Τουρκική πρόκληση εκτός ορίων στο Αιγαίο

Στο ελικόπτερο Σινούκ της Αεροπορίας Στρατού που παρενόχλησαν δύο τουρκικά F-16 εν μέσω θυελλωδών ανέμων επέβαιναν ο αρχηγός ΓΕΣ Αλκιβιάδης Στεφανής, ο διοικητής ΑΣΔΕΝ και όλοι οι άρτι ορισθέντες διοικητές των σχηματισμών των Δωδεκανήσων.

Τον κίνδυνο ατυχήματος, και μάλιστα σε μια περίοδο κατά την οποία οι ελληνοτουρκικές σχέσεις διανύουν την κρισιμότερη καμπή των τελευταίων δεκαετιών, προσέγγισαν οι δύο χώρες την περασμένη Πέμπτη, όταν σε μια έξαρση προκλητικότητας, δύο τουρκικά F-16 παρενόχλησαν εν μέσω θυελλωδών ανέμων το ελικόπτερο που μετέφερε τον αρχηγό ΓΕΣ Αλκιβιάδη Στεφανή από τη Στρογγύλη στη Ρόδο. Μαζί με τον κ. Στεφανή στο ελικόπτερο Σινούκ της Αεροπορίας Στρατού επέβαινε επίσης ο διοικητής ΑΣΔΕΝ, καθώς και όλοι οι άρτι ορισθέντες διοικητές των σχηματισμών της περιοχής των Δωδεκανήσων. Επρόκειτο, εν ολίγοις, για 16 ανώτατους αξιωματικούς των πλέον μαχίμων και προκεχωρημένων μονάδων του Στρατού Ξηράς.

Δύο τουρκικά F-16 με εντολή να αναγνωρίσουν οπτικά το ελληνικό Σινούκ, απογειώθηκαν από τη βάση του Νταλαμάν και περί τις 17.30, στη διαδρομή του Σινούκ από τη Στρογγύλη προς τη Μαρίτσα της Ρόδου, έφθασαν να πετούν με καθοδική πορεία έως και 2.000 πόδια πάνω από το ελληνικό ελικόπτερο. Η αναχαίτισή τους έγινε σε εξαιρετικά δυσμενείς καιρικές συνθήκες από δύο F-16 που απογειώθηκαν από τη Σούδα και έφθασαν ώς το σύμπλεγμα του Καστελλόριζου.

Κατάσταση συναγερμού

Το συγκεκριμένο περιστατικό έχει θορυβήσει την Αθήνα, καθώς πραγματοποιείται έπειτα από μόλις λίγες ημέρες «νηνεμίας» πάνω από το Αιγαίο και ενώ οι Ενοπλες Δυνάμεις βρίσκονται για τουλάχιστον ένα μήνα σε κατάσταση «πορτοκαλί» συναγερμού.

Δεν μπορεί να αγνοηθεί ο συμβολισμός μιας τόσο ακραίας κίνησης, την ίδια ημέρα μετά το σκληρό ανακοινωθέν του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κατά της τουρκικής επιθετικότητας και μόλις λίγα εικοσιτετράωρα πριν από τη σύνοδο της Βάρνας. Εκεί, με προμετωπίδα την υπόθεση της κράτησης των δύο στρατιωτικών (για τους οποίους διάφορες αβάσιμες πληροφορίες διαρρέουν από την Τουρκία), αλλά και την αμφισβήτηση της αυτονομίας της Κυπριακής Δημοκρατίας να εκμεταλλευθεί την ΑΟΖ της, αν και δεν θα παρευρεθούν, η Αθήνα και η Λευκωσία ήδη έχουν δημιουργήσει το πλαίσιο εντός του οποίου σκοπεύουν να κινηθούν.

Μάλιστα, με μοχλό πίεσης την τελωνειακή ένωση, τη διαδικασία εισαγωγής τουρκικών αγροτικών προϊόντων στην Ευρωπαϊκή Ενωση, τη θεώρηση της βίζας και τις αεροπορικές διασυνδέσεις, τέσσερα σημεία των ευρωτουρκικών σχέσεων που έχουν σοβαρό οικονομικό όφελος για την Αγκυρα, υπάρχει η ελπίδα ότι η Τουρκία μπορεί να πιεστεί προς μια κατεύθυνση συμβιβασμού. Παράλληλα, η Αθήνα επιχειρεί να ζητήσει μέσω επίσημων διαύλων και τη βοήθεια της Μόσχας, η οποία αυτήν την περίοδο αποτελεί βαρόμετρο και για τη συνολική στάση της Τουρκίας στη Μέση Ανατολή.

Ωστόσο η πραγματικότητα μαρτυρεί, μάλλον, ότι το «τζίνι» της τουρκικής επιθετικότητας έναντι όλων έχει βγει αμετάκλητα από το μπουκάλι. Η κατάληψη του Αφρίν και το πλιάτσικο που ακολούθησε, όπως τουλάχιστον μεταδόθηκε από τα διεθνή πρακτορεία ειδήσεων, κυρίως όμως η εκδηλωμένη πεποίθηση του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να επεκτείνει τις τουρκικές επιχειρήσεις στη Συρία αλλά και στο βόρειο Ιράκ, υπογραμμίζει την πρακτική αμφισβήτηση όχι μόνο της Συνθήκης της Λωζάννης, αλλά και του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, δηλαδή των ισχυρότερων κρατών του κόσμου.

Πέρα από τη νομική διάσταση των ζητημάτων που εγείρονται από την κινητοποίηση της Τουρκίας, γίνεται αντιληπτό ότι ο Ερντογάν επιχειρεί να διαπραγματευτεί προς όλες τις κατευθύνσεις. Η πλέον εμφανής πρόθεσή του αποτυπώνεται στην Ανατολική Μεσόγειο και την ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας.

Παρά την πρόσκαιρη αυτοσυγκράτηση που έχουν δείξει σε αυτήν τη φάση οι τουρκικές δυνάμεις, λόγω της ισχυρότατης ναυτικής και στρατιωτικής αμερικανικής παρουσίας στην κυπριακή ΑΟΖ (έστω και με την αιτιολογία μιας άσκησης), είναι σαφές ότι η Αγκυρα θέτει ζήτημα συνεκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων της Κύπρου.

Ο χρόνος και το σημείο της κυπριακής ΑΟΖ το οποίο θα επιλέξει η Τουρκία να στείλει το πλωτό γεωτρύπανο που προμηθεύτηκε πρόσφατα θα είναι, μετά πάσης βεβαιότητας, το επόμενο σημείο τριβής. Οι τουρκικές πιέσεις αποσκοπούν στην επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό, ως προϋπόθεση προκειμένου να επιτρέψει στη Λευκωσία να συνεχίσει τις έρευνες στην ΑΟΖ της. Πρόκειται για μαξιμαλιστική στόχευση, ωστόσο η πρόσφατη κινητικότητα στο Κυπριακό αναδεικνύει μια τάση επανεκκίνησης των διαπραγματεύσεων, με το ενεργειακό σε δεσπόζουσα θέση.

Η Λευκωσία έχει επιλέξει έναν τρόπο εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων, το οποίο βασίζεται στο νορβηγικό μοντέλο (της αλληλεγγύης των γενεών, με χρηματοδότηση, μεταξύ άλλων, του ασφαλιστικού συστήματος), κάτι που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως επιχείρημα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων έναντι των Τουρκοκυπρίων. Κυρίως προκειμένου να διασκεδαστεί η εντύπωση ότι, όταν αρχίσουν να εισρέουν έσοδα στην Κυπριακή Δημοκρατία από την εκμετάλλευση της κυπριακής ΑΟΖ, αυτά θα περιοριστούν μόνο στην ελληνοκυπριακή κοινότητα.

Τα 85 F-16

Στο πλαίσιο της συνολικότερης τουρκικής τάσης αναθεωρητισμού, αλλά και της εμφανώς επαπειλούμενης πλήρους ανατροπής της ισορροπίας δυνάμεων στην περιοχή, φαίνεται ότι επιταχύνεται και η λήψη ορισμένων χρονιζουσών αποφάσεων, όπως η αναβάθμιση των 85 F-16 της Πολεμικής Αεροπορίας.

Στην πρόσφατη συνάντηση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με τον υπουργό Εθνικής Αμυνας Πάνο Καμμένο, φαίνεται ότι οριστικοποιήθηκε η συγκεκριμένη συμφωνία και, μάλιστα, καταγράφηκε και μια διχογνωμία περί του ποιος από τους δύο θα την ανακοινώσει. Πέρα από το κόστος του 1,1 δισ. ευρώ, υπολογίζεται ότι στη διάρκεια του προγράμματος θα προκύψουν και επιπλέον 250 εκατ. ευρώ, τα οποία θα ωφελήσουν την ΕΑΒ (μέσω συμπαραγωγών με τη Lockheed Martin) και Ελληνες υποκατασκευαστές.

Βασίλης Νέδος
Καθημερινή


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση