Ελληνοτουρκικά – Η αρχή του τελικού παζαριού

Το παζάρι είναι δομικό στοιχείο της τουρκικής κουλτούρας. Η λογική του είναι δύσκολο να γίνει κατανοητή από τον δυτικό ορθολογισμό και την δυτική κουλτούρα του ήθους της αγοράς. Εμείς, όταν θέλουμε να πάρουμε κάτι από τον συναλλασσόμενο μαζί μας, ξεκινάμε από ένα δικό μας υπολογισμό του ανταλλάγματος που συμβιβάζεται με τους ηθικούς κανόνες της δίκαιης τιμής και κάνουμε την πρώτη προσφορά μας για να ξεκινήσει η διαπραγμάτευση. Αν δημιουργήσουμε τεχνητή πίεση στον συναλλασσόμενο για να τον υποχρεώσουμε εκ των πραγμάτων να βρεθεί σε αδύναμη θέση κατά παράβαση ηθικού κανόνα, τότε μιλάμε για εκβιασμό και όχι για συναλλαγή. Στην τούρκικη κουλτούρα, απομεινάρι ίσως της αυτοκρατορικής ωμής βίας, το παζάρι είτε αρχίζει με μια οφθαλμοφανώς παράλογη πρόταση είτε προηγείται αυτού μια πράξη ωμής βίας που καθιστά ακόμη και την παράλογη πρόταση «δελεαστική» από τον συναλλασσόμενο προκειμένου να μη χάσει περισσότερα από όσο ήδη έχει χάσει. Στη πρώτη περίπτωση, σκοπός είναι η μεγιστοποίηση του πεδίου διαπραγμάτευσης ώστε να αφήνει περιθώρια καταδολίευσης του συναλλασσόμενου (να τον πιάσουμε κότσο) ενώ στη δεύτερη περίπτωση ο εξαναγκασμός δια της βίας δεν παραβιάζει κανενός είδους ηθικό φραγμό στα πλαίσια της τουρκικής ηθικής.

Με αυτά τα βασικά δεδομένα, δεν θεωρώ καθόλου απίθανο ότι το επεισόδιο του Έβρου με την σύλληψη των Ελλήνων στρατιωτικών, να είναι προσχεδιασμένο. Στρατηγικό προσχεδιασμένο στα πλαίσια μια μάλλον οφθαλμοφανούς απόφασης του Ερντογκάν να σπρώξει την κατάσταση σε θέση τελικού παζαριού με την Ελλάδα. Οι ενδείξεις –αν δεν είναι αποδείξεις- είναι περισσότερο από πειστικές. Το πρόσφατο επεισόδιο στα Ίμια και η δημιουργία μόνιμου οχληρού παρατηρητηρίου στα όρια των τοπικών συνόρων, η παραβίαση των Κυπριακών χωρικών υδάτων και τώρα η σύλληψη δύο Ελλήνων στρατιωτικών σε ένα μη-επεισόδιο που είναι πολύ συνηθισμένο σε περιπτώσεις ασαφών ορίων σε μεθοριακές ζώνες που η φύση του εδάφους τους ευνοεί τις μικροσυγχύσεις, όλα αυτά συνιστούν σχέδιο προετοιμασίας του εδάφους για ένα σημαντικό παζάρι «δευτέρου τύπου», δηλαδή εκβιασμού.

Το «επεισόδιο» του Έβρου, υπό κανονικές συνθήκες καλής γειτονίας θα είχε λυθεί σχεδόν αυτοστιγμεί με συνεννόηση των τοπικών στρατιωτικών αρχών. Αντ’ αυτού οι Τούρκοι έδειξαν εικόνες ταπεινωτικής προσαγωγής των Ελλήνων και παρέπεμψαν αμέσως το θέμα στην δικαιοσύνη τους, που ξέρουμε ότι είναι κυβερνητική «δικαιοσύνη».

Η πρώτη σκέψη που έκανε στοιχειωδώς λογικό συμπολίτης είναι ότι το επεισόδιο αποτελεί μέρος ενός προσεχούς παζαριού για την παράδοση των «οκτώ», δηλαδή των Τούρκων στρατιωτικών που έχουν ζητήσει πολιτικό άσυλο στην Ελλάδα. Αυτή, όμως, πιστεύω, είναι η συντηρητική υποψία που προκαλεί το γεγονός. Διότι, αν σε αυτό το επεισόδιο προστεθούν τα Ίμια και οι παραβιάσεις στην Κυπριακή ΑΟΖ, δεν είναι δύσκολο να υποθέσουμε ότι όλα αυτά μαζί συνδέονται συστημικά με ένα σχέδιο για πολύ ευρύτερο «παζάρι». Ο Ερντογκάν εκμεταλλεύεται την προφανή παρούσα αδυναμία της χώρας μας σε κρίσιμα πεδία την πολιτικής και της οικονομίας και φαίνεται ότι αποφάσισε να ξεκαθαρίσει έστω και προσωρινά τους λογαριασμούς του, όπως αυτός τους έχει καταχωρίσει στα κιτάπια του. Είναι αποφασισμένος «κάτι» να κερδίσει έστω και με μια διαπραγμάτευση πρώτου τύπου. Ο στόχος του, όμως, φοβάμαι ότι είναι ένα παζάρι δευτέρου τύπου. Γιατί ξέρει, ότι οι σύμμαχοί μας δεν πρόκειται να μπουν σε λογική πολέμου υπέρ της Ελλάδος ενώ εμείς μάλλον δεν είμαστε έτοιμοι για πόλεμο.

Φοβάμαι νέα εθνική ήττα και τρέμω με τη σκέψη νέας εθνικής τραγωδίας με αυτή την αδιανόητα ανίκανη σημερινή κυβέρνηση.

Κώστας Σοφούλης
Μεταρρύθμιση


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση