Τι θα κάνει τώρα ο "σουλτάνος" Ερντογάν;

Γράφει ο Γεωργίου Μιχαήλ

Ο Ερντογάν κέρδισε στο τουρκικό δημοψήφισμα... Και τώρα τι πρόκειται να συμβεί; Το ερώτημα που πλανάται, μετά το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, για το τι πρόκειται να κάνει, πως θα κινηθεί, τόσο στο εσωτερικό όσο και στις σχέσεις του Ταγίπ Ερντογάν με τις άλλες χώρες, καθίσταται ιδιαίτερα έντονο και προβληματίζει όχι μόνο τους τούρκους πολίτες, αλλά και μια σειρά από χώρες που είτε γειτνιάζουν με την Τουρκία είτε έχουν ιδιαίτερα οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα από την Τουρκία της επόμενης ημέρας.

Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος και η επίσημη μετατροπή του Ερντογάν σε "Σουλτάνο" εξέπληξε μόνο εκείνους που -για τους δικούς τους λόγους- πίστευαν πως υπήρχε περίπτωση να χάσει ο Ερντογάν αυτές τις εκλογές. Πίστευαν, δηλαδή, πως ο τούρκος πρόεδρος (που επιθυμεί όσο τίποτε άλλο να ζήσει το όνειρό του) θα επέτρεπε να υπάρξει ένα αρνητικό αποτέλεσμα που θα του κατέστρεφε όλα όσα έχει σκεφτεί και σχεδιάσει. Πίστευαν πως ο Ερντογάν θα άφηνε στην ελεύθερη κρίση του τουρκικού λαού να αποφασίσει να τον μετατρέψει σε πολιτικό ξόανο, ενώ ο ίδιος είχε ήδη αποκτήσει τον απόλυτο έλεγχο στην Αστυνομία, στις μυστικές υπηρεσίες, που "αποκεφάλισε" στρατιωτικούς και δικαστές, που δεν δίστασε να ρίξει στην φυλακή δημοσιογράφους ή οποιονδήποτε φερόταν ως οπαδός του Γκιουλέν (ο μεγάλος αντίπαλος του Ερντογάν στην πορεία του να γίνει "σουλτάνος"), ακόμη και πολιτικούς του αντιπάλους με την κατηγορία του... "τρομοκράτη".
Πίστευαν πως ο Ερντογάν θα σεβόταν την δημοκρατία, ενώ είχε ήδη επιβάλει ειδικό καθεστώς στην Τουρκία, προσποιούμενος την ανάγκη αντιμετώπισης των "πραξικοπηματιών", ενώ την ίδια στιγμή επέβαλε τον απόλυτο τρόμο σε ό,ποιον τον αμφισβητούσε.
Ο Ερντογάν εδώ και καιρό βρισκόταν σε έναν μονόδρομο νίκης, κάνοντας χρήση οποιουδήποτε μέσου για να κατακτήσει την θέση εκείνη που θα του επέτρεπε να επιβάλει στην Τουρκία την "αρχή ενός ανδρός"... Οι πρώτες πληροφορίες, εξάλλου, επιβεβαιώνουν "παρατυπίες" μέσω επίσημων καταγγελιών νοθείας του αποτελέσματος των εκλογών. Ενός αποτελέσματος "τρόμου", που όμως αποτελεί μια πρώτη νίκη της ματαιοδοξίας του τούρκου προέδρου.

Το ερώτημα που πρέπει τώρα να απαντηθεί, είναι: Τι πρόκειται να κάνει τώρα ο Ερντογάν;
Τι καθεστώς θα επιβάλει στην Τουρκία και πώς θα αντιμετωπίσει τα τεράστια προβλήματα που εξαιτίας της δικής του αλαζονείας έχουν "κομματιάσει" τη χώρα που ο ίδιος ως απόλυτος άρχοντας διοικεί;
Πως θα χειριστεί τους Κούρδους της νοτιο-ανατολικής Τουρκίας;
Τι πρόκειται να κάνει ώστε να καθησυχάσει το 48,59% των τούρκων πολιτών που αρνήθηκαν να υποκύψουν στις πιέσεις του τουρκικού κράτους (και παρακράτους) και ψήφισαν κατά της μετατροπής του Ερντογάν σε "σουλτάνο" αλλά και κατά της μετατροπής της Τουρκίας σε μια νέου τύπου ισλαμική δημοκρατία (τύπου Ιράν);
Πώς θα χειριστεί ο τούρκος πρόεδρος τα θέματα της καταρρέουσας τουρκικής οικονομίας;
Πώς θα αντιμετωπίσει τους "γκιουλενιστές" και σε ποιές αλλαγές θα στηρίξει μια ενωμένη Τουρκία, η κοινωνία της οποίας δείχνει να κατακερματίζεται με επικίνδυνα πιθανά αποτελέσματα που έχουν τη δυναμική να μειώσουν την γεωγραφική έκταση της χώρας, αλλά και να την απομονώσουν διεθνώς...;
Ιδιαίτερης σπουδαιότητας είναι το σκέλος των διεθνών σχέσεων που πρόκειται να αναπτύξει ο Ταγίπ Ερντογάν, σημείο ιδιαίτερης βαρύτητας που μπορεί να λειτουργήσει καταλυτικά για την μορφή και το μέλλον της χώρας. Άραγε, θα επιλέξει ο τούρκος πρόεδρος να συνεχίσει τις διπλωματικές (και επικοινωνιακές) συγκρούσεις με χώρες της Δύσης ή θα ανοίξει ένα νέο κεφάλαιο στις διπλωματικές σχέσεις της Τουρκίας, το οποίο θα του επιτρέψει να διαχειριστεί στον μέγιστο δυνατό βαθμό την γεωπολιτική θέση της χώρας;

Είναι δεδομένο πως ο Ερντογάν θα συνεχίσει να διαχειρίζεται μεμονωμένα πολλά διαφορετικά θέματα, τα οποία αφορούν την Τουρκία της επόμενης ημέρας και την εγκαθίδρυση του ιδίου στη θέση του "ισχυρού σουλτάνου".
Ο Ερντογάν θα επιχειρήσει στο εσωτερικό της Τουρκίας -μέσω της βίας αλλά και του εποικισμού- να αποφύγει την πρόταση της ομοσπονδοποίησης και να αλλοιώσει τα δημογραφικά χαρακτηριστικά της νοτιο-ανατολικής Τουρκίας (όπου μένουν Κούρδοι), ευλπιστώντας πως σε διάστημα 2 ή 3 χρόνων θα μπορέσει να διώξει (ή και να δολοφονήσει στο όνομα της "εσωτερικής τρομοκρατίας") του Κούρδους, οι οποίοι είτε θα μετακινηθούν σε άλλες τουρκικές περιοχές είτε θα επιλέξουν να εγκαταλείψουν την Τουρκία και να βρούνε καταφύγιο στο βόρειο Ιράκ ή τη Βόρεια Συρία.
Οι "γκιουλενιστές" και το δίκτυο Γκιουλέν είναι ένα πρόβλημα του Ερντογάν που πολύ δύσκολα θα αντιμετωπιστεί επαρκώς, για όσο διάστημα παραμένει "ασύλληπτος" ο ιμάμης Φετουλάχ Γκιουλέν. Το "έργο" της αντιμετώπισης των γκιουλενιστών θα αναλάβει να διαχειριστεί το παρακράτος των "Γκρίζων Λύκων" ή και άλλων "σκληρών" παρακρατικών οργανώσεων που έχουν δημιουργήσει οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες (προσφέροντας οικονομικά ανταλλάγματα που ξεκινούν από τη διαχείριση θέσεων παρκαρίσματος σε μεγάλες πόλεις, συνεχίζουν με την οικονομική εκμετάλλευση των λαθρομεταναστών και φτάνουν στην διαχείριση μεγάλων ομάδων τούρκων πολιτών στην Ευρώπη οι οποίοι εργάζονται σε εταιρείες πίσω από τις οποίες κρύβονται οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες και παρακρατικές ομάδες φίλα προσκείμενες στην εκάστοτε τουρκική ηγεσία).
Οι Κεμαλικοί, είναι ένα ακόμη πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπιστεί με απόλυτη επάρκεια. Γι αυτό έχει ήδη φροντίσει η τουρκική Δικαιοσύνη που επέλεξε να "προσκυνήσει" τον Ερντογάν, με αντάλλαγμα την μη δίωξη από την τουρκική αστυνομία. Η αντιμετώπιση των Κεμαλικών ως "τρομοκρατών" βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη, μετά την πολύ βολική (για τον Ερντογάν) απόπειρα πραξικοπήματος που έγινε τον Ιούλιο του 2016.

Θα τολμήσει ο Ερντογάν να μετατρέψει την Τουρκία σε μια Ισλαμική χώρα ή τελικά θα "συμβιβαστεί" καταθέτοντας μια ευέλικτη πρόταση για την μορφή που θα έχει η Τουρκία της επόμενης ημέρας, εξασφαλίζοντας πρώτιστα την δική του παραμονή στην εξουσία;
Το ερώτημα αυτό απασχολεί κυρίως τις δυτικές χώρες που είτε συνεργάζονται είτε αποσκοπούν σε γεωπολιτικά οφέλη μέσω των σχέσεών τους με το νέο "σουλτάνο". Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι άμεσα συνδεδεμένη με την στάση που θα κρατήσει στο αμέσως επόμενο διάστημα η Τουρκία προς τις δυτικές χώρες, είτε αυτές βρίσκονται στην Ε.Ε. είτε αφορούν τις ΗΠΑ και την Ρωσία.

Μέχρι σήμερα ο Ταγίπ Ερντογάν είχε επιλέξει να συνεργάζεται με όλους, αρκεί να καλύπτονταν οι δικές του ανάγκες. Το κενό που δημιούργησε η επιλογή του να συνεργαστεί με τη Μόσχα και η φυσιολογική απομάκρυνσή του από τις ΗΠΑ το τελευταίο διάστημα φαίνεται να αντιμετωπίζεται από την τουρκική διπλωματία και τις γεωπολιτικές ανάγκες τόσο της Μόσχας όσο και της Ουάσιγκτον, που για τους δικούς τους λόγους επιλέγουν να "διαχειρίζονται" σε επίπεδο απόλυτης προσωρινότητας τις σχέσεις τους με την Τουρκία του Ερντογάν, έως ότου υπάρξουν εκείνες οι εξελίξεις που θα οδηγήσουν σε αρκετά ισχυρές ρήξεις... Σε καμία περίπτωση, όμως, τόσο οι ΗΠΑ, όσο και η Ρωσία, αλλά και κάποιες Ευρωπαϊκές χώρες (εδώ υπάρχει ένα ερωτηματικό για την στάση της Γερμανίας λόγω των ιστορικών γερμανοτουρκικών σχέσεων τόσο σε επίπεδο οικονομικό όσο και γεωπολιτικής συνεργασίας) δεν πρόκειται να ανεχθούν μια ριζοσπαστικοποιημένη ισλαμική Τουρκία. Και αυτή την επιλογή - επιθυμία των δυτικών χωρών την γνωρίζει και την εκμεταλλεύεται στον απόλυτο βαθμό ο Ερντογάν. Και, από την πλευρά του, την διαχειρίζεται επαρκώς τα τελευταία χρόνια... Ως ειρωνεία και αστεϊσμός καταγράφεται η πρώτη επίσημη "επισήμανση" έγινε από τον γ.γ. του Συμβουλίου της Ευρώπης, Θόρμπγιερν Γιάγκλαντ, ο οποίος δήλωσε ρητά πως "η τουρκική ηγεσία θα πρέπει να σκεφθεί με προσοχή τα επόμενα βήματά της", δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στην ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης (που έχει παύσει ήδη και ελέγχει στον απόλυτο βαθμό ο Ερντογάν)... Φαίνεται πως οι ευρωπαίοι ηγέτες έχουν κάθε διάθεση να συνεργαστούν με εκείνον που τους αποκάλεσε "παιδιά ναζιστών", αρκεί ο Ερντογάν να μην "πνίξει" (περαιτέρω;) την τουρκική Δικαιοσύνη!

Το πλέον πιθανό είναι ο Ερντογάν να παρουσιάσει και να προτείνει ένα νέο ισλαμικό μοντέλο, ένα σχεδόν ήπιας μορφής πολιτικό Ισλάμ, το οποίο θα προτείνει να "διαχυθεί" (με τη βοήθεια "εργαλείων" της Δύσης) σε άλλες μουσουλμανικές χώρες της Μέσης Ανατολής και όχι μόνο. Εξάλλου, κάτι τέτοιο εξυπηρετεί και το μεγάλο του όνειρο είναι να γίνει "χαλίφης" και αρχηγός των μουσουλμάνων ολόκληρου του πλανήτη. Και για το κατορθώσει αυτό ξέρει πάρα πολύ καλά πως πρέπει να κινηθεί έξυπνα, να εκμεταλλευθεί όλες τις περιστάσεις και αν χρειαστεί να συγκρουστεί επιβάλλοντας δια της βίας την ισχύ του ως... "χαλίφης".
Το μόνο εμπόδιο σε μια τέτοια κίνηση του Ερντογάν (η οποία αποτελούσε και κοινό σχέδιο του Ομπάμα με τον Ερντογάν και τον Γκιουλέν) είναι τα νέα δεδομένα που δρομολογούνται ή έχουν ήδη συμφωνηθεί (μεταξύ Ρωσίας, ΗΠΑ και λοιπών "ενδιαφερομένων" χωρών της περιοχής) να υλοποιηθούν στη Μέση Ανατολή. Έτσι, η ενίσχυση του ριζοσπαστικού Ισλάμ (βλ. τζιχαντιστές) από την Τουρκία, προκειμένου να πιεσθούν τα χρονοδιαγράμματα που τυχόν έχουν τοποθετηθεί προς υλοποίηση και θα υποσκάψουν τα τουρκικά συμφέροντα στην περιφέρεια ή στο εσωτερικό της Τουρκίας, θεωρείται ως μία σχεδόν βέβαιη κίνηση (στο παζλ των πολυμέτωπων τουρκικών κινήσεων) που θα από την πλευρά του Ερντογάν.

Στο ίδιο πλαίσιο, αυτό των πιέσεων προς τη Δύση, θα πρέπει να θεωρείται η υλοποίηση μιας ισχυρής αναθεωρητικής πολιτικής (ιδιαίτερα βλαπτική στον χώρο της Ανατολικής Μεσογείου και των συμφερόντων όλων των εμπλεκομένων με τις πηγές ενέργειες που υπάρχουν εκεί) προς την Κύπρο (τον πλέον αδύναμο κρίκο της περιοχής).
Επίσης δεν αποκλείεται ο "σουλτάνος" Ερντογάν να επιχειρήσει να "θερμάνει" τα Βαλκάνια μέσω των "εργαλείων" που έχουν δημιουργήσει και εγκαταστήσει εκεί οι τουρκικές μυστικές υπηρεσίες. 
Τέλος, επιχειρώντας να "απειλήσει" την ευαίσθητη δομή του ΝΑΤΟ, ενδέχεται να στραφεί προς το Αιγαίο, δημιουργώντας συνθήκες ιδιαίτερης έντασης έως και συγκρουσιακές. Αυτό το ενδεχόμενο θα πρέπει να απασχολήσει την ελληνική πλευρά, που πρέπει να προετοιμάσει καταλλήλως όλες εκείνες τις αποτρεπτικές κινήσεις που θα εξαναγκάσουν τον Ερντογάν να σκεφτεί πολύ σοβαρά τις συνέπειες - ζημίες που θα προκαλέσει στην Τουρκία μια ιδιαίτερα επιθετική (θερμό επεισόδιο;) προς την Ελλάδα συμπεριφορά.

Η σημερινή Τουρκία, μια χώρα που δεν εμπνέει καμία εμπιστοσύνη ως προς την σταθερότητα των διακρατικών σχέσεων που αναπτύσσει, είναι σχεδόν βέβαιο πως κινείται σε έναν ιδιαίτερα ολισθηρό δρόμο, γενόμενη επικίνδυνη τόσο για τις χώρες που βρίσκονται στην περιφέρειά της, όσο και για τον ίδιο της τον εαυτό.
Τέλος, το ιδιαίτερα "εύθραυστο" αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, έχει δημιουργήσει ήδη αντιδράσεις, αφήνει σοβαρές υπόνοιες για κλίμα ανωμαλίας στην Τουρκία, αλλά επιπλέον, έχει δημιουργήσει και τρεις κάθετες γεωγραφικές ζώνες των οποίων οι κάτοικοι αναμένεται να ασκήσουν έντονες πιέσεις στον Ταγίπ Ερντογάν. Εάν ο νέος "σουλτάνος" νιώσει να απειλείται στο εσωτερικό του, θεωρείται βέβαιο πως θα προχωρήσει σε ακραίες λύσεις εκμεταλλευόμενος τις βαθιές εθνικιστικές τάσεις των τούρκων πολιτών, προκειμένου να "εξαναγκάσει" σε συσπείρωση του τουρκικού λαού γύρω από το πρόσωπό του. Και αυτές οι λύσεις δεν έχουν καμία σχέση με την ειρήνη, αλλά είναι άμεσα συνδεδεμένες με το "όραμα" του Ερντογάν να επαναφέρει την "Οθωμανική Αυτοκρατορία" στα "ιστορικά όριά" της... Ο ίδιος ο Ερντογάν έχει δηλώσει (πριν την εισβολή του τουρκικού στρατού στη Συρία) πως δεν πρόκειται να μείνει στην άμυνα, αλλά θα περάσει στην επίθεση, ευελπιστώντας να είναι ένας από εκείνους που θα ορίζουν τις εξελίξεις και θα ορίσουν τις συμφωνίες και τα δεδομένα που θα ισχύσουν την επόμενη ημέρα των γεωπολιτικών αλλαγών... Και αυτή, ακριβώς, η επιθετικότητα του "σουλτάνου" (που θέλει να γίνει "χαλίφης") τον καθιστά επικίνδυνο τόσο για τους τούρκους πολίτες, όσο και για οποιονδήποτε έχει την ατυχία να ζει δίπλα στην Τουρκία του Ερντογάν...
Εν κατακλείδι, η Τουρκία του "σουλτάνου" (που δεν πρέπει να μας διαφεύγει πως θέλει να γίνει "χαλίφης") Ερντογάν, μπαίνει σε μια άγνωστης χρονικής διάρκειας (και γεωγραφικής έκτασης) περίοδο αστάθειας, με σοβαρές πιθανότητες να συμπαρασύρει στην αστάθεια αυτή και τις περιφερειακές με την Τουρκία χώρες, αφού η ματαιοδοξία του Ερντογάν τον οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε συγκρούσεις (εντός και εκτός Τουρκίας) των οποίων το αποτέλεσμα δεν θα μπορεί επ' ουδενί να ελεγχθεί...


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση