Πόλεμος δι’ αντιπροσώπων στη Λιβύη

Τουρκία εναντίον Ρωσίας και Αιγύπτου
Θα ξεπεράσουν την κόκκινη γραμμή;

Μέσα από την Λιβύη περνάει μια ιδεατή κόκκινη γραμμή. Οδηγεί από την παραλιακή πόλη της Σύρτης μέσω της ερήμου στη στρατιωτική βάση al-Jufrah, στην οποία φέρονται να έχουν συγκεντρωθεί ρωσικά μαχητικά αεροσκάφη.

Τα παραπάνω αναφέρει το περιοδικό SPIEGEL σε δημοσίευμα με τίτλο «Πόλεμος δι’ αντιπροσώπων στη Λιβύη: Πότε θα ξεπεραστεί η κόκκινη γραμμή;» και υπότιτλο: «Η διεθνής μάχη για την εξουσία στη Λιβύη κλιμακώνεται αισθητά: Η Αίγυπτος απειλεί πλέον να εισβάλει στην πλούσια σε πετρέλαιο γειτονική χώρα, στην οποία ήδη δραστηριοποιείται ο τουρκικός στρατός. Η Ευρώπη παρακολουθεί άπρακτη».

Στην ανάλυσή της η συντάκτις εξωτερικών θεμάτων του SPIEGEL, Raniah Salloum, αναφέρει τα εξής:

Ο Αιγύπτιος Πρόεδρος Abdel Fattah el-Sisi τράβηξε αυτή τη γραμμή τον Ιούνιο. Χωρίζει την πετρελαϊκή λεκάνη στα ανατολικά της Λιβύης, που μέχρι τώρα ελέγχεται από τοπικούς συμμάχους της Αιγύπτου, από τους ενόπλους που έρχονται από την Δύση και υποστηρίζονται από την Τουρκία.

Ο διεθνής αγώνας για την εξουσία επί λιβυκού εδάφους οξύνει περισσότερο την κατάσταση. Γύρω από την πόλη Σύρτη, πύλη πρόσβασης στα δυο τρίτα των πετρελαϊκών αποθεμάτων της Λιβύης, κινδυνεύει να παιχτεί τώρα μια επικίνδυνη τελευταία πράξη του δράματος.


Από τη μια πλευρά της κόκκινης γραμμής, στα δυτικά και νοτιοδυτικά της Σύρτης, Τουρκία και Κατάρ επέτρεψαν στους συμμάχους τους να ετοιμαστούν για επίθεση – πρόκειται για τους στρατιώτες της αναγνωρισμένης από τον ΟΗΕ και την ΕΕ λιβυκη “κυβέρνηση εθνικής ενότητας”, που καραδοκούν.

Από την άλλη πλευρά, στην πετρελαϊκή λεκάνη, βρίσκονται διάφοροι στρατιώτες υπό την σημαία του “Εθνικού στρατού” του πρώην στρατηγού Khalifa Haftar. Αυτοί υποστηρίζονται από τη Ρωσία, την Αίγυπτο, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και κατά περιόδους από τη Γαλλία.

Κανένα από τα διεθνή μέρη που συμμετέχουν στον πόλεμο δεν μπορεί να θέλει να οδηγηθεί στην αποφασιστική μάχη. Γιατί για όλους οι κίνδυνοι είναι πολύ μεγάλοι. Είναι αφενός για τη Μόσχα, την Άγκυρα και το Κάιρο, αν οι τοπικοί σύμμαχοι και μισθοφόροι τους εμπλακούν σε πόλεμο στη Λιβύη. Ωστόσο, υπάρχει πλέον κίνδυνος για άμεση ανταλλαγή πυρών μεταξύ Άγκυρας και Μόσχας ή μεταξύ Άγκυρας και Καϊρου, αν πράγματι εισβάλουν αιγύπτιοι στρατιώτες, όπως απείλησε ο Πρόεδρος Σίσι.

Κυρίως η Τουρκία και η Αίγυπτος οδηγήθηκαν μόνες τους σε μια κατάσταση, από την οποία δύσκολα θα μπορέσουν να ξεφύγουν διατηρώντας το γόητρό τους. Ο τούρκος Πρόεδρος Ρ.Τ.Ερντογάν, με την επέμβασή του στο πλευρό της “κυβέρνησης Εθνικής ενότητας”, ‘γύρισε’ τον πόλεμο μέσα σε λίγους μόνο μήνες.

Από το Μάιο και μετά, τα στρατεύματα της “κυβέρνησης εθνικής ενότητας” προελαυνουν και ο πολέμαρχος Χ. Χαφτάρ, που ετοιμαζόταν να εφορμήσει στην Τρίπολη, υποχωρεί. Ο Ερντογάν ανακοίνωσε τώρα ότι θέλει να κατακτήσει την πετρελαϊκή λεκάνη.

Η Αίγυπτος υποστηρίζει τον Χαφταρ από το 2014, αλλά μέχρι τώρα κυρίως προμηθεύοντάς του όπλα και πραγματοποιώντας αεροπορικές επιθέσεις. Για να αποτρέψει λοιπόν τον Ερντογάν από την εισβολή στην πετρελαϊκή λεκάνη, ο Αιγύπτιος Πρόεδρος Σισι συνεχίζει να πλειοδοτει σε απειλές.

Στην πραγματικότητα, ο Σισι δεν θέλει στρατιωτική εμπλοκή στη Λιβύη. Ο ισχυρός αιγυπτιακος στρατός σπάνια πηγαίνει σε αποστολές στο εξωτερικό. Επιπλέον, το Κάιρο έχει πλέον πολλά άλλα προβλήματα, από τον κορωνοϊό και την οικονομία μέχρι το φράγμα της Αιθιοπίας στο Νείλο.

Γι’ αυτό ο Σισι τον Ιούνιο προσπάθησε αρχικά να αναλάβει μια διαμεσολαβητικη πρωτοβουλία. Φαίνεται ότι Στο μεταξύ, με προσοχή απομακρύνεται από τον Χαφτάρ. Αλλά επειδή η Άγκυρα δεν ήθελε ούτε να ακούσει για διαπραγματεύσεις, ο Σισι σκηνοθέτησε πρόσφατα μια συνάντηση πολεμάρχων και φυλάρχων, και πήρε από τη Βουλή εντολή τη Δευτέρα να στείλει τον στρατό στο εξωτερικό για “υπεράσπιση του δυτικού μετώπου” – χωρίς να κατονομάσει τη Λιβύη.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο όμως ο Σίσι αυτοαναγκάζεται. Γιατί και η Βουλή στην ανατολική Λιβύη, η οποία είναι σύμμαχος του πρώην στρατηγού Χαφτάρ, κάλεσε ήδη την Αίγυπτο να εισβάλει. Ο Σίσι δημιουργεί προσδοκίες. Και τι θα γίνει, αν ο Ερντογάν θελήσει να τον δοκιμάσει και επιτρέψει στους συμμάχους του να περάσουν την κόκκινη γραμμή;

Επιβαρυντικό είναι το γεγονός ότι η Άγκυρα και το Κάιρο δεν τσακώνονται μόνο για την πρόσβαση στα κοιτάσματα της Λιβύης – διένεξη που θα μπορούσε να επιλυθεί με διαπραγματεύσεις και συμβιβασμούς. Επιπλέον, και οι δύο είναι ανέκαθεν ιδεολογικοί εχθροί: Βρίσκονται στο επίκεντρο μιας διένεξης για τον ρόλο του Ισλάμ στην πολιτική, που διχάζει την Εγγύς και τη Μέση Ανατολή.

«Ο Σίσι είναι ένας κοσμικός στρατηγός, ο οποίος έχει απομακρύνει τους πολιτικούς ισλαμιστές, και ο Ερντογάν είναι ένας πολιτικός ισλαμιστής, ο οποίος έχει απομονώσει τους κοσμικούς στρατηγούς», δηλώνει από καιρό ο Sonar Cagaptay, ειδικός σε θέματα Τουρκίας στο Washington Institute for Near East Policy, στον “Guardian”. Είναι πολύ σημαντικό τώρα το πώς θα αντιδράσουν οι σύμμαχοι του Καϊρου, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) και η Σαουδική Αραβία. Και τα δύο, ιδιαίτερα δε τα ΗΑΕ, υποστηρίζουν μέχρι τώρα στη Λιβύη τον πρώην στρατηγό Χαφτάρ.

«Στη Λιβύη ο χρόνος δεν είναι με το μέρος μας»

Ο Γ.Γ. του ΟΗΕ António Guterres προειδοποίησε πρόσφατα σε δραματικούς τόνους: «Ο χρόνος στη Λιβύη δεν είναι με το μέρος μας». Ο πόλεμος εισήλθε σε μια νέα φάση, με ξένη ανάμειξη «σε βαθμό άνευ προηγουμένου», τόνισε. Ο ίδιος ο Γκουτέρρες ζήτησε από τη διεθνή κοινότητα να εκμεταλλευθεί κάθε ευκαιρία για διαμεσολάβηση.

Λίγα πράγματα εισφέρουν μέχρι τώρα οι Ευρωπαίοι, για να σταματήσουν την κλιμάκωση που συμβαίνει μπροστά στην πόρτα τους. Την περασμένη εβδομάδα, Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία απείλησαν ότι θα επιβάλουν νέες κυρώσεις εναντίον κρατών που δεν τηρούν το εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ κατά της Λιβύης – και εννοούσαν κυρίως την Τουρκία. Μόνο που κατά το παρελθόν στο στρατόπεδο του Χαφτάρ εμφανίζονταν και αντιαρματικοί πύραυλοι από τη Γαλλία.

Spiegel
HellasJournal


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση