Θάλασσα Κρήτης - Κύπρου και ελληνική έκλειψη
Του Σταύρου Καρκαλέτση*
Σήμερα, όλη η ευρύτερη περιοχή μας, έχει εισέλθει σε αστάθεια (Συρία, Λιβύη, Αίγυπτος, πιθανή κρίση Ισραήλ-Ιράν, «πάγωμα» στις σχέσεις Ισραήλ-Τουρκίας, πιθανή ελληνοτουρκική κρίση κτλ, σκληρά συγκρουόμενα ενεργειακά συμφέροντα κτλ). Οι στρατηγικοί στόχοι ΗΠΑ και ΝΑΤΟ, κατευθύνονται προς τις περιοχές του Καυκάσου, του Περσικού Κόλπου και του Μαγκρέμπ, σπρώχνοντας ανατολικότερα τα όρια των ζωτικών συμφερόντων της Δύσης. Όποιος λοιπόν ελέγχει τη θάλασσα ανάμεσα σε Κρήτη και Κύπρο και βεβαίως τα δύο νησιά, κυριαρχεί - δεσπόζει της ανατολικής Μεσογείου, εποπτεύοντας τον ευρύτερο στρατηγικό χώρο που συνδέει τρεις ηπείρους. Και ελέγχει πιο δυνατά Μέση Ανατολή αλλά και την «ευρασιατική ενδοχώρα», μέχρι τον Καύκασοι κσι την Κασπία.
Είναι λοιπόν ο θαλάσσιος αυτός χώρος, ευρισκόμενος στο σημείο επαφής τριών Ηπείρων (Ευρώπης, Ασίας, Αφρικής), δύο θαλασσών (Μαύρης Θάλασσας και ανατολικής Μεσογείου) και δύο ωκεανών (Ατλαντικού-Ινδικού) μια στρατηγική περιοχή παγκόσμιας αξίας. Κατά την άποψή μας η σπουδαιότερη αυτήν την περίοδο. Ασφαλώς ο αναγνώστης θυμάται την ερασιτεχνική προσπάθεια της Αθήνας, όταν προσπάθησε στο διάστημα 1993-2003 να αποκτήσει μερίδιο από τον έλεγχο στη θάλασσα αυτή, αναβαθμίζοντας την άμυνα της Κύπρου μέσα από το δόγμα του ενιαίου αμυντικού χώρου. Η ελληνική προσπάθεια, τόσο στην αρχή της (προσπάθεια αναβάθμισης κυπριακής αποτροπής, κατασκευή αεροπορικής βάσης Πάφου, αεροναυτικές ασκήσεις στο τρίγωνο Κρήτη-Ρόδος-Κύπρος), όσο και στην παταγωδώς αποτυχημένη κατάληξή της (S 300, Κρήτη) κατέδειξε πάντως για μια ακόμη φορά την αξία των δύο νησιών και της μεταξύ τους θάλασσας.
Σήμερα, η γεωπολιτική αξία της περιοχής αυξάνεται ακόμα περισσότερο, αφού φαίνεται να επαληθεύονται υποθαλάσσια αποθέματα φυσικού αερίου και πετρελαίου, που ενδεχομένως ξεπερνούν το ένα τρισεκατομμύριο δολάρια, με το οποίο, σημειωτέον, δυνητικά μηδενίζεται το δυσβάστακτο ελληνικό χρέος και Ελλάδα και Κύπρος αναβαθμίζονται από κάθε άποψη. Με άλλα λόγια, έρχεται η πιθανή αξιοποίηση των κοιτασμάτων της ανατολικής Μεσογείου (Κρήτης - Λυβικού πελάγους, κυπριακά θαλάσσια οικόπεδα) και αναβαθμίζει στο maximum την ανατολική Μεσόγειο.
Από άποψη ελληνικής εθνικής ασφαλείας, αυτός ο χώρος οφείλει να είναι ενιαίος διότι συνδέει τις δύο κρατικές υποστάσεις του Ελληνισμού, Ελλάδα και Κύπρο. Και αυτό θα αναδείξουμε αναλυτικά στα κεφάλαια που ακολουθούν, γιατί εδώ συνίσταται και το όραμα, μέσα από ένα Πανεθνικό Στρατηγικό Δόγμα: Ένας ενιαίος αμυντικός, οικονομικός και ενεργειακός χώρος, από την Αδριατική και τα στενά του Οτράντο, μέχρι το Παραλίμνι και τη Λάρνακα, με θαλάσσια σύνορα από την ιταλία μέχρι το Ισραήλ. Μόνο έτσι, με ένα θαλάσσιο «αντίβαρο», μπορεί να ισσοροπήσει το Έθνος (Ελλάδα και Κύπρος) την τεράστια τουρκική ενδοχώρα.
Τα νέα δεδομένα στην ανατολική Μεσόγειο, σφραγισμένα από τον ενεργειακό πλούτο που τώρα ανακαλύπτεται εκεί, δεν πρέπει να αφήσουν αδιάφορη την Ελλάδα και την εξωτερική της πολιτική. Ίσως είναι η πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια, που η Αθήνα (και η συνεπέστερη Λευκωσία) καλούνται σε γεωστρατηγικό «ραντεβού» από την Ιστορία. Και η Ιστορία δεν συνηθίζει να περιμένει. Αντίθετα επικαλύπτει τα κενά.
Στην Ελλάδα του 2013, με το οικονομικό αδιέξοδο να ξηλώνει την κοινωνική συνοχή και την ό,ποια εθνική ισχύ της έχει απομείνει, παρουσιάζεται σήμερα μια ευκαιρία από αυτές που δεν προσφέρονται συχνά: Με μια κίνηση, να αυξήσει τόσο το γεωπολιτικός της βάρος, όσο και το οικονομικό. Κοντολογής: Να σταματήσει η πτώση και να αρχίσει, δειλά έστω, αλλά με προοπτικές, πορεία ανόδου. Πως; Με αυτό που, με μια λέξη θα ονομάζαμε, «επιστροφή της Ελλάδος» στην ανατολική Μεσόγειο. Διότι σήμερα μόνο για ελληνική έκλειψη μπορούμε να κάνουμε λόγο.
Μπορεί η έκλειψη να γίνει επιστροφή; Πρέπει να σώσουν Ελλάδα και Κύπρος κατ΄αρχήν τον ενεργειακό τους πλούτο, για να πιαστούν από αυτό και να σωθούν οι ίδιες. Για αυτό εξελίσσεται μια αγωνιώδης προσπάθεια, ένας αγώνας δρόμου, ώστε να υποθηκευτεί το μέλλον Ελλάδος και Κύπρου μέσα από την υποθήκευση του φυσικού αερίου και του πετρελαίου τους. Προτάθηκαν όμως λύσεις ανάγκης (πχ τιτλοποίηση-προπώληση φυσικού αερίου). Μόνο ξεφεύγοντας από τα άγκιστρα των μνημονίων και –ας επιτραπεί η έκφραση- της «διεθνούς των τοκογλύφων», μπορούμε να ελπίσουμε σε ανόρθωση και επιστροφή. Στην ανατ. Μεσόγειο και στην Ιστορία. Είναι σαφές πως δεν μας αξίζει αυτό που σήμερα εισπράττουμε και βιώνουμε. Και όπως τα «θαλάσσια τείχη» απέκρουσαν τον περσικό κίνδυνο, είναι και σήμερα η επιστροφή στις θάλασσες του Κίμωνος που μπορεί, παράλληλα με πολλά άλλα που πρέπει να γίνουν, να είναι η ελληνική απάντηση στις εθνικές εκπτώσεις, στην υποτέλεια, στη συρρίκνωση.
Μια «ελληνική επιστροφή» στην ανατολική Μεσόγειο είναι κεντρικό ζητούμενο του δόγματος υψηλής στρατηγικής που μας απασχολεί. Αν οι πολιτικοί μας αισθάνονται λίγοι και αδύναμοι για να την πραγματώσουν, θα είναι έντιμο να το δηλώσουν ανοιχτά. Μόνιμη έξωση και έκλειψη της Ελλάδος όμως από τη θάλασσα αυτή, σημαίνει απώλεια της Κύπρου σύντομα, σημαίνει συρρίκνωση δυτικά του Αιγαίου. Σε όρους γεωπολιτικής, ο Ελληνισμός θα μεταπέσει σε ελλαδισμό και αυτός σε μικροελλαδισμό/αθηναισμό. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται…
* Ιστορικός, συγγραφέας, πρόεδρος ΕΛ.Κ.Ε.Δ.Α.
Σήμερα, όλη η ευρύτερη περιοχή μας, έχει εισέλθει σε αστάθεια (Συρία, Λιβύη, Αίγυπτος, πιθανή κρίση Ισραήλ-Ιράν, «πάγωμα» στις σχέσεις Ισραήλ-Τουρκίας, πιθανή ελληνοτουρκική κρίση κτλ, σκληρά συγκρουόμενα ενεργειακά συμφέροντα κτλ). Οι στρατηγικοί στόχοι ΗΠΑ και ΝΑΤΟ, κατευθύνονται προς τις περιοχές του Καυκάσου, του Περσικού Κόλπου και του Μαγκρέμπ, σπρώχνοντας ανατολικότερα τα όρια των ζωτικών συμφερόντων της Δύσης. Όποιος λοιπόν ελέγχει τη θάλασσα ανάμεσα σε Κρήτη και Κύπρο και βεβαίως τα δύο νησιά, κυριαρχεί - δεσπόζει της ανατολικής Μεσογείου, εποπτεύοντας τον ευρύτερο στρατηγικό χώρο που συνδέει τρεις ηπείρους. Και ελέγχει πιο δυνατά Μέση Ανατολή αλλά και την «ευρασιατική ενδοχώρα», μέχρι τον Καύκασοι κσι την Κασπία.
Είναι λοιπόν ο θαλάσσιος αυτός χώρος, ευρισκόμενος στο σημείο επαφής τριών Ηπείρων (Ευρώπης, Ασίας, Αφρικής), δύο θαλασσών (Μαύρης Θάλασσας και ανατολικής Μεσογείου) και δύο ωκεανών (Ατλαντικού-Ινδικού) μια στρατηγική περιοχή παγκόσμιας αξίας. Κατά την άποψή μας η σπουδαιότερη αυτήν την περίοδο. Ασφαλώς ο αναγνώστης θυμάται την ερασιτεχνική προσπάθεια της Αθήνας, όταν προσπάθησε στο διάστημα 1993-2003 να αποκτήσει μερίδιο από τον έλεγχο στη θάλασσα αυτή, αναβαθμίζοντας την άμυνα της Κύπρου μέσα από το δόγμα του ενιαίου αμυντικού χώρου. Η ελληνική προσπάθεια, τόσο στην αρχή της (προσπάθεια αναβάθμισης κυπριακής αποτροπής, κατασκευή αεροπορικής βάσης Πάφου, αεροναυτικές ασκήσεις στο τρίγωνο Κρήτη-Ρόδος-Κύπρος), όσο και στην παταγωδώς αποτυχημένη κατάληξή της (S 300, Κρήτη) κατέδειξε πάντως για μια ακόμη φορά την αξία των δύο νησιών και της μεταξύ τους θάλασσας.
Σήμερα, η γεωπολιτική αξία της περιοχής αυξάνεται ακόμα περισσότερο, αφού φαίνεται να επαληθεύονται υποθαλάσσια αποθέματα φυσικού αερίου και πετρελαίου, που ενδεχομένως ξεπερνούν το ένα τρισεκατομμύριο δολάρια, με το οποίο, σημειωτέον, δυνητικά μηδενίζεται το δυσβάστακτο ελληνικό χρέος και Ελλάδα και Κύπρος αναβαθμίζονται από κάθε άποψη. Με άλλα λόγια, έρχεται η πιθανή αξιοποίηση των κοιτασμάτων της ανατολικής Μεσογείου (Κρήτης - Λυβικού πελάγους, κυπριακά θαλάσσια οικόπεδα) και αναβαθμίζει στο maximum την ανατολική Μεσόγειο.
Από άποψη ελληνικής εθνικής ασφαλείας, αυτός ο χώρος οφείλει να είναι ενιαίος διότι συνδέει τις δύο κρατικές υποστάσεις του Ελληνισμού, Ελλάδα και Κύπρο. Και αυτό θα αναδείξουμε αναλυτικά στα κεφάλαια που ακολουθούν, γιατί εδώ συνίσταται και το όραμα, μέσα από ένα Πανεθνικό Στρατηγικό Δόγμα: Ένας ενιαίος αμυντικός, οικονομικός και ενεργειακός χώρος, από την Αδριατική και τα στενά του Οτράντο, μέχρι το Παραλίμνι και τη Λάρνακα, με θαλάσσια σύνορα από την ιταλία μέχρι το Ισραήλ. Μόνο έτσι, με ένα θαλάσσιο «αντίβαρο», μπορεί να ισσοροπήσει το Έθνος (Ελλάδα και Κύπρος) την τεράστια τουρκική ενδοχώρα.
Τα νέα δεδομένα στην ανατολική Μεσόγειο, σφραγισμένα από τον ενεργειακό πλούτο που τώρα ανακαλύπτεται εκεί, δεν πρέπει να αφήσουν αδιάφορη την Ελλάδα και την εξωτερική της πολιτική. Ίσως είναι η πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια, που η Αθήνα (και η συνεπέστερη Λευκωσία) καλούνται σε γεωστρατηγικό «ραντεβού» από την Ιστορία. Και η Ιστορία δεν συνηθίζει να περιμένει. Αντίθετα επικαλύπτει τα κενά.
Στην Ελλάδα του 2013, με το οικονομικό αδιέξοδο να ξηλώνει την κοινωνική συνοχή και την ό,ποια εθνική ισχύ της έχει απομείνει, παρουσιάζεται σήμερα μια ευκαιρία από αυτές που δεν προσφέρονται συχνά: Με μια κίνηση, να αυξήσει τόσο το γεωπολιτικός της βάρος, όσο και το οικονομικό. Κοντολογής: Να σταματήσει η πτώση και να αρχίσει, δειλά έστω, αλλά με προοπτικές, πορεία ανόδου. Πως; Με αυτό που, με μια λέξη θα ονομάζαμε, «επιστροφή της Ελλάδος» στην ανατολική Μεσόγειο. Διότι σήμερα μόνο για ελληνική έκλειψη μπορούμε να κάνουμε λόγο.
Μπορεί η έκλειψη να γίνει επιστροφή; Πρέπει να σώσουν Ελλάδα και Κύπρος κατ΄αρχήν τον ενεργειακό τους πλούτο, για να πιαστούν από αυτό και να σωθούν οι ίδιες. Για αυτό εξελίσσεται μια αγωνιώδης προσπάθεια, ένας αγώνας δρόμου, ώστε να υποθηκευτεί το μέλλον Ελλάδος και Κύπρου μέσα από την υποθήκευση του φυσικού αερίου και του πετρελαίου τους. Προτάθηκαν όμως λύσεις ανάγκης (πχ τιτλοποίηση-προπώληση φυσικού αερίου). Μόνο ξεφεύγοντας από τα άγκιστρα των μνημονίων και –ας επιτραπεί η έκφραση- της «διεθνούς των τοκογλύφων», μπορούμε να ελπίσουμε σε ανόρθωση και επιστροφή. Στην ανατ. Μεσόγειο και στην Ιστορία. Είναι σαφές πως δεν μας αξίζει αυτό που σήμερα εισπράττουμε και βιώνουμε. Και όπως τα «θαλάσσια τείχη» απέκρουσαν τον περσικό κίνδυνο, είναι και σήμερα η επιστροφή στις θάλασσες του Κίμωνος που μπορεί, παράλληλα με πολλά άλλα που πρέπει να γίνουν, να είναι η ελληνική απάντηση στις εθνικές εκπτώσεις, στην υποτέλεια, στη συρρίκνωση.
Μια «ελληνική επιστροφή» στην ανατολική Μεσόγειο είναι κεντρικό ζητούμενο του δόγματος υψηλής στρατηγικής που μας απασχολεί. Αν οι πολιτικοί μας αισθάνονται λίγοι και αδύναμοι για να την πραγματώσουν, θα είναι έντιμο να το δηλώσουν ανοιχτά. Μόνιμη έξωση και έκλειψη της Ελλάδος όμως από τη θάλασσα αυτή, σημαίνει απώλεια της Κύπρου σύντομα, σημαίνει συρρίκνωση δυτικά του Αιγαίου. Σε όρους γεωπολιτικής, ο Ελληνισμός θα μεταπέσει σε ελλαδισμό και αυτός σε μικροελλαδισμό/αθηναισμό. Με ό,τι αυτό συνεπάγεται…
* Ιστορικός, συγγραφέας, πρόεδρος ΕΛ.Κ.Ε.Δ.Α.
Γράψτε τα δικά σας σχόλια
Δεν υπάρχουν σχόλια :
Θα σας παρακαλούσα να είστε κόσμιοι στους χαρακτηρισμούς σας, επειδή είναι δυνατόν επισκέπτες του ιστολογίου να είναι και ανήλικοι.
Τα σχόλια στα blogs υπάρχουν για να συνεισφέρουν οι αναγνώστες στο διάλογο. Η ευθύνη των σχολίων (αστική και ποινική) βαρύνει τους σχολιαστές.
Τα σχόλια θα εγκρίνονται μόνο όταν είναι σχετικά με το θέμα, δεν αναφέρουν προσωπικούς, προσβλητικούς χαρακτηρισμούς, καθώς επίσης και τα σχόλια που δεν περιέχουν συνδέσμους.
Επίσης, όταν μας αποστέλλονται κείμενα (μέσω σχολίων ή ηλεκτρονικού ταχυδρομείου), παρακαλείσθε να αναγράφετε τυχούσα πηγή τους σε περίπτωση που δεν είναι δικά σας. Ευχαριστούμε για την κατανόησή σας...