Η Τουρκία δεν θα σεβαστεί συμφωνίες και αποφάσεις

Μέσα από την τρέχουσα ελληνοτουρκική παρατεταμένη κρίση προβάλλει διαρκώς η διεθνής πίεση για έναρξη ελληνοτουρκικού διαλόγου προς εκτόνωση και επίλυση της θαλάσσιας διαφοράς.

Η θέση της Ελλάδος υπήρξε για δεκαετίες σταθερή. Για την Αθήνα υπάρχει μόνο μία διαφορά και αυτή αφορά την υφαλοκρηπίδα.

Για τη δε Τουρκία, υπάρχουν πέραν της μίας διαφορές που θα πρέπει να επιλυθούν με πολιτικό διάλογο. Τη θέση αυτή την απορρίπτει η Ελλάς διότι θεωρεί ότι σε περίπτωση τέτοιου διαλόγου θα βρεθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων μόνο η ελληνική κυριαρχία και εθνικά συμφέροντα προς διαπραγμάτευση.

Σε περίπτωση έναρξης ελληνοτουρκικού διαλόγου η Ελλάδα θα επιδιώξει να οδηγήσει την επίλυση της διαφοράς στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
Εδώ όμως προκύπτουν κάποια ερωτήματα σε σχέση με τα πλεονεκτήματα και τους πιθανούς κινδύνους από την προσφυγή της Ελλάδας στο Διεθνές Δικαστήριο, καθώς επίσης και υπό ποίους όρους αυτή θα πραγματοποιηθεί.

Πώς θα μπορούσε η Αθήνα να στριμώξει την Τουρκία προκειμένου να δεχθεί την παραπομπή της διαφοράς στη Χάγη, δεδομένου ότι ο μόνος τρόπος προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο είναι η σύνταξη από κοινού με την Τουρκία του συνυποσχετικού (compromis) παραπομπής.

Με άλλα λόγια, πώς θα εξασφαλισθεί η απαραίτητη συναίνεση της Άγκυρας υπό τη σημερινή κυβέρνηση, η οποία μέχρι τώρα είναι αρνητική και επιθετική, δηλώνοντας δημοσίως ότι θα συμφωνήσει μόνο με τους όρους της;

Ποια διαφορά ή ποιες διαφορές θα τεθούν ενώπιον του Διεθνούς Δικαστηρίου προς επίλυση; Η Ελλάς θα επιμείνει μέχρι τέλους ότι μόνο το θέμα της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών (υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ) είναι επίδικο ή θα δεχθεί τη σημερινή τουρκική θέση που θέτει έναν αριθμό άλλων θεμάτων (έκταση της αιγιαλίτιδας ζώνης, εναέριος χώρος, αποστρατιωτικοποίηση των Δωδεκανήσων καθώς επίσης και των νήσων του Ανατολικού Αιγαίου);

Είναι σαφές ότι τα θέματα που θα εξετάσει το Διεθνές Δικαστήριο θα πρέπει να συμφωνηθούν στο συνυποσχετικό.

Ποιοι κανόνες θα ληφθούν ως βάση, προκειμένου να εξεταστούν οι νομικές διαφορές; Θα ληφθούν ως βάση οι κανόνες από τις κλασικές πηγές του Διεθνούς Δικαίου, κύριες και επικουρικές, όπως αυτές περιγράφονται στο άρθρο 38 παράγραφος 1 του Καταστατικού του Διεθνούς Δικαστηρίου, θέση την οποία υποστηρίζει η Ελλάς, ή με βάση την αρχή της ευθυδικίας, όπως επιδιώκει η Τουρκία;

Η τουρκική θέση επιδιώκει να απελευθερώσει τους δικαστές από την αυστηρή τήρηση των νομικών κανόνων και να τους επιτρέψει να καταφύγουν και σε άλλες (εξωνομικές) αρχές και κανόνες υποκειμενικής εκτίμησης της διαφοράς. Το θέμα αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνεται επίσης στο συνυποσχετικό. 

Αν τελικώς η διαφορά οδηγείται στο Διεθνές Δικαστήριο και το οποίο εκδίδει μία απόφαση, η οποία δικαιώνει την Ελλάδα σε μεγάλο βαθμό και κατά τρόπο που δεν είναι ευνοϊκός για την τουρκική πλευρά, πόσο σίγουρο είναι ότι η τουρκική κυβέρνηση θα σεβαστεί την απόφαση; Επιπλέον, τι θα μπορούσε να συμβεί, εάν η Τουρκία στρεψοδικώντας, την ερμηνεύει κατά το δοκούν εις βάρος του διατακτικού και του σκεπτικού της;

Σύμφωνα με το άρθρο 103 του Καταστατικού Χάρτη του ΟΗΕ, σε τέτοιες περιπτώσεις προβλέπεται παραπομπή του θέματος στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίο μπορεί να επιβάλει και κυρώσεις κατά του κράτους, το οποίο αρνείται να εφαρμόσει την απόφαση. Και πάλιν, δεν είναι σίγουρο ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ θα λειτουργήσει κατά τρόπον αυστηρό και κατηγορηματικό έναντι της Τουρκίας για άρνηση εφαρμογής της απόφασης του Διεθνούς Δικαστηρίου.

Όπως έχει αποδείξει η ιστορία του άλλου μεγάλου εθνικού μας θέματος που είναι το Κυπριακό, η Τουρκία περιφρονεί επιδεικτικά ή ερμηνεύει κατά το δοκούν τα καταδικαστικά Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ.

Τα ερωτήματα αυτά είναι ουσιαστικής σημασίας προκειμένου η Ελλάδα να μη μείνει εκτεθειμένη στα πολλά ζητήματα που η Τουρκία σταδιακά και βαθμιαία έχει ανακαλύψει και εγείρει μέσω της καταναγκαστικής διπλωματίας.

Χρήστος Ιακώβου
HellasJournal 

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση