Οι άγνωστες προθέσεις του Πούτιν και οι άχρηστες κυρώσεις της Δύσης

Γράφει ο Άνγκους Ρόξμπεργκ
Πηγή Guardian

Η ευρωπαϊκή διάσκεψη του Σαββάτου και η επικείμενη σύνοδος κορυφής της Ουαλίας την επόμενη εβδομάδα επικεντρώνονται στην διερεύνηση νέων απαντήσεων στην επικίνδυνη κλιμάκωση της ουκρανικής κρίσης. Οι διατυπώσεις τους μπορεί να είναι πομπώδεις, όμως στην πραγματικότητα ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι ο μοναδικός πυγμάχος μέσα στο ριγκ.

Ο ρώσος πρόεδρος εφηύρε ένα εντελώς διαφορετικό είδος μάχης στην Ουκρανία, αφήνοντας τη Δύση σε πλήρη σύγχυση. Το ένα λεπτό αποφεύγει χτυπήματα σαν τον Μοχάμεντ Άλι, δηλώνοντας ότι δεν ελέγχει τους αυτονομιστές, και το επόμενο, τους καλεί να απελευθερώσουν τις «περικυκλωμένες» ουκρανικές δυνάμεις.
Τι σχεδιάζει; Κανείς δεν γνωρίζει.

Ποτέ στο παρελθόν μία εισβολή δεν ήταν τόσο ανοιχτή στη διάψευση. Σύμφωνα με τη Μόσχα, οι ρώσοι αλεξιπτωτιστές που βρέθηκαν βαθιά σε ουκρανικό έδαφος, είχαν «χαθεί», άλλοι ήταν σε «διακοπές», ενώ και μια αυτοκινητοπομπή με τεθωρακισμένα που εντοπίστηκε να διασχίζει τα σύνορα το έκανε «κατά λάθος».
Όλα αυτά είναι μάλλον ευφάνταστα σε σύγκριση με τους «εξωγήινους» που κατέλαβαν την Κριμαία την περασμένη άνοιξη.

Έπειτα ήρθε το ρωσικό ανθρωπιστικό κομβόι με τα 260 φορτηγά, που η Δύση κατήγγειλε ως «Δούρειο Ίππο», εκφράζοντας με «βεβαιότητα» ότι μετέφεραν όπλα και άνδρες βαθιά στην επικράτεια της Ουκρανίας. Στην πραγματικότητα, ήταν μάλλον ένας Ίππος Ποτέμκιν. Μισοάδεια φορτηγά που είχαν σχεδιαστεί εξωτερικά να εντυπωσιάζουν και ίσως να αποτελούσαν τον αντιπερισπασμό για την πραγματική στρατιωτική διείσδυση που έγινε σε κάποιο άλλο σημείο. Η Μόσχα υπόσχεται περισσότερα κομβόι και το επόμενο βήμα θα μπορούσε να είναι η συνοδεία τους από «ειρηνευτικές δυνάμεις» που θα φροντίζουν για την προστασία τους.

Οι συνέπειες αυτής της παραπλανητικής τακτικής είναι σαφείς. Η Ρωσία κερδίζει υπογείως όλο και περισσότερο έδαφος και ο Πούτιν φαίνεται έτοιμος να προσαρτήσει ακόμη ένα κομμάτι της Ουκρανίας μετά την απορρόφηση της Κριμαίας τον Μάρτιο.

Η επαναχάραξη των συνόρων, είτε με ανοιχτές εισβολές είτε με υπόγειες μεθόδους, είναι εντελώς απαράδεκτη. Πώς όμως μπορεί να σταματηθεί; Και πως μπορεί αυτό να γίνει σύντομα, προτού οι διαιρέσεις και το μίσος μεταξύ Ουκρανών και Ρώσων γίνει τόσο βηαθύ, ώστε να δημιουργηθεί ένα de facto σύνορο ανάμεσα στην ανατολική Ουκρανία και την υπόλοιπη χώρα (κάτι που ενδέχεται να αποτελεί τον πραγματικό στόχο του Πούτιν).

Οι δυτικοί ηγέτες χωρίζονται ανάμεσα σε εκείνους που επιδιώκουν τη μετωπική αντιπαράθεση (και χαρακτηρίζονται από την απόλυτη δυσπιστία προς τον Πούτιν) και σε εκείνους που τάσσονται υπέρ της επιφυλακτικής προσέγγισης. Εκείνοι που βλέπουν τον Πούτιν ως τη μοναδική αιτία του προβλήματος αρνούνται να αποδεχτούν ότι θα μπορούσε να αποτελεί και μέρος της λύσης. Εκείνοι που θεωρούν την αντίσταση ως τη μοναδική επιλογή, απορρίπτουν κάθε παραχώρηση, κρίνοντας ότι ακόμη και οι διαπραγματεύσεις με τον Πούτιν αποτελούν προσπάθεια «κατευνασμού».

Όλοι, ωστόσο, συμφωνούν στην ανάγκη να υπάρξουν κυρώσεις. Και αυτό αποτελεί το μεγαλύτερο λάθος της Δύσης. Οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας έχουν αποδειχθεί και πάντα θα αποδεικνύονται άχρηστες. Η αδυσώπητη επιθυμία να συνεχίζουμε να τις επιβάλλουμε είναι ανόητη, καθώς τελικά βλάπτει τις δυτικές εταιρείες και οικονομίες και δεν πρόκειται να μεταβάλει την πολιτική του Πούτιν. Ίσως καταφέρουν να καταστρέψουν την ρωσική οικονομία, αλλά τι θετικό θα μπορούσε να προκύψει από αυτό; Μία από τα ίδια και χειρότερα. Ήταν, άλλωστε, η ταπείνωση της Ρωσίας και η εξαθλίωση των πολιτών της στη δεκαετία του 1990 που έφερε τον Πούτιν στην εξουσία.

Ωστόσο, η ψευδαίσθηση παραμένει, επιμένουν ότι οι κυρώσεις μπορούν να επεκταθούν και να βαθύνουν, να δυναμώσουν και να κλιμακωθούν, μέχρις ότου ο Πούτιν να υποχωρήσει. Αλλά τίποτα στον χαρακτήρα του ή στην συμπεριφορά της Ρωσίας κατά το παρελθόν, δεν δείχνει πως κάτι τέτοιο θα συμβεί. Το μόνο αποτέλεσμα είναι ότι όλος ο διαθέσιμος χρόνος σπαταλιέται μία ατελείωτη αναζήτηση για νέους στόχους κυρώσεων, αντί να ασχοληθούν με τις βασικές αιτίες της σύγκρουσης.

Αφού οι κυρώσεις δεν λειτουργούν και ο πόλεμος αποκλείεται (ο πρόεδρος Ομπάμα απέκλεισε ρητά τη στρατιωτική επέμβαση στο τελευταίο του διάγγελμα) τότε μόνο μία βιώσιμη εναλλακτική παραμένει. Για να επιστρέψει η ειρήνη στην Ουκρανία και να παραμείνει ενιαία, για να αποτραπεί ο Πούτιν από το να κόβει κομμάτια από τις γειτονικές χώρες, πρέπει να υπάρξει μία πολιτική συνεννόηση με τη Μόσχα.

Θα έπρεπε να υπάρξει μία άμεση, συνολική κατάπαυση του πυρός από το Κίεβο και τους αντάρτες και να ακολουθήσουν συνομιλίες για μία συνταγματική διευθέτηση που θα προστατεύει τα δικαιώματα της ρωσικής μειονότητας. Ο Πούτιν θα μπορούσε κάλλιστα να πειστεί να υποστηρίξει κάτι τέτοιο (και να αποσύρει τις ρωσικές δυνάμεις «φάντασμα» από την Ουκρανία), αν του εγγυηθούν πως η Ουκρανία δεν θα ενταχθεί ποτέ στο ΝΑΤΟ.

Οι ηγέτες της συμμαχίας θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν τη σύνοδο κορυφής της Ουαλίας για να αντιστρέψουν τη διακήρυξη του 2008 ότι η Ουκρανία «θα γίνει» μέλος. Η Δύση θα μπορούσε στην συνέχεια να αποσύρει τις κυρώσεις και η Ρωσία θα σταματούσε το εμπάργκο στις δυτικές εισαγωγές ως αντίποινα. Η προσάρτηση της Κριμαίας θα πρέπει να γίνει αποδεκτή, τουλάχιστον προς το παρόν, για χάρη της διατήρησης της υπόλοιπης Ουκρανίας.

Το αποτέλεσμα των εξελίξεων της ερχόμενης εβδομάδας παραείναι προβλέψιμο. Περισσότερες κυρώσεις, περισσότερες σκληρές δηλώσεις, η διπλωματία να απουσιάζει και περισσότεροι θάνατοι και καταστροφές, ενώ η κυβέρνηση του Κιέβου θα προσπαθεί να βομβαρδίσει τους αυτονομιστές μέχρι αυτοί να υποκύψουν και να παραδοθούν. Το τελικό αποτέλεσμα ενδέχεται να είναι ακριβώς αυτό που θέλει να αποτρέψει η Δύση, δηλαδή ο διαμελισμός της Ουκρανίας.

Πηγή «Αυγή της Κυριακής»


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση