Νέο σκηνικό έντασης ετοιμάζει η Τουρκία

Η κυβέρνηση σημειώνει επιτυχίες στην εξωτερική πολιτική, στο πρότυπο των διαχρονικών ρητών του Κωνσταντίνου Καραμανλή «έξω πάμε καλά» και -πολύ εντυπωσιακά επί αριστερής κυβέρνησης- «ανήκομεν εις την Δύσιν», αλλά η πορεία δεν θα είναι ανέφελη.

Οι -αναμενόμενες ως επιτυχείς- συνομιλίες με τον Γάλλο πρόεδρο Εμανουέλ Μακρόν στις 7 Σεπτεμβρίου, με τον Ιταλό πρωθυπουργό Πάολο Τζεντιλόνι μία εβδομάδα αργότερα και, πιθανόν, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ εντός του επόμενου διμήνου ίσως επισκιαστούν από ένταση με την Τουρκία. Οι διπλωματικές υπηρεσίες των δύο χωρών έχουν καταρχήν συμφωνήσει, σε μάλλον βαρύ κλίμα, στη σύγκληση του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας στη Θεσσαλονίκη εντός του Οκτωβρίου.

Πρόκειται για το 5ο συμβούλιο από τον Μάιο του 2010 στην Αθήνα, όταν ο Γιώργος Παπανδρέου προωθούσε συμφωνία για το Αιγαίο με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μαζί με δέσμη οικονομικών πρωτοκόλλων. Ουσιαστικά, ήθελε να συνεχίσει τον διάλογο της περιόδου 2001-2004 με την εφαρμογή διάφορων ιδεών, όπως η περίφημη περί ελληνικών χωρικών υδάτων και εναερίου χώρου «ακορντεόν», που το εύρος τους αλλού θα αυξανόταν και αλλού θα μειωνόταν, ώστε να επέλθει ιστορικός συμβιβασμός.

Ο κ. Παπανδρέου, ευτυχώς, ανέκρουσε πρύμναν τον Ιανουάριο του 2011, όταν ο κ. Ερντογάν αμφισβήτησε την ελληνική άποψη ως προς το Καστελόριζο και την επιρροή του στον ορισμό της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ. Επί πρωθυπουργίας Αντώνη Σαμαρά, το 2ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας, τον Μάρτιο του 2013 στην Κωνσταντινούπολη, δεν έκρυβε κινδύνους, καθώς δόθηκε έμφαση σε 25 συμφωνίες σε θέματα οικονομίας και λεγόμενης «χαμηλής» πολιτικής, ώστε οι συζητήσεις να μην εκτραπούν στο Αιγαίο και το Κυπριακό.

Το ίδιο συνέβη και στο 3ο συμβούλιο, τον Δεκέμβριο του 2014 στην Αθήνα, καθώς η ελληνική πλευρά έδωσε έμφαση στη συμπλήρωση-επέκταση των συμφωνιών της προηγούμενης χρονιάς, ενώ η τουρκική απλώς ανέμενε την επικείμενη κυβερνητική αλλαγή στη χώρα μας. Το προεκλογικό κλίμα συνέβαλε στην πρόληψη νέων λαθών από τον -παραδοσιακά γκαφατζή σε όποιο χαρτοφυλάκιο ανέλαβε- τότε υπουργό Εξωτερικών Ευάγγελο Βενιζέλο, ο οποίος το καλοκαίρι του 2013 είχε πέσει σε παγίδα της τουρκικής διπλωματίας στα θέματα τρομοκρατίας, μη απορρίπτοντας την ιδέα «αυτόνομου» διαλόγου των υπουργών Δημόσιας Τάξης. Οπως αναμενόταν, δεν είχε την παραμικρή επιτυχία ούτε το παράλληλο business forum που είχε προτείνει, ως καινοτομία, ο κ. Βενιζέλος.

Ο σημερινός πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, κυρίως χάρη στις εισηγήσεις του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Κοτζιά, κατάφερε να αποσυνδέσει το 4ο συμβούλιο, στις 8 Μαρτίου 2016 στη Σμύρνη, από τη μεταναστευτική κρίση, που βρισκόταν την ίδια περίοδο στην κορύφωσή της, καταλήγοντας στην κοινή δήλωση Ε.Ε. - Τουρκίας μία εβδομάδα αργότερα. Το 4ο συμβούλιο ασχολήθηκε με θέματα επενδύσεων, τουρισμού, λιμένων, σιδηροδρομικών μεταφορών και ακτοπλοϊκών συνδέσεων. Ελάχιστη πρόοδος έχει σημειωθεί έκτοτε και είναι ενδεικτικό ότι οι διμερείς εμπορικές συναλλαγές έχουν μειωθεί κατά 60%, ενώ στόχος ήταν να διπλασιαστούν.

Εν όψει του 5ου συμβουλίου οι οιωνοί είναι ανησυχητικοί. Ο Τούρκος πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ δεν αποκλείεται να θέσει -εκτός συμφωνημένης ατζέντας- θέματα θρησκευτικών ελευθεριών (σαν να μη γνωρίζει ότι η Ελλάδα είναι η πλέον φιλελεύθερη χώρα στα σχετικά ζητήματα!) και επίσης να διαστρέψει την πραγματικότητα σε θέματα ασύλου, χαρακτηρίζοντας «τρομοκράτες» όλους τους αιτούντες καθεστώς προστασίας. Ο κ. Γιλντιρίμ δεν αναμένεται να παραδεχθεί τις ευθύνες της χώρας του για τη νέα έξαρση του Μεταναστευτικού, ενώ έγκυρες πηγές αναφέρουν ότι θα είναι λάβρος κατά της Ε.Ε. επί του διαλόγου αναθεώρησης της Τελωνειακής Ενωσης.

Κατά τις ίδιες πηγές, μια τέτοια στάση θα αποσκοπεί στη δημιουργία επικίνδυνης διμερούς έντασης, αφού είναι γνωστό ότι η Ελλάδα είναι η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που ευνοεί την Τελωνειακή Ένωση, ως μέσο σύνδεσης της Τουρκίας με την Ε.Ε. και απομάκρυνσής της από ακραίες ισλαμικές πολιτικές.

Αλέξανδρος Τάρκας
* Εκδότης του περιοδικού «Αμυνα & Διπλωματία» και σύμβουλος ξένων εταιριών μελέτης επιχειρηματικού ρίσκου για τη ΝΑ Ευρώπη.
Πηγή "Δημοκρατία"


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση