Κρίσιμες οι επόμενες εβδομάδες στην ευρύτερη Μέση Ανατολή

Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Διεθνολόγος - Γεωστρατηγικός Αναλυτής

Το επόμενο χρονικό διάστημα θα είναι πάρα πολύ κρίσιμο για την επικρατούσα κατάσταση στον Κόλπο καθώς και σε επιμέρους εσωτερικά και εξωτερικά μέτωπα, αναφορικά με τις σχέσεις των Αμερικανών με το θεοκρατικό καθεστώς της Τεχεράνης και των υπολογίσιμων συμμάχων του σε Υεμένη-Ιράκ-Συρία-Λίβανο, στο φως των δραματικών γεγονότων της φυσικής εξόντωσης του επί 20 και πλέον χρόνια αρχηγού της επίλεκτης Ταξιαρχίας ALQUDS της Επαναστατικής Φρουράς του Ιράν υποστρατήγου Κασέμ Σουλεϊμάνι -στον διεθνή Αερολιμένα της Βαγδάτης- που ήταν ο βασικός σύμβουλος του θρησκευτικού ηγέτη του Ιράν Αλί Χαμενεί αλλά και επιχειρησιακός εκτελεστής της επεκτατικής πολιτικής του Σιιτικού καθεστώτος σε "καυτές" γωνιές του πλανήτη (κυρίως από τη Δυτική επαρχία Χεράτ του Αφγανιστάν μέχρι τις ακτές της Μεσογείου). Παρά το διάγγελμα Τραμπ (που οριακά δείχνει "τάσεις" μερικής στρατιωτικής αποκλιμάκωσης αλλά και επιβολής νέων εξοντωτικών οικονομικών κυρώσεων στην Τεχεράνη), και των "άσφαιρων" πυραυλικών επιθέσεων (ηθελημένων;) εναντίον της δεύτερης σε μέγεθος βάσης Ειν αλ Ασάντ στην επαρχία Ανμπάρ (δυτικό Ιράκ), ως και κοντά στο αεροδρόμιο του Ερμπίλ (Ιρακινό Κουρδιστάν), υπάρχουν ορισμένα θέματα που προκαλούν εύλογες ανησυχίες σχετικά με την επόμενη ημέρα στην Αμερικανο-Ιρανική διένεξη που ήδη συμπληρώνει 40 χρόνια από τότε που ανετράπη το καθεστώς του Σάχη Ρεζά Παχλεβί.

Πρώτο: Ο Αμερικανός πρόεδρος στο διάγγελμά του, προχώρησε στη σταδιακή Νατοποίηση της αντιπαράθεσης με την Τεχεράνη, αφού είχε τηλεφωνικές επαφές με τον ΓΓ/ΝΑΤΟ Νορβηγό Γιενς Στόλντεμπεργκ. Ουσιαστικά ζήτησε από το ΝΑΤΟ να εμπλακεί περισσότερο στο Ιράκ (πέραν της εκπαιδευτικής αποστολής που έχει δραστηριοποιηθεί υπό Καναδική διοίκηση από το 2018 στη Βαγδάτη ως και σε άλλες βάσεις, σε προγράμματα αντιτρομοκρατικά ως και συλλογής πληροφοριών). Μπορεί λόγω της αντιπαράθεσης των τελευταίων ημερών κάποιες χώρες-μέλη του ΝΑΤΟ να έχουν αποσύρει για λόγους ασφαλείας τους αξιωματικούς τους (Νορβηγία-Ισπανία-Σλοβακία-Ολλανδία-Δανία αλλά και η Νέα Ζηλανδία) όμως λογικά θα επιστρέψουν. Ο Τραμπ επιδιώκει την παρουσία μάχιμων δυνάμεων στην περιοχή και την ενεργοποίηση των σχεδίων της Συμμαχίας με τα κράτη της Πρωτοβουλίας της Κωνσταντινούπολης του 2004 (δηλαδή Κουβέιτ-Εμιράτα-Μπαχρέιν-Κατάρ), αλλά και της Σ. Αραβίας, της Ιορδανίας, της Αιγύπτου, του Ομάν και προφανώς μία ενισχυμένη εμπλοκή της Τουρκίας. Λόγω ΝΑΤΟ δεν αποκλείω και Ελληνική παρουσία ειδικά σε ναυτικές δυνάμεις στον Κόλπο των πετρελαίων και στις γύρω θάλασσες, κάτι που λογικά θα ζητηθεί απ τη χώρα μας (που μέχρι τώρα ήταν αρνητική σε συμμετοχή της σε διεθνή στολίσκο για την προστασία των δεξαμενόπλοιων στον Κόλπο).


Δεύτερο: Η διαχρονική αντιπαράθεση των ΗΠΑ με το Ιράν κινείται μέσα σε ΓΚΡΙΖΑ ΖΩΝΗ, δηλαδή και οι δύο χώρες για τους δικούς τους λόγους η κάθε μία αποφεύγουν τον όποιας μορφής συμβατικό πόλεμο, και ενεργούν με ασύμμετρες, μη-γραμμικές, υβριδικές και άλλες μεθόδους. Πχ εκτεταμένη χρήση drones, κυβερνοεπιθέσεις (πχ ιός STUXNET και όχι μόνο), δολοφονίες στελεχών των Σιιτικών ομάδων Λαϊκής Κινητοποίησης, παρενοχλήσεις πλοίων στον Κόλπο, δράση Ειδικών Δυνάμεων, δολοφονίες πυρηνικών επιστημόνων κ.ά.). Με άλλα λόγια λαμβάνουν χώρα επιχειρήσεις που σε περίπτωση κλιμάκωσης θα προκαλέσουν αλυσιδωτές εξελίξεις. Η ύπαρξη "αντιπροσώπων" (proxies) που μάχονται στο πλευρό του Ιράν κατά των κυβερνήσεων σε Υεμένη (Χούθις), Ιράκ (Κατάιμπ Χεζμπολάχ-PMU ), Χεζμπολάχ (Λίβανο) και Ισλαμική τζιχάντ στη Γάζα αποτελούν βραχίονες ασύμμετρων απειλών ευρύτατου φάσματος για την Τεχεράνη σε βάρος των Δυτικών δυνάμεων στη Μεσοποταμία, στο Ισραήλ κ.ά. Συνεπώς αναμένω περαιτέρω ενεργοποίηση αυτών των οργανώσεων μέσα στο προσεχές χρονικό διάστημα. Οι επιθέσεις κατά των πετρελαϊκών βάσεων στη ΒΑ Σαουδική Αραβία τον Σεπτέμβριο του 2019 αποτελούν CASE STUDY. Ο δολοφονηθείς Σουλεϊμανί ήταν ο στρατηγιστής πίσω από όλες αυτές τις κινήσεις, ενώ πέραν των διεθνοτρομοκρατικών διασυνδέσεών του, διαδραμάτισε πρωτεύοντα ρόλο στο Ιρανικό πυρηνικό και πυραυλικό πρόγραμμα, στη λίαν εξελιγμένη μορφή "κυβερνομαχητών" της Φρουράς της Επανάστασης αλλά και της ενίσχυσης του ναυτικού δυναμικού της Φρουράς με πολλά ταχέα σκάφη εφοδιασμένα με πυραύλους επιφανείας-επιφανείας. Συνεπώς οι ασύμμετρες επιλογές της Τεχεράνης προβληματίζουν, βελτιώνονται, αναβαθμίζονται και θα πρέπει να δοθεί στην αντιμετώπισή τους μεγαλύτερη έμφαση. Ασφαλώς οι Αμερικανοί συμβατικά υπερτερούν σε συντριπτικό βαθμό, αλλά οι Ιρανοί "Δαβίδ" μπορούν να προκαλέσουν υπολογίσιμα προβλήματα και ρήγματα στον στρατιωτικό και όχι μόνο ιστό των 42 μεγάλων βάσεων των ΗΠΑ, περιφερειακά του Ιράν (Ιντσιρλίκ-ΑλΤατζ-Χαμπανίγια-Μπαγκράμ-Αλ Ουντείντ. Μασιράχ-Νταχράν-Αλ Ντάφρα-Μπάλαντ-Αλ Ασάντ-Ντιερ ελ ζορ κ.ά.), αλλά και κάποια χτυπήματα σε ναυτικό πλαίσιο και κυβερνοχώρο. Ακόμα και ένα πλήγμα σε μακρινό στόχο των ΗΠΑ από την Ιρανική Επαναστατική Φρουρά δεν μπορεί να αποκλειστεί (Αφρική-Λατινική Αμερική αλλά και μέσα στις ΗΠΑ).

Τρίτο: Επιπρόσθετα το προσεχές χρονικό διάστημα θα πρέπει να παρακολουθήσουμε τις κινήσεις της Ρωσίας, της Τουρκίας και της Κίνας στην ευρύτερη περιοχή γιατί η κάθε μία έχει τη δική της ατζέντα στόχων και προτεραιοτήτων. Ειδικά η Τουρκία που εμπλέκεται από το Εμιράτο του Κατάρ, μέχρι το Μογκαντίσου της Σομαλίας, το νησάκι Σουακίν του Σουδάν στην Ερυθρά Θάλασσα και από εκεί μέχρι την Υποσαχάριο Αφρική και τη Λιβύη. Η Ρωσία από την πλευρά της με την παρουσία στη Συρία αλλά και τις προσπάθειες διείσδυσης στην Αραβική χερσόνησο και τη Λιβύη, ενώ η Κίνα με τις οικονομικο-ενεργειακές διασυνδέσεις (ενώ πρωτοστατεί σε κατασκοπευτικές δραστηριότητες).

Βρισκόμαστε μπροστά σε δραματικές εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, με αρκετές χώρες να αντιμετωπίζουν πολλά κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα (Αλγερία-Σουδάν-Λίβανος), σαρωτικούς και ισοπεδωτικούς εμφυλίους πολέμους (Υεμένη) κά. Ισχύει αυτό που έγραψε προ χρόνων ο Σουλεϊμανί στον Αμερικανό στρατηγό εα Ντέηβιντ Πετρέους,΄που είχε τοποθετηθεί για ενδεχόμενη προληπτική αεροπυραυλική επίθεση των ΗΠΑ κατά των πυρηνικών εγκαταστάσεων του Ιράν. "Στρατηγέ -γνωρίζετε ότι εκτιμώ πολύ τους Αμερικανούς αξιωματικούς διαχρονικά- αλλά μπορεί εσείς να ανοίξετε την πόρτα του πολέμου, αλλά να γνωρίζετε ότι θα είμαστε εμείς αυτοί που θα αποφασίσουν το πότε και το αν θα την κλείσουμε!!" Και πέραν των Αμερικανο-Ιρανικών αντιπαραθέσεων η Μεγάλη Μέση Ανατολή βρίσκεται σε φάση καθοριστικών και δραματικών ως και απρόβλεπτων εξελίξεων.

Capital


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση