στην ιδιαίτερη πατρίδα του.

Στο κτίριο αυτό το Ισλαμικό Κράτος είχε την έδρα του το 2015. Σήμερα κρέμεται εκεί ένα πανό της Κοινής Στρατιωτικής Επιτροπής, η οποία είναι υπεύθυνη για την εφαρμογή της κατάπαυσης του πυρός που επετεύχθη τον Οκτώβριο κατόπιν μεσολάβησης των Ηνωμένων Εθνών.

Τα παραπάνω αναφέρονται σε δημοσίευμα της Süddeutsche Zeitung (κείμενο του Paul–Anton Krüger). Το ρεπορτάζ του αναπληρωτή Δ/ντή για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής σημειώνει, μεταξύ άλλων:

Μέχρι στιγμής τηρείται η συμφωνία, στόχος της οποίας είναι να ανοίξει το δρόμο για μια πολιτική λύση για τη χώρα μετά από το δεκαετή εμφύλιο πόλεμο. Στο κτίριο συναντώνται οι πέντε εκπρόσωποι της διεθνώς αναγνωρισμένης προσωρινής κυβέρνησης στην Τρίπολη στα δυτικά υπό τον Πρωθυπουργό Fayez el-Serraj και οι πέντε εκπρόσωποι του ανατολικού τμήματος της χώρας, το οποίο ελέγχεται στρατιωτικά από τον πολέμαρχο Khalifa Haftar. Η Ειδική Απεσταλμένη του ΟΗΕ, Stephanie Williams, κάνει λόγο για «αξιοσημείωτη πρόοδο».

Δυτικοί διπλωμάτες, όταν ερωτώνται για τις πιθανότητες επιτυχίας του πολιτικού διαλόγου, παραπέμπουν σε αυτό και στην πίεση του πληθυσμού λόγω της άθλιας κατάστασης του εφοδιασμού. Στην Τύνιδα, 75 Λίβυοι διαβουλεύονται εδώ και μερικές εβδομάδες για το πώς η χώρα τους θα εξέλθει της κρίσης. Έχουν συμφωνήσει ότι νέος Πρόεδρος και νέο Κοινοβούλιο θα πρέπει να έχουν εκλεγεί έως τις 24 Δεκεμβρίου 2021, προκειμένου να συνενώσουν τους κατακερματισμένους πολιτικούς θεσμούς και να τους καταστήσουν λειτουργικούς. Την ημερομηνία εκείνη θα εορταστεί η 70η επέτειος της ανεξαρτησίας της χώρας.

Μέχρι τότε θα ηγείται της βορειοαφρικανικής χώρας ένας Πρωθυπουργός που θα είναι υπεύθυνος για την διεκπεραίωση των καθημερινών υποθέσεων μαζί με ένα Προεδρικό Συμβούλιο που θα μειωθεί στα τρία μέλη, τα οποία θα εκπροσωπούν τα τρία τμήματα της χώρας: Την Τρίπολη με την ομώνυμη πρωτεύουσα στα δυτικά, την Κυρήνη με την μητρόπολη της Βεγγάζης στα ανατολικά και το Fessan στο Νότο με τη Sabha ως πιο σημαντική πόλη στην περιοχή.

Αλλά στο σημείο αυτό τελειώνουν και τα σημεία σύγκλισης. Μέχρι τώρα οι εκπρόσωποι δεν κατόρθωσαν να συμφωνήσουν ως προς την πλήρωση αυτών των αξιωμάτων, ούτε ως προς την εκλογική διαδικασία. Επιπλέον, όπως αναφέρει η πλειοψηφία των αντιπροσώπων σε επιστολή προς την Williams, έχουν γίνει απόπειρες για εξαγορά ψήφων.

Για το βασικό αξίωμα του Πρωθυπουργού έχει μπει στο παιχνίδι ο Υπουργός Εσωτερικών στην Τρίπολη Fathi Baschagha. Πρόσφατα συναντήθηκε με το Γάλλο Υπουργό Εξωτερικών Jean-Yves Le Drian και την Υπουργό Άμυνας Florence Parly στο Παρίσι. Η Γαλλία έχει μέχρι στιγμής υποστηρίξει ανοιχτά το Haftar, ο οποίος μετά την ήττα στη στρατιωτική επίθεση εναντίον της Τρίπολης μένει στο παρασκήνιο στα ανατολικά. Εκεί, ο Πρόεδρος του Κοινοβουλίου Aguila Saleh ετοιμάζεται για μεγαλύτερα αξιώματα -πρόσφατα τον δέχτηκε στη Μόσχα ο Υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Sergej Lawrow.

Τα όπλα έχουν μεν σιωπήσει στη Λιβύη, αλλά τα αντιμαχόμενα μέρη εξοπλίζονται για πιθανό επόμενο γύρο στρατιωτικών αντιπαραθέσεων. Το σκάνδαλο γύρω από τον έλεγχο του τουρκικού πλοίου μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων «Roseline A» από τη γερμανική φρεγάτα «Αμβούργο» είναι το πιο ορατό σημάδι αυτού.

Φυσικά και «δεν ελέγχονται τυχαία όλα τα πλοία στα ανοικτά των λιβυκών ακτών», δηλώνουν διπλωμάτες που γνωρίζουν τη διαδικασία. Το γεγονός ότι η Τουρκία αντιτάχθηκε στη διερεύνηση του φορτίου πέντε ώρες αργότερα και η επιθεώρηση χρειάστηκε να εγκαταλειφθεί «ενισχύει μόνο την αρχική υποψία». Αυτή συνίστατο στο ότι οι αξιολογητές της αποστολής της ΕΕ «Ειρήνη» για την παρακολούθηση του εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ έχουν στη διάθεσή τους, όπως έγραψε το SPIEGEL, δορυφορικές εικόνες προηγούμενης επίσκεψης του πλοίου στη Misrata, οι οποίες δείχνουν να ξεφορτώνονται τεθωρακισμένα οχήματα για τους συμμάχους της Άγκυρας στη Λιβύη.

Στα λίγα εμπορευματοκιβώτια, τα οποία οι στρατιώτες του Bundeswehr κατάφεραν να ελέγξουν, δεν βρήκαν όπλα. Όμως, στο τουρκικό λιμάνι Ambarli φορτώθηκαν ύποπτα εμπορεύματα, ενώ ήταν γνωστό ότι το φορτηγό πλοίο σχετίζεται με το λαθρεμπόριο όπλων. Μόνο φέτος φέρεται να κατέπλευσε οκτώ φορές σε λιμάνια της Λιβύης.

Ο θόρυβος που προκάλεσε ο Τούρκος Πρόεδρος Recep Tayyip Erdoğan επικαλούμενος εικαζόμενη «παρενόχληση» του πληρώματος από τους Γερμανούς στρατιώτες θεωρείται από τους διπλωμάτες ως ελιγμός απόσπασης της προσοχής. Στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στα μέσα Δεκεμβρίου, η Γαλλία, η Ελλάδα και η Κύπρος θα επιμείνουν σε κυρώσεις κατά της Άγκυρας στη διαμάχη για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στη Μεσόγειο και την έρευνά τους από την Τουρκία. Μέχρι τώρα το Βερολίνο είχε υιοθετήσει μετριοπαθή στάση και απέτρεπε τις κυρώσεις. Αυτό θα μπορούσε πλέον να αλλάξει.

Ωστόσο, και η άλλη πλευρά συνεχίζει να εξοπλίζεται, οι πτήσεις με αεροπλάνα μεταφοράς εμπορευμάτων προς το ανατολικό τμήμα της χώρας συνεχίζονται. Συχνά προέρχονται από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τα οποία είναι ο σημαντικότερος στρατιωτικός υποστηρικτής του Haftar, περισσότερο ακόμα και από την Αίγυπτο. Και οι δύο πλευρές θα συνεχίσουν να φέρνουν ενισχύσεις στη χώρα, προειδοποίησε η διαμεσολαβήτρια του ΟΗΕ Williams μιλώντας στο Συμβούλιο Ασφαλείας. Οι εξελίξεις στην κεντρική Λιβύη είναι «ανησυχητικές», δήλωσε.

Εκεί, οι μονάδες του Haftar προχωρούν σε οχυρωματικά έργα αντί να αποσυρθούν από το μέτωπο, όπως προέβλεπε στην πραγματικότητα η συμφωνία κατάπαυσης του πυρός. Οι πολιτοφυλακές που είναι πιστές στην κυβέρνηση της Τρίπολης συνεχίζουν να περιπολούν. Και οι δύο πλευρές απέρριψαν την παρακολούθηση της συμφωνίας από διεθνείς παρατηρητές.

Σύντομα η Σύρτη και το συνεδριακό κέντρο Ouagadougou που είναι γεμάτο τρύπες από τις σφαίρες θα μπορούσαν να γίνουν και πάλι επίκεντρο των μαχών. Η πόλη είναι η πύλη προς τη λεγόμενη «Ημισέληνο του Πετρελαίου» στις ακτές της Λιβύης. Και η αντιδικία για τα έσοδα από την παραγωγή πετρελαίου, η οποία έχει αυξηθεί και πάλι στα 1,2 εκ. βαρέλια την ημέρα, δεν έχει ακόμα διευθετηθεί, όπως και η διαμάχη για τα πολιτικά αξιώματα-κλειδιά. Η πρόσβαση όμως στους ενεργειακούς πόρους έχει αποτελέσει εδώ και καιρό τη σημαντικότερη κινητήρια δύναμη πίσω από τον εμφύλιο πόλεμο μεταξύ των πολυάριθμων πολιτοφυλακών όλων των πλευρών.

Süddeutsche Zeitung (κείμενο του Paul–Anton Krüger) – Fatale Gier nach Ressourcen
HellasJournal

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση