Τουρκικό σχέδιο έντασης στο Αιγαίο

Σταθερή επιδίωξη της Τουρκίας η απόλυτη «συνδιοίκηση» σε θάλασσα και αέρα
Αμηχανία και ευχολόγια από Σαμαρά και Βενιζέλο, που αποφεύγουν να αντιμετωπίσουν το "δέος" της Τουρκίας του "σουλτάνου" Ερντογάν

Του Κ. Ι. Αγγελόπουλου

Από τη συνομιλία που είχε πρόσφατα ο Αντώνης Σαμαράς με τον Ταγίπ Ερντογάν στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ, μόνο καλά «μηνύματα» δεν έλαβε. Ο τούρκος ηγέτης δεν έδωσε στον Έλληνα πρωθυπουργό καμία απολύτως εντύπωση για πρόθεση αλλαγής πολιτικής του στο Αιγαίο ή σε άλλο «δύσκολο» σημείο των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Και όχι μόνο αυτό, αλλά η Άγκυρα τον Σεπτέμβριο και μετά τη συνάντηση Σαμαρά – Ερντογάν, «αλώνισε» προκλητικά στο Αιγαίο, με πρωτοφανή αριθμό παραβιάσεων εθνικού χώρου, με πτήσεις νέων κατασκοπευτικών αεροσκαφών CN-235 και προκλητικές «αβλαβείς διελεύσεις» πολεμικών σκαφών στα ελληνικά χωρικά ύδατα έως και έξω από την Αττική. Μόνο σε μία ημέρα, στις 22 Σεπτεμβρίου, το ΓΕΕΘΑ κατέγραψε… 99 παραβιάσεις εναέριου χώρου! Ο τούρκος πρόεδρος αγνόησε παντελώς τον κ. Σαμαρά, ο οποίος του είχε ζητήσει στο Κάρντιφ την αποφυγή πράξεων που μπορεί να προκαλέσουν «εξάρσεις» στο Αιγαίο και να «δηλητηριάσουν» τις διμερείς σχέσεις.
Απέναντι στην πολιτική στάση της «μη έντασης» της Αθήνας, η Άγκυρα διατηρεί την πολιτική της έντασης.

Η ελληνική κυβέρνηση, ανήσυχη, αλλά και αμήχανη, εμφανίζεται να μην διαθέτει στρατηγική ή κάποιο σχέδιο πολιτικής αντίδρασης στις κινήσεις της Άγκυρας. Αλλά στα υπουργεία Εξωτερικών και Εθνικής Άμυνας οι αρμόδιοι υπηρεσιακοί και στρατιωτικοί παράγοντες περιμένουν «εντολές» από την πολιτική ηγεσία. Διότι δεν έχουν αμφιβολίες για το τι επιδιώκει η Τουρκία στο Αιγαίο. Η ηγεσία της γείτονος, πολιτική και στρατιωτική, θέλει να πείσει την Αθήνα, το ΝΑΤΟ και τη διεθνή κοινότητα γενικότερα, ότι η Τουρκία είναι αυτή που κάνει «κουμάντο» στο Αιγαίο και μάλιστα σε ολόκληρο το Αιγαίο.

Οι Ελληνικές διπλωματικές υπηρεσίες δεν ξεχνούν, άλλωστε, ότι τη στρατιωτική «συνδιοίκηση» στο Αιγαίο τη ζητά η Άγκυρα από την εποχή του «Νταβός» (1988). Ούτε ξεχνούν ότι τον Δεκέμβριο του 2009 η Άγκυρα υποστήριξε σε συνομιλίες με την ηγεσία των ΗΠΑ ότι θα έπρεπε να υπαχθεί στο ΝΑΤΟ όλος ο εναέριος χώρος του Αιγαίου και να υπάρξει γενικά «συνδιαχείριση» σε αυτή τη θάλασσα, στο πλαίσιο των ΝΑΤΟϊκών σχεδιασμών.

Όλα τούτα έρχονται πάλι από την «πίσω πόρτα» στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής και εθνικής ασφάλειας, καθώς εκτιμάται αρμοδίως ότι η ηγεσία Ερντογάν – Νταβούτογλου θα εντείνει περαιτέρω την στρατιωτική πίεση προς την Ελλάδα, αξιοποιώντας κατά το δυνατόν την άσχημη ελληνική κατάσταση.
Τον Σεπτέμβριο δόθηκαν άλλωστε τα σχετικά «δείγματα» από την τουρκική πλευρά. Ήδη η Άγκυρα έχει πείσει διεθνείς ευρω-ατλαντικούς συνομιλητές της ότι στο Αιγαίο υπάρχουν «αμφισβητούμενες ζώνες» και ότι πρέπει να αναμένεται η «τελική οριοθέτηση» θαλάσσιων και εναέριων συνόρων.

Οι έντονες ανησυχίες διπλωματικών παραγόντων οφείλονται στο ότι αυτή την ώρα η έλλειψη δραστήριας «τουρκικής» πολιτικής στο υπουργείο Εξωτερικών είναι μεγάλη. Οι ανησυχίες στην Αθήνα είναι αυξημένες καθώς εκτιμάται ότι οι Ερντογάν – Νταβούτογλου, επειδή έχουν εμπλακεί στο σύνθετο ζήτημα της συμμετοχής στον πόλεμο κατά των τζιχαντιστών, θα εντείνουν τις «επιδείξεις δύναμης» κατά της Ελλάδας, για να «επιβεβαιώσουν» τη «δυναμική» παρουσία τους στο Αιγαίο.

Ανάλογα επιθετική περιμένουν οι ίδιοι κύκλοι την πολιτική της νεο-οθωμανικής Άγκυρας και στον χώρο των μουσουλμάνων της Δυτικής Θράκης, με τον Ερντογάν να αυτοδιαφημίζεται άλλωστε σήμερα υπερηφάνως ως ο δικαιωματικός «ιστορικός» προστάτης των μουσουλμάνων όλων των Βαλκανίων.

Επιθετική περιμένει η ελληνική διπλωματία την Τουρκία και στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου η Κυπριακή Δημοκρατία αρχίζει να υπολογίζεται διεθνώς ως ένας «παίκτης» με ενδιαφέρον. Επισημαίνεται, μάλιστα, ότι δίπλα στο θέμα των ενεργειακών πόρων, η Λευκωσία «προσφέρεται» πλέον στο δυτικό μπλοκ ως πολύτιμο στρατηγικό σημείο σε περιόδους διεθνών κρίσεων, όπως η σημερινή, στην Εγγύς Ανατολή.
Έτσι, για παράδειγμα, η απόφαση της Κυπριακής ηγεσίας να διαθέσει στα πολεμικά αεροσκάφη της Γαλλίας το αεροδρόμιο «Γ. Παπανδρέου», έχει πλήξει το βρετανικό «μονοπώλιο» των βάσεων στην Κύπρο (σ.σ. προς ικανοποίηση των ΗΠΑ), αλλά προβληματίζει ιδιαίτερα και την Άγκυρα. Ο Ερντογάν έχει μάλιστα «απέναντί» του σήμερα και το Ισραήλ και την Αίγυπτο, τόσο σε ζητήματα διμερών πολιτικών σχέσεων όσο και στα θέματα της ΑΟΖ. Για τον λόγο αυτόν εκτιμάται στην Αθήνα ότι το Αιγαίο είναι σήμερα για την «μπερδεμένη» Τουρκία ένας χώρος στον οποίο οι Ερντογάν και Νταβούτογλου έχουν τη δυνατότητα να επιδεικνύουν τη στρατιωτική δύναμή τους στο εσωτερικό της χώρας τους, για να ικανοποιούν τον αυξημένο εθνικισμό των μουσουλμάνων του θεωρούμενου «ήπιου» (για την ώρα) Ισλάμ.

Περιθώρια κινήσεων δίνει η κρίση στη Μέση Ανατολή

Εν μέσω έντονης φημολογίας για επικείμενες εκλογές, που έχει πλέον αδυνατίσει ακόμη περισσότερο την πολιτική ηγεσία, βετεράνοι διπλωμάτες υπογραμμίζουν σε πολιτικούς αναλυτές ότι η Αθήνα μπορεί σήμερα να αξιοποιήσει, αν κινηθεί δραστήρια στη διεθνή σκηνή, μία σημαντική εξέλιξη: Και στις ΗΠΑ και στην Ευρώπη ανήκει πλέον στο παρελθόν η μείζων γεωπολιτική εκτίμηση ότι η Τουρκία θα αποτελούσε για τη Δύση το μεγάλο «ανάχωμα» στον «ισλαμικό κίνδυνο». Επιπλέον, αρχίζει να διατυπώνεται στο ευρωατλαντικό πεδίο το ερώτημα τι μπορεί να σημάνει και πολιτικά και πολιτισμικά για τη Δύση η προοπτική του αφανισμού των χριστιανών κάθε δόγματος στη Μέση και την Εγγύς Ανατολή από το ένοπλο Ισλάμ (υπολογίζονται σε πάνω από 17 εκατομμύρια οι χριστιανοί της Ανατολής).

Η σημερινή κατάσταση σε αυτές τις περιοχές, σύμφωνα με έμπειρο διπλωμάτη, και το ενδεχόμενο μίας ιστορικής υποχώρησης των ανατολικών χριστιανικών «συνόρων», αποτελούν στοιχεία που μπορεί να συμπεριληφθούν στην καλύτερη υπεράσπιση της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και έναντι της Τουρκίας και στην Κύπρο, αλλά και ειδικότερα στην αντιμετώπιση της τουρκικής πολιτικής στη Δυτική Θράκη και στα Βαλκάνια, όπου ήδη ανθούν «τζιχαντιστές» και όπου ο κ. Νταβούτογλου ονειρεύεται μεγάλο «στρατηγικό βάθος».

Βέβαια και ο πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς, και ο υπουργός Εξωτερικών, Ευάγγελος Βενιζέλος, κατακυριευμένοι από το άγχος της διαχείρισης των εσωτερικών υποθέσεων, προτιμούν να περιορίζονται σε κατά καιρούς επιβεβαιώσεις των γενικών «αρχών» της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής και ασφάλειας. Και, ειδικότερα, προτιμούν να βλέπουν ως «πολύ καλές» γενικώς τις διμερείς σχέσεις με την Άγκυρα. Με αυτό, όμως, δημιουργείται μία κατάσταση που μπορεί ανά πάσα στιγμή να προκαλέσει πλήγματα στη χώρα.

Ένα «θερμό επεισόδιο» στο Αιγαίο μπορεί να αποδιοργανώσει την πολιτική ηγεσία και γενικότερα την πολιτική τάξη της Ελλάδας ετούτη την περίοδο. Η Αθήνα υπολογίζει βέβαια πάντοτε στις «ειρηνοποιούς» παρεμβάσεις της Ουάσιγκτον στα ελληνοτουρκικά όταν τα πράγματα «χαλάνε» άσχημα. Αλλά σήμερα έχουν αλλάξει οι σχέσεις ΗΠΑ – Τουρκίας και ο βαθμός «επηρεασμού» της τουρκικής ηγεσίας από την Ουάσιγκτον. Επιπλέον, στο Αιγαίο δεν ενοχλείται καθόλου το επιχειρησιακό «πνεύμα» του ΝΑΤΟ με την προοπτική μιάς ελληνικής πολιτικής ήττας, με την Τουρκία να επιβάλλεται ως ισότιμος στρατιωτικός «συνεταίρος» της Ελλάδας σε αυτή τη θάλασσα.

Πηγή εφημ. «Παραπολιτικά»


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

 

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση