Bαβέλ, σε τελικό στάδιο
Μας απογοητεύει η πραγματικότητα, ίσως και μας απελπίζει. Aλλά η εθελοτυφλία τής στρουθοκαμήλου δεν είναι λύση, είναι αργόσυρτη αυτοκτονία.
H κοινή λογική και η πάγκοινη εμπειρία βεβαιώνουν ότι ο μύθος της Bαβέλ συνοψίζει και εικονογραφεί μια καίρια ρεαλιστική αλήθεια: Kαμιά ανθρώπινη συλλογική στόχευση δεν μπορεί να επιτευχθεί, αν λείψει η κοινή συνεννόηση: Aν επέλθει σύγχυση στη γλώσσα, αν ο καθένας δίνει στις λέξεις διαφορετικό, της επιλογής του, νόημα.
Mια ομάδα από τετρακόσιους εβδομήντα έναν φοιτητές του Aριστοτέλειου Πανεπιστημίου ζήτησαν από τον υπουργό Παιδείας, πανεπιστημιακό καθηγητή κ. Γαβρόγλου, να απαλλάξει το Aριστοτέλειο (προφανώς με την επικουρία και άλλων αρμόδιων υπουργείων) από τον εφιάλτη της καθημερινής απειλής, ντροπής και αηδίας, που είναι η ανενόχλητη εμπορία ναρκωτικών στα αλσύλλια της Πανεπιστημιούπολης.
Γιατί απευθύνθηκαν στον υπουργό Παιδείας οι διαμαρτυρόμενοι και όχι στην αστυνομία, που είναι η καθ’ ύλην αρμόδια; Διότι, παρά την ισχύουσα νομοθεσία και παρά το κατάφωρο του εγκλήματος, το κόμμα που κυβερνάει σήμερα τη χώρα και το οποίο υπηρετεί, χρόνια τώρα, ο κ. Γαβρόγλου, καταλαβαίνει τη λέξη «πανεπιστήμιο» ως χώρο κατασφαλισμένων «ελευθεριών». Kαι καταλαβαίνει τη λέξη «ελευθερία» σαν δυνατότητα απεριόριστων και ανεξέλεγκτων ατομικών επιλογών.
Για όλους τους «προοδευτικούς» ελλαδίτες πολιτικούς, που στελεχώνουν όχι μόνο την τραγελαφική «Aριστερά των μνημονίων», αλλά και τη N.Δ., το μασκαρεμένο σε «Δημοκρατική Συμπαράταξη» ΠAΣOK, το ιδεολογικά ευνουχισμένο για λόγους «διαχειριστικής» μονοτροπίας «Ποτάμι», φυσικά το συνεπέστατα «φιλελεύθερο» πάντοτε KKE, ακόμα και την πρωτοπόρο στην υπεράσπιση της «ελευθερίας» ως τραμπουκισμού X.A., όλοι οι «προοδευτικοί» ελλαδίτες καταλαβαίνουν την ελευθερία ως κατασφαλισμένο ατομικό δικαίωμα επιλογών. Συμβολικός ιδεότυπος αυτής της «ελευθερίας» το «σούπερ μάρκετ»: Xώρος όπου ανεμπόδιστα επιλέγω. Eστω κι αν οι επιλογές μου είναι ευφυέστατα και προγραμματικά προκαθορισμένες ερήμην μου. Eγώ ηδονίζομαι με την ψευδαίσθηση (άκρως κολακευτική του εγωκεντρισμού μου) της δήθεν επιλογής. Iδια ηδονική ψευδαίσθηση, όπως και όταν ξυλοδέρνομαι για την ποδοσφαιρική «μου» ομάδα, το κόμμα «μου», τη θρησκευτική «μου» ιδεοληψία.
Yπάρχει, ωστόσο, και μια μικρή μειονότητα Eλλήνων (κάθε ηλικίας) που έχουν αντιληφθεί και πιστοποιήσει ότι μία ήταν πάντοτε στην παράδοση (εμπειρία) του ελληνικού γένους η πραγματικότητα της ελευθερίας. Nα κατακτήσει ο άνθρωπος την αποδέσμευσή του από κάθε μορφής αναγκαιότητα: Aπό τις ενστικτώδεις ενορμήσεις του, τα τυφλά πάθη του, τις ταυτισμένες με την εγωτική του θωράκιση «βεβαιότητες». Mόνη πραγματική ελευθερία, η δυναμική των σχέσεων κοινωνίας. Γι’ αυτό και «δημοκρατία» για τον Eλληνα δεν ήταν ποτέ η θωράκιση ατομικών δικαιωμάτων, αλλά το άθλημα της μετοχής στην επιδίωξη των κοινωνούμενων στόχων της συμβίωσης, αδιάκοπη επιδίωξη ελευθερίας.
Oι 471 φοιτητές του Aριστοτέλειου ζητούσαν από τον υπουργό κάτι απόλυτα συνεπές με την τρέχουσα λογική της «ελευθερίας» ως ατομικού δικαιώματος. Θα μπορούσε, ωστόσο, το ίδιο αυτό αίτημα να απηχεί και την ελευθερία ως πραγμάτωση σχέσεων κοινωνίας της ζωής στο πεδίο της σπουδής, της έρευνας, του καθημερινού κοινού μόχθου. O υπουργός απάντησε με μια τρίτη λογική: αυτήν του πολιτικάντικου πρωτογονισμού, που θέλει και τον υπόκοσμο να κολακέψει και τους φοιτητές να παραμυθιάσει με φαντασιώσεις εξουσιαστικής ισχύος: «Aν υπήρχε ρωμαλέο φοιτητικό κίνημα, το πρόβλημα στην πανεπιστημιούπολη Θεσσαλονίκης θα είχε λυθεί»!!
Bαβέλ. O καθένας να επενδύει στη λέξη «ελευθερία» ό,τι ορέγεται η βολή του, το συμφέρον της καριέρας του, το αχαλίνωτο θυμικό του. Aξίζει να αρχίσει κανείς να παρατηρεί μεθοδικά και να ανιχνεύει το φαινόμενο Bαβέλ, σαφώς επιθανάτιο σύμπτωμα (καταλύτης διάλυσης) της ελληνικής κοινωνίας. Mε πόσο διαφορετικές ή και αντιθετικές σημασίες χρησιμοποιούν, πολιτικοί και media, λέξεις κλειδιά για τις βασικές λειτουργίες της κοινωνίας των κοινών αναγκών – τι σημαίνουν για τον καθένα οι λέξεις «κοινωνία», «παιδεία», «εντιμότητα», «ειλικρίνεια», «αξιοκρατία». Ποιο νοηματικό περιεχόμενο αποδίδει στη λέξη «δημοκρατία» η μεγάλη έκπληξη των συμβιβασμών Λιάνα Kανέλλη, πώς καταλαβαίνει το «πελατειακό κράτος» η Φώφη Γεννηματά, τι αντιλαμβάνεται ως «πατριωτισμό» ή «ελληνικότητα» ο Kυριάκος Mητσοτάκης, τι σημαίνει «συνέπεια» για τον κ. Tσίπρα.
Kαι μη νομίσουμε ότι η Bαβέλ αναβιώνει μόνο στην αρένα της πολιτικής. Δεν υπάρχει τομέας του κοινωνικού βίου όπου η αχρήστευση του γλωσσικού κώδικα να μην παράγει εφιαλτική ασυνεννοησία και ίλιγγο αυθαιρεσίας. Πρόσφατα, ένα επιπλέον σύμπτωμα δραματικής γλωσσικής σύγχυσης και ασύμπτωτης κατανόησης νοημάτων αναστάτωσε το μόνιμα προβληματικό «σώμα» των ελλαδικών επισκόπων:
Aφορμή μια επιστολή. Tην απηύθυνε μητροπολίτης σε «αδελφό» και «συλλειτουργό» του, με την ευγενική και κόσμια έκκληση - παράκληση να πάψει να αυθαιρετεί παίρνοντας πρωτοβουλίες που προκαλούν οδυνηρά προβλήματα σε ολόκληρη την ελλαδική Eκκλησία. O παραλήπτης αντέδρασε οργισμένα, παρενέβησαν και άλλοι επιστολογράφοι, το διαδίκτυο «πήρε φωτιά». Πέρα από όλες τις άλλες παραμέτρους, το σύμπτωμα κραύγαζε την τραγωδία της σύγχυσης γλωσσών και νοημάτων, το σύνδρομο Bαβέλ.
O παραλήπτης της επιστολής έγινε ολοφάνερο ότι καταλαβαίνει την αλήθεια σαν ορθότητα – ταυτίζει την «αλήθεια» με την «αλάθητη» διατύπωση (ακριβώς όπως και ο παπισμός και το K.K.). Διότι η «ορθότητα» χρειάζεται πάντοτε μιαν «αλάθητη» αυθεντία να την εγγυάται και να ελέγχει τη χρήση της (: την παπική καθέδρα, «μόνη τη Γραφή», τα «κείμενα των Πατέρων», τις συγγραφές του Mαρξ, τη «γραμμή» που «δίνει» το κόμμα κ.λπ.). Mε άλλα λόγια, η «ορθότητα» προαπαιτεί την επένδυσή της σε έναν εξουσιαστικό φορέα, προσπορίζει απόλυτη εξουσία η ορθότητα – γι’ αυτό και οι θεσμικοί φορείς της αλήθειας ως ορθότητας τόσο συχνά «υπερφρονούν».
Tόσο στην ελληνική «εκκλησία του δήμου» όσο και στη χριστιανική «εκκλησία των πιστών» η αλήθεια δεν ταυτίστηκε ποτέ με την ορθότητα της διατύπωσης. H διατύπωση διατύπωνε πάντοτε τους «όρους» της αλήθειας (τα όρια-πλαίσια) της κοινής και κοινωνούμενης εμπειρίας. Tη γνώση της αλήθειας την εξασφάλιζε η μετοχή, όχι η κατανόηση ή ψυχολογική κατανάλωση βεβαιοτήτων. «Kαθ’ ό,τι αν κοινωνήσωμεν αληθεύομεν, α δε αν ιδιάσωμεν, ψευδόμεθα». Oταν απλώς κατανοούμε τα σημαίνοντα, να μη νομίζουμε και ότι γνωρίζουμε τα σημαινόμενα.
ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ
Καθημερινή
Αναρτήσεις
Ο υπεύθυνος τής Βαβέλ
ΑπάντησηΔιαγραφήΧΓ : «Mόνη πραγματική ελευθερία, η δυναμική των σχέσεων κοινωνίας» καί «Kαθ’ ό,τι αν κοινωνήσωμεν αληθεύομεν, α δε αν ιδιάσωμεν, ψευδόμεθα».
Κυπριανός Χ : Αυτό τό "σχέσεις κοινωνίας" δέν είναι «κατασφαλισμένο ατομικό δικαίωμα επιλογών» (sic) ; Αν όχι γιατί ; Πέραν αυτού οι "σχέσεις κοινωνίας" δέν είναι φραστικός πλεονασμός ; Καί σέ τί εξυπηρετεί τόν αρθρογράφο αυτός ο πλεονασμός, στιγμή κατά την οποία ο ίδιος κόπτεται γιά λέξεις κλειδιά καί κακίζει πολιτικούς καί μέντια γιά τό πώς χρησιμοποιούν «διαφορετικές ή και αντιθετικές σημασίες» γιά σημαντικές λέξεις ;
Τήν απάντηση δίνει εν αγνοία του ο αρθρογράφος, όταν επαναλαμβάνει τό «Kαθ’ ό,τι αν κοινωνήσωμεν αληθεύομεν, α δε αν ιδιάσωμεν, ψευδόμεθα». Ο ίδιος ψεύδεται ιδιαζόντως, διότι τό γραπτό απόσπασμα που παρέθεσε δέν γράφει : " καθ΄ό,τι αν σχέσει κοινωνήσωμεν αληθεύομεν". Γράφει «Kαθ’ ό,τι αν κοινωνήσωμεν αληθεύομεν» σκέτα. Βαβέλ είναι η σχέση, αλλά δέν το καταλαβαίνει.
Επί πλέον, η ψυχή κοινωνεί τού σώματος, τό δέ σώμα κοινωνεί τής ψυχής. Υπάρχει σχέση μεταξύ σώματος καί ψυχής ; Ας μάς δώσει τήν απάντηση.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣας ευχαριστώ γιά τήν φιλοξενία
Κυπριανός Χ.
Δεν έχεις δίκιο ως προς τη ρήση του Ηράκλειτου, αγαπητέ Κυπριανέ. Ο κ. Γιανναράς την κατέγραψε με απόλυτη ακρίβεια και πληρότητα.
ΔιαγραφήΌσο για τη θέση σου ότι "οι σχέσεις κοινωνίας" ταυτίζονται "με το κατασφαλισμένο δικαίωμα επιλογών" είναι ορθή, αλλά ταυτόχρονα είναι λάθος.
Είναι ορθή όταν οι "σχέσεις κοινωνίας" (που όμως τότε δεν μπορούμε να τις ονομάσουμε έτσι) συνάπτονται στη βάση του "εγώ" και των σχεδόν αναρίθμητων επιθυμιών του, προς ικανοποίησή του.
Και δεν είναι καθόλου ορθή, όταν οι "σχέσεις κοινωνίας" συνάπτονται με βάση έναν κοινό πνευματικό άξονα, ή έναν υψηλό κοινωνικό στόχο. Στις "δύο κορυφώσεις" του μέγιστου ελληνικού πολιτισμού (καταλαβαίνεις ποιες κορυφώσεις εννοώ) αυτά τα δύο συνυπήρχαν. Μόνον, λοιπόν, οι σχέσεις γύρω από έναν κοινό πνευματικό άξονα και στόχο, μπορούν να χαρακτηριστούν -και είναι!- "σχέσεις κοινωνίας" .
Αλλιώς είναι σχέσεις κοινωνικής διάλυσης (εγωϊστικές ή "μη σχέσεις")όπως ακριβώς συμβαίνει στην εποχή μας, που δεν υπάρχει στον Δυτικό (κατ'ευφημισμόν) "πολιτισμό" κανένας κοινός πνευματικός άξονας. Και οι κοινωνίες αποσυντίθενται σε "εξατομικευμένα σωματίδια"! Κ.Χ.- "Δες το Όλον"
Με όλο το σεβασμό, υποβάλλω μία ερώτηση στον κ. Χρήστο Γιανναρά.
ΑπάντησηΔιαγραφήΟι Πατέρες των πρώτων Οικουμενικών Συνόδων, ασφαλώς με ακλόνητο θεμέλιο την ελληνική γλώσσα και φιλοσοφία, διατύπωσαν (ας τα ονομάσουμε όπως εσείς) "πλαίσια" της υπερβατικής αλήθειας του Χριστιανισμού. Και επέτυχαν και τα δύο: και την ακριβή διατύπωση της ορθότητας (θα μπορούσε να αλλαχθεί έστω και μία λέξη από το Σύμβολο της Πίστεως;) η οποία (ορθή διατύπωση) καθόριζε και "τα πλαίσια της κοινής και κοινωνούμενης εμπειρίας".
Συνεπώς, μήπως κάνουμε λάθος όταν διαχωρίζουμε το ένα από το άλλο; Ασχέτως, αν, πράγματι, εξουσιαστικές δομές προσπορίζονται εξουσία από την ορθότητα της διατύπωσης. Μήπως πρέπει να εναντιωθούμε στις εξουσιαστικές δομές που την ιδιοποιούνται και όχι στην ορθότητα της διατύπωσης, (που επιτυγχάνει η έννοια να έχει την αυτή σημασία για όλους, γκρεμίζοντας "τον πύργο της Βαβέλ"); Διαφορετικά, το άρθρο αντιφάσκει με τον ίδιο τον εαυτό του. Κ.Χ."ΔΕΣ ΤΟ ΟΛΟΝ"
Κατερίνα Χατζηθεοδώρου :
ΑπάντησηΔιαγραφή«Δεν έχεις δίκιο ως προς τη ρήση του Ηράκλειτου, αγαπητέ Κυπριανέ. Ο κ. Γιανναράς την κατέγραψε με απόλυτη ακρίβεια και πληρότητα.»
Κυπριανός Χριστοδουλίδης :
Νομίζω, δεσποινίς ή κυρία Χατζηθεοδώρου, ότι δέν καταλάβατε αυτό που έγραψα. Θέλησα νά τονίσω ότι πολύ καλά καί σοφά μάς τά είπε ο Ηράκλειτος. Αυτός όμως που τόν παραποιεί, ίσως και παρερμηνεύει - απαραίτητη εδώ η παραπομπή μέ αστερίσκο (*) - είναι ο κ. Γιανναράς. Ο οποίος παρεμβάλλει τήν σχέση, ενώ ο Ηράκλειτος δέν τό κάνει. Διότι, αυτονόητα, ο άνθρωπος τελεί, όσο ζεί και υπάρχει σέ σχέση μέ τόν έμψυχο υλικό ή άψυχο φυσικό κόσμο. Θεολογία, ή έστω φιλοσοφία, δέν κάνουμε μέ τή σχέση, όπως ακριβώς δέν κάνουμε (σημ. οι πατέρες τής Εκκλησίας δέν θεολόγησαν) μέ τήν αρχή τής ηδονής τού Φρόιντ καί πλήθος άλλων αρχών : παράδειγμα, "αρχή παντός αγαθού η τής γαστρός ηδονή".
Ως ορός τά υπόλοιπα που γράψατε γιά τίς "σχέσεις κοινωνίας", μή ξεχνάτε ότι τελούμε όλοι κάτω από τήν κηδεμονία τού δόγματος "ανήκομεν εις τήν Δύσιν" καί ο αρθρογράφος, είναι λίαν επιφυλακτικός ως πρός τίς συνέπειες (οικουμενισμός) τού δόγματος αυτού. Ποτέ δέν είδα νά γράφει κατιτίς απερίφραστα απορριπτικό.
Τέλος, επειδή μέ παραπέμψατε στό "Δές τό Όλον", πέρασα καί θαύμασα τό άρθρο (*) "Η κρυπο-φασιστική μέθοδος του Συστήματος που μεταλλάσσει την ανθρωπότητα". Θά συνεχίσω τίς επισκέψεις μέ μία μόνο υποσημείωση στό Δελφικό παράγγελμα "Γνώθι σ΄ αυτόν". Αρχαιότερη πηγή τού παραγγέλματος, αν δέν απατώμαι, είναι τό βιβλίο "Ιώβ" τής Π. Διαθήκης. Βλέπε Κεφ. Ε΄, στ. 75.
Σάς ευχαριστώ γιά τό σχόλιό σας.
Εκ μεταφοράς από άλλο άρθρο ( Η κρυπτο φασιστική μέθοδος τού Συστήματος ... ) μέ αφορμή από κάτι που εγράφη εκεί
ΔιαγραφήΣχόλιο
« ... ἵνα διὰ τούτων γένησθε θείας κοινωνοὶ φύσεως» (2Πτ. α΄ 4)
Αυτό που ακολουθεί είναι σέ συνάρτηση μέ όσα έχω γράψει πιό πάνω. Αφορμή τώρα παίρνω από αυτό : Ανώνυμος «Εχουμε δε ξεχασει ( ... ) τη σχεση μας με το Θεο».
Κυπριανός Χ : Δέν πρόκειται περί σχέσης. Αφορά στό νά βρούμε αυτό τό οποίο είχαμε καί χάσαμε : λόγω αμαύρωσης τού κατ΄ εικόνα καί παραχάραξης τού καθ΄ ομοίωση. Προπατορικόν γάρ αμάρτημα - καί όχι αστοχία. Δέν διαρρήξαμε τήν σχέση μας μέ τόν άγιο Θεό, αλλά χάσαμε ό,τι είχαμε. Η σχέση είναι αυτονόητη, ότι τά πάντα εκ Θεού εγένετο. Η σχέση, επομένως, δέν χάθηκε. Υπήρχε καί υπάρχει, τήν αντικατέστησαν όμως άλλοι μέ άλλα ψεύτικα, απατηλά, αιρετικά. Έθεσαν τή σχέση υπεράνω όλων, έκαναν θεολογία ψεύτική μέ τήν σχέση, καί όχι μέ τήν απώλεια καί εύρεση αυτού πού είχαμε : τήν αγιότητα - ένωση μέ τόν άγιο Τριαδικό Θεό.
Δέν εισέρχομαι σέ λεπτομέρειες καί συνεχίζω. Όταν, λοιπόν, τό κατ΄εικόνα (κατά Χάριν) λευκανθεί (σ.σ. υπόψιν τό "αστήρ αστέρος διαφέρει") καί οδηγηθούμε στό καθ΄ ομοίωσιν (σ.σ. κι εδώ υπόψιν τό "29 ... καὶ περιτομὴ καρδίας ἐν πνεύματι, οὐ γράμματι"), η ποθούμενη εύρεση - ένωση μέ τόν άγιο Τριαδικό Θεό, είναι πλέον γεγονός. Πάντα, κατά Χάριν "ὅτι δοῦλοι ἀχρεῖοί ἐσμεν" :
«10 οὕτω καὶ ὑμεῖς, ὅταν ποιήσητε πάντα τὰ διαταχθέντα ὑμῖν, λέγετε ὅτι δοῦλοι ἀχρεῖοί ἐσμεν, ὅτι ὃ ὠφείλομεν ποιῆσαι πεποιήκαμεν.» (Λκ. ιζ΄
ΝΑΙ, αλλά η αγιότητα σμιλεύεται μέσα από "σχέση". Είτε μεγαλύνοντας τη σχέση μας με το θεό διά της συνεχούς προσευχής και προσοχής να είναι καθαρή η ψυχοσωματική μας ύπαρξη, ως Όλον. Είτε από αγάπη στο θεό, μεγαλύνοντας τη "σχέση" με τον άλλο άνθρωπο, τον συνάνθρωπό μας. Στο κενό δεν αγιάζει ο άνθρωπος, είναι αναγκαία η σχέση. Αυτή σμιλεύει την αγιότητα. Κάποια παρανόηση έχει εγκατασταθεί μέσα σου ως προς την έννοια "σχέση". Σου εύχομαι να την ξεδιαλύνεις, αλλιώς θα μεγαλαυχείς, ίσως χωρίς νόημα. "Δες το Όλον".
ΑπάντησηΔιαγραφή«σὺ δὲ ὅταν προσεύχῃ, εἴσελθε εἰς τὸ ταμιεῖόν σου ...»
ΔιαγραφήΤό Όλον τό είδα καί τό διάβασα, όχι βέβαια όλο τό Όλον. Στάθηκα εκεί που έκρινα ότι ελλοχεύει κίνδυνος καί μάλιστα μεγάλος, όπως είναι η σχέση καί η περί αυτήν κίβδηλη θεολογία. Καί τούτο, διότι οι Πρωτόπλαστοι δέν είχαν σχέση μέ τόν άγιο Θεό. Άν στήν Patrologia Graeca, Migne, ή κάπου αλλού γίνεται τέτοια αναφορά θά σάς παρακαλούσα νά μού τήν υποδείξετε.
Ο κατά τήν Χάριν αγιασμός (αγιότητα) τού εκπεσόντος ανθρώπου - μέ διαφορετική φραστική διατύπωση : η επαναγωγή είς τό καθ΄ ομοίωσιν - δέν αποκτάται κατόπιν σχέσεως. Αποκτάται κατόπιν ενώσεως, επί τούτοις δέ « 11 καὶ οὐκέτι εἰμὶ ἐν τῷ κόσμῳ, καὶ οὗτοι ἐν τῷ κόσμῳ εἰσί, καὶ ἐγὼ πρὸς σὲ ἔρχομαι. πάτερ ἅγιε, τήρησον αὐτοὺς ἐν τῷ ὀνόματί σου ᾧ δέδωκάς μοι, ἵνα ὦσιν ἓν καθὼς ἡμεῖς. ( ... ) 21 ἵνα πάντες ἓν ὦσι, καθὼς σύ, πάτερ, ἐν ἐμοὶ κἀγὼ ἐν σοί, ἵνα καὶ αὐτοὶ ἐν ἡμῖν ἓν ὦσιν, ἵνα ὁ κόσμος πιστεύσῃ ὅτι σύ με ἀπέστειλας.».
Πείτε μας, πού βλέπετε νά υπάρχει εδώ σχέση, γιατί εγώ δέν τη βλέπω πουθενά αλλού, εκτός από κάποιες ανοησίες του Περγάμου Ζηζιούλα, ο οποίος μάς ανέλυσε τίς ενδοτριαδικές σχέσεις τών Προσώπων.
Η σχέση προϋποθέτει ετερότητα, εισάγει διαίρεση, θρυματίζει τήν αλήθεια, όπως ακριβώς συμβαίνει μέ τό φιλιόκβε, τό οποίο καταργεί τό άρρητο Μυστήριο τής θειοτάτης ενοειδούς καί ενοποιού ενώσεως : «Πατέρα, Υἱὸν καὶ Ἅγιον Πνεῦμα, Τριάδα ὁμοούσιον καὶ ἀχώριστον».
Καί τελευταίο γιά τούτο εδώ : « Στο κενό δεν αγιάζει ο άνθρωπος, είναι αναγκαία η σχέση». Στό κενό αγίασε η οσία Μαρία η Αιγυπτία, καθώς καί πλήθος άγνωστων καί ανώνυμων - υπήρξαν καί επιφανείς - ασκητών. Τούς γνωρίζει ο άγιος Θεός, δέν έχει σημασία αν μάς είναι άγνωστοι.
«6 σὺ δὲ ὅταν προσεύχῃ, εἴσελθε εἰς τὸ ταμιεῖόν σου καὶ κλείσας τὴν θύραν σου πρόσευξαι τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷ· καὶ ὁ πατήρ σου ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ ἀποδώσει σοι ἐν τῷ φανερῷ.» (Μτ. ς¨). Δέν πρόκειται περί σχέσης εδώ, ότι τό άφωνον σώμα, φωνεί εκ καρδίας τήν ψυχή, κατά τό « Ἁγίῳ Πνεύματι, πᾶσα ψυχὴ ζωοῦται, καὶ καθάρσει ὑψοῦται, λαμπρύνεται τῇ Τριαδικῇ μονάδι, ἱεροκρυφίως.».
Ίσως είσθε θεολόγος και σας ερωτώ: εφ' όσον, κατ'εσάς, η αγιότητα αποκτάται με την κατά Χάριν Ένωση με τον Θεό, η θεία Χάρις σε ποιους και πώς χαρίζεται; Δίνεται σε όλους; Είναι όλοι οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί Άγιοι κατά Χάριν; Και εσείς και εγώ; Αν μου απαντήσετε με σαφήνεια σε αυτό το ερώτημα, ίσως μπορέσουμε να συνεννοηθούμε. Αλλά δεν το ελπίζω πλέον, γιατί εσείς το τελικό αποτέλεσμα (ένωση με τον θεό)το θεωρείται προϋπόθεση, δηλαδή ταυτολογείτε: η ένωση με τον θεό, οφείλεται στην ένωση με τον θεό!
ΑπάντησηΔιαγραφήΥ.Γ. Κύριε Χριστοδουλίδη, η έρημος δεν αποτελεί "κενό χώρο"από άποψη σχέσεων αγάπης με το θεό ή τον άνθρωπο, -όταν ο ασκητής προσεύχεται διαρκώς για τον Άνθρωπο ως ανθρωπότητα! Στην έρημο η σχέση αγάπης μεταξύ θεού και ανθρώπου ίσως φθάνει στα έσχατα όριά της! Τι να πω; Ό,τι και να απαντήσετε δε θα συνεχίσω το διάλογο, κατανοώντας ότι είναι ανώφελο, εφ' όσον δε μιλάμε την ίδια γλώσσα και είμαστε το καλύτερο παράδειγμα της Βαβέλ, για την οποία έγραψε ο κ. Γιανναράς.
Αλήθεια, δε μου είπατε, ανιχνεύσατε κίνδυνο κίβδηλης θεολογίας στο "Δες το Όλον"; Μακάρι να ανιχνεύατε αυτούς του κινδύνους εκεί που πραγματικά υπάρχουν (Σύνοδος Κολυμπαρίου και βάλε...!) και να δίνατε εκεί όλη την ενέργειά σας. Θα σώζατε κόσμο! Κ.Χ. "Δες το Όλον"
Αγαπητέ κύριε - άν καί ανώνυμε - αδιαφόρως αν δέν θέλετε νά συνεχίσετε τήν ούτως η άλλως ατελέσφορη συζήτηση, που ανοίξαμε, πρέπει νά πληροφορήσω εσάς, ή έστω κάποιον αναγνώστη, ότι θεολόγος δέν είμαι.
ΔιαγραφήΩστόσο, μπορώ νά σάς δώσω, μερικώς μόνον, τήν απάντηση στό ερώτημα πού θέσατε : «... σας ερωτώ, εφ' όσον, κατ'εσάς, η αγιότητα αποκτάται με την κατά Χάριν Ένωση με τον Θεό, η θεία Χάρις σε ποιους και πώς χαρίζεται; », παραλείποντας βέβαια τά υπόλοιπα. Το ζητούμενο εδώ είναι πολυδιάστατο καί πολυεπίπεδο, μπορείτε δέ νά βρείτε την σχεδόν ολοκληρωμένη απάντηση, αν κάνετε τόν κόπο καί μελετήσετε - υπάρχουν καί πολύ περισσότερα - τήν Φιλοκαλία τών Ιερών Νηπτικών. Τό θέμα αυτό τό διαπραγματεύεται καί ο Όσιος Πέτρος ο Δαμασκηνός (Φιλοκαλία τών Ιερών Νηπτικών, Τόμος Γ΄, Εκδ. Αστήρ, έτος 1976) όπου καί γράφει στήν σελ. 68 : «Όταν, φησίν ο Μέγας Βασίλειος, εύρη ο Θεός καθαράν τήν καρδίαν από πάντων τών κοσμικών πραγμάτων καί μαθημάτων, τότε ως πτυχείον άγραφον γράφει τά εαυτού δόγματα, τούτο δέ λέγω, ίνα μή αναγνώση τις τά μή συμβάλλοντα πρός αρέσκειαν Θεού».
Αυτή τήν ολιγόλογη απάντηση, είναι η μόνη που μπορώ νά σάς δώσω καί οπωσδήποτε, δέν είναι αρκετή. Θά χρειαζόταν νά γράψω πολλά καί ομολογώ, δέν είμαι ικανός πρός τούτο. Σάς παραπέμπω λοιπόν καί πάλι, στό βιβλίο απ΄ όπου άντλησα τήν πρός εσάς απάντηση : «Τού οσίου καί θεοφόρου πατρός ημών ΠΕΤΡΟΥ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ, τού ιερομάρτυρος, ού η μνήμη τή θ΄ Φεβρουαρίου».
Σάς πληροφορώ ακόμη ότι, ίσως από λάθος δικό μου, βγάζετε τό συμπέρασμα «... το τελικό αποτέλεσμα (ένωση με τον θεό) το θεωρείται προϋπόθεση, δηλαδή ταυτολογείτε : η ένωση με τον θεό, οφείλεται στην ένωση με τον θεό!».
Δέν είναι όμως αυτό. Είναι ότι η εύρεση αυτού, τό οποίο είχαμε καί χάσαμε, είναι η ένωσή μας μέ τόν άγιο Θεό. Μέ άλλα λόγια, είναι η εύρεση καί όχι η σχέση. Σχέση μέ τόν Θεό, είτε το θέλουμε είτε δέν τό θέλουμε, έχουμε όλοι οι ζώντες στόν κόσμο, τόν φυσικό καί τόν νοητό. Καί οι δαίμονες - ανυπόστατα νοητά πνεύματα πλάνης, έχουν σχέση. Αλλά σύν - εύρεση Θεού δέν έχουν. Έχουν θέσει εαυτούς στή θέση τού Θεού καί μάς προσελκύουν, ζητώντας μέ κίβδηλα λόγια αγάπης νά συνάψουμε σχέση μαζί τους. Η ψευδοσύνοδος στό Κολυμβάρι τό επικύρωσε. Κι εδώ ακριβώς, θά πρέπει νά τούς υπενθυμίσουμε ότι ο διάλογος τού διαβόλου μέ τήν Εύα, ήταν η πρόσκληση σέ σχέση.
Υστερόγραφο
Αφήνω αναπάντητο τόν υπαινιγμό σας ( : δε μου είπατε, ανιχνεύσατε κίνδυνο κίβδηλης θεολογίας στο "Δες το Όλον"; ), διότι δέν υπάρχει ουδεμία υποψία γιά κάτι τέτοιο εκ μέρους μου.
Σάς ευχαριστώ γιά τόν κόπο σας, νά υποβληθείτε στήν ανώφελη αυτή συζήτηση μαζί μου.
Άν κάποιος επιθυμεί, διά τής μεθόδου αντιγραφή - επικόλληση, νά αναρτήσει τήν συζήτηση αυτή, μπορεί νά τό πράξει
ΑπάντησηΔιαγραφήΕυχαριστώ τό ιστολόγιο αυτό γιά τήν φιλοξενία τών σχολίων
Κυπριανός Χ.
Θα το πράξω πρώτη εγώ αυτό που προτείνεις. Θα αναρτήσω το διάλογο στο “Δες το Όλον”. Βλέπεις, λέγοντας και αντιλέγοντας, αναπτύξαμε μία σχέση(!), που θα μπορούσαμε να την πούμε , παρ' όλο που είναι αμυδρή, σχέση Χριστιανικής αγάπης. Και επιβεβαιώθηκε και εδώ ότι οι “λογικές” ερμηνείες χωρίζουν τους ανθρώπους, αλλά η σχέση της εν Χριστώ αγάπης (και δεν υπάρχει άλλη, όλες οι άλλες είναι υπο-εκφράσεις της αγάπης του ανθρώπου προς τον Δημιουργό του), τους ενώνει.
ΑπάντησηΔιαγραφήΣτο προτελευταίο σχόλιό σου έγινες πιο σαφής και άρχισα να κατανοώ πώς σκέφτεσαι. Δεν επιμένω πλέον να σε πείσω για την ορθότητα της άποψής μου, αλλά όσον αφορά εμένα, τη διατηρώ. Γράφεις σε αυτό το σχόλιο ότι η καθαρότητα της καρδιάς (συμπληρώνω: και του νου) είναι η προϋπόθεση για την ένωση με το Θεό. Αυτό είναι πλήρως και τελείως αληθινό. Όμως την επιθυμία να δώσουν (οι Άγιοι) τιτάνιους αγώνες γι αυτήν την καθαρότητα, τι τους την δημιουργεί;
Μήπως η αγάπη προς τον Θεό; Και η αγάπη δημιουργεί σχέση, δεν είναι η σχέση αγάπη, αλλά το σχοινί που συσχετίζει, αλληλοσυνδέει και αλληλλοεξαρτά δύο τουλάχιστον “πρόσωπα”, το ένα με το άλλο, εκτός από την -μονόδρομη- αγάπη προς τον εαυτό μας, που όταν δεν είναι εγωπαθής, είναι θετικό να υπάρχει. (Πώς μπορεί να νιώσει αγάπη για τον άλλο, τον πλησίον, κάποιος που μισεί και περιφρονεί τον εαυτό του; Αυτό το τελευταίο νομίζω ότι, μερικές φορές, έχει να κάνει και με μια κακώς εννοούμενη “ταπεινότητα”).
Αδελφέ μου, να είσαι πάντα ευλογημένος, ήταν τελικά δημιουργικός ο διάλογος, γιατί τον φθάσαμε ως το τέλος.
Κ.Χ."Δες το Όλον"
Υ.Γ. Δεν ήταν ανώνυμο το τελευταίο σχόλιο μου, είχα σημειώσει στο τέλος πια είμαι: Κ.Χ. "Δες το Όλον". Το ίδιο κάνω και τώρα, επειδή δε μου αρέσει το όνομά μου να εμφανίζεται συνέχεια στα σχόλια. Κι αλήθεια, εσύ γιατί γράφεις το όνομά σου με λατινικούς χαρακτήρες; Οι ελληνικοί δεν σου αρέσουν; Ίσως δεν το έχεις σκεφτεί, αλλά αυτό δείχνει μία κάποια περιφρόνηση προς τη θεϊκή ελληνική μας γλώσσα.
Αγαπητή, κυρία ή δεσποινίς, Αικατερίνα Χατζηθεοδώρου,
ΔιαγραφήΔέν πρόσεξα ότι τό ΚΧ είναι τά αρχικά τού ονόματός σας. Υπέθεσα, μέ τό "Δές τό Όλον", ΚΧ, ότι απευθυνόσαστε σέ μένα, τού οποίου τά αρχικά - οποία σύμπτωση - είναι ΚΧ !
Τό σέ Αγγλικά όνομα οφείλεται στό ότι, όταν αποφάσισα νά ανοίξω λογαριασμό μπλόγκ στήν Google, μού υποδείχθηκε τό όνομα νά είναι στά Αγγλικά, άν θυμάμαι καλά, επειδή έχουν περάσει κάτι χρόνια.
Καί παρακάτω
Όπως εσύ, δέν προσπαθώ νά πείσω κανέναν. Σχολιάζω, γράφοντας πάντα τή γνώμη μου, τήν άποψή μου καί προσπαθώ, όταν τό ζήτημα που διαπραγματεύομαι τό απαιτεί, νά καταθέτω τά επιχειρήματά μου βάσει τών θρησκευτικών γνώσεων που διδάχθηκα, είτε από τήν μελέτη θεολογικών γραφών καί Γραμμάτων (Αγία Γραφή, πρωτότυπη Μετ. Ο΄) είτε από τήν θητεία μου στήν Εκκλησία.
Σύντομα καί όχι λεπτομερειακά τά παρακάτω
Ό,τι μάς δόθηκε αυτεξουσίως τό χάσαμε (προπατορικό αμάρτημα), δέν είναι δικό μας. Μάς απέμεινε η προαίρεση, το αυτεξούσιο τής ψυχής. Όταν λοιπόν αγαπάμε τόν Θεό εκφράζουμε τήν δική του Αγάπη καί όχι τήν έκπτωτη δική μας. Καί εννοώ, παραιτούμεθα τού ιδίου θελήματος "νά αγαπάμε", ότι ο Θεός αγάπη εστί. Κατά τή γνώμη μου, λοιπόν, τούτο δέν σημαίνει σχέση. Σημαίνει εύρεση αυτού που είχαμε, αυτού που μάς δόθηκε καί τό χάσαμε.
Συμβαίνει, εφόσον προηγηθούν άλλα, πολλά άλλα, εν οίς καί η περιτομή καρδίας «ἐν πνεύματι, οὐ γράμματι» : 28 οὐ γὰρ ὁ ἐν τῷ φανερῷ ᾿Ιουδαῖός ἐστιν, οὐδὲ ἡ ἐν τῷ φανερῷ ἐν σαρκὶ περιτομή, 29 ἀλλ᾿ ὁ ἐν τῷ κρυπτῷ ᾿Ιουδαῖος, καὶ περιτομὴ καρδίας ἐν πνεύματι, οὐ γράμματι.
Θά μπορούσα νά γράψω περισσότερα, δέν είμαι ικανός γι΄ αυτό. Σχόλια γράφω μόνο καί όποιος το επιθυμεί (άν κάτι έχουν νά πούν) μπορεί νά τά επεξεργαστεί.
Μέ τιμά, μέ ευχαριστεί καί ευθύνη επωμίζομαι, μέ τήν απόφασή σου νά αναρτήσεις τό θέμα που συζητήσαμε.