Επανέρχεται το ίδιο λάθος στις σχέσεις με την Τουρκία

Γράφει ο Σάββας Καλεντερίδης

Η Ελλάδα, από την είσοδό της στην Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα, το 1981, έως τα τέλη του 1995 ακολούθησε μία συνεπέστατη πολιτική απέναντι στην Τουρκία.

Ηταν η πολιτική του βέτο απέναντι σε οτιδήποτε αφορούσε τις σχέσεις Τουρκίας - ΕΟΚ, όταν σε κάθε προσπάθεια χρηματοδότησης της Τουρκίας από τα ευρωπαϊκά κονδύλια όλες ανεξαιρέτως οι ελληνικές κυβερνήσεις έκαναν χρήση του δικαιώματος της αρνησικυρίας, με το αιτιολογικό ότι η Τουρκία κατείχε παρανόμως το 37% του κυπριακού εδάφους και απειλούσε την Ελλάδα με πόλεμο, για να μην κάνει χρήση του κυριαρχικού της δικαιώματος στο θέμα της επέκτασης των χωρικών της υδάτων στα 12 ν.μ.

Το 1995 η Ελλάδα έκανε την πρώτη υπαναχώρηση στην πολιτική τού βέτο, όταν δέχτηκε την είσοδο της Τουρκίας στην Τελωνειακή Ενωση, ως αντάλλαγμα της άτυπης αποδοχής από πλευράς της Αγκυρας των αποφάσεων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, για την έναρξη των διαπραγματεύσεων με την Κύπρο, για την είσοδό της στην Ευρωπαϊκή Ενωση ως πλήρες μέλος.

Η απόφαση της Ελλάδας να άρει το βέτο αποτέλεσε μία στροφή της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, μία στροφή που έμελλε να έχει επώδυνα αποτελέσματα για την Ελλάδα, αφού η Αθήνα εγκατέλειπε, κατά κάποιον τρόπο, την ευρωπαϊκή ασπίδα. Η στροφή αυτή, με κάποιες… στάσεις στα Ιμια, στη Μαδρίτη και στο Ναϊρόμπι, ολοκληρώθηκε στο Ελσίνκι το 1999, όταν το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αναγνώρισε την Τουρκία ως υποψήφια χώρα για προσχώρηση στην Ε.Ε. επί ίσης βάσης με άλλες υποψήφιες χώρες.

Παρά τις επώδυνες στάσεις αυτής της στροφής της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής, μπορούμε να πούμε ότι η νέα στρατηγική είχε ένα σκεπτικό που μπορούσε να αποδώσει υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις.

Η μία ήταν η εξής: Η Ελλάδα θα έπρεπε να καταστρώσει ένα καλομελετημένο σχέδιο με μη μαξιμαλιστικούς στόχους, με βάση το οποίο οι ευρωπαϊκοί θεσμοί θα υποχρέωναν την Τουρκία, αποδεχόμενη κάθε φορά το ευρωπαϊκό κεκτημένο, να τροποποιεί την πολιτική της σε συγκεκριμένα ζητήματα απέναντι στην Ελλάδα και την Κύπρο.

Η δεύτερη προϋπόθεση είναι να υπάρχει Ευρωπαϊκή Ενωση και, όταν λέμε να υπάρχει, εννοούμε την Ευρωπαϊκή Ενωση των αρχών δικαίου και της αλληλεγγύης και όχι την Ευρώπη των στυγερών εκβιαστών που, αντί να βοηθούν, εξοντώνουν λαούς και χώρες-μέλη!

Εν τω μεταξύ, στο πλαίσιο της λογικής (sic) και των προσδοκιών εξημέρωσης του… θηρίου, ως μέρος της παραπάνω στρατηγικής, ξεκίνησε ο αέναος κύκλος των διερευνητικών επαφών μεταξύ εμπειρογνωμόνων των δύο χωρών, επαφές που αισίως αριθμούν τις 54 (!), με μόνο αποτέλεσμα τη μετακίνηση της Ελλάδος από την πάγια θέση της, σύμφωνα με την οποία το πρόβλημα με την Τουρκία είναι ΕΝΑ, αυτό της οριοθέτησης της υφαλοκρηπίδας. Με τις διερευνητικές επαφές κατά κάποιον τρόπο νομιμοποιήσαμε τις διεκδικήσεις της Τουρκίας, που αρχίζουν από τη θέση ότι τα νησιά δεν διαθέτουν υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ, και φτάνουν μέχρι τη διεκδίκηση του μισού Αιγαίου, χωρίς να μας… χαρίζουν το υπόλοιπο!

Εστω κι αν αποτελεί κοινοτοπία, θα επαναλάβουμε ότι η πολιτική είναι η τέχνη του εφικτού και κρίνεται εκ του αποτελέσματος.

Τα αποτελέσματα της νέας στρατηγικής, που σε μεγάλο βαθμό ταυτίζεται με τον Κώστα Σημίτη και τον Γιώργο Παπανδρέου, που δημιούργησαν ολόκληρη σχολή πολιτικής και διπλωματών με ιδιαίτερα ιδεολογικά χαρακτηριστικά, είναι ορατά. Το θηρίο κάθε άλλο παρά εξημερώθηκε, οι διεκδικήσεις της Τουρκίας έφθασαν ως τον Νέστο και τον Καφηρέα και, φυσικά, τα νησιά συνεχίζουν να μην έχουν υφαλοκρηπίδα και να μη δικαιούνται ΑΟΖ, όπως μας θύμισε πρόσφατα ο κ. Νταβούτογλου με τη ρηματική διακοίνωση στον ΟΗΕ.

Παρότι οι δύο προϋποθέσεις για την επιτυχία της νέας ελληνικής στρατηγικής είναι εν αμφιβόλω, ακόμα και αυτή η Ε.Ε. των εκβιασμών και της καταστροφής των λαών και των κρατών-μελών, με επιτυχείς χειρισμούς, μας δίνει τη δυνατότητα να ισχυροποιήσουμε τη θέση μας στο ζήτημα της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ, για να αντιμετωπίσουμε το νεοοθωμανικό θηρίο.

Μόνο που τη φορά αυτή οι σχετικές κινήσεις που γίνονται στο πλαίσιο της Ε.Ε. και οι δηλώσεις του πρωθυπουργού για ευρωπαϊκή ΑΟΖ και ευρωπαϊκά αποθέματα, που γίνονται για να έχει να αντιμετωπίσει η Τουρκία ολόκληρη την Ε.Ε. αντί μόνο την Κύπρο και την Ελλάδα, αντί να υποστηρίζονται, καταγγέλλονται από τα κόμματα της αντιπολίτευσης ως ξεπούλημα και πράξεις μειοδοσίας. Για τέτοιο επίπεδο πολιτικού λόγου και υπευθυνότητας μιλάμε.

Εν πάση περιπτώσει, παρά το τελευταίο ευρωπαϊκό μετερίζι που μας έχει απομείνει, η στρατηγική εξημέρωσης του θηρίου έχει αποδώσει ελάχιστα και εξελίσσεται σε μέγα λάθος. Και ως γνωστόν, όταν επιμένεις σε ένα λάθος…

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση