Μετά τη χρεοκοπία τι; Τα (παραπέρα) δεδομένα για τον παράγοντα Ελλάδα

Γράφει ο Μενέλαος Τασιόπουλος

Σύμφωνα με μια συγκεκριμένη προσέγγιση, η χρεοκοπία-σοκ που υπέστη η Ελλάδα το 2009-2010 τής ήταν απαραίτητη προκειμένου να επιτευχθεί επανεκκίνηση. Η Ελλάδα δηλαδή ουσιαστικά είχε χρεοκοπήσει δομικά, θεσμικά, πολιτικά, οικονομικά, κοινωνικά από χρόνια, αλλά, στο πλαίσιο μιας «τυφλής πορείας» διαχείρισης, παρέμενε σε έναν «φαύλο κύκλο» στα όρια του ευρώ, που μοναδικό στόχο είχε να διατηρείται το πολιτικό, τραπεζικό και επιχειρηματικό σύστημα διαπλοκής, μετεξέλιξη της μεταπολίτευσης, στην εξουσία.

Η διεθνοποίηση της Ελλάδας και η αλλαγή των δεδομένων της χώρας θα έπρεπε να περάσει ως διαδικασία από ένα ισχυρό σοκ, που θα κόστιζε στο υπάρχον σύστημα τα «εργαλεία» της εξουσίας του. Τον δικομματισμό, το πελατειακό κράτος, τη συγκρότηση του δημόσιου τομέα στη βάση του ρουσφετιού και της διαφθοράς, την κυριαρχία της διαπλοκής σε κάθε τύπου επιχειρηματικότητα και επενδυτικό εισοδισμό, τον κρατικό συνδικαλισμό, τη δαιδαλώδη νομοθεσία, τα κεκτημένα εργοδοτών και εργαζομένων –με τους πρώτους να πλουτίζουν με φοροδιαφυγή και κλοπή των επιχειρήσεών τους και τους δεύτερους με επιδόματα, υπερωρίες και πριμ «παραγωγικότητας»–, τον συνεχή δανεισμό, δημόσιο και ιδιωτικό. Αποτέλεσμα η Ελλάδα, υποπροϊόν της διαχείρισης μιας κάστας διεφθαρμένων και περιθωριακών –για τα ευρωπαϊκά και διεθνή δεδομένα– κοτζαμπάσηδων, θα κατέρρεε μαζί με όλα τα δεδικασμένα που τη χαρακτήριζαν.

Αυτό θα έπρεπε να συμβεί πριν υπάρξει εξόρυξη και εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων και άλλων πλουτοπαραγωγικών πηγών, που, μόνον από τα μερίδια τα οποία θα καρπωθεί η Ελλάδα, μπορεί και να πετύχει ένα «new deal», εντός ή εκτός της ζώνης του ευρώ. Σε περίπτωση που τα επόμενα χρόνια έχουμε μια πολύ διαφορετική, ισχυρή και ευημερούσα Ελλάδα, σε πλήρη αντίθεση από αυτό που δείχνει η πορεία των μνημονίων και της γερμανικής, με ευρωπαϊκό μανδύα, νέας κατοχής, την παραπάνω προσέγγιση ιστορικά θα τη χρησιμοποιήσουν ο Γ. Παπανδρέου και οι άμεσοι συνεργάτες του, αλλά και πολλοί ακόμη πολιτικοί, τεχνοκράτες, τραπεζίτες και δημοσιογράφοι για να διαφύγουν της αρμοδιότητας ενός Ειδικού Δικαστηρίου.

Υπό τις παρούσες συνθήκες, η Ελλάδα για τον επόμενο μισό αιώνα δεν έχει πιθανότητες ανάκαμψης και ανάπτυξης που να προσεγγίζει τα προηγούμενα των μνημονίων δεδομένα της. Η ύφεση, η αποκεφαλαιοποίηση, οι απεθνικοποιήσεις κρατικής και ιδιωτικών περιουσιών, η κατάρρευση του νομικού και εργασιακού πλαισίου της χώρας, το μέσο εισόδημα που προσανατολίζεται προς τη Βουλγαρία ή χώρες της Ασίας και του Τρίτου Κόσμου, η συμπληρωματικότητα της υπό διαμόρφωση οικονομικής δομής προς τη γερμανική, οι ζώνες εκμετάλλευσης χωρίς απόδοση φορολογίας, ασφαλιστικές εισφορές και περιβαλλοντολογικές προδιαγραφές, δείχνουν το μέλλον εντός του κλειστού πυρήνα του ευρώ.

Η Ελλάδα όμως δεν είναι μια «ειδική περίπτωση» μόνον για τη γερμανική υπερδομή. Αλλά και για μια σειρά από άλλες μεγάλες διεθνείς δυνάμεις και περιφερειακές οντότητες. Η θέση της Ελλάδας συσχετίζεται ήδη με τον ενεργειακό, στρατηγικό και επιχειρησιακό άξονα της Κύπρου και του Ισραήλ. Παραμένει στην ευρύτερη επιρροή των ΗΠΑ, ενταγμένη στη γεωπολιτική περιοχή της Μεσογείου, που ορίζεται μέσω της θάλασσας ως συνισταμένη στο σύστημα της Β. Αφρικής, Ενδιάμεσης Ανατολής και Νοτίου Ευρώπης. Σε αντίθεση με την Τουρκία, την Αίγυπτο, τη Συρία αλλά και την Ιταλία ή πολύ περισσότερο την Ισπανία και την Πορτογαλία, η ορθόδοξη Ελλάδα είναι μια ζώνη από μόνη της που μπορεί να συνδέσει ως παλιός πολιτισμός την Ευρώπη με την Αραβία, τον Χριστιανισμό με το Ισλάμ, τη Ρωσία με τις ναυτικές δυνάμεις που κυριαρχούν στις «ζεστές θάλασσες», τα Βαλκάνια και τη Μαύρη Θάλασσα με τον Περσικό Κόλπο. Το πολύ νέο γεωπολιτικό στοιχείο είναι η σύνδεση του ελλαδικού χώρου, όπως αυτός διαμορφώνεται στη ζωτική σχέση με την Κύπρο και την προέκταση που δημιουργείται πλέον με το Ισραήλ. Η σχέση των «ανάδελφων εθνών» ένθεν και ένθεν της Μεσογείου, και μάλιστα με νεοεισερχόμενες στην παγκόσμια οικονομία φυσικές πλουτοπαραγωγικές πηγές στη ζώνη δολαρίου, δημιουργούν συνθήκες ανατροπής των δεδικασμένων αντίστοιχες στην ευρύτερη περιοχή της «Αραβικής Ανοιξης» στο Ισλάμ. Μια νέα σύνθεση πολιτισμών, οικονομικών αξόνων που διασταυρώνονται και συγκλίσεων συμφερόντων δημιουργείται.

Το ζήτημα που καλείται στα επόμενα χρόνια να επιλέξει η Ελλάδα είναι πού θα τοποθετήσει τον εαυτό της. Θα παραμείνει μια ενδοχώρα των κεντρικών Μεγάλων Δυνάμεων της Ευρώπης; Θα επανέλθει, με δική της επιλογή πλέον, σε μια ειδικού χαρακτήρα στρατηγική σχέση με την Αμερική, που θα συμπληρώσει τον άξονα με το Ισραήλ και θα την απαλλάξει από τον ευρωζωνικό μερκαντιλισμό και την τουρκική επεκτατική ανασφάλεια; Θα καταλήξει σε μια χαλαρή οικονομική, γεωπολιτική συνομοσπονδία με την Τουρκία, τύπου συζητήσεων Ερζερούμ, που θα συμπληρώσει την ευρωπαϊκή της αφομοίωση; Θα εξελιχθεί στο δυτικό προπύργιο πρόσβασης στη γερμανική Ευρώπη των BRICS και ειδικά της Ρωσίας και της Κίνας, που επιζητούν λιμάνια, εμπορευματικούς σταθμούς, ενεργειακές βάσεις και τραπεζικά συστήματα στην ευρωπαϊκή (δυτική γι’ αυτούς και όχι ανατολική) Μεσόγειο;

Η στρατηγική της Ελλάδας παραδοσιακά θέλει τις κυβερνήσεις της, κουτοπόνηρα και δειλά, να υιοθετούν τάχα διπλωματική και γεωπολιτική πολυμέρεια… Είναι μια ασαφής και φλύαρη τοποθέτηση και τακτική. Χώρες όπως η Ελλάδα βγαίνουν ωφελημένες και ισχυροποιούνται όταν τοποθετούνται με συγκεκριμένο τρόπο στις συμμαχίες τους, που προσδίδει εθνική ισχύ και περιφερειακή ισορροπία όχι στη βάση της συνεχούς γκρίνιας περί εθνικών δικαίων, αλλά στη βάση διεθνοπολιτικών προδιαγραφών και συσχετισμών. Η Ελλάδα στην παρούσα φάση, χρεοκοπημένη, χωρίς να μπορεί εξοπλιστικά να αντιμετωπίσει τα επόμενα χρόνια την Τουρκία, για δεκαετίες προσπαθούσε να κάνει διπλωματία μέσω της αγοράς όπλων. Εφθασε στο σημείο να αγοράζει το 15% της παραγωγής στρατιωτικών εξοπλισμών της Γερμανίας και το 12%, αντίστοιχα, της Γαλλίας. Σήμερα, με τεθωρακισμένα των οποίων τη θωράκιση διαπερνούν τα Καλάσνικοφ, πανάκριβα υποβρύχια που γέρνουν, τυφλά αεροπλάνα απογυμνωμένα από κρίσιμα συστήματα αυτοπροστασίας, με ναυπηγεία που κλείνουν και ανταλλακτικά για τα οποία δεν δίδονται πιστώσεις προκειμένου να αγορασθούν, και απολύτως εκβιαζόμενη από τις συνθήκες, δηλώνει ταπεινή και καταφρονεμένη.

Η Τουρκία προβάρει τη ναυτική της δυνατότητα, με τις φρεγάτες της να κάνουν βόλτα στο Σούνιο και το «Πίρι Ρέις» να θυμίζει ότι το Αιγαίο είναι μια κοινή θάλασσα, την ίδια ώρα που η Καγκελαρία υπόσχεται στον διεθνή παράγοντα ότι θα λύσει το Σκοπιανό μέσα στο επόμενο δίμηνο και το Κυπριακό μέχρι τη θερινή προεδρία της Λευκωσίας στην Ενωση.

Και τι συμβαίνει απέναντι σε όλα αυτά; Κοινά αεροναυτικά γυμνάσια της Ελλάδας με το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ και την Πολεμική Αεροπορία του Ισραήλ, εντός του FIR Αθηνών, με τους Αμερικανούς αυτή τη φορά να υποβάλλουν κανονικά σχέδια πτήσης στις ελληνικές κρατικές αρχές, στερώντας το επιχείρημα από τους Τούρκους και το Ισραήλ με την πολεμική του μηχανή να συμπράττει στη «συλλογική ασφάλεια» της περιοχής που ξεκινάει ανοιχτά της Αθήνας και φθάνει έξω από τη Χάιφα. Την ίδια ώρα, το περίφημο αμερικανικό αεροπλανοφόρο «Εντερπράιζ» βρίσκεται στο Φάληρο, ενώ το πλήρωμά του, αποτελούμενο από 5.000 ένστολους Αμερικανούς και Αμερικανίδες που περιδιαβαίνουν στην Αθήνα, εγκαινιάζει μια νέα εποχή στη στρατηγική σχέση Ελλάδας - ΗΠΑ.

Πέραν αυτών, οι συζητήσεις στο παρασκήνιο της Συνόδου των Πυρηνικών Δυνάμεων στη Σεούλ, μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας με άξονα τη Συρία, προδιαθέτουν για μια αναβάθμιση της θέσης της Ελλάδας, αφού, όπως και αν είναι οι εξελίξεις, το ρωσικό αγκυροβόλιο θα μεταφερθεί δυτικά, από τη ζώνη ενδεχομένης σύρραξης στη θερμή ζώνη της Μέσης Ανατολής. Φυσικά, εκκρεμεί η «αντιπυραυλική ασπίδα», κυρίαρχο ζήτημα διαφωνίας μεταξύ Ουάσιγκτον και Μόσχας, το οποίο αφορά και την Ελλάδα. Αλλά το πιο σημαντικό για τη σταθερότητα στη Μεσόγειο είναι η μη διασπορά πυρηνικών όπλων. Είναι απολύτως γνωστό και διακηρυγμένο ότι πέραν της Τεχεράνης και η Αγκυρα φιλοδοξεί, αποκτώντας διεθνή συναίνεση και ειδικά από τις ΗΠΑ, να μετατραπεί σε πυρηνική δύναμη και να προστεθεί στο «κλαμπ των 6», εκπροσωπώντας το Ισλάμ στις παγκόσμιες δυνάμεις. Οι έκρυθμες αυτές συνθήκες στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου ευνοούν την ύπαρξη μιας απελεύθερης Ελλάδας, με πολύ συγκεκριμένο πλαίσιο διεθνών συμμαχιών, γεωπολιτικό σημείο συνάντησης αντιθετικών εθνικών ή αυτοκρατορικών στρατηγικών, σε καθεστώς επιλεκτικής ουδετερότητας και εμπεδωμένης ασφάλειας συνόρων, με αμερικανικές και όχι νατοϊκές εγγυήσεις. Φυσικά, η Αθήνα, κυριαρχούμενη από έναν «φραγκολεβαντίνικο» διεθνισμό και ενδοτισμό, με την καθεστωτική τάξη της μεταπολίτευσης σε πλήρη κατάρρευση, αδυνατεί να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις και τις ευκαιρίες της μετεξέλιξης. Αλλά η συνολική χρεοκοπία της Ελλάδας πολύ εύκολα μπορεί να οδηγήσει σε μια τελική ανατροπή του εσωτερικού σκηνικού και μια ριζική αναθεώρηση της κοσμοθεωρίας, με την ανάκτηση του εθνικού κράτους μέσα στους επόμενους μήνες.

Σε πρώτη φάση η Ελλάδα οδηγείται, πλην συγκλονιστικού απροόπτου, σε εκλογές. Είναι παραπάνω από βέβαιο ότι την επόμενη μέρα κυρίαρχο ρόλο θα έχει ο Α. Σαμαράς. Παρά το γεγονός ότι η ατζέντα εκ των πραγμάτων είναι αυστηρώς οικονομική και δημοσιονομική, το στοίχημα για την Ελλάδα είναι διεθνοπολιτικό. Το κατά πόσον θα αποκτήσουμε πιθανότητες επιβίωσης ως Εθνος και ως Λαός θα κριθεί από αφετηριακές επιλογές της Αθήνας στον άξονα Ουάσιγκτον - Ιερουσαλήμ, αλλά και σε ένα πρώτο consensus κυρίαρχα με Μόσχα και σε διαφορετικό επίπεδο με Πεκίνο, διατηρώντας περιθώρια απεμπλοκής από το ευρωπαϊκό «χωνευτήρι» που συγκροτεί το Βερολίνο, με πρώτο θύμα την Ελλάδα. Επίσης, πολλά θα κριθούν από το κατά πόσον ο Α. Σαμαράς θα πετύχει τη δυνατότητα της διαφυγής από την πορεία που ο Γ. Παπανδρέου, αλλά και ο Κ. Καραμανλής και φυσικά οι Κ. Μητσοτάκης και Κ. Σημίτης ακολούθησαν απέναντι στην Τουρκία. Αυτήν της υπακοής στη νεοοθωμανική συγκρότηση κυριαρχίας στα Βαλκάνια, τη Μεσόγειο και τον Καύκασο. Δεν ζητείται ηρωισμός, αλλά «επιτραπέζια» αναθεωρητική στρατηγική. Μια πρώτη κίνηση αξιοπρέπειας. Κανείς δεν ζητεί από τον Σαμαρά να αλλάξει τα πάντα. Του ζητούν οι Ελληνες, αλλά και οι ισχυρές συμμαχικές ναυτικές δυνάμεις, απλώς να κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να σταθεί στα πόδια της η Ελλάδα. Τα παραπέρα θα τα φροντίσει η ζωή, η συγκυρία καθώς και οι επόμενοι που θα παραδώσει εν γνώσει του ο Σαμαράς, ως ο τελευταίος, και ελπίζουμε απολύτως, αξιοπρεπής τού χθες…

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση