Η προσφυγική κρίση επισκιάζει τη Σύνοδο των Δυτικών Βαλκανίων

Όταν άρχισε να παίρνει σάρκα και οστά, πριν από έναν περίπου χρόνο, όλα έδειχναν πως θα αποτελούσε μίαν ακόμη άνευρη διαδικασία σχετικά με την περιφερειακή συνεργασία και την πιθανή διεύρυνση της Ε.Ε. – και τίποτε δεν προμήνυε ότι θα συνέπιπτε με μίαν ακόμη βαθιά κρίση στο νοτιοανατολικό άκρο της Ευρώπης...

Γράφει ο Κώστας Ράπτης

Σε κάθε περίπτωση, αντί της διεύρυνσης της Ε.Ε. στο προσκήνιο βρίσκονται οι προσπάθειες να διατηρηθεί η ικανότητα των νυν μελών να διατηρήσουν τη συνοχή τους απέναντι σε καινοφανή προβλήματα.
Ο λόγος για τη Σύνοδο Κορυφής της Δυτικής Βαλκανικής, που θα διεξαχθεί σήμερα Πέμπτη 27 Αυγούστου στη Βιέννη, και πραγματοποιείται εν μέσω της κορύφωσης των προσφυγικών κυμάτων που καταφθάνουν στην Ε.Ε. (και) δια της “Βαλκανικής οδού”.

Η Σύνοδος, στην οποία θα παρευρεθεί και η Γερμανίδα καγκελάριος, Angela Merkel, θα κληθεί έτσι εκ των πραγμάτων να ασχοληθεί, ίσως δε και να προτείνει κάποιες πρώτες λύσεις, με τη μεγαλύτερη κρίση αυτού του είδους που έχει γνωρίσει η Γηραιά Ήπειρος τα τελευταία 70 χρόνια -από το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Περισσότεροι από 340.000 πρόσφυγες και μετανάστες εισήλθαν στην κοινοτική επικράτεια τον πρώτο εξάμηνο του 2015, (έναντι 123.500 το ίδιο διάστημα του 2014) και άλλοι 2.300 έχασαν τη ζωή τους κατά την προσπάθεια, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η FRONTEX.

Οι πρόσφυγες και μετανάστες που φτάνουν παράτυπα στην Ευρώπη χρησιμοποιούν τις τρεις συνήθεις “οδούς” (Ισπανία, Ιταλία, Ελλάδα) με τελικό προορισμό όμως πάντοτε τον πλούσιο ευρωπαϊκό Βορρά. Χαρακτηριστικά, το πρώτο τρίμηνο του έτους, περίπου το 40% του αριθμού των εισελθόντων, ήτοι τουλάχιστον 83.000 άνθρωποι (κατά το ήμισυ Σύροι), υπέβαλλαν αίτημα ασύλου στη Γερμανία, που, λόγω της ισχυρής της οικονομίας, αποτελεί το όνειρο των περισσοτέρων νεοαφιχθέντων.

Είναι γεγονός ότι, από τις τρεις προσφυγικές διαδρομές, περισσότερο έχει επιβαρυνθεί η διαδρομή της Ανατολικής Μεσογείου, η οποία έχει μετατραπεί, με την κορύφωση της συριακής κρίσης, σε καθαρά βαλκανική διαδρομή. Στην κύρια πύλη εισόδου αυτής της διαδρομής, την Ελλάδα, έχουν εισέλθει από τις αρχές του χρόνου περισσότεροι από 160.000 πρόσφυγες και μετανάστες. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, μόνο τον τελευταίο μήνα περίπου 50.000 άνθρωποι πέρασαν στην Ελλάδα από την Τουρκία -με τον κύριο όγκο να προέρχεται από τη Συρία, το Αφγανιστάν και το Πακιστάν. Η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων αυτών αφήνει την Ελλάδα και διασχίζει τη Βαλκανική μέσω ΠΓΔΜ, Αλβανίας, Σερβίας, Μαυροβουνίου ή Κοσσυφοπεδίου, με στόχο να φτάσει στην Κεντρική Ευρώπη.

Όπως παραδέχονται οι επίσημοι εντός και εκτός Ε.Ε., το τεράστιο αυτό ρεύμα είναι ίσως μόνον η αρχή. “Πρέπει να προετοιμαζόμαστε για (πιο) υψηλούς αριθμούς προσφύγων τα επόμενα χρόνια” δήλωσε πρόσφατα στο Βερολίνο ο Γερμανός υπουργός Εσωτερικών, Thomas de Maiziere, σημειώνοντας με νόημα πως “πρέπει να αποδεχθούμε αυτή την πρόκληση και να την αντιμετωπίσουμε όλοι μαζί”.

Η απόφαση του Βερολίνου να αναστείλει την εφαρμογή της συνθήκης “Δουβλίνο 2”, ήτοι τις επαναπροωθήσεις των αιτουμένων ασύλου στις χώρες πρώτης καταγραφής, σε ό,τι αφορά τους Σύρους πρόσφυγες και η κοινή έκκληση Hollande-Merkel για μια συντονισμένη πανευρωπαϊκή πολιτική ασύλου, αναδεικνύει τις ρωγμές που είχαν καταγραφεί ήδη από την Σύνοδο Κορυφής των 28, η οποία απέρριψε το σχέδιο της Κομισιόν για υποχρεωτική ανακατανομή βάσει ποσοστώσεων 40.000 αιτουμένων ασύλου από την Ιταλία και την Ελλάδα.

Η γαλλογερμανική έκκληση όμως δέχθηκε μέσα σε λίγες ώρες μιαν απόλυτα κυνική απάντηση από το Λονδίνο –σε μια συγκυρία κατά την οποία η Βρετανία, καίτοι δεν βρίσκεται στην αιχμή της υποδοχής των νεοεισερχομένων, αμφισβητεί συνολικά την σχέση της με την Ε.Ε.

Πριν από λίγα εικοσιτετράωρα η βρετανική κυβέρνηση ανακοίνωσε την πρόθεσή της να περιλάβει στο νέο της μεταναστευτικό νόμο άρθρο που θα στέλνει στη φυλακή ως και για έξι μήνες όποιον παράτυπο μετανάστη τολμά να εργασθεί στη Μεγάλη Βρετανία. Παράλληλα, τεράστια πρόστιμα, κλείσιμο της επιχείρησης και στέρηση της άδειας θα αντιμετωπίζει ο εργοδότης που θα δίνει δουλειά σε παράτυπο μετανάστη. Επιπλέον οι έλεγχοι του νομικού καθεστώτος των εργαζομένων βαρύνουν πλέον τον ίδιο τον εργοδότη, ο οποίος δεν θα μπορεί να επικαλείται άγνοια και θα αντιμετωπίζει έως και πενταετή φυλάκιση αν δεν τους διενεργήσει.

“Θα λάβουμε όλα τα μέτρα ώστε, αν είστε εδώ παράνομα, να μη μπορείτε να εργαστείτε, να νοικιάσετε σπίτι, να ανοίξετε λογαριασμό ή να οδηγήσετε αυτοκίνητο” δήλωσε, ανακοινώνοντας το νομοσχέδιο, ο υφυπουργός Εσωτερικών, James Brokenshire.

Η στάση που θα τηρήσουν στην σύνοδο, η Βρετανία καθώς και άλλες χώρες του Βορρά, με έντονη πολιτική πίεση από δεξιά λαϊκιστικά κόμματα, ή της Ανατολικής Ευρώπης, με ανύπαρκτη εμπειρία στην υποδοχή μεταναστών και προσφύγων, δεν αναμένεται φιλική προς την πρόταση πέντε σημείων που θα προσκομίσει η τρόικα των ευρωπαϊκών κρατών-προθαλάμων, ήτοι της διοργανώτριας Αυστρίας, της Ουγγαρίας και της Ιταλίας.

Η πρόταση περιλαμβάνει την υιοθέτηση νέων μέτρων κατά των διακινητών ανθρώπων, δικαιότερη κατανομή των προσφύγων εντός της Ε.Ε., αυξημένα μέτρα ασφαλείας, χορήγηση βοήθειας προς τις χώρες προέλευσης, ώστε να ανακοπεί το προσφυγικό κύμα, και κυρίως την δημιουργία μιας πανευρωπαϊκής στρατηγικής παροχής ασύλου.

Όμως το τυφλό σημείο του σχεδίου είναι ότι αναφέρεται αποκλειστικά σε πρόσφυγες και μετανάστες εξωευρωπαϊκής προέλευσης, αγνοώντας το γεγονός ότι αφετηρία πολλών εκ των νεοεισερχομένων είναι η ίδια η χειμαζόμενη Δυτική Βαλκανική…

Χαρακτηριστικά, από τους 44.000 παράτυπους μετανάστες που εντοπίστηκαν μεταξύ Δυτικών Βαλκανίων και Ε.Ε. το πρώτο τρίμηνο του 2015, οι 27.000 ήταν Βαλκάνιοι, σύμφωνα με τη FRONTEX. Σύμφωνα με το Γερμανικό Ινστιτούτο Διεθνών Θεμάτων και Θεμάτων Ασφαλείας (SWP), η “καταστροφική οικονομική κατάσταση” της περιοχής, με μηδενική ανάπτυξη, τεράστια ανεργία και ανύπαρκτες επενδύσεις σε χώρες σαν την πΓΔΜ, όπου οι μισθοί υπολείπονται και αυτών της Κίνας, οδηγούν χιλιάδες, νέους και όχι μόνο, στην παράτυπη μετανάστευση, ειδικά τώρα που οι ελπίδες για είσοδο στην Ε.Ε. και κάλυψη των σχετικών κριτηρίων έχουν εξανεμισθεί.

Πηγή Capital


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
 

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση