Το κύριο πρόβλημα είναι η έλλειψη αξιοπιστίας

Από τα πυρεία και το άλας, στην ενέργεια και τα ύδατα

Tου Nίκου Γ. Ξυδάκη

Η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων του Μνημονίου, σύμφωνα με όσα έχουμε ακούσει από την κυβέρνηση, εστιάζεται κυρίως στο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων. Οι διαρθρωτικές αλλαγές περιελήφθησαν μεν στις προγραμματικές δηλώσεις, αλλά σίγουρα δεν είναι της απολύτου προτεραιότητος, στον βαθμό που η κυβέρνηση επιθυμεί διακαώς να δείξει στους εταίρους ότι τηρεί τις υποχρεώσεις της και συμμορφώνεται στις υποδείξεις τους. Με δεδομένη μάλιστα την απειλητικά διαφαινόμενη αδυναμία φοροδοσίας της πλειοψηφίας των πολιτών, οι ιδιωτικοποιήσεις προβάλλουν ως η οδός για γρήγορα αποτελέσματα, προς την κατεύθυνση της μείωσης του χρέους.

Τι μπορεί να προσδοκά όμως η κυβέρνηση από τις ιδιωτικοποιήσεις; Τι ποσά μπορεί να περιμένει, και από ποια περιουσιακά στοιχεία ώριμα προς αξιοποίηση; Σύμφωνα με δημοσιευθείσα στον Τύπο έκθεση του Ταμείου Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) προς την Ευρωπαϊκή Ενωση, από 32 μείζονα περιουσιακά στοιχεία, λιγότερο ή περισσότερο έτοιμα προς πώληση, το προσδοκώμενο χρηματικό όφελος δεν φτάνει καν τα 7 δισ. ευρώ, είναι μόλις 6,94 δισ. Λέμε μόλις, διότι πριν από ενάμιση χρόνο η τρόικα είχε υπολογίσει ότι από τις ιδιωτικοποιήσεις δημόσιας περιουσίας τα προσδοκώμενα έσοδα θα έφταναν τα 50 δισ. ευρώ.

Είναι φανερό ότι ο στόχος των 50 δισ. είναι όχι μόνο ανέφικτος, αλλά ίσως και φαιδρός. Απορεί κανείς με ποιους προφανείς ή αφανείς υπολογισμούς ορίστηκαν τα 50 δισ., αν σκεφτούμε ότι στα πωλούμενα assets το ΤΑΙΠΕΔ έχει συμπεριλάβει όλα τα εναπομείναντα φιλέτα που κατέχει το Δημόσιο: τον χρυσοτόκο ΟΠΑΠ, το Κρατικό Λαχείο και τις Ιπποδρομίες, πολύτιμα ακίνητα (Αστέρας Βουλιαγμένης, IBC κ.λπ.), αλλά και στοιχεία στρατηγικού χαρακτήρα: λιμάνια, αεροδρόμια, ύδατα, ΔΕΗ, δίκτυα αερίου. Κάποιοι άλλοι αναλυτές προσθέτουν περίπου 5 δισ. από συμμετοχές του Δημοσίου σε πρώην κρατικές επιχειρήσεις, έτσι ώστε να οδηγηθούμε σε ένα δυνητικό άθροισμα περίπου 12 δισ. ευρώ. Αλλά ακόμη κι έτσι, η απόσταση έως τα 50 δισ. είναι τεράστια.

Τι συμβαίνει; Oπως πολλοί άλλοι υπολογισμοί της τρόικας έτσι και αυτός απεδείχθη υπεραισιόδοξος και εκτός πραγματικότητας. Εκτός και εάν στο τελικό ποσό των 50 δισ. περιλαμβάνονται και άδηλα περιουσιακά στοιχεία, όπως ορυκτός ή υποθαλάσσιος πλούτος, τέτοια που δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε. Σε κάθε περίπτωση όμως, η χώρα, διά της εκλεγμένης κυβερνήσεώς της, καλείται τώρα να λάβει μια ιστορική απόφαση, που ενδέχεται να ορίσει τη μοίρα της για πολλές δεκαετίες: Θα παραχωρήσει πόρους και περιουσία στρατηγικού χαρακτήρα, όπως ο έλεγχος της ενέργειας και των υδάτων, τα λιμάνια, τα αεροδρόμια, για να μειώσει το ποσό του χρέους κατά 7 δισ.; Και πόση ανακούφιση μπορεί να προσφέρει στην καταστρεφόμενη χώρα και στους πολίτες της αυτή η μείωση χρέους; Τα 7 δισ. των ιδιωτικοποιήσεων είναι πολύ λιγότερα από όσα θα απέφερε το κούρεμα των ομολόγων που διακρατούν οι επίσημοι οργανισμοί.

΄Η θα διατηρήσει, εν μέρει τουλάχιστον, τον έλεγχο κάποιων στρατηγικών πόρων, ώστε να διαθέτει τα αναγκαία διπλωματικά και αναπτυξιακά εργαλεία για γεωπολιτική διαπραγμάτευση και ανόρθωση της χώρας;

Η χώρα έχει απογυμνωθεί. Στον πέμπτο χρόνο ύφεσης, η πραγματική οικονομία τείνει να νεκρωθεί, όχι μόνο από έλλειψη ρευστότητας αλλά και από καλπάζουσα έλλειψη αξιοπιστίας· τα νοικοκυριά εξαντλούν τα αποθέματά τους· η φοροληψία έχει εξαντλήσει τα περιθώριά της· το τραπεζικό σύστημα εξαρτάται πλήρως από την κεφαλαιακή ενίσχυση των πιστωτών· η ανεργία αλλοιώνει επικίνδυνα τον κοινωνικό ιστό.
Η κυβέρνηση οφείλει να σταθμίσει το ιστορικό κόστος σε βάθος γενεών: η ενέργεια, τα ύδατα, τα λιμάνια, τα αεροδρόμια δεν είναι καν εκχώρηση του μονοπωλίου πυρείων, παιγνιοχάρτων, άλατος και φωτιστικού πετρελαίου, που συνόδευσε την Ελλάδα επί έναν αιώνα.

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση