Το σύστημα Target 2

Οι οφειλές της Ελλάδας απέναντι στον ευρωπαϊκό μηχανισμό διακανονισμού των συναλλαγών έχουν υπερβεί αυτές του Ιουνίου του 2012, φτάνοντας στο ανώτατο σημείο όλων των εποχών, στα 130,5 δις € – ενώ κανένας δεν γνωρίζει τις συνέπειες

“Τα κράτη, σε αντίθεση με τους ιδιώτες, δεν είναι υποχρεωμένα να εξοφλούν τα χρέη τους. Η κυβέρνηση μίας χώρας, η οποία έχει τη δική της κεντρική τράπεζα, μπορεί να λαμβάνει συνεχώς νέα δάνεια – τυπώνοντας τα χρήματα, τα οποία κάποιος της δανείζει. Αυτό δεν ισχύει για τα κράτη της Ευρωζώνης – των οποίων όμως οι κυβερνήσεις δεν είναι επίσης υποχρεωμένες να πληρώσουν τα χρέη τους.
Εάν οι ξένοι δανειστές τις πιέσουν υπερβολικά, όπως στην περίπτωση της Ελλάδας, μπορούν ανά πάσα στιγμή να προβούν σε στάση πληρωμών – η οποία δεν είναι ότι καλύτερο, αλλά μετά από αυτήν η ζωή συνεχίζεται, συνήθως όπως προηγουμένως. Η χειρότερη περίοδος είναι αυτή που προηγείται της στάσης πληρωμών και της χρεοκοπίας – όχι αυτή που ακολουθεί.
Όπως συνέβαινε κάποτε με το «φάντασμα του κομμουνισμού», το οποίο αναζητούσε την πατρίδα του στην Ευρώπη, στο φημισμένο μανιφέστο του Karl Marx, έτσι και σήμερα όλες οι «δυνάμεις» της ΕΕ έχουν συγκροτήσει μία «Ιερή Συμμαχία», με στόχο να διώξουν «το φάντασμα της υπερχρέωσης».
Εν τούτοις θα έπρεπε όλοι αυτοί οι πολιτικοί, οι οποίοι έχουν τοποθετήσει σαν πρώτο στόχο τους την εξόφληση των δημοσίων χρεών, θυσιάζοντας τους Πολίτες τους, να θυμηθούν ένα άλλο φημισμένο φάντασμα: το φάντασμα της επανάστασης” (πηγή).

Δεν είναι λίγοι αυτοί που θεωρούν ότι, η Ελλάδα είναι εκτεθειμένη στο ευρωπαϊκό σύστημα μόνο με την παροχή έκτακτης ρευστότητας (ELA) – η οποία έχει υπερβεί πλέον τα 90 δις €, ενώ θα συνεχίσει να αυξάνεται λόγω των φόβων απώλειας των καταθέσεων.

Η ρευστότητα όμως αυτή έχει εγγυήσεις απέναντι της, όπως τα ομόλογα του ελληνικού δημοσίου, καθώς επίσης τα εγγυημένα από το κράτος ομόλογα που έχουν εκδώσει οι ίδιες οι τράπεζες, με χαμηλότερες τιμές από την πραγματική τους αξία – όπου πρόσφατα, για την παροχή των 90 δις €, υπήρχαν εγγυήσεις ύψους περί τα 150 δις € (στη συνέχεια «κουρεύτηκαν»).

Υπάρχει όμως μία ακόμη οφειλή της Ελλάδας, πολλών άλλων κρατών επίσης, απέναντι στο ευρωπαϊκό σύστημα – αυτή που προέρχεται από το διακανονισμό των συναλλαγών μέσω της υπηρεσίας «Target 2» (γράφημα), με την οποία οι εμπορικές τράπεζες, όλοι όσοι παρέχουν χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, καθώς επίσης οι εθνικές κεντρικές τράπεζες «επικοινωνούν» μεταξύ τους.

Για παράδειγμα, όταν ένας Έλληνας αγοράζει από τη Γερμανία ένα προϊόν κόστους 100 €, τα χρήματα του κατατίθενται (εμβάζονται από) σε μία ελληνική τράπεζα, από αυτήν στην Τράπεζα της Ελλάδας, από την ΤτΕ στην ΕΚΤ, από την ΕΚΤ στην κεντρική τράπεζα της Γερμανίας, στην εμπορική του παραλήπτη και, τέλος, στο Γερμανό πωλητή του προϊόντος.

Από όλη αυτή τη διαδικασία δημιουργούνται απαιτήσεις και υποχρεώσεις μεταξύ των εθνικών κεντρικών τραπεζών της Ευρωζώνης – τα υπόλοιπα του συστήματος Target 2. Εάν τώρα υπάρξουν εκροές χρημάτων από κάποια χώρα, λόγω του ότι οι καταθέτες επιθυμούν να τοποθετήσουν τις αποταμιεύσεις τους κάπου αλλού, τότε αυξάνονται ραγδαία οι απαιτήσεις του συστήματος Target 2 απέναντι στη χώρα εκροών – γεγονός που συμβαίνει με την Ελλάδα από τις αρχές του έτους, με αποτέλεσμα οι οφειλές της απέναντι στο σύστημα να έχουν εκτοξευθεί στα 107,7 δις € τον Ιούνιο.

Εκτός όμως από τη ρευστότητα ELA, καθώς επίσης από τις συναλλαγές μέσω του Target 2, υπάρχει και μία τρίτη «εστία αύξησης» των οφειλών της Ελλάδας απέναντι στο ευρωπαϊκό σύστημα – τα μετρητά χρήματα. Ειδικότερα, κάθε χώρα της Ευρωζώνης δικαιούται μία συγκεκριμένη ποσότητα μετρητών - ενώ όλα τα χρήματα που υπερβαίνουν αυτήν την ποσότητα, συνιστούν επίσης οφειλές της απέναντι στο ευρωπαϊκό σύστημα.

Στα πλαίσια αυτά, μόνο τον Ιούνιο η ποσότητα μετρητών που διακινούνται στην Ελλάδα αυξήθηκε κατά 5,27 δις € – με αποτέλεσμα οι οφειλές της απέναντι στο Target 2 να φτάσουν στο ζενίθ όλων των εποχών, στα 130,5 δις € (107,7 δις € από τις συναλλαγές και 22,8 δις € από τα μετρητά).

Στο γράφημα που ακολουθεί, με τον τίτλο «Υποχρεώσεις της Τράπεζας της Ελλάδας απέναντι στο σύστημα της Ευρωζώνης», φαίνεται η εξέλιξη από τα τέλη του 2014 – η οποία έχει υπερβεί την κορύφωση του 2012.

Περαιτέρω, κανένας δεν είναι βέβαιος για τις συνέπειες της παραπάνω διαδικασίας, εάν τελικά η Ελλάδα χρεοκοπήσει, κυρίως όμως εάν εξέλθει από την Ευρωζώνη – γνωρίζοντας μόνο ότι, πρέπει να πληρώνονται τόκοι στην ΕΚΤ για το παραπάνω ποσόν (βασικό επιτόκιο).

Ειδικότερα, τα ποσά της έκτακτης ρευστότητας (ELA), καταγράφονται μόνο στον Ισολογισμό της Τράπεζας της Ελλάδας, η οποία είναι η μοναδική υπεύθυνη – όχι οι υπόλοιπες εθνικές τράπεζες. Εύλογα λοιπόν υποθέτει κανείς ότι, δεν αποφασίζει μόνο η ΕΚΤ για την αύξηση του ELA ή για το «κούρεμα» των εγγυήσεων των τραπεζών, αλλά αυτός που είναι υπεύθυνος, τριτεγγυητής κατά κάποιον τρόπο: η Τράπεζα της Ελλάδας

Για τα υπόλοιπα όμως του συστήματος Target 2, τα οποία δεν είναι υποχρεωτικό να εξοφλούνται, είναι εγγυήτριες όλες οι εθνικές κεντρικές τράπεζες των κρατών της Ευρωζώνης, λόγω της συμμετοχής τους στην ΕΚΤ – οι οποίες ουσιαστικά θα καλούνταν να τα απαιτήσουν από την Ελλάδα, στην περίπτωση της εξόδου της από τη νομισματική ένωση.

Επειδή όμως υπάρχουν επίσης χώρες που συμμετέχουν στο σύστημα Target 2, παρά το ότι έχουν το δικό τους νόμισμα (Ρουμανία, Βουλγαρία), κανένας δεν είναι σίγουρος για το τι θα ίσχυε, στην περίπτωση της εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ – οπότε μάλλον θα συνέχιζε να πληρώνει η Ελλάδα τόκους, ενώ οι απαιτήσεις των υπολοίπων απέναντι της θα παρέμεναν ως έχουν στους ισολογισμούς τους.

Υφίστανται βέβαια λογιστικοί τρόποι χειρισμού του προβλήματος, εάν ποτέ γινόταν επίκαιρο (έξοδος της Ελλάδας), ενώ δεν θα ζημιώνονταν σε καμία περίπτωση οι φορολογούμενοι των άλλων κρατών. Για παράδειγμα, το ποσόν αυτό θα μπορούσε απλά να παγώσει από την ΕΚΤ, μετατρεπόμενο τότε σε πληθωριστικό χρήμα (εκτύπωση) – κάτι που θα ενοχλούσε ελάχιστα την Ευρωζώνη, αφού είναι μηδαμινό σε σχέση με τα συνολικά χρήματα που κυκλοφορούν.

Πηγή Analyst Team

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
 

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση