Οι αμερικανικές κυρώσεις και οι ελληνικές φαντασιώσεις

Του Κυριάκου Δημάγγελου 

Λίγες ώρες μετά την γνωστοποίηση της επιβολής των αμερικανικών κυρώσεων στην Άγκυρα, το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών με μια λιτή ανακοίνωση εξέφρασε την ικανοποίηση του για την αμερικανική πρωτοβουλία.

Το τελευταίο διάστημα, πολλά κυβερνητικά στελέχη όταν ερωτώνται για το μέλλον των ελληνοτουρκικών σχέσεων συνηθίζουν να λένε πως «η σκλήρυνση της αμερικανικής γραμμής απέναντι στην Τουρκία σε συνδυασμό με την επικείμενη αλλαγή στον Λευκό Οίκο μπορεί να αλλάξει το τοπίο στην Ανατολική Μεσόγειο».

Στην πραγματικότητα, η αλλαγή στον ένοικο του Λευκού Οίκου, έχει γεννήσει ελπίδες σε μια σειρά ηγετών ανά τον κόσμο, πως ο επόμενος πρόεδρος των Η.Π.Α θα βάλει ξανά στις ράγες την εξωτερική πολιτική της υπερδύναμης και κατ’ επέκταση πως οι «αδικίες» της τετραετίας Τραμπ θα διορθωθούν. Ανάμεσα σε αυτούς τους ηγέτες είναι δίχως αμφιβολία και ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ο οποίος έχει συνδέσει την έλευση Μπάιντεν με μια πιο ισορροπημένη πολιτική της Ουάσιγκτον στην Ανατολική Μεσόγειο… και ίσως μια επανάληψη των διαπραγματεύσεων της Μαδρίτης.

Μύθοι και αλήθειες

Τα προηγούμενα χρόνια, στην Ελλάδα συνηθίζαμε να λέμε πως οι προσωπικές σχέσεις Τραμπ-Ερντογάν αλλά και οι οικονομικές συναλλαγές των δυο ηγετών, ευθύνονται για την φιλοτουρκική στάση της Ουάσιγκτον.

Ωστόσο, όσοι επίμονα συνήθιζαν να υποστηρίζουν την παραπάνω θέση, λησμονούσαν το γεγονός ότι εδώ και τουλάχιστον εβδομήντα χρόνια, οι Αμερικανοί ακολουθούν πιστά την ίδια στρατηγική στις ελληνοτουρκικές διενέξεις.

Από την τουρκική εισβολή στην Κύπρο ως την κρίση των Ιμίων και από τις σεισμικές έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο ως τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις των Τούρκων σε όλη την Μέση Ανατολή, η Ουάσιγκτον διατηρεί την πολιτική του «κατευνασμού» απέναντι στην Άγκυρα.

«Η Τουρκία είναι πολύ μεγάλη για να χαθεί» είναι μια φράση που συχνά πυκνά επιστρατεύουν τα στελέχη του αμερικανικού State Department, όταν καλούνται να δώσουν εξηγήσεις για την στάση που κρατάει η Ουάσιγκτον απέναντι στην Άγκυρα.

Γιατί η Τουρκία είναι σημαντική για τις Η.Π.Α;

Η Τουρκία, αποτελούσε και θα συνεχίζει να αποτελεί έναν ιδιαίτερα κρίσιμο παίκτη στην γεωπολιτική ατζέντα των Ηνωμένων Πολιτειών. Είτε για την ανάσχεση της Ρωσίας, είτε για τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας είτε για την διαφύλαξη της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, η Τουρκία θα είναι πάντα αναγκαία για τα αμερικανικά σχέδια.

Όσο και αν στην Ελλάδα, επιχειρούμε να παρουσιάσουμε την Τουρκία ως μια χώρα υπό κατάρρευση και τον Ερντογάν ως έναν ανορθολογικό ηγέτη, η πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική. Για τις Η.Π.Α, ο Ερντογάν είναι ένας «δύσκολος» παίκτης που όμως πρέπει να διατηρηθεί εντός εξίσωσης σε κάθε πιθανό σενάριο.

Σε διαφορετική περίπτωση, οι ισορροπίες στην περιοχή θα άλλαζαν άρδην και επί της ουσίας οι Αμερικανοί θα αποδέχονταν πως η Τουρκία θα γινόταν και επίσημα κομμάτι του νέου ρωσικού συνασπισμού δυνάμεων που θα έπαιρνε το πάνω χέρι σε μια περιοχή ιδιαίτερα ταραγμένη.

Γιατί κυρώσεις τώρα;

Εν αντιθέσει με όσους επιχειρούν να μας πείσουν στην Ελλάδα πως οι κυρώσεις δεν είναι ένα αναποτελεσματικό μέσο για την πειθάρχηση ενός κράτους-ταραξία, η ιστορία έχει αποδείξει πως μπορούν να φέρουν αποτελέσματα.

Οι Η.Π.Α πριν προχωρήσουν σε αυτή τη κίνηση, είχαν εξαντλήσει όλα τα περιθώρια διαλόγου με την Τουρκία και είχαν προτείνει διαφορετικές λύσεις στην Άγκυρα. Όταν τίποτα από όλα αυτά δεν λειτούργησε, τότε ξεκίνησαν οι απειλές και ως φυσική συνέχεια οι χθεσινές κυρώσεις.

Είναι μεγάλο λάθος όμως η κίνηση αυτή να εκληφθεί ως μια πολιτική τιμωρίας της Άγκυρας για την πολιτική της στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Ουάσιγκτον δεν τιμωρεί τους Τούρκους για τα εγκλήματα στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ, για την πρόκληση στα Βαρώσια ή για τις διαρκείς παραβιάσεις των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων στην Ανατολική Μεσόγειο.

Οι Αμερικανοί τιμωρούν την Άγκυρα για τις σχέσεις της με την Μόσχα, θυμίζοντας στους Τούρκους πως ο μόνος δρόμος που μπορεί να τους εγγυηθεί αποτελέσματα είναι αυτός της Ουάσιγκτον και του ΝΑΤΟ.

Το ενδιαφέρον στην Κίνα

Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ένα κράτος με συνέχεια στην εξωτερική τους πολιτική. Από το 2016, το ενδιαφέρον της Ουάσιγκτον έχει στραφεί στην Νότιό-Ανατολική Ασία και την ανάσχεση του κινεζικού «γίγαντα».

Αυτή η αμερικανική στροφή από την Μέση Ανατολή προς την Ασία είναι αποτυπωμένη και στο δόγμα εθνικής ασφαλείας της χώρας. Και εκεί το συμβούλιο ασφαλείας είναι καθοριστικό όργανο- όχι σαν την Ελλάδα που ο σύμβουλος ασφαλείας καθαιρείται γιατί απλά είπε την αλήθεια-.

Αυτό σημαίνει πως ο «θεσμικός» Μπάιντεν δεν θα επιχειρήσει ούτε να αλλάξει την ατζέντα ούτε φυσικά να τραβήξει την αμερικανική γραφειοκρατία από τον δεδηλωμένο στόχο του αμερικανικού κράτους.

Τι σημαίνουν όλα αυτά; Μα πολύ απλά πως οι Αμερικανοί δεν θα μείνουν στην Ανατολική Μεσόγειο να υπερασπιστούν τα δικά μας «δίκια», αλλά θα αναζητήσουν άμεσες και εύκολες λύσεις ώστε να εστιάσουν στον πραγματικό τους αντίπαλο.

Να το κάνουμε όπως η Τουρκία;

Δυστυχώς για εμάς, κανένας Μπάιντεν ως άλλος «Captain America» δεν θα διαφυλάξει τα συμφέροντα της χώρας από τον τουρκικό αναθεωρητισμό και κανένας 6ος στόλος δεν θα βάλει φρένο στην στρατιά του Αιγαίου. Ο μόνος τρόπος για να ασχοληθούν στα σοβαρά με την Ελλάδα… είναι να δείξουμε και να αποδείξουμε πως δεν είμαστε ούτε εμείς δεδομένοι.

Militaire

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση