Αποχαιρετισμός

* Του Χριστόδουλου Γιαλλουρίδη

Η Κύπρος υπέστη το 1974 μια πρωτοφανή για την ιστορία της αλλά και τα δεδομένα, τον πολιτισμό και τις πολιτικές συνθήκες της Ευρώπης, προσβολή στην ύπαρξη, την αξιοπρέπεια, την ιστορία, τις παραδόσεις, κυρίως όμως την προοπτική επιβίωσής της. Με τα όσα τραγικά συνέβησαν το 1974, δεν επλήγη μόνο το κύρος της Κύπρου αλλά και η αξιοπρέπεια και η αξιοπιστία του ελληνικού κράτους και το κύρος της Ελλάδας ως έθνους και κράτους. 


Σήμερα καταφέραμε με την ανυπαρξία, την ατολμία, την έλλειψη σχεδιασμού και στρατηγικής, να φέρουμε τα πράγματα σε τέτοιο σημείο που να δημιουργηθεί η πεποίθηση ότι η καταστροφή του 1974 δεν επανορθώνεται, έχει συμβεί δηλαδή το ανεπανόρθωτο. Το χειρότερο είναι ότι μεγαλώνουν νέες γενιές ανθρώπων, και στην Κύπρο, στην Ελλάδα και στον υπόλοιπο κόσμο με την εικόνα μιας «ομαλότητας» που επήλθε σταδιακά και οδηγείται ασφαλώς σε νομιμοποίηση και ουσιαστικά σε ολοκλήρωση της ταπείνωσης και της υποταγής του 1974. Για τις νέες γενιές Κυπρίων και Ελλήνων Ελλάδος και διασποράς, η Κύπρος οδηγήθηκε στην εισβολή και την βίαιη αλλαγή της κοινωνικής, πολιτικής και πολιτιστικής της δομής ως ιστορικής συνέχειας, υπέστη ένα βαύτατο πλήγμα και ένα βαθύ τραύμα, πλην όμως οι νέες συνθήκες απορροφήθηκαν, ενσωματώθηκαν, έγιναν αποδεκτές χωρίς ουσιαστική αντίδραση, χωρίς διεκδίκηση, χωρίς αγώνα για την αποκατάσταση της νομιμότητας και της ανάκτησης της ελευθερίας. 


Η Κύπρος καθεύδει και ο Ελληνισμός συμπαρίσταται. Αυτό σημαίνει πως η Αθήνα και η Λευκωσία έχουν συναποφασίσει την παράδοση εθνικού χώρου σε μια δύναμη στην περιοχή, η οποία κέρδισε σε κύρος και διεθνή αξιοπιστία, ακριβώς γιατί σχεδίασε και πέτυχε το αδιανόητο. Να ανατρέψει μέσα από ένα συστηματικά και πιστά εφαρμοσμένο σχέδιο στρατηγικής, την ιστορία, την κοινωνία και την πολιτική στην Κύπρο, αφού το εγχείρημα δεν ήταν απλά δύσκολο, ήταν σχεδόν ακατόρθωτο, για να μην πούμε και αδιανόητο. Και όμως ακολουθήθηκε από το 1957 το σχέδιο Νιχάτ Ερίμ, προβλέφθηκαν όλες οι εξελίξεις, υπήρξαν εναλλακτικά σενάρια που ακολουθήθηκαν ανεξαρτήτως κυβερνήσεων και εσωτερικών ανατροπών στην Τουρκία μέχρι να επιτευχθεί ο στόχος της παράνομης και βίαιης κατάκτησης της μισής σχεδόν Κύπρου. 


Το διεθνές κόστος της Τουρκίας για την εισβολή υπήρξε μόνο στην αρχική φάση και ήταν ασήμαντο, ενώ μεσομακροπρόθεσμα πήρε μόνο όφελος αφού κρίθηκε ως χώρα που αποφασίζει και υλοποιεί τις στρατηγικές της ανεξαρτήτως νομιμότητας ή μη αυτών των επιλογών της. Για το διεθνές σύστημα μετράει η αποφασιστικότητα και η επιτυχία και όχι το δίκαιο. 


Εμείς δεν κάναμε τίποτα. Παραμείναμε καθεύδοντες τα τελευταία 38 χρόνια και αφήσαμε τον χωροχρόνο να αλλάξει τον ρου της ιστορίας, του πολιτισμού, των παραδόσεων της τρισχιλιετούς εικόνας ενός υπερήφανου μέχρι πρόσφατα έθνους. Μήπως έχουμε καταλάβει ότι οι γενιές που έρχονται θα θεωρούν αυτά που έγιναν ως μια προσβλητική, απαξιωτική «ομαλότητα» με την οποία είναι υποχρεωμένοι να ζούν χωρίς την αξιοπρέπεια της ιστορίας τους και χωρίς να είναι περήφανοι για τις γενιές που προυπήρξαν και που δεν ήταν σε θέση, δεν θέλησαν, δεν μπόρεσαν να υπερασπιστούν το δίκαιο, την ελευθερία,τoν πολιτισμό ενός έθνους, μιας μικρής χώρας, ενός κράτους που από την γέννεσή του κουβαλούσε τα κουσούρια και τις αδυναμίες μιας θνησιγενούς πορείας.

Κλείνοντας θυμόμαστε τον Ρίτσο που έκλαψε περήφανος για τον ηρωικό θάνατο του Αυξεντίου.

"
Τελειώσαν πια τα ψέματα - δικά μας και ξένα. 
Ίσως και να μπορούσα να γλυτώσω. Ίσως μπορούσα ν’ αντέξω την καταφρόνια ή την συγγνώμη ή την λησμονιά των άλλων. Όμως εγώ θα μπορούσα να λησμονήσω το φως που ονειρευτήκαμε μαζί; κείνο το μέγα καρδιοχτύπι της σημαίας μας; 
Θα μπορούσα να βολευτώ στον ίσκιο μιας γωνιάς με σταυρωμένα τα χέρια γύρω στα σταυρωμένα γόνατα σα μνησίκακη, μεμψίμοιρη ή αμέτοχη αράχνη που πλέκει μόνο με το σάλιο της τα δίχτυα της; " (Γιάννης Ρίτσος, 'Αποχαιρετισμός')

* Ο Χριστόδουλος Κ. Γιαλλουρίδης είναι καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.

ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟΣ online

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση