Πατριωτισμός και κρίση στην Τουρκία

Η κρίση στην Τουρκία εξελίσσεται με προβλέψιμο τρόπο. Η κυβέρνηση Ερντογάν κάνει τα αναμενόμενα. Αρχικά αρνήθηκε το πρόβλημα δηλώνοντας ότι βιώνουν παράλογες εξελίξεις καθώς η οικονομία της χώρας είναι ισχυρή. Στη συνέχεια ανακοίνωσε ότι «έχουν κατανοήσει το πρόβλημα», που περιγράφεται ως «οικονομικός πόλεμος» (κάποιος το χαρακτήρισε πραξικόπημα) κατά της κυβέρνησης από τις ΗΠΑ. Είναι «η ώρα που μετράμε τους συμμάχους μας», είπε ο Ερντογάν, αφήνοντας την «απειλή» ότι η Τουρκία μπορεί να αναζητήσει νέους φίλους...

Στη συνέχεια έλαβαν ημίμετρα. Απέφυγαν να αυξήσουν τα επιτόκια ώστε να προλάβουν τη φυγή κεφαλαίων, αλλά αύξησαν τα επιτόκια που πληρώνει η κεντρική τράπεζα στις τράπεζες, προκειμένου να αποκτήσουν ρευστότητα. Ταυτόχρονα αύξησαν τα επιτόκια στα swap μιας εβδομάδας, της λίρας, για να κάνουν ακριβότερη τη βραχυπρόθεσμη υποτιμητική κερδοσκοπία. Η ρητορική της κυβέρνησης μάλλον τρομοκράτησε ξένους επενδυτές, αλλά απευθυνόταν στο εσωτερικό ακροατήριο. «Βγάλτε τα δολάρια και τα ευρώ από τα μαξιλάρια και αγοράστε τουρκικές λίρες. Αυτό είναι το πατριωτικό καθήκον καθώς η χώρα δέχεται οικονομικό πόλεμο», ήταν η έκκληση του Ερντογάν.

Τα ελεγχόμενα από την κυβέρνηση media γέμισαν με ηρωικές ιστορίες. Μετά τη γαμήλια τελετή, κάπου στα βάθη της Ανατολής, οι νεόνυμφοι πήραν τα δολάρια που τους έκαναν δώρο φίλοι και συγγενείς και τα μετέτρεψαν σε λίρες. Ουρά έξω από κατάστημα συναλλάγματος στην κωμόπολη Τσίζρε από ανθρώπους που ανυπομονούν να μετατρέψουν τις οικονομίες τους σε λίρες. Το ρεπορτάζ, βέβαια, δεν κρύβει ότι οι πολίτες στην ουρά είναι αστυνομικοί του γειτονικού τμήματος, άλλωστε πολλοί περιμένουν ένστολοι.


Ποιο ήταν το πραγματικό αποτέλεσμα της πατριωτικής κινητοποίησης υπέρ του εθνικού νομίσματος που απηύθυνε με δραματικούς τόνους ο πρόεδρος Ερντογάν στις 3 Αυγούστου; Τα επίσημα στοιχεία της κεντρικής τράπεζας αποκαλύπτουν ότι οι πολίτες δεν συγκινήθηκαν. Την εβδομάδα 3 - 10 Αυγούστου οι καταθέσεις σε δολάρια αυξήθηκαν κατά 1,3 δισ. δολ. και έφθασαν τα 159,9 δισ. δολ. Ιδιώτες και εταιρείες έσπευσαν να ενισχύσουν τα διαθέσιμά τους σε συνάλλαγμα. Αλλά και οι υποτιθέμενες συμμαχίες με τη Γερμανία, τη Ρωσία κ.λπ. δεν προσέφεραν άμεση, πρακτική βοήθεια. Η γερμανική κυβέρνηση δήλωσε το αυτονόητο. Δεν επιθυμεί την κατάρρευση της τουρκικής οικονομίας και προστάτεψε τις επιχειρήσεις. Τις γερμανικές εταιρείες που εξάγουν στην Τουρκία οι οποίες θα αποζημιωθούν εφόσον δεν εξοφληθούν για τα προϊόντα που πώλησαν στην κλονιζόμενη χώρα.

Η μόνη πρακτική βοήθεια ήρθε από τον εμίρη του Κατάρ, ο οποίος δήλωσε ότι θα επενδύσει 15 δισ. δολ. Μάλλον θα ενισχύσει τα κεφάλαια της Finansbank, που αγόρασαν ακριβά –όπως αποδεικνύεται– από την Εθνική.

Η τουρκική κυβέρνηση συνεχίζει με αμφιλεγόμενα μέτρα. Οι τράπεζες θα δανείζουν εταιρείες ακόμη κι αν κάλυψαν τα όρια που είχαν οριστεί και χωρίς πρόσθετες εγγυήσεις επειδή προφανώς δεν υπάρχουν. Με ημερομηνία έναρξης 8 Αυγούστου ισχύουν νέοι κανόνες. Η μη πληρωμή υποχρεώσεων, η έκδοση ακάλυπτων επιταγών, οι διαμαρτυρημένες συναλλαγματικές δεν εμποδίζουν τη χορήγηση δανείων.

Το στοίχημα στις αγορές είναι πόσες εβδομάδες θα αντέξει το σύστημα στην Τουρκία πριν αναγκαστεί να προσαρμοστεί απότομα στην πραγματικότητα. Οχι πολλές.

Σεραφείμ Κωνσταντινίδης
Καθημερινή


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση