Συρία - Ιντλίμπ: Έρχονται τα πάνω-κάτω στα ρωσοτουρκικά;

Του Αλέξανδρου Δημητρίου

Στο Ιντλίμπ δοκιμάζονται τα όρια αντοχής της ρωσοτουρκικής συνεργασίας. Ο Ερντογάν φαίνεται ότι καλείται να πάρει αποφάσεις υψηλού ρίσκου και, ή να πάει κόντρα στον ισχυρότερο εταίρο του ή να υποχωρήσει στη θέληση της Μόσχας για πλήρες ξεκαθάρισμα της Συρίας από τους κάθε λογής μισθοφόρους της «αντιπολίτευσης» και τους τζιχαντιστές, με ό,τι αυτό θα συνεπάγεται στο ψαλίδισμα των νεοοθωμανικών ορέξεων αλλά και των επιδιώξεων του στη Λιβύη.

Σε αυτό το πολυσύνθετο, αλλά σε μεγάλο βαθμό διαυγές για το που τραβάει, τοπίο, η Αθήνα θα επιμείνει στη μονόπλευρη πολιτική μετατροπής της χώρας σε «πεδίο βολής φτηνό» ή θα ακολουθήσει τους κανόνες της πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής, η οποία, στα λόγια τουλάχιστον, αποτελεί δόγμα της;

Αιματηρές περιπλοκές

Οι κοινές ρωσοτουρκικές περιπολίες που έχει συμφωνηθεί να γίνονται μια-δυο φορές τη βδομάδα κατά μήκος των συνόρων της Συρίας με την Τουρκία, τώρα, για πρώτη φορά τους τελευταίους μήνες, "αναβλήθηκαν".

Προφανώς οι Τούρκοι μετά το χουνέρι που έπαθαν τη νύκτα της 2ας προς 3η Φεβρουαρίου αρνήθηκαν την περιπολία. Τι συνέβη; Σύμφωνα με πηγές του ρωσικού υπουργείου Άμυνας, «τουρκικά στρατιωτικά τμήματα, εκμεταλλευόμενα το σκοτάδι της νύκτας, εισήλθαν στη ζώνη αποκλιμάκωσης στο Ιντλίμπ».

Ωστόσο, παρέλειψαν να ειδοποιήσουν τη ρωσική πλευρά, αν και είναι υποχρεωμένοι από τη μεταξύ τους συμφωνία να ενημερώνουν για τις κινήσεις τους. Έτσι, έπεσαν πάνω σε ομοβροντία πυρών του στρατού της Συρίας που επιχειρούσε κατά των διαφόρων ένοπλων οργανώσεων, πίσω από τις οποίες βρίσκεται κυρίως η Τουρκία, στα δυτικά της πόλης, Σερακάμπ. Αποτέλεσμα ήταν να σκοτωθούν έξι στρατιώτες και να τραυματιστούν τουλάχιστον άλλοι τόσοι. Η ρωσική δύναμη στην περιοχή επιβεβαιώνει ότι συντόνισε με την τουρκική το έργο απομάκρυνσης των τραυματιών από εκεί.


Έγινε... Τούρκος ο Ερντογάν

Ο Τούρκος πρόεδρος, Ταγίπ Ερντογάν, έγινε «πυρ και μανία» όταν ενημερώθηκε για το συμβάν, και έσπευσε να κατηγορήσει τη Μόσχα για αθέτηση των υποσχέσεων μη επίθεσης από την πλευρά του συριακού στρατού.

Όλα αυτά συμβαίνουν στο έδαφος της Συρίας. Στην επαρχία του Ιντλίμπ, στη βορειοδυτική Συρία, ανάμεσα στο Χαλέπι, το οποίο ελέγχουν οι δυνάμεις του Άσαντ, και στο σατζάκι της Αλεξανδρέττας, το οποίο, ως γνωστόν, προσαρτήθηκε από την Τουρκία λίγο πριν τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Στους ισχυρισμούς που εγείρει η Τουρκία ότι, στην άλλη μεριά της Συρίας, στη βορειοανατολική, απειλείται η ασφάλειά της από επιθέσεις των Κούρδων ανταρτών που η Άγκυρα τους θεωρεί «τρομοκράτες», η Ρωσία έχει δηλώσει στην τουρκική πλευρά ότι, ναι μεν συμμερίζεται κάποιες ανησυχίες της σχετικά με την ασφάλεια των συνόρων της, αλλά κατέστησε παράλληλα ξεκάθαρο ότι η εδαφική ακεραιότητα της Συρίας είναι ο κεντρικός στόχος της Μόσχας.

Ως γνωστόν, για να «καθησυχαστεί» η Άγκυρα, τον Οκτώβριο 2019, συμφωνήθηκαν κοινές περιπολίες Ρώσων και Τούρκων σε μήκος 200 χιλιομέτρων και βάθος 5 - 10 χιλιομέτρων, βορειοανατολικά. Ουσιαστικά ο Πούτιν «ψαλίδισε» την πρόθεση του Ερντογάν να εισβάλει σε βάθος 30 -35 χιλιομέτρων και μήκος 485, έως τον Ευφράτη. Ο, δε, Ρώσος υπουργός Άμυνας, Σοϊγκού, τον περασμένο Νοέμβριο ανακοίνωσε ότι η απομάκρυνση του οπλισμού των Κούρδων αυτής της ζώνης ολοκληρώθηκε και απέμεινε η κοινή περιπολία.

Καταφύγιο μισθοφόρων

Οι συμφωνίες Μόσχας, Άγκυρας, Τεχεράνης, ωστόσο, προέβλεπαν ρητώς και κατηγορηματικώς ότι η επαρχία Ιντλίμπ μετατρέπεται σε αποστρατικοποιημένη ζώνη. Εδώ ήταν και το δύσκολο έργο που ανέλαβαν να ολοκληρώσουν οι τουρκικές δυνάμεις που βρίσκονται ακόμα μέσα στο συριακό έδαφος.

Υποτίθεται ότι θα έπρεπε να βάλουν τάξη και να μετατρέψουν την περιοχή σε ζώνης ασφαλείας. Αντίθετα, μετά τη συντριπτική ήττα των πολυάριθμων ισλαμιστικών ενόπλων ομάδων, το Ιντλίμπ μετατράπηκε στο μοναδικό χώρο όπου συνέρρευσαν όσοι αρνήθηκαν να καταθέσουν τα όπλα και συνέχισαν να αντιστέκονται κατά του καθεστώτος της Δαμασκού, φυσικά με το αζημίωτο. Ως γνωστόν, κατά τις πληροφορίες που διοχέτευσαν οι ΗΠΑ, στην επαρχία Ιντλίμπ είχε βρει καταφύγιο και ο Μπαγκντάντι, τον οποίον οι Αμερικανοί λέγουν ότι δολοφόνησαν.

Στα τέλη του 2019, δημοσιεύτηκαν ειδήσεις που πιστοποιούσαν ότι η Άγκυρα χρησιμοποιεί χιλιάδες μισθοφόρους από το Ιντλίμπ για να υλοποιήσει τα σχέδια της στη Λιβύη. Η Τουρκία είναι η κυρία δύναμη στήριξης του πρωθυπουργού της Τρίπολης, Σαράντζ, που αντιστέκεται στις δυνάμεις του στρατάρχη Χάφταρ, κυρίας δύναμης κατά του Ισλαμικού κράτους στη Λιβύη τα προηγούμενα χρόνια.

Στα τέλη Ιανουαρίου, οι συριακές δυνάμεις κατάφεραν να ανακαταλάβουν δυο στρατηγικής σημασίας πόλεις έξω από το Ιντλίμπ και να ελέγχουν την οδική αρτηρία Χαλέπι- Δαμασκός. Ο κλοιός γύρω από το Ιντλίμπ έσφιξε πολύ.

Η Τουρκία, με τη συμπαράσταση των ΗΠΑ και άλλων χωρών - συμμάχων τους, επεχείρησε να αναδείξει για άλλη μια φορά το «ανθρωπιστικό» πρόβλημα που, όπως ισχυρίζεται, προκαλούν οι επιθέσεις των δυνάμεων της Δαμασκού. Ξεσήκωσε, δε, έναν νέο επικοινωνιακό θόρυβο για νέο προσφυγικό τσουνάμι. Από τη μεριά του, ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε, μάλιστα, ότι θα επιβάλει νέες κυρώσεις κατά της Δαμασκού και όσων προκαλούν την όξυνση του ανθρωπιστικού προβλήματος στο Ιντλίμπ. Ακούστηκε, δε, ότι θα αναλάβει δράση και πάλι η διαβόητη ΜΚΟ, «Λευκά κράνη».

Μετράει φέρετρα

Το παιγνίδι, ωστόσο, έχει χαθεί για τις ΗΠΑ μέσα στη Συρία, παρά τη χρήση των υπολειμμάτων των ομάδων που οι Τούρκοι επιμένουν να ονομάζουν «δημοκρατική αντιπολίτευση», και τις στηρίζουν. Οι δε Ρώσοι γνωρίζουν καλά περί τίνος πρόκειται γιατί από τις θέσεις που ακόμα ελέγχουν οι εξτρεμιστές, γίνονται συνεχείς επιθέσεις με ντρονς κατά της αεροπορικής βάσης στο Χμειμίμ έξω από τη Λατάκεια!

Μετά το πλήγμα από το συριακό στρατό και τους νεκρούς που μετράει ο Ερντογάν, ο Τούρκος πρόεδρος έσπευσε να προειδοποιήσει τους Ρώσους «να μη βρεθούν στο δρόμο» του στρατού που θα μπει να τιμωρήσει τους Σύριους. Έκανε μάλιστα λόγο για πλήγμα «κατά 40 στόχων που είχε ως αποτέλεσμα την εξουδετέρωση 30-35 Σύριων». Η ρωσική διοίκηση, πάντως, δεν διαπίστωσε πτήσεις τουρκικών αεροσκαφών πάνω από τη Συρία.

Για το πόσο «έτσουξε» το πλήγμα στο Ιντλίμπ φαίνεται και από το γεγονός ότι στα σύνορα με τη Συρία έφτασε προς επιθεώρηση ο Τούρκος υπουργός Άμυνας, Χουλούσι Ακάρ. Πάντως, αν και η Μόσχα επίσημα δηλώνει την ανησυχία της, Ρώσοι αναλυτές εκτιμούν ότι τα όποια επεισόδια συμβούν, δεν θα έχουν ευρύ χαρακτήρα.

Μ' άλλα λόγια, η Άγκυρα υπέστη στρατιωτικό πλήγμα που θεωρεί ότι πρέπει να απαντήσει. Μπορεί; Και με τι συνέπειες; Θα τολμήσει να πάει σε μια γενικότερη σύρραξη με το συριακό στρατό που έχει αποκτήσει ένα σημαντικό αξιόμαχο επίπεδο; Και κόντρα στη Ρωσία που είναι καθαρό ότι στηρίζει τη Συρία, παίζοντας εκεί τα ρέστα της στην επιστροφή της στο διεθνή στίβο με αξιώσεις;

Βιαστικά συμπεράσματα;

Στην Ελλάδα πολλοί, και με υπερβολικό τρόπο, μεγιστοποίησαν την τακτική συνεργασία Άγκυρας- Μόσχας. Ορισμένοι το έκαναν εσκεμμένα, θεωρώντας ότι έτσι βρίσκουν άλλοθι για την πολιτική απόλυτης σύμπλευσης με τις ΗΠΑ. Αυτή η θέση της Ουάσιγκτον βρήκε εύφορο έδαφος από το 2017, επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, και συνεχίζει σήμερα την ίδια πορεία, με ακόμα μεγαλύτερη ένταση.

Αν όμως, αρχικά, ήταν «θολή» η προοπτική να στεφθεί με επιτυχία η ρωσική επιχείρηση στη Συρία, και η εμπλοκή της Τουρκίας στο Συριακό, καθώς και η στροφή της κατά 180 μοίρες προς τη Ρωσία, τους παρέσυρε να θεωρήσουν ότι βαδίζουμε για «στρατηγική συνεργασία» των δυο, η σημερινή εικόνα που διαγράφεται, δείχνει ότι η πραγματικότητα είναι πολύ πιο σύνθετη απ' όσο ορισμένοι νομίζουν ή εκτιμούν.

Η Άγκυρα, σαν μικρό παιδί, κτυπά με πείσμα το πόδι και αρνείται να πάει σε κοινή περιπολία, λοιπόν. Τουρκικές πηγές θέλουν τον πρόεδρο Ερντογάν να αναζητεί μια ακόμα συνάντηση με τον Πούτιν με δεδομένη τη δύσκολη θέση στην οποία έχει περιέλθει. Όσο και αν επιχείρησε να τον «πικάρει» από το Κίεβο, το οποίο επισκεπτόταν. Εκεί, όπου ανακοίνωσε ότι «ανησυχεί» για την κατάσταση των Τατάρων της Κριμαίας, και διακήρυξε ότι θα δώσει στρατιωτική βοήθεια 500 εκ. δολάρια στην Ουκρανία.

AntiNewes


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση