Φλερτ με τον Αρμαγεδώνα

Οι νατοϊκές ασκήσεις του 2015 και 1983 και η ειρωνεία της Ιστορίας

Του Μάριου Ευρυβιάδη

Ολοκληρώνεται στη Μεσόγειο και Ευρώπη στις 6 Νοεμβρίου η μεγάλη Νατοϊκή άσκηση “Trident Juncture” στην οποία συμμετέχουν, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, όλες οι χώρες του ΝΑΤΟ. Στη άσκηση συμμετέχουν και επτά μή μέλη του ΝΑΤΟ- η Αυστραλία(!), η Αυστρία, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η Φινλανδία, τα Σκόπια η Σουηδία και η Ουκρανία- συνολικά 30 κράτη. Στην άσκηση λαμβάνουν μέρος 36,000 άνδρες, 140 πολεμικά αεροπλάνα και 70 πλοία και υποβρύχια.

Η άσκηση “Trident Juncture” λαμβάνει μεγάλη δημοσιότητα, αλλά ως μια ακόμη άσκηση “ρουτίνας και ετοιμότητας” της Βορειο-ατλαντικής συμμαχίας για την ανάδειξη της “αλληλεγγύης” αναμεταξύ των μελών της συμμαχίας. Τα δυτικά ΜΜΕ αναπαράγουν άκριτα και με τη μέθοδο του “copy paste” τις σχετικές ανακοινώσεις του ΝΑΤΟ και δηλώσεις παραγόντων της συμμαχίας-των αμερικανών, κυρίως.

Η άσκηση αυτή μόνο άσκηση “ρουτίνας και ετοιμότητας” δεν είναι. Αντίθετα παραπέμπει ευθέως στην πιο επικίνδυνη Νατοϊκή άσκηση του Ψυχρού Πολέμου και την πιο επικίνδυνη κρίση της ψυχροπολεμικής εποχής, μετά από αυτήν της Κρίσης των Πυραύλων της Κούβας (Cuban Missile Crisis) του 1962, που παρολίγον να οδήγησει σε ένα πυρηνικό Αρμαγεδώνα. Η αναφορά εδώ είναι στη μεγαλύτερη Νατοϊκή άσκηση του Ψυχρού Πολέμου στην Ευρώπη με την ονομασία “Αble Archer”, που έλαβε χώρα από τις 2 μέχρι τις 11 Νοεμβρίου 1983 με τη συμμετοχή αντίστοιχων Νατοϊκών δυνάμεων-40,000 άνδρες κλπ.

Η (αμερικανό) Νατοϊκή προπαγάνδα για την άσκηση “Trident Juncture” του 2015, αποφεύγει εσκεμμένα την όποια αναφορά και διασύνδεση με την άσκηση “Able Archer” του 1983. Η διασύνδεση ωστόσο είναι άμεση και τεκμηριώνεται και από ένα χρονικά σημαδιακό και ταυτόχρονα καθόλα ειρωνικό γεγονός. Ακριβώς τις μέρες αυτές και μετά από χρόνια επίμονων αγώνων- από το ερευνητικό κέντρο “National Security Archive, George Washington University”- αποχαρακτηρίστηκε ένα εκατοντασέλιδο αμερικανικό έγγραφο που συντάχθηκε στο υψηλότερο κυβερνητικό επίπεδο τον Φεβρουάριο του 1990 και το οποίο αποτιμά και αξιολογεί την σημασία και τις συνέπειες της άσκησης του 1983. Το έγγραφο, που τιτλοφορείται “Soviet ‘War Scare’”, καταλήγει σε ένα πραγματικά ανατριχιαστικό συμπέρασμα. Επιβεβαιώνει την εδώ και χρόνια θέση αρκετών ιστορικών και ερευνητών πως η Νατοϊκή άσκηση “Αble Archer” παρολίγον να οδηγήσει σε πυρηνικό πόλεμο, λόγω εκατέρωθεν επαγγελματικής ανεπάρκειας, κρατικής ανικανότητας, ιδεολογικού στραβισμού και συλλογικής παράνοιας. (Βλέπε και σχετικό δικό μου κείμενο, “Ένας παλιός ψυχρός πόλεμος, σήμερα”, “Φιλελεύθερος” 5 Μαΐου 2014, που γράφτηκε με αφορμή τις κρίσεις στην Ουκρανία και Συρία και με εκτενή αναφορά στην άσκηση “Able Archer”.)

Η διπλή ιστορική ειρωνεία είναι πως οι οργανωτές του “Able Archer”, δηλαδή οι αμερικανοί, διαπίστωσαν, εκ των υστέρων όμως, πως η άσκηση δημιούργησε στους Σοβιετικούς ένα εντονότατο αίσθημα ανασφάλειας πως επίκειται Νατοϊκή πυρηνική προληπτική επίθεση εναντίον τους. Στη βάση των “εκτιμήσεών” τους (“Επιχείρηση RYAN”) ως προς τον στόχο της Νατοϊκής άσκησης, αλλά ταυτόχρονα και της παράνοιας που γενικά χαρακτήριζε το όλο σύστημα λήψης αποφάσεων στην Σοβιετική Ένωση, οι Σοβιετικοί ηγέτες της εποχής κατέληξαν στο συμπέρασμα πως η προληπτική επίθεση θα εκδηλώνονταν με κάλυμμα την δήθεν άσκηση. Και ήταν στα πρόθυρα απόφασής τους να κτυπήσουν πρώτοι. Οι Σοβιετικοί δηλαδή το 1983, είχαν φθάσει στο παρά πέντε να λειτουργήσουν με την λογική “…παρά παπάς σκοτωμένος, καλύτερα παπάς φονιάς”. Υπογραμμίζω εδώ, πως η τότε Σοβιετική ηγεσία, με Γενικό Γραμματέα του Σοβιετικού Κομμουνιστικού Κόμματος τον Γιούρι Αντρόπωφ, έζησε τον Β´ΠΠ ο οποίος, για αυτούς, άρχισε το 1941 με την “Επιχείρηση Barbarossa”- την προληπτική επίθεση των Ναζί κατά της Σοβιετικής Ένωσης.

Ως προς δε τους αμερικανούς, το κρίσιμο συμπέρασμα που προκύπτει από την αξιολόγηση που έγινε τον Φεβρουάριο του 1990, ήταν πως το 1983 είχαν την μεγαλύτερη αποτυχία του συστήματος για την εθνική τους ασφάλεια. Δεν “διάβασαν” ορθά το Σοβιετικό δίλλημα ανασφάλειας που οι ίδιοι προκάλεσαν μέσω μιας προβοκατόρικης ουσιαστικά “άσκησης ρουτίνας” και, ως συνέπεια της αποτυχίας τους αυτής, θα προκαλούσαν ένα πυρηνικό όλεθρο χωρίς κάν να το καταλάβουν! Μιλάμε δηλαδή για υπερσουρρεαλιστικές καταστάσεις αλλά με τίμημα την κραταστροφή του κόσμου!

Μπορεί κάτι τέτοιο να επαναληφθεί σήμερα; Ναί, μπορεί. Ίσως θα πρέπει να υπογραμμιστεί πως στην περίπτωση του 1983 το “σύστημα” και των δύο πρωταγωνιστών υπήρξε “καταστροφικά επιτυχές”. Αν αφήνονταν να λειτουργήσει, θα οδηγούσε νομοτελειακά στον Αρμαγεδώνα. Στην συγκεκριμένη περίπτωση διαβάζουμε πως στις 7 Νοεμβρίου οι Σοβιετικοί, ενόψει της κλιμακούμενης Νατοϊκής άσκησης έθεσαν όλες τους τις δυνάμεις μέσα στη Σοβιετική Ένωση και στην Ανατολική Ευρώπη σε “κόκκινο συναγερμό”, απαγόρευσαν όλες τις πολιτικές πτήσεις και ετοίμαζαν προληπτικό κτύπημα.

Ευτυχώς όμως που στο άλλο στρατόπεδο, ο αμερικανός αξιωματούχος που “παρακολουθούσε” και αντιδρούσε στις Σοβιετικές κινήσεις αποφάσισε, προσωπικά και αντίθετα με τις επιταγές του “συστήματος”, πως “φθάνει πια”, και πως το ριψοκίνδυνο παιχνίδι της νατοϊκής άσκησης έπρεπε να τερματιστεί, αλλιώς θα ξέφευγε του ελέγχου. Και αποφάσισε να μην αντιδράσει στον Σοβιετικό “κόκκινο συναγερμό” με μια ακόμη κίνηση κλιμάκωσης, όπως επίτασσε το σύστημα. Η κίνηση του συγκεκριμένου αξιωματούχου, πιστώνεται ως η απαρχή της αποκλιμάκωσης. Θα μπορούσε κάλλιστα να μην είχε γίνει, με τραγικότατες συνέπειες για την ανθρωπότητα. (Στις 27 Σεπτεμβρίου 1983 είχαμε κάτι αντίστοιχο όταν Σοβιετικός αξιωματούχος παραβίασε το πρωτόκολλο και δεν έδωσε εντολή για Σοβιετική πυρηνική αντεπίθεση όταν λανθασμένα, όπως αποδείχθηκε, το Σοβιετικό αμυντικό “σύστημα” υπέδειχνε πως αμερικανικοί διηπειρωτικοί πύραυλοι κατευθύνονται προς την Σοβιετική Ένωση).

Το ερώτημα που τίθεται σήμερα με την μεγάλη Νατοϊκή άσκηση “Trident Juncture” είναι σε τί αποσκοπεί. Εναντίον ποιανού αντιπάλου ασκούνται επί εδαφών, επί υδάτων και επί χάρτου οι Νατοϊκές και μή δυνάμεις; Επίσημα, όχι κατά της Ρωσίας.

Τί λέγει όμως το σενάριο; Κατά το σενάριο μια μή Νατοϊκή χώρα, η Lakuta, που βρίσκεται σε μια ασταθή περιοχή του κόσμου, την Cerasia, ταλανίζεται από πολιτική αστάθεια, εσωτερικές εθνοτικές συγκρούσεις και, παράλληλα, απειλείται με εισβολή από ένα υψηλών προδιαγραφών γείτονα. Το διακύβευμα της σύγκρουσης είναι, κατά το σενάριο, η σπάνη των υδάτινων πόρων της περιοχής.

Η επίσημη θέση, κατά το ΝΑΤΟ, είναι πως η άσκηση αφορά σε περιοχή και χώρα, ή χώρες του Κέρατος της Αφρικής και πως συνεπώς δεν έχει καμία σχέση με την Ουκρανική κρίση! Από την Μόσχα ο Πούτιν και οι Ρώσοι απαντούν πως όποιος θέλει κάτι, πρέπει να θέλει και τις συνέπειες του, και πως τα νατοϊκά κράτη της Ευρώπης πρέπει να γνωρίζουν πως οι πράξεις έχουν συνέπειες και πως θα πρέπει επίσης να γνωρίζουν πως η Ρωσία θα υπερασπιστεί τα κρατικά της συμφέροντα. Και όταν με την πρόσφατη Ρωσική επέμβαση στη Συρία, που έγινε κατόπιν πρόσκλησης της νόμιμης κυβέρνησης της χώρας, το Ρωσικό επιτελείο εκτόξευσε κατά των τζιχαντιστών στην Συρία και 28 κατευθυνόμενους πυραύλους από πλοία της στη Μαύρη Θάλασσα, το μήνυμα προς τους Νατοϊκούς εταίρους ήταν εξίσου ξεκάθαρο όσο και η Νατοϊκή άσκηση περί…Lakuta. “Αν θέλετε κλιμάκωση στην Ευρώπη θα την έχετε και ορίστε και ένα δείγμα των δυνατοτήτων μας”, διαμήνυσε το Κρεμλίνο.

Και ακριβώς εδώ έγκειται και το πρόβλημα. Υπογραμμίζεται πως το 1983 η κρίση δεν εκτονώθηκε συστημικά, αλλά από ένα αξιωματούχο που λειτούργησε κόντρα στη ροπή του συστήματος. Επί πλέον σε μια κλιμακούμενη κρίση, είτε από ανθρώπινο λάθος, είτε από υπέρμετρο λανθάνοντα πατριωτισμό, είτε από προβοκάτσια τρίτων που επηρεάζονται από την κρίση, τα πράγματα μπορούν να βγούν εκτός ελέγχου. Η κρίση στην Ουκρανία εγκυμονεί τέτοιους κινδύνους.

Στη διάρκεια της “Κρίσης των Πυραύλων” της Κούβας, για παράδειγμα, ο Πρόεδρος Κέννεντι ανησυχούσε πως μια “λάθος κίνηση” θα μπορούσε να οδηγήσει σε πόλεμο. Και ακριβώς για τον λόγο αυτό, έδωσε εντολή ο κάθε Δοιηκητής αμερικανικών πλοίων και υποβρυχίων γύρω από την ναυτικά αποκλεισμένη από το αμερικανικό ναυτικό Κούβα του κομμουνιστή Κάστρο, να ζητά την προσωπική του άδεια για κάθε του κίνηση. Ο Κέννεντι ήθελε απόλυτο έλεγχο των “κανόνων εμπλοκής” ώστε να αποκλείσει την όποια λανθασμένη “συστημική” κινήση, ή την όποια “πρωτοβουλία” κάποιου υπέρμετρου πατριώτη. Στη δέ περίπτωση της άσκηση του 1983, όταν ο Πρόεδρος Ρεήγκαν πληροφορήθηκε αλλά και συνειδητοποίησε πως μια “άσκηση” του ΝΑΤΟ θα μπορούσε να είχε οδηγήσει σε πυρηνικό ολοκαύτωμα την ανθρωπότητα, άλλαξε την πολιτική του και επεδίωξε ακόμη και την αμοιβαία κατάλυση όλων των πυρηνικών όπλων! Στα απομνημονεύματά του παραδέχεται πόσο τραυματική αλλά και καταλυτική για τις μελλοντικές του αποφάσεις υπήρξε η απόκοσμη εμπειρία του 1983.

Μπορεί να γίνει σήμερα κάτι τέτοιο ανάμεσα σε Ουάσινκτον και Μόσχα; Και αν όχι, γιατί; Ίσως διότι σήμερα ζούμε, δυστυχώς, σε μια υστερική κυριολεκτικά εποχή. Μια άποψη είναι πως δεν αναβιώνει απλά ο Ψυχρός Πόλεμος αλλά πως συμβαίνει κάτι απροσδιόριστα χειρότερο. Οι κρίσεις στην Ουκρανία αλλά και στη Μέση Ανατολή, με την άνοδο του Ισλαμικού Κράτους των αποκεφαλιστών καθώς και τα καραβάνια των προσφύγων, είναι απλά δείγματα γραφής του τί έπεται.

Σε κάθε περίπτωση, τίποτα το θετικό δεν μπορεί να προκύψει με την διεξαγωγή “μέγα” γυμνασίων από ένα οργανισμό του οποίου το καταστατικό έγγραφο, η Συνθήκη της Ουάσιγκτον του 1949, είναι κυριολεκτικά ένας ύμνος για την ειρήνη, εφάμιλλος της Χάρτας του ΟΗΕ για τη διατήρηση της ειρήνης και ασφάλειας στο κόσμο.

Τί είναι που πραγματικά επιδιώκει το Ατλαντικό ΝΑΤΟ με την άσκηση “Trident Juncture”; Να τρομοκρατήσει τη Μόσχα; Που δεν την τρομοκράτησε ο Χίτλερ με την “Barbarossa”; Να καλλιεργήσει τη “ελεγχόμενη ένταση”, ως στρατηγικό εργαλείο με απώτερο στόχο την εμπέδωση της ειρήνης, όπως διακηρύττει; Τί ακριβώς επιδιώκει το ΝΑΤΟ είκοσι πέντε χρόνια μετά την λήξη του Ψυχρού Πολέμου, εν έτη 2015, αναπτύσσοντας 36,000 άνδρες, 140 πολεμικά αερόπλανα και 70 πλοία και υποβρύχια στην Μεσόγειο και στην Ευρώπη; Ακόμη πενήντα χρόνια ψυχροπολεμικής αντιπαράθεσης, αν είμαστε όλοι τυχεροί, ή λιγότερα και στον ορίζοντα ένα μακάβριο θερμοπυρηνικό μανιτάρι;

Πηγή Philenews


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
 

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση