Η Βρετανία υπό διάσπαση, η ΕΕ υπό αμφισβήτηση

Οι ευρωπαϊκοί δημοκρατικοί θεσμοί σε κίνδυνο  

Οι πρόσφατες βυζαντινής τεχνοτροπίας ραδιουργίες πίσω από κλειστές πόρτες οδηγούν σε δυσοίωνες προβλέψεις για το μέλλον της δημοκρατίας στην Ευρώπη και τον υπόλοιπο κόσμο...

Ανάλυση: South Front Foreign Policy Diary
Απόδοση: "Ας Μιλήσουμε Επιτέλους!"

Στο εθνικό δημοψήφισμα της 23^ης Ιουνίου, οι Βρετανοί ψήφισαν υπέρ της εξόδου της χώρας τους από την Ευρωπαϊκή Ένωση με ποσοστό 52%, έναντι 48% κατά. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, τόσο στο εσωτερικό της χώρας, όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Το Brexit υποστηρίχθηκε από την λαϊκή πλειοψηφία της Βρετανίας, αλλά και από ένα αρκετά μεγάλο τμήμα της εγχώριας ελίτ. Ακόμη και η χρήση κάποιων λόμπι από το γραφείο του Κάμερον δεν στάθηκε ικανή ώστε να αποσπάσουν τη νίκη οι υποστηρικτές της παραμονής στην ΕΕ.

Αδιαμφισβήτητα, η έξοδος από την ΕΕ θα επιτρέψει στη Βρετανία να διαχειριστεί το μεταναστευτικό πιο αποτελεσματικά, να εξοικονομήσει δισεκατομμύρια λίρες, αφού θα πάψει να καταβάλλει στις Βρυξέλλες συνδρομές μέλους και θα υποστηρίξει τις δικές της εμπορικές συμφωνίες, ενώ συγχρόνως όλοι σχεδόν οι όροι των εμπορικών συμφωνιών μεταξύ Ηνωμένου Βασιλείου και ΕΕ θα εξακολουθήσουν να ισχύουν. Επί πλέον, η χώρα θα απαλλαγεί από τους περιοριστικούς κανονισμούς της ΕΕ , την διογκωμένη γραφειοκρατία των Βρυξελλών και την αναγκαστική συνύπαρξη με τις καταρρακωμένες οικονομίες της Ανατολικής και Νότιας Ευρώπης.

Στην πραγματικότητα, η κυβέρνηση Κάμερον “την έφερε κανονικά” στην ηπειρωτική Ευρώπη. Άλλωστε, η Βρετανία ήταν εκείνη που στήριξε ενεργά πολλές αποφάσεις που είχαν αρνητικές επιπτώσεις για την τρέχουσα κατάσταση στο μεταναστευτικό στην ΕΕ και για τα οικονομικά ζητήματα των κρατών μελών.

Όσον αφορά στην εμπορική συνεργασία και τις συνθήκες, θα είναι πολύ δύσκολο να προχωρήσει και να εξελιχθεί η ΕΕ, χωρίς την βρετανική βιομηχανία, τεχνολογία και επενδύσεις. Την ίδια στιγμή, η Βρετανία αποκτά την πρώτη της ευκαιρία να μεταβεί ελεύθερα στην αμερικανικής έμπνευσης Διατλαντική Συμφωνία Εμπορίου και Επενδύσεων, χωρίς την υποχρέωση να συμμετέχει σε ενδοευρωπαϊκές συζητήσεις. Το πραγματικό ερώτημα είναι ποια στρατηγική θα επιλέξουν να εφαρμόσουν οι ΗΠΑ. Αυτό εξαρτάται από το εάν ή όχι οι ΗΠΑ θα κάνουν κάποια προσφορά στην ΕΕ, ως πρωτεύοντα συνεργάτη τους στην Ευρώπη ή εάν θα παράσχουν ίση υποστήριξη στις υποθέσεις της ΕΕ και της Βρετανίας, η οποία στο εξής θα ανταγωνίζεται το Βερολίνο και το Παρίσι. 

Όλα τα εμπλεκόμενα μέρη στην συνεχιζόμενη αντιπαράθεση γνωρίζουν καλά την παρελθούσα συμπεριφορά της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών και των ομάδων συμφερόντων της ΕΕ. Τα γεγονότα του προηγούμενου Σαββατοκύριακου κατέδειξαν με σαφήνεια, ότι τα εμπλεκόμενα αυτά μέρη δεν πρόκειται να εγκαταλείψουν τον αγώνα αμαχητί. Στη χειρότερη περίπτωση, δεν πρόκειται να αφήσουν ατιμώρητη τη Βρετανία για τη συμπεριφορά της.

Από τη στιγμή που έγιναν γνωστά τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος, οι γραφειοκράτες των Βρυξελλών, μαζί με την Γερμανίδα καγκελάριο Άνγκελα Μέρκελ και κάποιους άλλους ηγέτες χωρών της ΕΕ, ξεκίνησαν μια σφοδρή αντιβρετανική εκστρατεία ενημέρωσης. Η συντονισμένη διπλωματική πίεση αυξήθηκε δραματικά, προκειμένου να εμποδίσει την επικύρωση των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος από το βρετανικό κοινοβούλιο.

Η προσπάθειά τους είχε αρχικά τη μορφή προσποίησης άγνοιας και στη συνέχεια εξελίχθηκε σε εγχείρημα για εκ νέου διαπραγμάτευση για άλλη συμφωνία, της οποίας οι όροι θα έπρεπε να τεθούν σε άλλο δημοψήφισμα. Έτσι, θα επαναλαμβάνονταν η διαδικασία μέχρι οι ψηφοφόροι να ψηφίσουν τελικά “όπως έπρεπε”. Σε περίπτωση που δεν θα άλλαζε η απόφαση της Βρετανίας να αποχωρήσει από την ΕΕ, την απειλούσαν με πολλά εκφοβιστικά σενάρια, ανάμεσα στα οποία ήταν και η διάλυση του κράτους, η αποχώρηση της Σκωτίας, της Βόρειας Ιρλανδίας, ακόμα και του Λονδίνου, από το Ηνωμένο Βασίλειο (βλέπε χάρτη), και άλλες τραβηγμένες πιθανότητες οι οποίες,τουλάχιστον σε αυτή τη φάση, μοιάζουν εντελώς παρανοϊκές:

Ωστόσο, στη φάση αυτή, οι εκπρόσωποι της ΕΕ έχουν εγκαταλείψει την εκστρατεία ενημέρωσης και διπλωματικής πίεσης και έχουν περάσει σε άλλα, πιο προχωρημένα μέσα. Στην προσπάθειά τους να ακυρώσουν τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος, έχουν αρχίσει να απεργάζονται σχέδια που βασίζονται σε τεχνικές, όπως οι “χρωματιστές επαναστάσεις”, οι οποίες δοκιμάστηκαν παλιότερα στην Ανατολική Ευρώπη και τις αραβικές χώρες,

Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και τα κοινωνικά δίκτυα φροντίζουν επιμελώς να μεταδίδουν την άποψη ότι “η πλειοψηφία του βρετανικού λαού  δεν κατανόησε πλήρως τη σημασία της ψηφοφορίας και τις πιθανές συνέπειές της”, διασπώντας την κοινωνία, έτσι ώστε να μην εστιάζει την σκέψη της τόσο στα αποτελέσματα, παρουσιάζοντας συγχρόνως τους πολίτες ως ανώριμα άτομα, που παρασύρονται από όποιον τύχει.

Ήδη παρατηρείται μια αναστάτωση και έχουν οργανωθεί (εκπληκτικά γρήγορα) διάφορες πολιτικές διαμαρτυρίες. Ένα σημαντικό μέρος των (έμμισθων;) διαδηλωτών προέρχεται από την Ανατολική Ευρώπη. Πολλοί διαδηλωτές και σχολιαστές εμφανίζονται να κάνουν χρήση σοσιαλιστικών συνθημάτων, παρά το γεγονός ότι προσπαθούν ουσιαστικά να προστατεύσουν τα συμφέροντα της ευρωπαϊκής ολιγαρχίας, η οποία έχει επιβάλει σκληρά μέτρα λιτότητας που παρέλυσαν τους μισθούς των Ευρωπαίων και πήγαν τις συνθήκες εργασίας πάνω από έναν αιώνα πίσω.

Ταυτόχρονα, στον απόηχο της ψηφοφορίας για το Brexit, κάποιοι φροντίζουν να κυκλοφορούν ανησυχητικά δημοσιεύματα για εγκλήματα μίσους και ρατσιστικές ύβρεις. Η κατάσταση δεν αποκλείεται να βγει εκτός ελέγχου, αφού στη Βρετανία έχει αποτύχει η εφαρμογή της κρατικής πολιτικής της πολυπολιτισμικότητας. Ο συσσωρευμένος θυμός, λόγω των έντονων πολιτισμικών διαφορών μεταξύ των γηγενών Βρετανών πολιτών και των νεοαφιχθέντων μεταναστών, μοιάζει με βόμβα έτοιμη να εκραγεί. Αυτό ακριβώς το φαινόμενο μοιάζει να είναι άλλη μια ευκαιρία για να δαιμονοποιήσει το νεοφιλελεύθερο κατεστημένο των μέσων ενημέρωσης ακόμη περισσότερο τους υποστηρικτές της εξόδου από την ΕΕ, κατηγορώντας τους για ρατσισμό.  

Εν τω μεταξύ, οι ίδιοι κύκλοι φροντίζουν να κερδίζει έδαφος η εκστρατεία υπέρ ενός δεύτερου δημοψηφίσματος. Η ταχύτητα με την οποία το κοινό συρρέει για να υπογράψει την αίτηση προς το κοινοβούλιο μοιάζει αφύσικα εκπληκτική. Οργανώθηκε αμέσως μετά από την απόφαση της Βρετανίας να ψηφίσει υπέρ της αποχώρησης από την ΕΕ και έχει αποσπάσει περίπου τρία εκατομμύρια ψήφους τις πρώτες 48 ώρες. Παραδόξως, υπάρχει τεράστιο ποσοστό μη έγκυρων ψήφων, όπως επισημαίνει η Επιτροπή Αναφορών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Ένα μεγάλο μέρος αυτών των ψήφων μπορεί να προέρχεται από πολίτες εντός της ΕΕ, και ως εκ τούτου, είναι πολύ πιθανό να μην προσμετρηθούν τελικά.

Ωστόσο, όλα αυτά τα βήματα έχουν ήδη οδηγήσει στο επιδιωκόμενο αποτέλεσμα. Βρετανοί πολιτικοί, αλλά και ένθερμοι υποστηρικτές της εκστρατείας υπέρ της εξόδου, δηλώνουν τώρα ότι δεν υπάρχει βιασύνη για την έναρξη της διαδικασίας για την έξοδο από την ΕΕ, ενώ ο David Cameron έχει απαλλαγεί από την ευθύνη για την εφαρμογή της απόφασης του δημοψηφίσματος. Επιπλέον, δηλώνουν ότι δεν υπάρχει ανάγκη να ξεκινήσει η διαδικασία και ότι μπορεί να σταματήσει μέσω μιας κοινοβουλευτικής ψηφοφορίας. Υπάρχουν πολλές εναλλακτικές επιλογές για εκείνους που επιδιώκουν να αναιρέσουν την έξοδο και οι επιλογές αυτές συζητούνται κεκλεισμένων των θυρών. Ανάμεσα σε αυτές, για παράδειγμα, είναι ότι η Σκωτία και η Βόρεια Ιρλανδία ίσως να έχουν τη δυνατότητα να ασκήσουν βέτο στην έξοδο.

Συμπερασματικά, θα λέγαμε ότι η πιθανότητα της εξόδου του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ δεν φαίνεται εντελώς εξασφαλισμένη. Ίσως αυτό να συμφέρει περισσότερο την οικονομία της Ενωμένης Ευρώπης. Αλλά δυστυχώς, τα ερωτήματα παραμένουν:

• Τι σημαίνουν όλα αυτά για τη δημοκρατία στο Ηνωμένο Βασίλειο, στην ΕΕ, και στον κόσμο γενικότερα;
• Τι σημαίνει το γεγονός ότι η βούληση ενός λαού μπορεί να ανατραπεί, για να εξευμενιστεί η πλευρά των ηττημένων σε ένα τόσο σημαντικό δημοψήφισμα;
• Πού θα οδηγήσουν στο μέλλον όλες αυτές οι “κοινωνικές τεχνολογίες”, η πολιτική χειραγώγηση, οι οικονομικές πολιτικές και τα μέτρα λιτότητας, εάν ήδη βάλλεται τόσο απροκάλυπτα η δημοκρατία και τα συμφέροντα των λαών της Ευρώπης;

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

 

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση