Ο ρόλος της Κίνας στην εξίσωση του πολέμου στην Συρία

Του Κωνσταντίνου Θ. Λαμπρόπουλου

Η εμπλοκή της Κίνας στην έως τώρα πορεία του πολέμου στην Συρία, παρέμενε σχετικά περιορισμένη, συγκρινόμενη με την αντίστοιχη της Ρωσίας, των ΗΠΑ και περιφερειακών δυνάμεων, όπως του Ιράν. Εντούτοις, η διαρκώς αυξανόμενη παρουσία χιλιάδων τζιχαντιστών στο μέτωπο της Συρίας, προερχόμενων από τις τάξεις των Ουιγούρων και η μεγάλη πιθανότητα χτυπήματος εναντίον Κινέζων πολιτών και εναντίον στόχων κινεζικού ενδιαφέροντος και συμφερόντων, δύναται να μεταβάλλει άρδην, την κινεζική μετριοπαθή στάση και να οδηγήσει το Πεκίνο στην ανάληψη ακόμη και στρατιωτικής δράσης.

Πρέπει να επισημανθεί η στρατηγική αντίληψη που διέπει τους Κινέζους διαμορφωτές αποφάσεων, αναφορικά με το μέτωπο κατά της τζιχαντιστικής τρομοκρατίας σε περιφερειακό επίπεδο. Η Κίνα υιοθετεί την άποψη πως η Συρία πρέπει να αντιμετωπίζεται ως περίπτωση άμεσα συνδεδεμένη με το Αφγανιστάν, σε ότι αφορά στον κίνδυνο της ριζοσπαστικής ισλαμιστικής τρομοκρατίας, καθώς περιλαμβάνει τις ίδιες τρομοκρατικές ομάδες με παρόμοια επιχειρησιακά σχέδια[1].

Επιπρόσθετα η εξάλειψη της τζιχαντιστικής απειλής στην Συρία όπως και στο Αφγανιστάν χαρακτηρίζεται ως στρατηγική προτεραιότητα του Πεκίνου, καθώς αφενός οι δύο χώρες αποτελούν πολύτιμα κομμάτια του γιγαντιαίου πρότζεκτ «One Belt, One Road” και η συνεχιζόμενη αστάθεια ή η πιθανή τοπική επικράτηση Σαλαφιστικών Οργανώσεων, άρρηκτα συνδεδεμένων με το αποσχιστικό κίνημα των Ουιγούρων, θα κλόνιζαν την κινεζική εθνική στρατηγική ασφάλειας, που τοποθετεί την κινεζική επαρχία Xinjiang –όπου η παρουσία των Ουιγούρων είναι σημαντική και πολυπληθής- ως την κορωνίδα της υψηλής στρατηγικής του νέου Δρόμου του Μεταξιού.

Ως εκ τούτου, όπως και στο Αφγανιστάν, η Κίνα ήδη ενισχύει το προφίλ της ως μερικός προμηθευτής ασφάλειας «partial security provider» στη Συρία, παρέχοντας διοικητική υποστήριξη, ειδικό εκπαιδευτικό προσωπικό και αναβαθμισμένες επιχειρησιακές δυνατότητες, στις δυνάμεις που μάχονται τους φανατικούς τζιχαντιστές, στις τάξεις των οποίων πολεμούν χιλιάδες Ουιγούροι.

Η κινεζική εμπλοκή περιπλέκεται ,καθώς οι τζιχαντιστικές ομάδες, όπως η πρώην Αλ Νούσρα και κυρίως το Ισλαμικό Κόμμα του Τουρκιστάν (Turkistan Islamic Party) –στο οποίο περιλαμβάνονται οι Ουιγούροι μαχητές και ευθύνεται για την επίθεση της κινεζικής πρεσβείας στο Κιργυστάν (Krgystan)-, εξαιτίας των δεσμών τους με την Ahrar al Sham, απολαμβάνουν της στρατιωτικής βοήθειας των ΗΠΑ, καθώς και της Τουρκίας, της Σαουδικής Αραβίας και του Κατάρ, στο πλαίσιο της εκδίωξης του Μπασάρ Αλ Άσαντ απ’ τον θώκο της Συρίας.

Η συνεχιζόμενη παροχή προηγμένου στρατιωτικού υλικού δυτικής προέλευσης, σε αυτές τις ομάδες, αναβαθμίζει τις επιχειρησιακές τους δυνατότητες, ως εκ τούτου αποτελεί επιτακτικό μέλημα για το Πεκίνο, η διακοπή τροφοδότησής τους, ενώ η προτεινόμενη, από δυτικούς κύκλους, προστασία τους από τις αεροπορικές επιχειρήσεις των κυβερνητικών δυνάμεων του Άσαντ, καθίσταται κόκκινη γραμμή εκ μέρους της κινεζικής πλευράς και αυξάνει τις πιθανότητες μιας ευρύτερης στρατιωτικής εμπλοκής της Κίνας στην Συρία, για την προστασία των κινεζικών συμφερόντων εντός και εκτός της κινεζικής επικράτειας, κατά το αμερικανικό πρότυπο της «Προκεχωρημένης Άμυνας» (Forward Defence) και της ακόλουθης αμερικανικής εισβολής στο Αφγανιστάν το 2001.

Επιπλέον η σκληρή γραμμή της Κίνας στο ζήτημα της δυτικής υποστήριξης των συγκεκριμένων ομάδων που μάχονται τις κυβερνητικές δυνάμεις του Άσαντ, την φέρνει σε αντιπαράθεση αφενός με τις ΗΠΑ, με τις οποίες το διακύβευμα εκτείνεται ως τον Ειρηνικό, αφετέρου επιδρά καταλυτικά στις διμερείς σχέσεις με την Τουρκία, την Σαουδική Αραβία και το Κατάρ.

Αν και το σενάριο άμεσης στρατιωτικής εμπλοκής της Κίνας στον πόλεμο της Συρίας φαντάζει το λιγότερο πιθανό, εντούτοις αξίζει να σημειωθεί πως το ιστορικό προηγούμενο καταδεικνύει πως η Κίνα θεωρεί τα ζωτικά της συμφέροντα μη διαπραγματεύσιμα, όπως αποδείχτηκε περίτρανα στον Πόλεμο της Κορέας, όταν το πέρασμα του ποταμού Γιαλού από τις αμερικανικές δυνάμεις απαντήθηκε στρατιωτικά καθώς αποτελούσε κινεζική κόκκινη γραμμή. Η προστασία και η θωράκιση των κινεζικών εμπορικών και οικονομικών συμφερόντων στην Μέση Ανατολή αλλά και την Κεντρική Ασία, αποτελούν για το Πεκίνο την sine qua non συνθήκη για την διαρκή ανάπτυξη του ασιατικού γίγαντα και συνεπώς πρωταρχικό στρατηγικό στόχο.

* Ο Κων/νος Λαμπρόπουλος είναι στρατηγικός αναλυτής, Associate Fellow στο Geneva Centre for Security Policy.
[1] Βλέπε Lin Christina, China’s Interests in Syria and the Middle East, Center for Transatlantic Relations
Πηγή Liberal


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση