Η τουρκική απειλή για το ευρώ

Τα αποτελέσματα που θα έχει η επερχόμενη κρίση της Τουρκίας στην Ισπανία, στη Γαλλία και στην Ιταλία, οπότε στην Ευρωζώνη, δεν είναι εύκολο να εκτιμηθούν – οπότε τα τεκταινόμενα στην χώρα, στην οποία η μόνη αντιπολίτευση που έχει απομείνει είναι η λίρα, πρέπει να παρακολουθούνται πολύ προσεκτικά

Γράφει ο Άρης Οικονόμου

Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία σχετικά με το ότι τα δομικά προβλήματα της Ευρωζώνης, με κύριο ένοχο τη Γερμανία, έχουν τη δυναμική να προκαλέσουν μεγάλες αναταραχές – ενώ η Ιταλία έχει εξελιχθεί στη σημαντικότερη εστία πυρκαγιάς, αφενός μεν λόγω των πολιτικών ανακατατάξεων, αφετέρου εξαιτίας του προβληματικού της τραπεζικού τομέα, σε συνδυασμό με την αδυναμία του δημοσίου να τον στηρίξει με κριτήριο το τεράστιο χρέος (2,3 τρις € ή 132% του ΑΕΠ).
.
Σύμφωνα βέβαια με μία νέα έκθεση της κεντρικής τράπεζας της Ιταλίας (πηγή), το ποσοστό των κόκκινων δανείων έχει υποχωρήσει σημαντικά, αλλά παραμένουν αρκετά υψηλά – καθαρά στο 7,8% των συνολικών δανείων (μπλε στήλες), με θετικότερη κάλυψη (γαλάζια καμπύλη). Φαίνεται δε πως τα κόμματα συνεργασίας έχουν συνειδητοποιήσει τη δύναμη των αγορών, μετά τις μαζικές επιθέσεις που δέχθηκε η χώρα στα ομόλογα και στο χρηματιστήριο της – ενώ πιθανολογείται ο συμβιβασμός τους, όπως στο προηγούμενο παράδειγμα της Ελλάδας.

Εν τούτοις, η αδύναμη θέση της Ιταλίας δεν είναι η μοναδική εστία πυρκαγιάς – αφού η επικείμενη τουρκική χρηματοπιστωτική κρίση θα μπορούσε να προκαλέσει νέα μεγάλα προβλήματα στην Ευρωζώνη. Ειδικότερα, σύμφωνα με την BIS (πηγή), τα χρέη της Τουρκίας απέναντι στους διεθνείς επενδυτές και στις ξένες τράπεζες υπολογίζονται στα 350 δις $ – με κυριότερες τις ισπανικές τράπεζες που έχουν απαιτήσεις ύψους 80 δις $ και τις γαλλικές με 30 δις $. Ο πλέον χρεωμένος τομέας δε της Τουρκίας απέναντι στους ξένους είναι ο μη χρηματοπιστωτικός, με 50% περίπου – ενώ το μερίδιο των δανείων του που λήγουν σε λιγότερο από ένα έτος υπερβαίνει το 50%!
.
Ως εκ τούτου, η εξάρτηση της Τουρκίας από τις ξένες τράπεζες είναι πολύ μεγάλη – ενώ το συνολικό εξωτερικό της χρέος είναι 453,2 δις $, απέναντι σε ένα ΑΕΠ ύψους 850 δις $, έχοντας σχεδόν διπλασιαστεί από το 2010 (γράφημα). Εκτός αυτού έχει προηγηθεί η συμμετοχή των ξένων τραπεζών στις τουρκικές, με σημαντικά μερίδια – οπότε οι κίνδυνοι για την Ευρώπη, κυρίως για την Ισπανία που βιώνει μία πολιτική κρίση, χωρίς να έχει ξεπεράσει ακόμη την τραπεζική, δεν είναι καθόλου αμελητέοι.

Σε κάθε περίπτωση, τα αποτελέσματα που θα έχει η επερχόμενη κρίση της Τουρκίας στην Ισπανία, στη Γαλλία και στην Ιταλία, οπότε στην Ευρωζώνη, δεν είναι εύκολο να εκτιμηθούν – ενώ όπως έχει τεκμηριωθεί από την ελληνική τραγωδία, ακόμη και ένα σχετικά μικρό κράτος είναι σε θέση να προκαλέσει μεγάλες αναταράξεις. Λογικά λοιπόν θα πρέπει να παρακολουθούν η Κομισιόν και η ΕΚΤ πολύ προσεκτικά τα τεκταινόμενα στην Τουρκία – στην οποία η μόνη αντιπολίτευση που έχει απομείνει είναι η λίρα, κατά τους οικονομολόγους της χώρας.

Ειδικότερα, η συναλλαγματική κρίση που έχει ξεσπάσει στην Τουρκία, με το νόμισμα της να υποτιμάται συνεχώς, είναι το μοναδικό γεγονός που έδωσε σημασία ο πρόεδρος της – έχοντας αναγκασθεί να συμβιβαστεί με την άνοδο των επιτοκίων, παρά το ότι γνωρίζει τα δυσμενή αποτελέσματα της για την ανάπτυξη, οπότε για την πολιτική του πελατεία.

Έφτασε δε ακόμη και στο σημείο να εκλιπαρεί τους Πολίτες να μετατρέψουν το ξένο συνάλλαγμα που διαθέτουν σε λίρες ή/και να μην αγοράζουν δολάρια ή ευρώ, πουλώντας λίρες και εντείνοντας τις υποτιμητικές πιέσεις του νομίσματος, – οι οποίες οφείλονται κυρίως
(α) στην αύξηση των ελλειμμάτων του ισοζυγίου πληρωμών (στο -5,5% του ΑΕΠ από -3,80% προηγουμένως)
(β) στο υψηλό εξωτερικό χρέος
(γ) στον πληθωρισμό και
(δ) στις μαζικές εκροές κεφαλαίων εκ μέρους των διεθνών επενδυτών.

Εν τούτοις, οι νόμοι της ζήτησης και της προσφοράς δεν επηρεάζονται από τις κρατικές παρακλήσεις – οπότε το νόμισμα άρχισε ξανά να υποτιμάται, οι τιμές των εισαγομένων προϊόντων να αυξάνονται, ειδικά της ενέργειας που η χώρα δεν διαθέτει καθόλου και ο πληθωρισμός να ακολουθεί ανοδική πορεία. Δυστυχώς δε ο Τούρκος πρόεδρος, παρά το ότι ήταν ο ίδιος που δρομολόγησε την έξοδο της χώρας του από την κρίση του 2001 ξεπουλώντας όμως ότι είχε και δεν είχε σε εξευτελιστικές τιμές, δεν έχει συνειδητοποιήσει πως έκτοτε η τουρκική οικονομία είναι απόλυτα εξαρτημένη από τις διαθέσεις των ξένων επενδυτών – πόσο μάλλον όταν ο ιδιωτικός τομέας είναι υπερχρεωμένος σε ξένα νομίσματα και ειδικά σε δολάρια.

Επίλογος

Ολοκληρώνοντας, είναι φανερό πως οι εξελίξεις στην Τουρκία θα επηρεάσουν την Ισπανία και τη Γαλλία, λόγω της έκθεσης των τραπεζών τους – οπότε και την Ευρωζώνη, ο τραπεζικός τομέας της οποίας δεν βρίσκεται σε καλή κατάσταση. Το γεγονός δε ότι, η Γερμανία δέχεται τη χρηματοπιστωτική επίθεση των Η.Π.Α., κρίνοντας από την έκθεση της Fed που προκάλεσε την πτώση της τιμής της μετοχής της Deutsche Bank χθες κατά 6% (πηγή), ενώ έχει επί πλέον τρομοκρατηθεί υποθέτοντας πως μετά τους δασμούς στο χάλυβα οι Η.Π.Α. θα θέσουν στο στόχαστρο τη σπονδυλική στήλη της οικονομίας της, τις αυτοκινητοβιομηχανίες, εντείνει τις ανησυχίες – οι οποίες ενδεχομένως αποτελούν το ξεκίνημα του επομένου παγκοσμίου κραχ.

Analyst


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση