Η ευρωπαϊκή Αριστερά και οι προκλήσεις του μέλλοντος

Του Τζον Λόιντ

Οι σοσιαλδημοκράτες της Ευρώπης, που αποτελούσαν κάποτε μια ισχυρή δύναμη με μεγάλη αυτοπεποίθηση, τελούν τώρα υπό διπλή πίεση. Προς το παρόν, η άκρα Αριστερά- ο ΣΥΡΙΖΑ και το Podemos- κλέβουν την παράσταση από τον παραδοσιακό σοσιαλισμό. Η άκρα Δεξιά- το Εθνικό Μέτωπο στη Γαλλία, οι Δημοκράτες στη Σουηδία, η Λέγκα του Βορρά στην Ιταλία και το Γιόμπικ στην Ουγγαρία- αρθρώνουν μια λαϊκιστική, αντισυστημική ιδεολογία που ήταν κάποτε εργαλείο της Αριστεράς.

Χαρακτηριστικά είναι τα όσα υφίσταται το Εργατικό Κόμμα στη Βρετανία. Παρόλο που οι Συντηρητικοί είναι το κόμμα που έχει χαρακτηριστεί στο παρελθόν «βλακώδες», ο χαρακτηρισμός ταιριάζει σήμερα περισσότερο στους Εργατικούς. Ο Άντι Μπέρνχαμ και η Ιβέτ Κούπερ, που είναι κεντρώοι υποψήφιοι για την ηγεσία του κόμματος, εκφωνούν λόγους στολισμένους με τα παραδοσιακά αριστερά θέματα. Η γενναία αλλά άπειρη Λιζ Κένταλ αναφέρεται στον εκσυγχρονισμό που πρέσβευε κάποτε ο Τόνι Μπλερ, αλλά ο τελευταίος αποδοκιμάζεται από το κόμμα του. Και αυτός που προηγείται στις δημοσκοπήσεις είναι ο ριζοσπάστης Τζέρεμι Κόρμπιν.

Εκείνος ξέρει τι θέλει. Θέλει περισσότερες κοινωνικές δαπάνες, περισσότερη κρατική παρέμβαση, επανεθνικοποίηση υπηρεσιών όπως οι σιδηρόδρομοι και λιγότερη ανισότητα. Προτιμά τη Χαμάς και τη Χεζμπολάχ από το Ισραήλ και πιστεύει ότι οι ΗΠΑ ευθύνονται για όλα τα δεινά, από τους πολέμους μέχρι την κρίση στην Ουκρανία και την αναταραχή στη Μέση Ανατολή.

Οι αριστεροί, στις πλούσιες δημοκρατίες έχουν ακολουθήσει μέχρι τώρα δύο δρόμους. Ο ένας είναι εκείνος του Κόρμπιν: Μία σταυροφορία κατά της φτώχειας, του αποκλεισμού, των ανισοτήτων και των πολέμων. Ο άλλος είναι εκείνος των σοσιαλδημοκρατών που κυβερνούν σήμερα στη Γαλλία, την Ιταλία, τη Σουηδία και, ως εταίροι, στη Γερμανία: Διατηρούν τον καπιταλισμό, αλλά δίνουν μάχες για μεγαλύτερο μερίδιο των χαμηλών στρωμάτων στην υπεραξία του. Κανένα από αυτά τα κόμματα δεν είναι ευχαριστημένο. Οι ηγέτες τους βλέπουν τη δημοτικότητά τους να μειώνεται και τα μέλη τους εξεγείρονται. Οι δυσαρεστημένοι με την πολιτική τους μετατοπίζονται προς τα δεξιά ή προς τα αριστερά.

Η Αριστερά πρέπει λοιπόν να υιοθετήσει μια πολιτική που ανταποκρίνεται στις προκλήσεις του άμεσου μέλλοντος και να διαμορφώσει ένα ανάλογο μοντέλο διακυβέρνησης. Πρέπει επίσης να αποφύγει τις υπερβολές για τον καταστροφικό χαρακτήρα της πολιτικής της Δεξιάς, οι οποίες στοίχισαν στους Εργατικούς τη νίκη στις εκλογές του περασμένου Μαΐου. Ένα παράδειγμα αναγκαίας αναθεώρησης: Οι Εργατικοί, τιμώντας το όνομά τους, θα πρέπει να μελετήσουν πώς θα μετασχηματιστεί η αγορά εργασίας όταν η ψηφιακή επανάσταση δημιουργήσει νέες ζώνες εργασίας. Όπως όλοι οι σοσιαλδημοκράτες, το κόμμα πρέπει να θέσει το ζήτημα της διάχυσης της εργασίας στον πυρήνα της πολιτικής του. Το ίδιο πρέπει να γίνει στους τομείς της υγείας, της τρομοκρατίας, της μετανάστευσης.

Το να είσαι κεντροαριστερός σημαίνει να δέχεσαι μέρος του στάτους κβο, καθώς οι σοσιαλδημοκράτες, αντίθετα με τον Κόρμπιν ή τον Αλέξη Τσίπρα, πιστεύουν ότι οι αγορές είναι πιο αποτελεσματικές από το κράτος. Η κεντροαριστερά στην Ευρώπη εξακολουθεί όμως να είναι παγιδευμένη ανάμεσα στις σοσιαλιστικές αξίες και την αποτελεσματικότητα της αγοράς- το αποδεικνύει η περίπτωση του Εργατικού Κόμματος. Στην πραγματικότητα, από τις αλλαγές μπορεί να επωφεληθούν οι άνθρωποι τους οποίους πάντα υποστήριζε η Αριστερά: Την περασμένη εβδομάδα, τα συνδικάτα απέσπασαν δέσμευση του Δημοκρατικού κυβερνήτη της Νέας Υόρκης Αντρέα Κουόμο ότι έως το 2018 θα θεσπιστεί ελάχιστος μισθός 15 δολαρίων την ώρα.

* Ο Τζον Λόιντ είναι δημοσιογράφος στην εφημερίδα The Financial Times
Πηγή Financial Times
MIgnatiou


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
 

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση