Μια χρεοκοπία τα αλλάζει όλα αμετάκλητα

• Από τον Κώστα Στούπα

Στις καλές μέρες του χρηματιστηρίου ο μέσος άνθρωπος που ασχολήθηκε με την αγορά για μερικούς μήνες και περιστασιακά, πίστευε πως το μυστικό της επιτυχίας δεν ήταν άλλο από το να γίνει δεκτός σε κάποιο λόμπι χειραγώγησης μετοχών...

Όπερ, επέλεγε την ασφαλέστερη μέθοδο για να χάσει και τα «αυγά και τα καλάθια». Κάποιος χειραγωγεί και εξαπατά προκειμένου να ανταλλάξει τα χρήματα των άλλων με τα υπερτιμημένα χαρτιά που καθοδηγεί ο ίδιος και όχι για το αντίστροφο.

Η αντίληψη που κυριαρχούσε, ήθελε τα πάντα να ελέγχονται και να ρυθμίζονται από κάποιο μυστικό κονκλάβιο. Όλα, από το που θα φτάσει ο Γενικός Δείκτης, η μετοχή της Εθνικής, του ΟΤΕ μέχρι και αυτή των Μακεδονικών Κλωστηρίων...

Το παράδοξο από αυτή την ιστορία δεν ήταν που η συντριπτική πλειοψηφία «σφαγιάστηκε» στο τέλος, καθώς στο χρηματιστήριο πάντα έτσι τελειώνει ένας ανοδικός αυτοτροφοδοτούμενος κύκλος που έχει καταλήξει σε φούσκα. Το παράδοξο είναι που ελάχιστοι είναι αυτοί που αναζήτησαν τα πραγματικά αίτια της καταστροφής τους...

Ως συνήθως οι ευθύνες επιμερίστηκαν σε κάποιους άλλους και έτσι συμβιβάστηκαν με τον εαυτό τους. Ποιοι άλλοι;

Κάποιοι υπουργοί, κάποιοι ονομαστοί απατεώνες, ή κάποιοι επιχειρηματίες και πάνω απ’ όλα το κράτος, ήταν αυτοί στους οποίους διοχετεύτηκε προσωρινά η οργή. Όχι, πως οι παραπάνω είχαν κάποια δουλειά να κάνουν προβλέψεις ή να βρεθούν μπλεγμένοι σε χρηματιστηριακά παιγνίδια με σημαδεμένα χαρτιά, αλλά αυτά είναι τα συμπαρομαρτούντα μιας κατάστασης και όχι τα αίτια...

Το ΄99 στην κορυφή της «φούσκας» πολλοί είχαν πιστέψει πως η λύση για το πρόβλημα της ύπαρξής τους κρυβόταν σε ένα καλό χαρτί. Το 2010 στο βυθό της χρεοκοπίας του κράτους και της βίαιης πτώσης του βιοτικού επιπέδου, πιστεύουν πως λύση είναι τα πετρέλαια του Αιγαίου, η παύση πληρωμών των δανείων στους τοκογλύφους, η έξοδος από το ευρώ, η επανίδρυση και προσχώρηση στο ρούβλι...

Ελάχιστοι, επιμένουν πως η λύση για την ευημερία ενός ανθρώπου ή ενός έθνους βρίσκεται στη μόρφωση, στην εργασία και εν γένει στην καλύτερη οργάνωση της προσωπικής ζωής και της κοινωνίας.

Οι ευθύνες...

Το 2000 μέχρι το 2002 αρκετοί, αφού είχαν αποδώσει τις ευθύνες στο κράτος για τη χρηματιστηριακή καταστροφή που προηγήθηκε, είχαν πιστέψει πως με κάποιο τρόπο θα τους επιστραφούν τα χαμένα. Υπήρξαν κόμματα, αιρέσεις και στρατιές δικηγόρων και δημοσιογράφων που το διατυμπάνιζαν και που επένδυσαν σε αυτό...

Τα λεφτά είχαν εξανεμιστεί όμως γιατί ακριβώς τα εννέα μέρη από τα δέκα της «φούσκας» που είχε δημιουργηθεί ήταν λογιστικά. Ήτοι αέρας κοπανιστός. Όταν έσκασε η φούσκα μαζί με «αέρα» διυλήθηκαν και τα πραγματικά κεφάλαια...

Το 2011 υποθέτω πως θα συμβεί κάτι ανάλογο. Πολλοί θα αρνούνται μέχρι τέλους να επανακαθορίσουν χαμηλότερα το βιοτικό τους επίπεδο και να ακολουθήσουν άλλο μοντέλο, είτε γιατί το θεωρούν άδικο, είτε γιατί είναι άδικο, είτε πιστεύουν πως κάπου υπάρχει ένα απόθεμα να χρηματοδοτήσει ένα βιοτικό επίπεδο υψηλότερο από ό,τι μας επιτρέπει η οικονομία της χώρας μας και η γενικότερη κατάσταση...

Πάλι είναι ο εύκολος δρόμος της κριτικής πάντων των άλλων πλην ημών για το κατάντημά μας. Σ’ αυτή τη σύγχυση βοηθούν και διάφοροι «αγύρτες» και «καφετζούδες» με διάφορες εμβριθείς ταξικές, φυλετικές ή κάθε παραδοξότητας συνωμοσιολογικές θεωρίες...

Δεν έχω καμιά αυταπάτη πως όπως και με τις ζημιές του 1999, τίποτα από τα κεκτημένα δεν θα μείνει αλώβητο. Όσο καθυστερούμε να κάνουμε ό,τι πρέπει, τόσο πιο αργή θα είναι η αντίστροφη μέτρηση μέχρι το σημείο μηδέν πέρα από το οποίο θα ξεκινήσει η ανάκαμψη...

1) Οι παραδοξολογίες χωρίς αντίκρισμα...

Αν κάτι με γοητεύει στις αγορές είναι πως βοηθάνε όσους θέλουν να βοηθηθούν να αποκτήσουν μια πιο αντικειμενική επαφή με την πραγματικότητα.

Στις δημοκρατίες των αγορών οι ψευδαισθήσεις δεν μπορούν να συντηρηθούν για δεκαετίες όπως κάποια κλειστά πολιτικά και οικονομικά καθεστώτα που μόλις στερέψει το ουτοπικό όραμα καταφεύγουν στην ωμή βία και το φόβο.

Οι περισσότεροι εκ ημών προτιμούν να βλέπουν την πραγματικότητα με βασικό κριτήριο το πώς αισθάνονται. Δεν μας αρέσει να ταλαιπωρούμε το μυαλό μας με πολύπλοκες και κυρίως ασαφείς προσεγγίσεις που συνήθως ενέχουν και αντιφατικά χαρακτηριστικά.

Προτιμούμε τις απλοϊκές μονοσήμαντες προσεγγίσεις τις οποίες μπορούμε να εξηγήσουμε σε ένα πεντάχρονο σε δυο τρία λεπτά με τη χρήση πενήντα διαφορετικών λέξεων το πολύ.

Ο τρόπος που οι περισσότεροι προσεγγίζουν την πραγματικότητα θυμίζει τους πέντε εκ γενετής τυφλούς ινδούς που ο καθένας ψηλαφεί ένα κομμάτι κάποιου ελέφαντα και καλείται να περιγράψει με τη μοιάζει ο ελέφας. Άλλος ψηλαφεί το πίσω αριστερό πόδι, άλλο την προσβοσκίδα, άλλος την κοιλιά κλπ.

Ο ένας παρομοιάζει τον ελέφαντα με φίδι, ο άλλος με τοίχο, ο άλλος με δένδρο κλπ.

2) Καλό Γενάρη και ευτυχισμένος ο Δεκέμβρης;

Στο πρώτο δεκαπενθήμερο του Γενάρη θα έχουμε την πλήρη εικόνα των προθέσεων που κυοφορούν τις τελευταίες εβδομάδες οι αγορές.

Προς το παρόν η διατήρηση των spreads του Νότου υψηλά δεν αφήνει πολλά περιθώρια για βραχυπρόθεσμη αισιοδοξία. Πόσο μάλλον που για πρώτη φορά ανοδική νευρικότητα παρουσιάζουν και τα επιτόκια της Γερμανίας.

Φυσικά μια αγορά σαν την ελληνική που εμπεριέχει την προεξόφληση μιας χρεοκοπίας και επί μήνες κινείται κοντά στα πολυετή χαμηλά δεν προσφέρεται για σορτάρισμα.

Εξάλλου, ποτέ δεν είναι σωστό να σορτάρεις μια αδιάφορη αγορά...

Μια αδιάφορη αγορά δεν προσφέρεται φυσικά και για γρήγορο ανοδικό ποντάρισμα. Αντιθέτως αποτελεί μια κλασική ευκαιρία για όσους θέλουν να χτίσουν μακροπρόθεσμα μια περιουσία...

3) «Το ΤΥΡΙ ΤΕΛΕΙΩΣΕ. Ή αλλάζουμε, Ή βουλιάζουμε!!!»

Μια πολύ γλαφυρή περιγραφή για τη νεοελληνική χρεοκοπία μας έστειλε ο φίλος της στήλης Θ. Γιώτης: «Πριν από πολλά χρόνια, σε μια μακρινή χώρα ζούσαν 4 μικρά πλασματάκια που όλη τη μέρα έψαχναν για το ΤΥΡΙ τους μέσα σε ένα λαβύρινθο. Αυτό το ΤΥΡΙ τους έτρεφε καθημερινά και τους έκανε ευτυχισμένους. Τα δύο πλάσματα ήταν ποντικάκια (ο ΡΟΥΘΟΥΝΗΣ και ο ΤΡΕΧΑΛΗΣ) και τα άλλα δύο ανθρωπάκια (ο ΧΜ και ο ΧΑ).

Αυτά τα 4 πλασματάκια εξασφάλιζαν το ΤΥΡΙ τους από τον «ΤΥΡΟΣΤΑΘΜΟ Τ» όπου καθημερινά έτρωγαν ΤΥΡΙ με την ψυχή τους. Δεν ήξεραν, ΟΥΤΕ από πού ερχόταν το ΤΥΡΙ, ΟΥΤΕ ποιος το έφερνε. Απλώς τα 4 πλασματάκια έπαιρναν ως δεδομένο ότι θα υπήρχε ΤΥΡΙ για πάντα. Όμως το τέλος του κόσμου δεν άργησε να φτάσει. Κάποια ημέρα, όπως γίνεται πάντα, ΤΟ ΤΥΡΙ ΤΕΛΕΙΩΣΕ!!»

Βλέπε: «Το ΤΥΡΙ ΤΕΛΕΙΩΣΕ. Ή αλλάζουμε, Ή βουλιάζουμε!!!»

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση