Μέση Ανατολή: Περιμένοντας την έκπληξη

Oι Αμερικανοί και οι Ευρωπαίοι διπλωμάτες και στρατιωτικοί σύμβουλοι γίνονται στόχος για τις τοπικές πολιτικές και στρατιωτικές ομάδες, μόλις οι «φίλοι» χάσουν το άμεσο ενδιαφέρον, όχι για την χώρα, αλλά για τα συμφέροντα της συγκεκριμένης πολιτικής ομάδας ή του ντόπιου πολέμαρχου. Πηγή: Reuters

Εβγκένι Σατανόφσκι, εφημερίδα "VPK"

 

Στο φόντο της επικείμενης σύγκρουσης στον Κόλπο, με πρόσχημα το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, κρίσιμες είναι οι εξελίξεις στον αραβικό κόσμο, όπου παρατηρείται μια ενδο-ισλαμική αντιπαράθεση, ανάμεσα σε σιίτες και σουνίτες, και παράλληλα εκδηλώνεται έξαρση του αντιαμερικανισμού.

Οι μαζικές αντιαμερικανικές εκδηλώσεις του Σεπτεμβρίου, μετά την εμφάνιση στο διαδίκτυο της ταινίας-παρωδία του Μωάμεθ, «H αθωότητα των μουσουλμάνων», επέφεραν σημαντικές αλλαγές στη στρατηγική της κυβέρνησης του Μπαράκ Ομπάμα σε σχέση με τις μεσανατολικές υποθέσεις. Πόσο μάλλον, αφού τα γεγονότα αυτά σημειώθηκαν μεσούσης της προεκλογικής περιόδου.

Ενδεικτικό της νέας κατάστασης είναι η επιδεικτική και πλήρης αποτυχία της αμερικανικής πολιτικής κατευνασμού των ισλαμιστών. Η «στρατηγική συμμαχία» της Ουάσιγκτον με τη Ντόχα (πρωτεύουσα του Κατάρ) και το Ελ-Ριάντ (πρωτεύουσα της Σαουδικής Αραβίας), που προωθούσε τους «αδελφούς μουσουλμάνους» και τους σαλαφίτες στη εξουσία σε όλα τα αραβικά κράτη έξω από την αραβική χερσόνησο, δεν οδήγησε φυσικά σε ρήξη των σχέσεων με αυτές τις χώρες, αλλά σίγουρα, τις αποδυνάμωσε.

Η δολοφονία του Αμερικανού πρέσβη και τριών ακόμα διπλωματών στη Λιβύη, που οργανώθηκε από τους πρώην «επαναστάτες», αποτελεί ίσως το πιο χαρακτηριστικό περιστατικό από μια πλειάδα παρομοίων γεγονότων στον ισλαμικό κόσμο.

Χαρακτηριστικό της ρευστότητας είναι το γεγονός ότι οι ένοπλοι τρομοκράτες γνώριζαν την καθημερινότητα και τη διαρρύθμιση του κριρίου του προξενείου στη Βεγγάζη, λόγω των συχνών συναντήσεων που είχαν με τους αμερικανούς στην τοπική έδρα της διπλωματικής αποστολής.

Στο ίδιο μήκος κύματος, πρόσφατα εκδηλώθηκε σειρά μαζικών επιθέσεων Αφγανών στρατιωτών στα «αδέλφια τους στα όπλα» από τη Δύση. Αποτέλεσμα είναι να υποστούν οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ στο Αφγανιστάν, τις μεγαλύτερες απώλειες που είχαν σε συγκρούσεις με τους Ταλιμπάν. Έτσι, στο εξής, με διαταγή της διοίκησης των ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων στη χώρα, απαγορεύτηκαν οι κοινές επιχειρήσεις με τις αφγανικές δυνάμεις ασφαλείας, σε επίπεδο μονάδας, μικρότερης του τάγματος.

Μπορούμε να δηλώσουμε με βεβαιότητα, ότι οι ΗΠΑ και το Δυτικό μπλοκ, τόσο στην Εγγύς, όσο και στη Μέση Ανατολή, αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα που βρήκε μπροστά της η Σοβιετική Ένωση κατά την περίοδο που το σοσιαλιστικό στρατόπεδο προσπαθούσε ενεργά να επιβάλλει την επιρροή του στην περιοχή. Υπάρχουν μόνο τυπικές διαφορές. Σήμερα, στο χώρο της ευρύτερης Μ. Ανατολής προσπαθούν να καλλιεργήσουν όχι τον σοσιαλισμό, αλλά τη δημοκρατία. Οι Δυτικές «καταθέσεις» στη διαδικασία, πραγματοποιούνται σε ελεύθερα μετατρέψιμο συνάλλαγμα, το οποίο διευκολύνει την κλοπή των πόρων, χωρίς την εφαρμογή μεγάλης κλίμακας αγροτικών, βιομηχανικών και άλλων έργων υποδομής.

Σαν εταίροι σήμερα, εμφανίζονται οι «πελάτες» των μοναρχιών του Κόλπου, του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων και όχι όπως παλιά, τα κινήματα και τα κόμματα «σοσιαλιστικού προσανατολισμού», που τα είχαν βρει με τη Σοβιετική Ενωση. Στην πραγματικότητα, οι αμερικανοί και οι ευρωπαίοι διπλωμάτες και στρατιωτικοί σύμβουλοι, όπως και στο παρελθόν οι σοβιετικοί ομόλογοί τους, γίνονται στόχος για τις τοπικές πολιτικές και στρατιωτικές ομάδες, μόλις οι «φίλοι» χάσουν το άμεσο ενδιαφέρον, όχι για την χώρα, αλλά για τα συμφέροντα της συγκεκριμένης πολιτικής ομάδας ή του ντόπιου πολέμαρχου.

Μετριοπαθείς ισλαμιστές και σαλαφίτες

Η ανάλυση της δυναμικής των αναταραχών που ακολούθησαν την προβολή της αμφιλεγόμενης ταινίας από τους εμπειρογνώμονες του Ινστιτούτου Μ.Ανατολής (IMΑ), κατανέμει τα αραβικά κράτη σε τρεις κύριες κατηγορίες:

Η πρώτη αφορά στις χώρες της «αραβικής άνοιξης». Εκεί, υπάρχει μια άγρια ​​πάλη για την εξουσία μεταξύ φατριών. Αυτών που είναι κοντά στο Κατάρ («μετριοπαθείς ισλαμιστές») και εκείνων που βρίσκονται υπό την επιρροή της Σαουδικής Αραβίας (σαλαφιστές). Αν και στην αρχή έπαιζαν σαν αουτσάιντερ, οι σαλαφιστές τώρα προσπαθούν να πάρουν τον έλεγχο της κατάστασης, καταλαμβάνοντας θέσεις κλειδιά της εκτελεστικής και της νομοθετικής εξουσίας, των κυβερνήσεων των «μετριοπαθών ισλαμιστών».

Η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει τις χώρες, που ελέγχουν την εσωτερική πολιτική κατάσταση. Σε αυτές περιλαμβάνονται και οι αραβικές μοναρχίες, οι αρχές των οποίων έχουν την πολιτική κατάσταση υπό έλεγχο. Στις χώρες αυτές, οι αντιαμερικανικές εκδηλώσεις δεν κλιμακώθηκαν σε ταραχές και στην ουσία αποτέλεσαν τη βαλβίδα ασφαλείας για την «απελευθέρωση του ατμού» των πιέσεων στις ΗΠΑ. Με τον τρόπο αυτό, η δυναμική των διαδηλώσεων δεν διαχύθηκε παντού.

Η τρίτη κατηγορία περιλαμβάνει χώρες εκτός του ισλαμικού κόσμου, συμπεριλαμβανομένων των κρατών μελών της ΕΕ και της Ρωσίας. Οι εκδηλώσεις των ντόπιων πιστών του προφήτη Μωάμεθ αποτέλεσαν μια ακόμα επίδειξη της δύναμης του πολιτικού Ισλάμ, με χρηματοδότηση  από το εξωτερικό, έλεγχο της δύναμης των κεντρικών κυβερνήσεων, αλλά και των μουσουλμανικών κοινοτήτων στις χώρες αυτές. Το πολιτικό Ισλάμ, ποντάρει στην αφοσίωση τους στην κυβέρνηση, αλλά και στην προθυμία τους να αποδεχθούν τις ιδέες του πανισλαμισμού και να αποτελέσουν στο μέλλον μια δυνητική «πέμπτη φάλαγγα».

Εκρηξη στον Κόλπο         

Ο ανταγωνισμός μεταξύ του Ιράν και των αραβικών μοναρχιών στη «σιϊτική ημισέληνο», όπου και οι δύο πλευρές πολεμούν «μέσω εκπροσώπων», χρησιμοποιώντας τις τοπικές φυλές και ένοπλες τρομοκρατικές ομάδες, μπορεί να προκαλέσει μια γενικευμένη περιφερειακή σύγκρουση στον Κόλπο. Δεν έχει σημασία αν η περιοχή των συγκρούσεων λέγεται Συρία, Λίβανος, ή Υεμένη. Είτε πρόκειται για το πολύπαθο Ιράκ, ή για την ανατολική επαρχία της Σαουδικής Αραβίας, ή ακόμα και για το μικρό εμιράτο του Μπαχρέιν.

Σύμφωνα με τους ειδικούς του ΙΜΑ, κατά πάσα πιθανότητα οι πολεμικές συρράξεις θα ξεκινήσουν το Μάρτιο - Απρίλιο του 2013. Βέβαια, κανείς δεν αποκλείει ότι ένα τυχαίο συμβάν σε οποιοδήποτε «προγεφύρωμα» των αντιπαρατιθέμενων σουνιτών-σιϊτών, μπορεί να ξεκινήσει τον πόλεμο ανά πάσα στιγμή. Επίσης, το Ισραήλ είναι έτοιμο για πόλεμο με το Ιράν, με ή χωρίς, την υποστήριξη των ΗΠΑ.

Στο πλαίσιο αυτό, θα είναι κρίσιμης σημασίας το αποτέλεσμα των αμερικανικών εκλογών, το Νοέμβριο. Τυχόν νίκη του Ρόμνεϊ και ο σχηματισμός ρεπουμπλικανικής κυβέρνησης, θα ενισχύσει τους στρατιωτικούς δεσμούς ΗΠΑ - Ισραήλ. Η επιτυχία της επανεκλογής του Ομπάμα, θα τους αποδυναμώσει, αν και το ενδιαφέρον του για το Κατάρ, τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, είναι από μόνο του ένα σοβαρό επιχείρημα για να επιτεθεί η Αμερική, στο Ιράν.

Με δεδομένη τη στασιμότητα του εμφυλίου πολέμου στη Συρία και καθώς πλησιάζει η σχεδόν αναπόφευκτη σύγκρουση στον Κόλπο με τη συμμετοχή του Ιράν, στη Ρωσία έχουν εντατικοποιηθεί οι κινήσεις τόσο του ιρανικού λόμπι, όσο και των ισλαμικών ομάδων που χρηματοδοτούνται από τις αραβικές μοναρχίες. Η επιχειρηματολογία για την ανάγκη στήριξης της Μόσχας στο Ιράν και στην Κίνα εναντίον της Δύσης, που μοιάζει με τη σοβιετική, ιδεολογικού χαρακτήρα «προπαγάνδα πολιτικής χειραγώγησης (αγκιτπρόπ)» της δεκαετίας του '50, αναπτύσσεται μέσα από έντυπα και στους δικτυακούς τόπους που ελέγχει η Τεχεράνη. Την ίδια στιγμή, εκδηλώνεται έντονη αντιπαράθεση, αφού σε όλα τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ανεβαίνουν οι τόνοι της κριτικής των ρώσων αναλυτών και των διεθνών οργανισμών, για το πυρηνικό πρόγραμμα Ιράν.

Οι ριζοσπαστικές ομάδες σουνιτών, ειδικότερα οι σαλαφίτες, δραστηριοποιούνται έντονα στις ισλαμικές περιοχές της Ρωσίας. Οι τρομοκρατικές επιθέσεις εναντίον των ηγετών του παραδοσιακού Ισλάμ και οι εκστρατείες για την κυριαρχία τους στα τζαμιά επί ρωσικού εδάφους, συνοδεύονται από μια επιθετική ρητορική εναντίον της Ρωσίας στον αραβικό Τύπο, με κεντρικό πυρήνα στα δημοσιεύματα να είναι η κατηγορία ότι η Μόσχα, στηρίζει τους σιΐτες, εναντίον των σουνιτών. Οι τάσεις αυτές, φαίνεται να αποδεικνύουν την επιτυχία της ρωσικής πολιτικής της θετικής ουδετερότητας και την άρνηση της χώρας να πάρει το μέρος κάποιου από τα εμπλεκόμενα μέρη στην εν εξελίξει αραβο - περσική αντιπαράθεση στον ισλαμικό κόσμο.

Το άρθρο πρωτοδημοσιεύθηκε στην ιστοσελίδα VPK-NEWS.ru.

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση