Ο τουρκικός στρατός δεν ήθελε ούτε το Σχέδιο Ανάν: Τι λέει τηλεγράφημα των Αμερικανών

Του Νίκου Μελέτη

Αποκαλυπτικό για το πως ο Τουρκικός Στρατός αντιμετώπιζε το Σχέδιο Ανάν και πως επιχείρησε να χειραγωγήσει το αποτέλεσμα χρησιμοποιώντας ως εργαλείο τις κόκκινες γραμμές που είχε θέσει στα θέματα Ασφάλειας και Εγγυήσεων, είναι το τηλεγράφημα της Αμερικανικής Πρεσβείας στην Άγκυρα, λίγες ημέρες μετά το δημοψήφισμα του 2004.

Ο Τουρκικός Στρατός αν και ήταν ικανοποιημένος από τις ρυθμίσεις και προβλέψεις του σχεδίου Ανάν για τα θέματα ασφάλειας, δεν ήταν έτοιμος να αποδεχθεί μια συνολική λύση του Κυπριακού με τον φόβο των «δυσκολιών στην εφαρμογή του». Ο αρμόδιος χειριστής του Κυπριακού στο τουρκικό Γενικό Επιτελείο Mucahit Sislioglu αποκαλύπτει μάλιστα στους Αμερικανούς συνομιλητές του ότι ήδη από το Μπουργκενστοκ είχαν ενημερώσει τον Ερντογάν για την πρόβλεψη ότι οι ρυθμίσεις του Σχεδίου Ανάν στα θέματα ασφάλειας θα οδηγούσαν σε αύξηση του ΟΧΙ στην «νότια Κύπρο» κατά 20% και του ΝΑΙ στην «βόρεια Κύπρο» κατά 15%.


(Το αμερικανικό τηλεγράφημα δημοσιοποιήθηκε από τα Wikileaks). 12Μαΐου 2004 09.08

Εμπιστευτικό Από Πρεσβεία Αγκυρας (04ΑΝΚΑΡΑ2664)

«Ο Τουρκικός Στρατός θέλει ένα αποτέλεσμα ΝΑΙ (στον Βορρά)/ΟΧΙ (στον Νότο)

Ταξινόμηση από τον DCM Robert S. Deutsch.

Λόγοι 1.4 (β) και (δ).

1. (Γ) Περίληψη:

Το Τουρκικό Γενικό Επιτελείο εκτιμά την βοήθεια των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου για τη δημιουργία ενός ισορροπημένου, αν και προβληματικού, Σχεδίου για την Κύπρο. Το TGS(Turkish General Staff) ήθελε το αποτέλεσμα Nαι / Oχι (σ.σ. αντίστοιχα σε Βορρά/Νότο)από τα δημοψηφίσματα, αν και δεν έχει σαφή ιδέα για το πού να τραβήξει , μετά από αυτό . . Ο Τουρκικός Στρατός ανησυχεί ότι η Κύπρος μπορεί να χρησιμοποιήσει την ένταξή της στην ΕΕ (ή να χρησιμοποιηθεί από άλλους) για να εμποδίσει την ένταξη της Τουρκίας. Τέλος Σύνοψης

2. Το TGS ήθελε την θετική ψήφο για το Σχέδιο Ανάν στη Βόρεια Κύπρο και μια αρνητική ψήφο στο νότο, σύμφωνα με τον επικεφαλής της TGS / J5 (σ.σ. διεύθυνσης)Ελλάδας / Κύπρου RADM Mucahit Sislioglu (παρακαλώ προστατεύστε τον). Είπε στον Σύμβουλο Πολιτικών Υποθέσεων στις 10 Μαΐου ότι ενώ ο Τουρκικός Στρατός ήταν ικανοποιημένος με τις προβλεψεις Ασφαλείας του Σχεδίου, υπήρχαν προβλήματα με άλλα μέρη του σχεδίου και η εφαρμογή του θα ήταν “δύσκολη”. Η μεγαλύτερη ανησυχία για το TGS ήταν το κόστος (τόσο οικονομικό όσο και ανθρώπινο) της μετεγκατάστασης των Τουρκοκυπρίων που εκτοπίζονται με τις επιστροφές γης. Ωστόσο, το TGS δεν αντιτάχθηκε στο Σχέδιο επειδή οι μετεγκαταστάσεις ήταν κυρίως θέμα κυβέρνησης και όχι του Στρατού, και επειδή το TGS υπολόγισε ότι οι Ελληνοκύπριοι θα απορρίψουν το σχέδιο. Στην πραγματικότητα, ο Sislioglu δήλωσε ότι ειπε στον πρωθυπουργό Ερντογάν στην Ελβετία κατά τις τελευταίες ημέρες της διαπραγμάτευσης ότι οι διατάξεις ασφαλείας θα αυξήσουν πιθανώς την ψήφο υπερ του ΟΧΙ στο νότο κατά 20% και θα αυξήσουν την ψήφο στο ΝΑΙ στο βορρά κατά 15%. Παρ ‘όλα αυτά, ο Ερντογάν και ο υπουργός Εξωτερικών Γκιούλ ήλπιζαν ότι το σχέδιο θα περάσει και στις δύο πλευρές του νησιού.

3. Υπενθυμίζοντας τη συνέντευξη Τύπου του επικεφαλής τού Γενικού Επιτελειου στρατηγού Ozkok, στην συνέντευξη τυπου της 13ης Απριλίου , ο Sislioglu δήλωσε ότι ο Ozkok δεν ήθελε να αντιμετωπίσει το ζήτημα δημοσίως. Παρ ‘όλα αυτά, ήταν υπό μεγάλη πίεση από “ανθρώπους” που ήθελαν να γνωρίζουν τη θέση του TGS. Ο Sislioglu δήλωσε ότι συνέταξε προσωπικά τις παρατηρήσεις του Ozkok, οι οποίες τόνισαν τις αρνητικές πτυχές της συμφωνίας, αλλά προέβλεπε ότι η δήλωση θα προκαλούσε μια ερώτηση σχετικά με τις θετικές πτυχές και θα προετοίμαζε τον Ozkok γι ‘αυτήν. Είπε ότι επέλεξε να τονίσει το αρνητικό, διότι το κοινό και η κυβέρνηση χρειάζονταν να συνειδητοποιήσουν και να προετοιμαστούν για τις δυσκολίες που θα προεκυπταν σε περίπτωση που εγκριθεί το σχέδιο. Ταυτόχρονα, οι θετικές πτυχές Ασφάλειας του Σχεδίου η απάντηση στο αναπόφευκτο ερώτημα ,θα ανησυχούσαν τους Ελληνοκυπρίους και θα καθησύχαζαν τους Τουρκοκύπριους.

4. Σχόλιο: Ο Sislioglu, ο Ozkok και ο αναπληρωτής διευθυντής του TGS Basbug ήταν οι μόνοι στρατιωτικοί που γνώριζαν ό, τι έκανε ο Στρατός με την κυβέρνηση και στις διαπραγματεύσεις. (Ο Sislioglu δήλωσε ότι το προσωπικό στο Κυπριακό δεν είχε αρκετή γνωση των Αγγλικών για να είναι χρήσιμο, γι ‘αυτό «εργάστηκε σαν υπολοχαγός», συντάσσοντας έγγραφα, ενημερώνοντας το NSC και διαπραγματευόμενος τις πτυχές ασφαλείας της συμφωνίας.) Τον περασμένο Απρίλιο υπήρξαν πολλοί “άνθρωποι” που πίεζαν για μια εξήγηση της πολιτικής του TGS για την Κύπρο, εντός και εκτός του Στρατού. Ο Sislioglu παραδέχθηκε ότι τα λόγια του Ozkok επιλέχτηκαν προσεκτικά για να στείλουν μηνύματα σε διάφορες ομάδες. Αυτό [περιλαμβάνει όχι μονο την Τουρκική κυβέρνηση και τους ελληνοκύπριους αλλα και τον Τουρκικό Στρατό επίσης Τέλος σχολίου.

5. Ο Sislioglu ήταν συμπληρωματικός της κυβέρνησης του ΑΚΡ, σημειώνοντας ότι οι διαπραγματεύσεις εξελίχθηκαν με τον τρόπο που έγιναν σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας των ισχυρών πολιτικών αποφάσεων που ελήφθησαν από την κυβέρνηση . Σημείωσε ότι παρόλο που το Σχέδιο είχε στοιχεία που δεν άρεσαν στον Στρατό, ήταν το αποτέλεσμα μιας διαπραγμάτευσης στην οποία και οι δύο πλευρές έπρεπε να συμβιβαστούν. Συμφώνησε ότι το τελικό προϊόν ήταν μια ισορροπημένη συμφωνία. Εκφράζει την εκτίμησή του για τη βοήθεια των κυβερνήσεων των ΗΠΑ και του Ηνωμένου Βασιλείου, ενώ η βοήθεια της Ουάσιγκτον και του Λονδίνου δεν ήταν εμφανής στην αρχή της διαδικασίας, είπε, ήταν σαφές στην Ελβετία ότι και οι δύο κυβερνήσεις εργάστηκαν σκληρά για να βοηθήσουν.

6. Ο Sislioglu δεν ήταν σίγουρος για τη μελλοντική πορεία. Ανησυχούσε ότι με το πέρασμα του χρόνου, η οργή προς την ελληνική κυβέρνηση για την αντίθεσή της στο σχέδιο θα εξασθενίσει και τα διπλωματικά πλεονεκτήματα που η Τουρκία και οι Τουρκοκύπριοι θα είχαν κερδίσει από την υποστήριξή (του Σχεδίου) θα εξανεμισθούν . Η Λευκωσία είχε πλέον το πάνω χέρι λόγω της ένταξής της στην ΕΕ και θα μπορούσε να προκαλέσει προβλήματα στις φιλοδοξίες της Τουρκίας στην ΕΕ. Για παράδειγμα, φοβόταν ότι η Γαλλία θα μπορούσε να κρυφθεί πίσω από την Κύπρο για να εμποδίσει την Τουρκία να παρει ημερομηνία έναρξης ενταξιακών διαπραγματεύσεων τον Δεκέμβριο.

Σχόλιο: Ο Sislioglu φάνηκε να θαυμάζει τον πρωθυπουργό Ερντογάν και την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης του για το Κυπριακό ενώ είναι επικριτικός για την αποδοχή των εδαφικών παραχωρήσεων από την κυβέρνηση. Αν και ο Στρατός φαίνεται να ήταν έτοιμος να υποστηρίξει το Σχέδιο Ανάν, αυτό γίνονταν με κάποια απροθυμία. Αναμένουμε ότι ο Στρατός θα αντισταθεί σε περαιτέρω παραχωρήσεις εάν οι διαπραγματεύσεις ξαναρχίσουν.

Τέλος σχολίου.

EDELMAN
Απόψεις


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση