Πολιτικό τσουνάμι από τη Βαυαρία απειλεί την Μέρκελ

Του Γιώργου Παυλόπουλου

Αν το αποτέλεσμα των εκλογών στη Βαυαρία αποτυπώνει τις διεργασίες που συντελούνται σε ολόκληρη τη Γερμανία, τότε η Ανγκελα Μέρκελ έχει από χθες ένα παραπάνω λόγο να ανησυχεί, καθώς το περίφημο Oktoberfest μοιάζει φέτος με... κηδεία για τις κυβερνήσεις του Μονάχου και του Βερολίνου.

Πράγματι, οι δύο εταίροι της Μέρκελ, οι Χριστιανοκοινωνιστές (CSU) και οι Σοσιαλδημοκράτες (SPD) υπέστησαν βαρύτατη ήττα στο πολυπληθέστερο και δεύτερο σε οικονομικά μεγέθη κρατίδιο της χώρας: Οι πρώτοι έχασαν την απόλυτη πλειοψηφία στη βουλή και πάνω από το ένα τέταρτο των ψήφων τους σε σύγκριση με το 2013, ενώ οι δεύτεροι έμειναν κυριολεκτικά... μισοί!

Η αλήθεια δε είναι ότι η δημοσκοπική καθίζηση που αποτυπώνεται σε πανεθνικό επίπεδο -στην πιο πρόσφατη έρευνα, η Ένωση CDU-CSU συγκεντρώνει μόλις 26%, ενώ το SPD δείχνει να χάνει τη δεύτερη θέση από την ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD)- η απειλή είναι μεγάλη και άμεση. Σε βαθμό που ορισμένοι να θέτουν ήδη στο τραπέζι εναλλακτικά κυβερνητικά σενάρια: Είτε της διάλυσης του «μεγάλου συνασπισμού» και της νέας προσφυγής στις κάλπες είτε της προσπάθειας αναζωογόνησής του με την αντικατάσταση της Μέρκελ και του Χορστ Ζέεχοφερ, του ηγέτη της CSU και υπουργού Εσωτερικών.


«Γνωρίζουμε ότι έχουμε μπροστά μας αναμετρήσεις σε κρατίδια και ότι το αποτέλεσμά τους είναι ανοιχτό. Μπορούν να επιφέρουν σοβαρές αλλαγές», όπως εκτίμησε λίγο πριν ανοίξουν οι κάλπες ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, αναφερόμενος στις εκλογές στη Βαυαρία και την Έσση (την Κυριακή 28 Οκτωβρίου). Ειδικά δε για την πρώτη, ο πολύπειρος πολιτικός και νυν πρόεδρος της Μπούντεσταγκ εκτίμησε πως το αποτέλεσμα των εκλογών «μπορεί να πυροδοτήσει συζητήσεις και αναταράξεις στα κόμματα» -των Χριστιανοδημοκρατών συμπεριλαμβανομένων.

Κερδισμένοι οι μικροί

Αναμφίβολα, η χθεσινή αναμέτρηση στη Βαυαρία έδειξε ότι η στροφή προς τα μικρότερα κόμματα όχι απλώς δεν είναι ένα συγκυριακό φαινόμενο για τη Γερμανία, αλλά έχει αποκτήσει μόνιμα χαρακτηριστικά και επιταχύνεται. Μεγάλοι κερδισμένοι ήταν, άλλωστε, οι Πράσινοι, που υπερδιπλασίασαν ψήφους και ποσοστό σε σύγκριση με το 2013, αγγίζοντας το 20%. Από κοντά και οι Ελεύθεροι Πολίτες, που κατέκτησαν την τρίτη θέση, ενώ εντυπωσιακή πρώτη εμφάνιση έκανε η AfD, με επίδοση της τάξης του 11%.

Μάλιστα, είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι με την πρώτη ματιά, φαίνεται πως οι απώλειες της CSU κατευθύνθηκαν στο σύνολό τους στο ακροδεξιό μόρφωμα (παρά την ακροδεξιά στροφή που επιχείρησαν ο Ζέεχοφερ και ο Βαυαρός πρωθυπουργός Μάρκους Ζέντερ) -ενώ αντιστοίχως, οι Πράσινοι μοιάζουν να έχουν απορροφήσει όλες σχεδόν τις ψήφους που έχασε το SPD, το οποίο πιθανότατα έπεσε κάτω και από το 10%!

Επιτυχία αποτελεί και για τους Φιλελεύθερους Δημοκράτες η είσοδός τους στη Βουλή, καθώς (σύμφωνα με τα exit polls και τα αποτελέσματα ως τις 10 το βράδυ) έδειχναν να περνούν έστω και οριακά το όριο του 5%, έναντι 3,3% στις προηγούμενες εκλογές.

Τέσσερα σενάρια για κυβέρνηση

Σε κάθε περίπτωση, από σήμερα κιόλας και με φόντο τους νέους πολιτικούς συσχετισμούς που έχουν διαμορφωθεί στη Βαυαρία, ξεκινούν οι διεργασίες για τον σχηματισμό της επόμενης κυβέρνησης συνεργασίας στο κρατίδιο. Σύμφωνα με τα γερμανικά ΜΜΕ, τα βασικά σενάρια είναι τέσσερα και σε αυτά έχουν ρόλο και τα έξι κόμματα που εκπροσωπούνται στη νέα βουλή -εκτός της AfD.

• CSU-Πράσινοι. Καθώς οι Χριστιανοκοινωνιστές αναζητούν εναγωνίως εταίρο και οι Πράσινοι διαμηνύουν σε κάθε τόνο ότι είναι αξιόπιστη κυβερνητική δύναμη, μια συνεργασία ανάμεσά τους δεν θα πρέπει να θεωρείται απίθανη. Όμως, υπάρχει το μεγάλο αγκάθι της μεταναστευτικής πολιτικής, [που αποτέλεσε κομβικό ζήτημα αυτών των εκλογών και στην οποία τα δύο κόμματα κάθε άλλο παρά συμφωνούν.
• CSU-SPD. Η συνεργασία των δύο κομμάτων στην ομοσπονδιακή κυβέρνηση, μαζί φυσικά με τους Χριστιανοδημοκράτες της Μέρκελ, προσφέρει ασφαλώς μία βάση πάνω στην οποία θα μπορούσε να οικοδομηθεί και η επόμενη κυβέρνηση της Βαυαρίας. Ωστόσο, για τους Σοσιαλδημοκράτες υπάρχει ένα βασικό πρόβλημα, καθώς έχουν ήδη συνειδητοποιήσει ότι κάθε φορά που συμμετέχουν σε κυβέρνηση, ειδικά ως μικρός εταίρος, φέρνει εκλογική συντριβή.
• CSU-Ελεύθεροι Πολίτες-FDP. Σε προγραμματικό και ιδεολογικό επίπεδο, το παραπάνω σχήμα μοιάζει να είναι το πιο συγγενές από όλα τα άλλα. Ήδη, άλλωστε, οι Ελεύθεροι Πολίτες είχαν εμφανιστεί πρόθυμοι να συγκυβερνήσουν και το 2013, όμως τότε οι Χριστιανοκοινωνιστές δεν είχαν ανάγκη από εταίρο.
• Πράσινοι-SPD-Ελεύθεροι Πολίτες-FDP. Πρόκειται, πρακτικά, για ένα σχήμα συνεργασίας όλων των άλλων κομμάτων που εκπροσωπούνται στη Βουλή της Βαυαρίας πλην της CSU και της AfD. Θα μπορούσε δε να στηριχθεί στο επιχείρημα της συσπείρωσης του «δημοκρατικού τόξου», απέναντι στην φανερή και την συγκαλυμμένη Ακροδεξιά -λόγω της αντιδραστικής στροφής που έχει πραγματοποιήσει εσχάτως το κόμμα των Ζεεχόφερ και Ζέντερ.

Το σίγουρο είναι ότι οι διαπραγματεύσεις για τη νέα κυβέρνηση δεν θα είναι εύκολες. Όπως δεν θα είναι πλέον εύκολη ούτε η συνεννόηση και συνύπαρξη ανάμεσα σε Μέρκελ, Ζέεχοφερ και Σολτς στο Βερολίνο, όπου ήδη έχει αρχίσει το γνωστό «blame game».

Liberal


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση