Η χαμένη πολιτική αθωότητα και ο Πολάκης...

Του Γιάννη Παντελάκη

Ο Κλάους Ρέγκλινγκ δίνει εύσημα στον Τσίπρα γιατί «είναι πολύ αφοσιωμένος» στο μνημόνιο, ο Σόιμπλε μιλάει για «βήματα προόδου». Και η κομματική εφημερίδα του ΣΥΡΙΖΑ σημειώνει πρωτοσέλιδα ότι η χώρα ανακτά την εμπιστοσύνη των δανειστών. Το απόλυτα μνημονιακό κόμμα, μοιάζει υπερβολικά με κάτι που όσοι το ακολουθούσαν είχαν μάθει να μισούν. Οι Πολάκηδες που ανακαλύπτουν εχθρούς και επιτίθενται σε «φιλελέδες και συνοδοιπόρους του Κυριάκου», αποτελούν αναγκαιότητα για τον ΣΥΡΙΖΑ.

Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ένα μεγάλο πρόβλημα στρατηγικής. Μετά το αντιμνημονιακό αφήγημα που κατέρρευσε το 2015, την ίδια τύχη έχει και εκείνο που έλεγε πως η χώρα βγαίνει από το τούνελ το επόμενο καλοκαίρι. Η χώρα έχει εγκλωβιστεί σε μια λιτότητα διαρκείας τουλάχιστον έως το 2060. Με αυτά τα δεδομένα, πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος για να συσπειρώσει εναπομείναντες ψηφοφόρους που θα αποτελέσουν την βάση για μια επανεκκίνηση εν όψει των επόμενων εκλογών. Όποτε και αν αυτές γίνουν, μάλλον όχι αργότερα από το τέλος της επόμενης χρονιάς.

Η σημερινή ανάγκη του συνδέεται με την επαναχάραξη κάποιων διαχωριστικών γραμμών με τους «απέναντι», σε μια εποχή που όλα μοιάζουν διαφορετικά. Παλαιότερα, ζούσαμε την εποχή που ο ΣΥΡΙΖΑ κατήγγειλε την πιο μικρής έκτασης ιδιωτικοποίηση που έκανε παλαιότερα η κυβέρνηση Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ. Σήμερα ζούμε στην εποχή που η Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ κατηγορούν την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο ότι πουλάει τα πάντα μισοτιμής αλλά και γιατί υπέγραψε την μεταφορά όλων των δημόσιων επιχειρήσεων σ ένα υπερταμείο στο οποίο η Ελληνική πλευρά δεν έχει τον έλεγχο. Με αυτά τα δεδομένα, οι διαχωριστικές γραμμές που θα βασίζονται σε ορατές διαφορές στην οικονομική πολιτική τουλάχιστον με το συντηρητικό κόμμα, είναι δύσκολο να στηθούν. Πρέπει να βρεθεί κάποιος άλλος τρόπος για να υψωθούν τα τείχη.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, περισσότερο λόγω του τρόπου διακυβέρνησης που ακολούθησε και λιγότερο λόγω των οικονομικών του επιλογών, έχει χάσει οποιαδήποτε πολιτική αθωότητα του είχε απομείνει. Εκείνη που περικλείεται στις έννοιες «ηθικό πλεονέκτημα» και «αντισυστημικότητα». Συμπεριφέρεται σαν μια από τις πιο κακές εκδοχές της μεταπολίτευσης. Δημιουργεί μηχανισμούς στο κράτος, επεμβαίνει στις άλλες εξουσίες, αναπαράγει παλαιοκομματισμό άλλων εποχών και έχει αποφασίσει να αναγάγει τον αγοραίο λόγο και τον λαϊκισμό σε κυρίαρχο και υποκατάστατο του όποιου επιπέδου υπήρχε. Η αθωότητα εχει χαθεί, δεν μπορεί να αποτελέσει σημείο αισθητής διαφοράς.

Την νέα αναγκαιότητα του ΣΥΡΙΖΑ, μόνο ο «Παυλής», όπως τον αποκάλεσε ο Τσίπρας, μπορεί να καλύψει. Ο Πολάκης που προφανώς δεν είναι ο μόνος που εκφράζει αυτή την λογική, υπάρχουν πολλοί ακόμα, είναι εν τούτοις ίσως ο πιο χαρακτηριστικός εκπρόσωπος. Οι νέες διαχωριστικές γραμμές που χαράζουν είναι αυτές που περιλαμβάνουν οργή, πόλωση, μίσος.

Ωστόσο – και εδώ δεν κάνουν λάθος οι εμπνευστές αυτής της στρατηγικής – υπάρχει πρόσφορο έδαφος σ ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας για να πιάσει τόπο αυτός ο δημόσιος λόγος ο διανθισμένος με χαμηλά στάνταρτ, χυδαιότητα και μπόλικο μίσος. Είναι το κομμάτι εκείνο που εκπαιδεύτηκε με αυτόν τον τρόπο ο οποίος υπήρχε υπόκωφα χρόνια τώρα και αναδείχτηκε στην επιφάνεια τις εποχές του «ή εμείς ή αυτοί» και των πλατειών με τους αγανακτισμένους.

Το αμιγώς πολιτικό επιχείρημα με ιδεολογικά χαρακτηριστικά, σε όποιον βαθμό αυτό αποτελούσε κριτήριο επιλογής για τον Ελληνα ψηφοφόρο, υποκαταστάθηκε από έναν λόγο οργής που στηριζόταν περισσότερο στο συναίσθημα. Αυτή η τακτική σε περιόδους ιδιαίτερα βαθειάς παρακμής (όχι μόνο οικονομικής) βρίσκει πιο εύκολα απήχηση, είναι ευκολοχώνευτη και αποδοτική. Σ αυτούς που μετά την μνημονιακή στροφή του ΣΥΡΙΖΑ έχουν απομείνει σήμερα μετέωροι, απευθύνονται οι Πολάκηδες. Και μάλλον είναι πολλοί.

Αυτό σημαίνει, πως όσο ο χρόνος τρέχει και η κυβέρνηση υλοποιεί το ένα μετά το άλλο από τα σκληρά μέτρα που συμφώνησε (στα οποία θα προστεθούν μερικά ακόμα από την τρίτη αξιολόγηση που ακολουθεί) θα πρέπει ν ανακαλύπτει εχθρούς εκτός των τειχών οι οποίοι θα είναι ανάλγητοι και σκληρά φιλελεύθεροι. Βέβαια, ποιός μπορεί να είναι πιο ανάλγητος από αυτόν που κατάργησε το ΕΚΑΣ και εκοψε τις αναπηρικές συντάξεις, είναι ένα ερώτημα, αλλά αυτό για τα κυβερνητικά μυαλά δεν σημαίνει κάτι. Σημασία έχει να υπάρξει εχθρός...

Liberal


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση