Τα παιχνίδια των οίκων και τα αισιόδοξα σενάρια

• "...ολοένα και περισσότεροι οικονομικοί σχολιαστές και παράγοντες της αγοράς επικρίνουν τον Jean Claude Trichet, εκτιμώντας ότι οι αποφάσεις του κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσης υπονομεύουν την αξιοπιστία, την ακεραιότητα και την ανεξαρτησία της ΕΚΤ..."

Της Κορίνας Σαμάρκου
Στο 7% υπολογίζει την πιθανότητα χρεοκοπίας της Ελλάδας για τα επόμενα πέντε χρόνια η αναλύτρια της Moody’s, Sarah Carlson. Ο κίνδυνος στάσης πληρωμών έχει μεν αυξηθεί, αλλά παραμένει χαμηλός επεσήμανε η αναλύτρια στην «Ι», εξηγώντας την απόφασή της να υποβαθμίσει την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας, και μάλιστα κατά τέσσερις βαθμίδες.
Η κίνηση αυτή, πάντως, προκάλεσε νέα αύξηση του κόστους ασφάλισης των ελληνικών ομολόγων στην αγορά των credit default swaps, όπου πλέον η πιθανότητα χρεοκοπίας της Ελλάδας για τα επόμενα πέντε χρόνια υπολογίζεται στο 48%.
Αν και δεν αρνείται ότι έχει συνυπολογίσει το ενδεχόμενο στάσης πληρωμών στις εκτιμήσεις της για τη χώρα, εντούτοις η Carlson ξεκαθάρισε ότι η βασική πρόβλεψή της είναι σαφώς πιο αισιόδοξη από την άποψη που εκφράζει η αγορά. «Το βασικό μας σενάριο, το οποίο θεωρούμε αρκετά πιθανό, θέλει την Ελλάδα να υλοποιεί αποτελεσματικά τις αλλαγές που απαιτούνται, έτσι ώστε το χρέος της να σταθεροποιηθεί κοντά στο 150% του ΑΕΠ», ανέφερε. Επιπλέον, δήλωσε ότι υιοθετεί την πρόβλεψη της ελληνικής κυβέρνησης και του ΔΝΤ για συρρίκνωση του ΑΕΠ κατά 4% φέτος.

Το πρόγραμμα
Πάντως, όταν ερωτήθηκε για το εάν η επιτυχημένη εφαρμογή του προγράμματος του ΔΝΤ θα μπορούσε να οδηγήσει στην αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας, απέφυγε να απαντήσει καταφατικά. «Η μελλοντική αξιολόγησή μας θα συνυπολογίσει όχι μόνο την εφαρμογή του προγράμματος αλλά και τις επιπτώσεις που αυτό θα έχει στα μακροοικονομικά θεμελιώδη και τα δημοσιονομικά μεγέθη της Ελλάδας», είπε.
Πρόθεση της Moody’s είναι να διατηρήσει αμετάβλητη την αξιολόγηση για τους επόμενους 12-18 μήνες, καθώς εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για τις επιπτώσεις που θα έχουν τα μέτρα λιτότητας στην ανάπτυξη της οικονομίας.
Μάλιστα, η Carlson αποκάλυψε στην «Ι» ότι η Moody’s θα μπορούσε να είχε υποβαθμίσει τα ελληνικά ομόλογα νωρίτερα, αλλά προτίμησε να περιμένει ώστε να έχει στη διάθεσή της περισσότερες πληροφορίες για την οικονομία. Απαντώντας σε όσους χαρακτήρισαν την κίνησή της αιφνιδιαστική, η αναλύτρια επεσήμανε ότι η υποβάθμιση υπήρξε αποτέλεσμα της επιδείνωσης της φερεγγυότητας της χώρας.
«Θα μπορούσαμε να έχουμε αποφασίσει να δράσουμε πιο επιθετικά νωρίτερα, έχοντας στα χέρια μας λιγότερες πληροφορίες. Αλλά καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι κάτι τέτοιο θα σήμαινε ότι η αξιολόγηση θα ήταν λιγότερο ακριβής και επιρρεπής σε βραχυπρόθεσμες μεταβολές», εξήγησε.
«Η Moody’s έθεσε για πρώτη φορά την αξιολόγηση της Ελλάδας υπό αναθεώρηση, προς πιθανή υποβάθμιση τον Οκτώβριο του 2009. Κινηθήκαμε με ρυθμό που υπαγορευόταν από τα θεμελιώδη (τα διαθέσιμα στοιχεία και τις αποφάσεις πολιτικής) αλλά και από την εκτίμηση ότι ο κίνδυνος ρευστότητας ήταν μηδαμινός, γιατί δεν μπορούσαμε να φανταστούμε ότι η ΕΚΤ θα απέρριπτε τα ελληνικά ομόλογα ως εγγύηση κατά τις διαδικασίες παροχής ρευστότητας.
Όμως, η υπόθεσή μας ότι το πακέτο διάσωσης θα έτρεχε ομαλά, ενισχύοντας την εμπιστοσύνη, δεν επιβεβαιώθηκε», δήλωσε στην «Ι» η αναλύτρια, εξηγώντας πως οι πολιτικές διαφωνίες μεταξύ των χωρών-μελών της Ευρωζώνης και οι καθυστερήσεις στη συμφωνία για το πακέτο των 110 δισ. ευρώ αποτέλεσαν τους παράγοντες που οδήγησαν στην προηγούμενη υποβάθμιση της αξιολόγησης της Ελλάδας, σε Α3, τον Απρίλιο. Σε ό,τι αφορά την απόφαση της περασμένης Δευτέρας, η Carlson την απέδωσε στην εκτίμησή της ότι η φερεγγυότητα της χώρας έχει επιδεινωθεί.

Για ακατανόητη κίνηση μιλά όλη η Ευρώπη
ΤΗΝ ΑΠΟΦΑΣΗ της να υποβαθμίσει την αξιολόγηση της Ελλάδας κατά τέσσερις βαθμίδες, στο Ba1 από A3, ανακοίνωσε το βράδυ της Δευτέρας η Moody’s, επικαλούμενη την αβεβαιότητα γύρω από τις επιπτώσεις που θα έχουν στην ανάπτυξη της οικονομίας τα μέτρα λιτότητας.
Έπειτα και από την κίνηση αυτή, τα ελληνικά κρατικά ομόλογα θεωρούνται «junk» τόσο από τη Moody’s όσο και από την Standard & Poor’s, κατατάσσονται δηλαδή στη λεγόμενη «μη επενδυτική κατηγορία», η οποία κατά κύριο λόγο απευθύνεται σε ριψοκίνδυνους επενδυτές και κερδοσκόπους. Αντίθετα, ο αναλυτής της Fitch που καλύπτει την Ελλάδα, Chris Pryce, δήλωσε στο Reuters ότι δεν σκοπεύει να υποβαθμίσει το ελληνικό χρέος στην κατηγορία junk νωρίτερα από τους τελευταίους μήνες του έτους.
«Κυριαρχεί αξιοσημείωτη αβεβαιότητα γύρω από το timing και τις επιπτώσεις των μέτρων λιτότητας στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας, ειδικά με δεδομένο ότι το διεθνές οικονομικό περιβάλλον είναι λιγότερο υποστηρικτικό», ήταν το σκεπτικό της υποβάθμισης. Όπως φάνηκε άμεσα, τα επιχειρήματα του οίκου δεν έπεισαν κανέναν.
«Η υποβάθμιση της ελληνικής οικονομίας από τον οίκο Moody’s κατά κανένα τρόπο δεν αντανακλά ούτε την πρόοδο που έχει επιτευχθεί τους τελευταίους μήνες ούτε τις προοπτικές που ανοίγονται από τη δημοσιονομική εξυγίανση και τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της χώρας», απάντησε το Υπουργείο Οικονομικών. Ο Γ. Παπανδρέου χαρακτηρίζει την κίνηση αδικαιολόγητη.
Την ίδια άποψη εξέφρασε και η Ευρώπη, ειδικά καθώς τις τελευταίες ημέρες αλλάζει το κλίμα στο εξωτερικό απέναντι στην Ελλάδα προς το καλύτερο. «Το timing της απόφασης της Moody’s είναι τόσο αιφνιδιαστικό όσο και πολύ άστοχο», δήλωσε ο Ευρωπαίος επίτροπος Olli Rehn.
Ακόμα και οι Γερμανοί θεώρησαν την κίνηση αδικαιολόγητη, με τον Michael Meister, υπεύθυνο του τομέα οικονομικών του κόμματος των Χριστιανοδημοκρατών να επισημαίνει πως δεν καταλαβαίνει καθόλου το σκεπτικό του οίκου.
Η εκτίμηση της Moody’s είναι αβάσιμη, ειδικά την ώρα που οι προοπτικές της Ελλάδας φαντάζουν καλύτερες από ό,τι πριν από λίγους μήνες, έγραψαν οι συνήθως αυστηροί με τη χώρα- Financial Times. Η Royal Bank of Scotland επεσήμανε ότι οι αλλαγές προσώπων ενδέχεται να επηρέασαν τον τρόπο με τον οποίο κινήθηκε ο οίκος στην περίπτωση της Ελλάδας, αφού πριν από λίγες μέρες έγινε γνωστή η αποχώρηση του γενικού διευθυντή κρατικών αξιολογήσεων, Pierre Cailleteau.

Αρνητική η επίδραση στη ρευστότητα των τραπεζών
Η ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ Κεντρική Τράπεζα μπορεί να έδωσε τέλος στην ομηρία της ελληνικής οικονομίας από τους τρεις μεγάλους οίκους αξιολόγησης ανακοινώνοντας ότι θα δέχεται ως εγγύηση για την παροχή ρευστότητας ακόμα και ομόλογα της κατηγορίας junk, εντούτοις, η κίνηση της Moody’s αναμένεται να επηρεάσει τη χρηματοδότηση των τραπεζών.
Υπενθυμίζεται ότι με αφορμή την κρίση που εντάθηκε το Σεπτέμβριο του 2008 με τη χρεοκοπία της Lehman Brothers, η ΕΚΤ είχε αναγκαστεί να χαμηλώσει το κατώτερο όριο αξιολόγησης για τα ομόλογα που δέχεται ως εγγύηση για την παροχή ρευστότητας, στο ΒΒΒ- από Α.
Βλέποντας την κρίση χρέους να ασκεί πιέσεις στην πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδας (αλλά και άλλων χωρών της Ευρωζώνης), η κεντρική τράπεζα δεν επέστρεψε στον προηγούμενο αυστηρότερο κανόνα της, όπως αρχικά σχεδίαζε.
Έτσι, παρά την υποβάθμιση της Moody’s, οι ελληνικές τράπεζες μπορούν να συνεχίσουν να δανείζονται χρήματα από την ΕΚΤ χρησιμοποιώντας ως εχέγγυο τα ελληνικά ομόλογα, εντούτοις η ρευστότητα που θα παίρνουν ως αντάλλαγμα θα είναι στο εξής χαμηλότερη.
Συγκεκριμένα, ο κανονισμός της ΕΚΤ προβλέπει πέναλτι (το λεγόμενο «haircut») της τάξης του 5% για όλα τα ομόλογα με αξιολόγηση από ΒΒΒ και κάτω. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι η ρευστότητα που θα λαμβάνουν οι ελληνικές τράπεζες θα ανέρχεται στο 95% και όχι στο 100% της ονομαστικής αξίας των ομολόγων που καταθέτουν ως εγγύηση.

Ξένα funds πρέπει να «ξεφορτωθούν» ομόλογα 40 δισεκατομμυρίων ευρώ
ΣΗΜΑ πώλησης στα funds που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους ελληνικά κρατικά ομόλογα έως 40 δισ. ευρώ δίνει η υποβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της χώρας από τη Moody’s. Καθώς τα ελληνικά ομόλογα χαρακτηρίζονται πλέον «junk» τόσο από την Standard & Poor’s όσο και από τη Moody’s, οι μεγάλοι οίκοι του εξωτερικού είναι αναγκασμένοι να τα αφαιρέσουν από τους δημοφιλείς δείκτες ομολόγων που διαχειρίζονται.
Έτσι, πολλά funds που ακολουθούν τους δείκτες αυτούς, αναγκάζονται από τον κανονισμό τους να πουλήσουν τα ελληνικά ομόλογα. Ήδη η Citigroup ανακοίνωσε ότι οι ελληνικοί τίτλοι δεν πληρούν πια τις προϋποθέσεις για τους δικούς της δείκτες, τους World Government Bond Index, EMU Government Bond Index και World Broad Investment-Grade Bond Index.
Την πόρτα της εξόδου από τους δείκτες της δείχνει στα ομόλογα και η Bank of America Merrill Lynch, ενώ η JP Morgan, που δεν ανακοινώνει τα κριτήρια για την ένταξη και παραμονή στους δικούς της δείκτες, καλείται να αποφασίσει για τη στάση που θα ακολουθήσει.

Υπό διαχείριση
Όπως εξηγεί ο αναλυτής της Royal Bank of Scotland, Harvinder Sian, τα επενδυτικά fundsόλου του κόσμου διαθέτουν περίπου 16 τρισ. ευρώ σε υπό διαχείριση κεφάλαια. Τα funds που επενδύουν αποκλειστικά σε ομόλογα διαχειρίζονται 3,7 τρισ. ευρώ, ενώ θέσεις σε ομόλογα έχουν και κάποια μεικτά funds, τα οποία ελέγχουν 1,6 τρισ. ευρώ.
Με βάση αυτά τα μεγέθη, ο αναλυτής υπολογίζει ότι οι αναγκαστικές ρευστοποιήσεις θέσεων σε ελληνικά ομόλογα θα είναι της τάξης των 30 δισ. ευρώ. Πάντως, με δεδομένο ότι η ελληνική αγορά ομολόγων έχει καταστεί δυσλειτουργική, αλλά και με τη δραματική αλλαγή του προφίλ ρίσκου των ομολόγων αυτών, θα πρέπει να θεωρεί κανείς βέβαιο ότι τα όποια διαθέσιμα στοιχεία δεν αποτυπώνουν με σαφήνεια την έκθεση των διαφόρων χαρτοφυλακίων στην Ελλάδα. Γι’ αυτό οι εκτιμήσεις των αναλυτών διαφέρουν. Η Barclays Capital υπολογίζει τις ρευστοποιήσεις θέσεων στα 20 δισ. ευρώ.
Σημειώνεται ότι οι αλλαγές στους δείκτες θα γίνουν έως τα τέλη Ιουνίου· όμως τα περισσότερα funds έχουν στη διάθεσή τους περιθώριο έως 90 ημερών για να πουλήσουν τα ομόλογα και να συμμορφωθούν με τον κανονισμό τους. Έτσι, οι ρευστοποιήσεις των ελληνικών θέσεων έχουν ξεκινήσει ήδη, με τους διαχειριστές να εκμεταλλεύονται κάθε ευκαιρία για να «ξεφορτωθούν» τα ομόλογα. Πάντως, λόγω της πολύ μικρής ρευστότητας στην αγορά, κατά πάσα πιθανότητα πολλοί είναι εκείνοι που θα αναγκαστούν να χρησιμοποιήσουν το περιθώριο των 90 ημερών προκειμένου να εκμηδενίσουν τις ελληνικές θέσεις.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες, και με δεδομένο ότι δεν υπάρχουν άλλοι πρόθυμοι αγοραστές, είναι σαφές ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα πρέπει να εντείνει τις αγορές ελληνικών ομολόγων. Ήδη έχει αγοράσει ελληνικούς τίτλους συνολικής αξίας τουλάχιστον 25 δισ. ευρώ μέσω της δευτερογενούς αγοράς, ενώ εκτιμάται ότι αυξάνει τις θέσεις της 2 δισ. ευρώ κατά μέσο όρο, κάθε μέρα.
Η ΕΚΤ θα μπορούσε να αγοράσει το σύνολο των ομολόγων που θα πουλήσουν τα funds, εκτιμά ο Sian της Royal Bank of Scotland, αν και τονίζει πως κανονικά, η κεντρική τράπεζα δεν έχει χρέος να προστατεύει τους ιδιώτες επενδυτές από άστοχες επιλογές. Εξάλλου, η αλήθεια είναι ότι ολοένα και περισσότεροι οικονομικοί σχολιαστές και παράγοντες της αγοράς επικρίνουν τον Jean Claude Trichet, εκτιμώντας ότι οι αποφάσεις του κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσης υπονομεύουν την αξιοπιστία, την ακεραιότητα και την ανεξαρτησία της ΕΚΤ.

Πηγή

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση