Δεν μας σώζουν ούτε οι εκλογές

• Του Αλέξανδρου Μερκούριου

Αφού καταλάβαμε ότι δεν μας φτάνουν ούτε τα 110 δις. που δανειστήκαμε, στρεφόμαστε στον παραδοσιακό καταλύτη: τις εκλογές. Σήμερα όμως, ούτε αυτές δεν μπορούν να δώσουν λύση…

Από το προεκλογικό «λεφτά υπάρχουν» μέχρι την καθολική πλέον διαπίστωση ότι τα 110 δις. που δανειστήκαμε πριν ένα χρόνο ούτε καν επαρκούν για να καλύψουν τις τρύπες του …νεοελληνικού θαύματος του 21^ου αιώνα, υπάρχει τεράστια απόσταση. Απόσταση οικονομική που προσμετρείται εύκολα, αλλά και απόσταση πολιτική. Όταν οι δηλώσεις των κυβερνώντων πολιτικών για μετρήσιμες αποφάσεις και δεδομένα καταρρέουν μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα, όλα είναι «λογικά»: από τις διαψεύσεις για το ενδεχόμενο αναδιάρθρωσης φτάσαμε να την θωρούμε δεδομένη σε 20 μόνο ημέρες.

Τότε όμως υπάρχει θέμα. Γι αυτό και ο κόσμος φοβάται ότι η συζήτηση που άνοιξε για τη επιστροφή στη δραχμή δεν είναι απλά μια προβοκάτσια των κερδοσκόπων. Τον Γενάρη του 2010 γελούσαμε με τις φήμες που έλεγαν ότι στο νομισματοκοπείο τυπώνουν κρυφά δραχμές, αλλά σήμερα ποιος μπορεί να είναι βέβαιος ότι η Ελλάδα δεν θα φύγει από το ευρώ; Γι αυτούς τους λόγους πολλοί θεωρούν ότι μία κυβέρνηση για να μπορέσει να συνεχίσει με οποιονδήποτε τρόπο και στρατηγική τη διαχείριση της ελληνικής κρίσης χρέους που έχει ξεφύγει τόσο πολύ από τον αρχικό της προσδιορισμό, θα πρέπει να έχει μια ανανεωμένη εντολή, αλλά και σύνθεση. Και αυτός είναι ο λόγος που παίζουν οι εκλογές: για την ανανέωση της εντολής, αλλά και το ξαναπότισμα με «λαϊκή βούληση» της σφραγίδας που θα βάλει το τέλος σε ότι ξέραμε μέχρι τώρα ως «ελληνικό». Το ξεπούλημα δηλαδή και των τελευταίων «ασημικών» που θα πέσουν ως Ζαν ντ Αρκ στην πυρά του χρέους.

Τα γεγονότα των τελευταίων ημερών είναι τόσο ραγδαία που σε άλλες εποχές θα θύμιζαν εξελίξεις ενός και πλέον έτους. Η άτυπη συνάντηση υπουργών οικονομικών ορισμένων χωρών – μελών της ευρωζώνης στο Λουξεμβούργο με αντικείμενο, την επέκταση της βοήθειας προς την Ελλάδα και την οριστικοποίηση των όρων του πακέτου διάσωσης της Πορτογαλία, έβγαλε …λαβράκι το περασμένο Σαββατοκύριακο. Πίσω από τα επικοινωνιακά ζιγκ ζαγκ, για το ποιος ήταν και δεν ήταν παρών, το θέμα ήταν αλλού και ήταν πολύ σοβαρό. Η κυβερνητική παραδοχή ότι είναι ιδιαίτερα πιθανό να υπάρξει τροποποίηση των όρων του πακέτου των 110 δις ευρώ ώστε να εξομοιωθούν με αυτούς που θα διέπουν τη συμφωνία της Πορτογαλίας, ήταν η πρώτη έμμεση παραδοχή μιας επαναδιαπραγμάτευσης των όρων του μνημονίου. Τόσο ως προς το ύψος του επιτοκίου όσο και ως προς το χρονοδιάγραμμα μείωσης του ελλείμματος και επομένως και της αποπληρωμής. Ήτοι επιβεβαιώνονται οι πληροφορίες που αναφέρουν και αίτημα της Αθήνας για νέο δανεισμό της χώρας το 2012, εάν δεν είναι εφικτή η άντληση κεφαλαίων από τις αγορές (που και βέβαια δεν είναι μετά τις νέες υποβαθμίσεις…).

Αν το λαβράκι ήταν η επαναδιαπραγμάτευση και το νέο δάνειο, το κερασάκι, ήταν το δημοσίευμα του Spiegel για την επιστροφή της Ελλάδας στη Δραχμή. Δεν ήταν βέβαια και η πρώτη φορά. Πρωτος και επίμονος οπαδός (εδώ και ένα χρόνο) ενός τέτοιου ενδεχομένου, ο νομπελίστας οικονομολόγος Nouriel Roubini, ο οποίος βλέπει αναδιάρθρωση χρέους της Ελλάδας και ενδεχομένως της Ιρλανδίας και της Πορτογαλίας, μέσα στα επόμενα 1-2 χρόνια. Και στην άκρη του τούνελ την πιθανότητα εξόδου τους από την ευρωζώνη μέσα στην πενταετία, λόγω πολιτικών πιέσεων. Ο νομπελίστας εκτιμά πως οι κρίσεις στην ευρωζώνη θα επιμείνουν και είναι θέμα «εάν αντί για πότε» θα υπάρξει χρεοκοπία της Ελλάδας, ενώ υποστηρίζει πως η Ελλάδα «έχει ξεπεράσει τα όρια». Σε ορίζοντα πέντε ετών, θεωρεί πως είναι απόλυτα πιθανό οι πολιτικές πιέσεις σε ορισμένες «περιφερειακές» οικονομίες (Ελλάδα, Ιρλανδία, Πορτογαλία) να οδηγήσουν κάποιες από αυτές σε έξοδο από την ευρωζώνη, ώστε να μην χρειαστεί να υποστούν μια «μόνιμη στασιμότητα ή ύφεση».

Στην Αθήνα, ζορίστηκαν πιο πολύ από τι Spiegel για το ευρώ, και η επίσημη διάψευση ήλθε δια στόματος Σαχινίδη που είπε ότι το δημοσίευμα είναι αναληθές, προσθέτοντας ότι στοχεύει σε πίεση του ευρώ. Πράγματι το ευρωπαϊκό νόμισμα δέχτηκε την ημέρα εκείνη ισχυρές πιέσεις μετά το δημοσίευμα, υποχωρώντας έως 1% έναντι του δολαρίου, στα 1,438 δολάρια.
Μετά το σάλο που προκλήθηκε, δημοσιογράφος του Spiegel, σημείωσε ότι το μέσο εμμένει στο ρεπορτάζ περί συνάντησης υπουργών της ευρωζώνης στο Λουξεμβούργο με θέμα την Ελλάδα και πιθανή έξοδο από το ευρώ, τονίζοντας ότι πρόκειται περί "μυστικής συνάντησης".

Οι πιο ψύχραιμοι θα έδιναν περισσότερη βάση στην έκθεση της JP Morgan που λέει ότι η πιθανότητα αναδιάρθρωσης του συνολικού ελληνικού χρέους εντός του 2011 έχει αυξηθεί, ενώ τάσσεται υπέρ διαδικασίας τύπου Ουρουγουάης, με επιμήκυνση της αποπληρωμής, παρά αναδιάρθρωσης τύπου Αργεντινής, με "κούρεμα" της αξίας των τίτλων.

Ανεξάρτητα πάντως, με τις εκτιμήσεις της JP Morgan, που μπορεί να παίζει τα δικά της παιχνίδια το θρίλερ της προηγούμενης Παρασκευής βάζει τα θεμέλια για να υπάρξει αναδιάρθρωση χρέους και ίσως ένα νέο μνημόνιο της τάξης των 50 δις ευρώ. Όμως για να υπάρξει νέο μνημόνιο η Ε.Ε. θα ζητήσει ανταλλάγματα. Δηλαδή νέες εγγυήσεις. Μπορεί η Ελλάδα να τα δώσει; Σίγουρα όχι με την κυβέρνηση που έλεγε ότι «λεφτά υπάρχουν», επιμένουν οι περισσότεροι πολιτικοί παρατηρητές, βλέποντας και τις τελευταίες δημοσκοπήσεις που βλέπουν τον Γιώργο στα επίπεδα του Κωστάκη λίγο πριν την κοπανήσει με ελαφρά πηδηματάκια από το προσκήνιο.

Όμως και οι ίδιες οι εκλογές είναι ένα μεγάλο ρίσκο. Τόσο για το ΠΑΣΟΚ, που δεν τις «βγάζει», όσο και για τη χώρα που στο ενδεχόμενο μιας εκλογικής αναμέτρησης το πιθανότερο θα είναι να βρεθεί με μια κυβέρνηση συνεργασίας. Καλό ή κακό; Με «πρόθυμους» ή με «απρόθυμους»; Και εκεί ρόλο θα παίξουν τα πρόσωπα που θα επιλεγούν. Υπάρχουν όμως σήμερα πρόσωπα ικανά να αναλάβουν να οδηγήσουν την Ελλάδα; Και κάτω από ποιανού τις οδηγίες; Αυτό είναι ένα πρόβλημα που ίσως σήμερα να έχει σημασία αντίστοιχη με το ύψος του χρέους…

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση