Μεσευρώπη - Η Γερμανία οικοδομεί τον δικό της γεωστρατηγικό χώρο

Του Σταύρου Καρκαλέτση* 

Στην χώρα μας, δεν έχει αξιολογηθεί ορθολογικά η νέα γερμανική εξωτερική πολιτική και οι προτεραιότητές της. Ευεξήγητο, αν συνυπολογιστεί η ως ενός σημείου δικαιολογημένη αντιγερμανική οπτική της πλειοψηφίας των Ελλήνων, λόγω της ανελαστικότητας της κυβέρνησης Μέρκελ και των μνημονίων.  Η διαφορά φάνηκε και με τον τρόπο -συγκριτικά- που κάλυψαν τα ελληνικά ΜΜΕ την επίσκεψη του Γάλλου προέδρου Ολάντ. Στον απογοητευμένο και οικονομικά εξοντωμένο ελληνικό λαό, η Γαλλία φαντάζει ξανά προτιμότερη και φιλικότερη. Όπως και τότε, το 1974, μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο... 

Που το πάει τελικά η Γερμανία; Τι θέλει;

Είναι σίγουρο πως την ώρα που μια κοινή πολιτική προοπτική μιας ενωμένης Ευρώπης παραμένει στάσιμη, η διεθνής επιρροή της Γερμανίας αυξάνεται. Οικονομικά σήμερα, αλλά αποκτάται από το Βερολίνο σταδιακά και πολιτικό ''βάρος'', κι αυτό παραγνωρίζεται από πολλούς. Αυτό, η επένδυση της οικονομικής ισχύος σε πολιτικό ''βάρος'', σε μεγάλο βαθμό είναι προσωπικό έργο της Άνγκελας Μέρκελ. Ενώ οι περισσότεροι των Ευρωπαίων ηγετών παρουσιάζουν έλλειμμα αξιοπιστίας, η Γερμανίδα σιδηρά κυρία, πλέον δημοφιλής καγκελάριος από την δεκαετία του 1960 και τον Κόνραντ Αντενάουερ, έχει καταφέρει σήμερα να αναδειχθεί στον πιο στιβαρό κατά πολλούς Ευρωπαίο ηγέτη.

Ως το 2015 η Γερμανία θα μπορεί να συναγωνιστεί οικονομικά (κυρίως στις εξαγωγές) την Κίνα και θα επιδιώξει να γίνει αυτή η πρώτη παγκόσμια δύναμη στις εξαγωγές. Ας φύγουμε όμως από τα οικονομικά και ας εκτιμήσουμε ψύχραιμα τις γεωπολιτικές και γεωστρατηγικές προτεραιότητες που προτάσσει το Βερολίνο. 

Είναι σαφές πως η Άνγκελα Μέρκελ βλέπει τον εαυτό της κατά κάποιον τρόπο ως συνεχιστή του Βίλυ Μπραντ και της Οstpolitik. Η Γερμανία, διεκδικεί μέσα από μορφές οικονομικής διείσδυσης σε χώρες όπως η Τσεχία, η Πολωνία, η Ουγγαρία ή τα αδύναμα βαλτικά κράτη, σφαίρες γεωπολιτικής επιρροής. Αυτό, ενδεχομένως να την φέρει σε απομάκρυνση ή και σύγκρουση με τον αμερικανικό πατερναλισμό στην Ευρώπη. Πιό καθαρά: Η Γερμανία οικοδομεί, σταθερά και με επιμονή, τον δικό της γεωστρατηγικό χώρο, στο πεδίο της Μεσευρώπης. Έναν χώρο που ξεκινά από τη Φιλανδία και (λιγότερο) τα βαλτικά κράτη, διαπερνά τη Δανία και την γερμανική ενδοχώρα, προχωρά σε Αυστρία και Κροατία και ολοκληρώνεται σε Ελλάδα και ίσως και στην Κύπρο.

Οι Γερμανοί, ανάμεσα στο παλιό διπολικό σχήμα Σοβιετικό μπλοκ vs Αγγλοσαξονικό-ΝΑΤοικό μπλοκ, διεκδικούν έναν ενδιάμεσο χώρο, ένα δικό τους Lebensraum, πιό απλά: Προσπαθούν να καθιερωθούν σταδιακά ως ο τρίτος γεωστρατηγικός πόλος, ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ρωσία.

Έτσι βλέπουμε τους Γερμανούς να προσπαθούν να λειτουργήσουν εταιρικά και όχι συγκρουσιακά με τους Ρώσους. Τους βλέπουμε να επιχειρούν διείσδυση (οικονομικά πάντα) ακόμα και στην Κύπρο, μέσα από το επικείμενο μνημόνιο. Τους βλέπουμε να ρυμουλκούν την χρεοκοπημένη Ελλάδα στον δικό τους μεσευρωπαικό χώρο, προκαλώντας την οργή των Αμερικανών. Και ίσως έτσι να ερμηνεύεται και η σπουδή της Ουάσινγκτον για ένα «οικονομικό ΝΑΤΟ», μια εξέλιξη που μάλλον θα οδηγούσε στην γερότερη πρόσδεση της Γερμανίας στην αμερικανική ηγεμονία, μέσω μιας άτυπης οικονομικής συγκυβέρνησης ΗΠΑ-Γερμανίας στα ευρωπαϊκά πράγματα. Δύσκολη εξίσωση για το Βερολίνο, που διατηρεί ειδικές σχέσεις και με τη Μόσχα, ενεργειακές αλλά και σε πολιτικό επίπεδο.

Προκύπτει το ερώτημα, με δεδομένο πως η Τουρκία θα παραμείνει το αγαπημένο παιδί, ο καλύτερος σύμμαχος των ΗΠΑ: Για Ελλάδα και Κύπρο, αναντίρρητα αδικημένες από το ΝΑΤΟ και τους Αμερικανούς που απέτυχαν να τις προστατέψουν από την τουρκική επιθετικότητα, είναι τελικά καλύτερα να οικοδομηθεί αυτός ο τρίτος πόλος ισχύος στην Ευρώπη; Μήπως μια υπό γερμανική επιρροή Μεσευρώπη προσδώσει μεγαλύτερη ευχέρεια κινήσεων και επιλογών στην εξωτερική μας πολιτική; Μήπως μπορούμε να ''παίξουμε'' πιό άνετα σε μια πολυπολικότερη Ευρώπη; Ή τελικά, μέσα από την ανάδυση ενός γερμανικού γεωστρατηγικού χώρου, η Ελλάδα κινδυνεύει να συνθλιβεί ανάμεσα σε επικείμενες διαφωνίες ή και συγκρούσεις ΗΠΑ και Γερμανίας; Και τέλος, πως θα αποφύγει συμπληγάδες και κινδύνους, υπάρχοντος και του τρίτου πόλου στην Ευρώπη, αυτού της ανερχόμενης Ρωσίας;

Το υπό αναδιαμόρφωση νέο γεωπολιτικό πεδίο στον ευρωπαικό χώρο, έχει υψηλό ενδιαφέρον για την ελληνική πλευρά. Μέσα από τις εν εξελίξει διαδικασίες αναδιανομής γεωστρατηγικής ισχύος, θα αναδυθούν νέες ευκαιρίες για την πλευρά μας, ίσως και νέες απειλές. Ένας λόγος παραπάνω, να επεξεργαστεί η Αθήνα,από κοινού με τη Λευκωσία, ένα κοινό πανεθνικό δόγμα υψηλής στρατηγικής...

* Ιστορικός, αμυντικός αναλυτής, πρόεδρος ΕΛ.Κ.Ε.Δ.Α.

Πηγή

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση