Αμερικανό- Τουρκικές σχέσεις: Τα περιθώρια της Τουρκίας

Μετά την υπόθεση του Andrew Brunson, τη δολοφονία του Jamal Khashoggi και πριν από τις αμερικανικές ενδιάμεσες εκλογές, ίσως οι Τούρκο-Αμερικανικές σχέσεις θα φτάσουν στο σημείο όπου η Τουρκία, σύμμαχος του ΝΑΤΟ στην περιοχή, βρίσκεται απέναντι σε κυρώσεις εναντίον του Ιράν.

Ορισμένοι ισχυρίζονται ότι η κατάσταση δεν είναι προς όφελος της Τουρκίας. Ωστόσο, μπορεί να υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι η Άγκυρα παίζει ένα πονηρό παιχνίδι,με αμφότερες τις πλευρές μεταξύ τους. Όχι μόνο αγοράζει για τον Τούρκο Πρόεδρο Recep Tayip Erdogan χρόνο, αλλά αυξάνει τα μερίδια επιρροής της στη διοίκηση του Donald Trump.

Οι Τούρκοι Ισλαμιστές και οι εθνικιστές, που είναι αντί-Αμερικανοί, πιέζουν τώρα έντονα, για ένα διάλειμμα με τις Ηνωμένες Πολιτείες. Η εξαρτημένη από την ενέργεια Τουρκία, πλήττεται από την κρίση καθώς παίρνει περίπου το ήμισυ των εισαγωγών πετρελαίου από το Ιράν.

Γνωρίζει ο Erdogan, ότι η συνέχιση των κυρώσεων των ΗΠΑ, θα τον επηρεάσει εκεί που πονάει – την εξουσία που έχει αναλάβει για τον εαυτό του. Ως εκ τούτου, ο Erdogan είναι πρόθυμος να συνεχίσει να τοποθετείται ευγενικά, μεταξύ Ρωσίας και ΝΑΤΟ.

Ο Erdogan γνωρίζει επίσης τη σημασία της τήρησης των κυρώσεων καθώς τις έφερε τις Tούρκο -Aμερικανικές σχέσεις, στο σημείο θραύσης τους με την περίπτωση του ομοσπονδιακού δικαστηρίου που εκδίκασε την υπόθεση πετρελαίου-χρυσού στη Νέα Υόρκη, που είναι εμπλεκόμενα μέλη του εσωτερικού κύκλου του.


Ακόμη και προτού η σκόνη εγκαταλείψει τη δολοφονία Khashoggi, η Τουρκία ήταν ειλικρινής στην καταγγελία μονομερών κυρώσεων κατά της Τεχεράνης. Το μήνυμα παραδόθηκε στις 30 Οκτωβρίου από τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών Mevlut Cavusoglu, ο οποίος στέκεται μαζί με τους ομολόγους του από το Αζερμπαϊτζάν και τον Ιράν (σχετ. φωτο).

Οι τρεις υπουργοί Εξωτερικών τόνισαν την αποφασιστικότητα .. να συνεργαστούν πιο έντονα προς όφελος της σταθερότητας. Αυτό συνέβη εν μέσω της αβεβαιότητας των ΗΠΑ σχετικά με το πεδίο εφαρμογής των κυρώσεων. Η δήλωση των υπουργών ακολούθησε μια προφανώς ανεπιτυχή επίσκεψη στο Μπακού από τον John Bolton, σύμβουλο εθνικής ασφάλειας του Προέδρου των ΗΠΑ, Donald Trump.

Σε άλλο επίπεδο, οι εκκλήσεις του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Mike Pompeo, ζητώντας από την Τουρκία να «μείνειμαζί μας και όχι με το Ιράν» φαίνεται να έχει εξαφανιστεί σε κενό. Όταν ρωτήθηκε αν ήταν μια στιγμή να αμφισβητήσει το μέλλον της Τουρκίας ως μέλος του ΝΑΤΟ και σύμμαχο των ΗΠΑ, ο Pompeo απάντησε: «Ελπίζω όχι. Θα ήταν ατυχές για το ΝΑΤΟ. Θα ήταν ατυχές για τις Ηνωμένες Πολιτείες και νομίζω ότι θα ήταν ακόμη πιο ατυχές για τον λαό της Τουρκίας αν αυτό συνέβαινε».

Σε προφανή αταξία, η Ουάσιγκτον ενεργεί διφορούμενα και στέλνει μεικτά μηνύματα σχετικά με τις κυρώσεις. Με τον τρόπο αυτό, κινδυνεύει να χάσει έδαφος. Συζητήθηκαν χώρες – η Νότια Κορέα, η Ινδία και, κατά πάσα πιθανότητα, η Τουρκία – δήλωσαν ότι απαλλάσσονται από τις κυρώσεις για συναλλαγές με το Ιράν.

Εάν ναι, θα ερμηνευθεί από άλλες χώρες ως πρόσχημα για να προβληματιστούν σχετικά με την εσφαλμένη απόφαση να επιβληθούν νέες κυρώσεις στο Ιράν.

Ένα βασικό ερώτημα, εν πάση περιπτώσει, είναι εάν η Τουρκία στρέφεται αποφασιστικά προς το Ιράν και τη Ρωσία. Μπορεί να είναι έτσι, υποστηρίξαν οι Colin Clarke και Ariane Tabatabai σε άρθρο στο περιοδικό των Εξωτερικών Υποθέσεων. Επισημαίνουν ότι η μετατόπιση των ευθυγραμμίσεων, έχει αποκτήσει ένταση και η χώρα που ξεχωρίζει ως χαλαρό πιόνι, είναι η Τουρκία.

Οι Clarke και Tabatabai είπαν ότι υπάρχουν πολλοί σημαντικοί λόγοι για την κίνηση της Άγκυρας: «Η κοσμοθεωρία του Erdogan μοιράζεται πολλές δοξασίες με εκείνες της Ισλαμικής Δημοκρατίας και της Ρωσίας. Όπως και η Μόσχα και η Τεχεράνη, η Άγκυρα είναι πλέον αντί-δυτική … οποιαδήποτε στιγμή της πρόσφατης μνήμης. Με αυτή την έννοια, η Τουρκία απομακρύνεται από το ΝΑΤΟ προς τις δύο ρεβιζιονιστικές δυνάμεις».

Επισημαίνουν επίσης τον παράγοντα της Συρίας. Ο Erdogan, ένας ρεαλιστής που έμοιαζε με χαμαιλέοντα, συνειδητοποίησε ότι η πολιτική του για τη μεταρρύθμιση του καθεστώτος στη Συρία είχε ανατραπεί και συνενώθηκε με τους σκληροπυρηνικούς, στρατιωτικούς, αντί-Κουρδούς εθνικιστές της Τουρκίας για να πάρουν μια νέα θέση. Στην πραγματικότητα, είναι μια παλιά Τουρκική θέση, αλλά τώρα φαίνεται σαν καινούργια.

Οι Clarke και Tabatabai υποστηρίζουν επίσης ότι «(το Ιράν, η Ρωσία και η Τουρκία) ενδιαφέρονται να διατηρήσουν την εδαφική ακεραιότητα της Συρίας, πράγμα που θα μπορούσε να τους βοηθήσει να αποφύγουν έναν πιθανό περιφερειακό κατακερματισμό και μια κρατική αποτυχία του Assad, που θα μπορούσε να διακυβεύσει και να απειλήσει την επιβίωσή τους».

Υπάρχει μια άλλη διάσταση, η οποία θα έχει συνέπειες για τις κουρδικές και αμερικανικά ελεγχόμενες περιοχές της βόρειας Συρίας και θα δημιουργήσει έναν Tούρκο-Iρανικό άξονα.

Όπως αναφέρει το άρθρο: «Το Ιράν είναι ίσως σε καλύτερη θέση από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ, για να βοηθήσει να μετριαστούν οι τουρκικές ανησυχίες σχετικά με το μέλλον των Κούρδων … Και για το Ιράν και για την Τουρκία, η διάλυση της Συρίας και η παραμονή των Κούρδων στη χώρα θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια ολισθηρή άποψη που θα ενθαρρύνει τους Κουρδικούς πληθυσμούς και δημιουργεί απειλή για την εδαφική τους ακεραιότητα και την εθνική τους ενότητα ».

Όλες αυτές οι πτυχές, δείχνουν ότι η Τουρκία έχει πολλά περιθώρια ελιγμών και αυτό που οδηγεί τον Erdogan, είναι μια νέα συλλογική, ισλαμιστική-εθνικιστική δυναμική στην χώρα του. Αυτό μπορεί να αποδειχθεί μια πρόκληση που ο Trump και οι Αμερικανοί θα δυσκολευθούν να ξεπεράσουν.


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση